Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1456 ze zm.) zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT.

Gmina (…) realizuje zadanie inwestycyjne pn. „(…)”. Planowana inwestycja zlokalizowana będzie na działce nr 1 obr. ewidencyjny (…) w miejscowości (…), Gmina (…), powiat (…).

Zakres zadania został określony w Programie Funkcjonalno-Użytkowym, stanowiącym załącznik do złożonego wniosku o dofinansowanie na operację typu „(…)” w ramach poddziałania „(…)” ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Wykonawca zadania został wybrany zgodnie z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych i ma za zadanie opracować dokumentację projektową wraz z uzyskaniem wszelkich uzgodnień i pozwoleń oraz wykonać rzeczową realizację przedsięwzięcia. Zakres wniosku o dofinansowanie obejmuje również czynności związane z pełnieniem nadzoru inwestorskiego nad realizacją całej inwestycji.

Projekt Gminy (…) pod nazwą „(…)” jest realizowany na podstawie podpisanej 19 lutego 2025 r. z Samorządem Województwa (…) umowy o dofinansowanie Nr (…) na operację typu „(…)” w ramach poddziałania „(…)” ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Zakres rzeczowy zadania polegający na przebudowie istniejącego zbiornika wodnego na zbiornik retencyjny napełniany wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi o powierzchni łącznej nie przekraczającej 5 000 m² i głębokości do 3 m i obejmuje m.in.:

• usunięcie roślinności porastającej czaszę zbiornika oraz tereny przyległe, oczyszczenie czaszy zbiornika, usunięcie na odkład, celem późniejszego wykorzystania ziemi urodzajnej do wyrównania terenu wokół;
• umocnienie podstawy skarpy w formie kiszki faszynowej o śr. 20 cm, podpartej na palisadzie z kołków drewnianych fi 8 -10 cm i długości 1,00 m;
• wyłożenie skarp siatką stalową przeciw bobrową o oczku max 65 mm x 65 mm i minimalnej grubości druta 2,7 mm;
• ubezpieczenie części skarpy w formie narzutu kamiennego na geowłókninie do rzędnej 123,5, a powyżej wykonane zostanie humusowanie i obsiew mieszankami traw.

Docelowo zbiornik będzie charakteryzować się następującymi parametrami:

• powierzchnia czaszy zbiornika - 1 190 m²;
• długość zbiornika - 50,50 m;
• szerokość zbiornika - od 22,2 do 26,5 m;
• rzędna dna stawu 121,60 m n.p.m.;
• rzędna korony skarpy stawu - 124,50 m n.p.m.;
• pojemność maksymalna zbiornika - 2220 m³;
• projektowana głębokość względem terenu - 2,9 m.

Majątek powstały w wyniku realizacji projektu należeć będzie do Gminy (…). Za wykonane i odebrane zadanie Gmina dokona zapłaty na podstawie faktur VAT wystawionych przez Wykonawców (dokumentacji projektowej, rzeczowej realizacji zadania oraz pełnienia nadzoru inwestorskiego).

Celem operacji jest poprawa gospodarki wodnej w miejscowości (…), w tym nawożenia i stosowania pestycydów, poprzez budowę zbiornika retencyjnego, służącego gromadzeniu wód opadowych i roztopowych z okolicznych gruntów rolnych, jako przeciwdziałanie suszy i zapobieganie podtopieniom w sytuacji zwiększonych opadów.

Realizacja zadania wpłynie również na poprawę estetyki zagospodarowania terenu. Ponadto zbiornik retencyjny będzie pełnił również funkcję dostarczania wody w okresach jej niedoboru. Utworzenie takiego zbiornika wody ma znaczący wpływ na poprawę stanu lokalnego środowiska naturalnego, w tym gruntów rolnych.

Inwestycja zostanie zrealizowana rzeczowo i sfinansowana w 2025 r. w kwocie brutto (podatek VAT stanowi koszt kwalifikowalny). Zakończenie przedmiotowej inwestycji zostanie udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę (…).

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, nie prowadzi i nie planuje rozpoczęcia działalności gospodarczej w związku z tą inwestycją, ani nie generuje dochodów z tego tytułu.

Inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Operacja ma charakter niekomercyjny, jest nieodpłatnie udostępniana dla nieograniczonej liczby użytkowników, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i służy zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej.

Pytanie

Czy Gmina (…) ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego VAT z tytułu poniesienia wydatków związanych z realizacją zadania pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina (…) nie ma możliwości odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi na realizację zadania pn. „(…)”.

Brak możliwości odliczenia podatku VAT przez Gminę wynika z faktu, iż zrealizowane zadanie nie będzie służyć prowadzeniu jakiejkolwiek działalności gospodarczej z nią związaną.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednocześnie art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym mówi, że gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy, zadania własne gminy obejmują sprawy w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w szczególności ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, zieleni gminnej i zadrzewień oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Z treści powyższych regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu, których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych z opodatkowania lub w ogóle niepodlegających temu podatkowi. Realizując projekt (...) Gmina nie działała jako podatnik VAT, bowiem wykonuje jedynie zadania własne w ramach reżimu publicznoprawnego (poza działalnością gospodarczą), tak więc przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie zostały spełnione. Co więcej brak jest odpłatności za wykonane usługi ze strony mieszkańców. Tym samym z uwagi na brak związku ponoszonych na Inwestycję wydatków z występującymi po stronie Gminy czynnościami opodatkowanymi VAT, Gmina nie ma i nie będzie miała możliwości odliczenia VAT.

Przebudowa zbiornika retencyjnego będzie miejscem ogólnodostępnym, dostępnym bezpłatnie, administrowanym i zarządzanym przez Gminę. Gmina po wykonaniu inwestycji nie osiąga przychodów związanych z użytkowaniem zbiornika retencyjnego.

Towary i usługi nabyte w ramach realizacji projektu nie były i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak również efekty realizowanej operacji nie będą w żadnym czasie i zakresie służyły czynnościom podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina (…) ponosząc wydatki w ramach projektu, nie ma możliwości odzyskania podatku VAT, dlatego też został on uznany jako wydatek kwalifikowalny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

W świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina (…) realizuje zadanie inwestycyjne pn. „(…)”. Planowana inwestycja zlokalizowana będzie na działce nr 1 obr. ewidencyjny (…) w miejscowości (…), Gmina (…), powiat (…).

Zakres zadania został określony w Programie Funkcjonalno-Użytkowym, stanowiącym załącznik do złożonego wniosku o dofinansowanie na operację typu „(…)” w ramach poddziałania „(…)” ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Państwa wątpliwości dotyczą wskazania, czy przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego VAT z tytułu poniesienia wydatków związanych z realizacją zadania pn. „(…)”.

Jak wskazano na wstępie, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanego nabycia towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został spełniony, ponieważ - jak wynika z wniosku - Inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, ma charakter niekomercyjny, jest nieodpłatnie udostępniana dla nieograniczonej liczby użytkowników, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i służą zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej.

Ponadto, realizacja inwestycji pn. „(…)” należy do zadań własnych, do realizacji których są Państwo zobowiązani ustawą o samorządzie gminnym. Tym samym w analizowanym przypadku nie poniosą Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadań własnych nałożonych na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie gminnym, z tytułu których nie występują Państwo jako podatnik podatku VAT.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy uznać, że w analizowanej sprawie nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W konsekwencji, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)”.

Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Należy zauważyć, że pojęcie „koszty kwalifikowane” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.