Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-prawidłowe w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach nr 1 i nr 2

-nieprawidłowe w części dotyczącej przekazania w drodze darowizny udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 marca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 10 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie:

-braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach nr 1 i nr 2,

-przekazania w drodze darowizny udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5.

Uzupełnił go Pan 16 czerwca 2025 r. (pismem z 11 czerwca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pan X (dalej również jako Wnioskodawca), polski rezydent podatkowy, czynny podatnik VAT, jest współwłaścicielem udziału 1/2 działki gruntu nr 1 obręb … położonej przy ul. … w … oraz współwłaścicielem działek 2, 3, 4 i 5 położonych przy ul. … w ….

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Udział 1/2 w działce 1 oraz działki 2, 3, 4 i 5 stanowią majątek wspólny małżonków, tj. Wnioskodawcy i Jego żony. Pozostałymi współwłaścicielami działki 1 w udziałach po 1/4 są synowie Wnioskodawcy. Działka 1 powstała wskutek połączenia, na wniosek Wnioskodawcy i pozostałych współwłaścicieli, działek 6, 7, 8 i 9, zawiadomieniem Starosty Powiatu … z dn. … sierpnia 2015 r.

Wnioskodawca nabył udział 1/2 w działkach 9 i 7 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w … z dnia 4 listopada 1999 r., stwierdzającego nabycie spadku po zmarłym synu.

Z kolei udział 1/2 w działkach 6 i 8 nabył od Miasta Gminy … aktami notarialnymi … i … z dnia … listopada 1999 r. w trybie bezprzetargowym na poprawę zagospodarowania działek 9 i 7 r.

Pan X prowadzi od 1991 roku pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą …. X, której głównym przedmiotem obecnie jest najem i dzierżawa nieruchomości.

Udział w działkach 6, 7, 8 i 9 zostały przez Wnioskodawcę nabyte do majątku wspólnego małżonków, nie stanowiły, ani nie stanowią majątku przedsiębiorstwa żadnego ze współwłaścicieli. Faktycznie na ww. działkach, jak i na działce 1 nie była prowadzona działalność gospodarcza. Działka nie była i nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy. Na dzień złożenia wniosku działka nie jest zabudowana.

Od momentu nabycia udziału 1/2 w działkach 6, 7, 8 i 9 w 1999 r. Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami podejmowali następujące czynności prawne:

24 maja 2013 r. Wnioskodawczyni i pozostali współwłaściciele zawarli umowę ustanowienia służebności przechodu i przejazdu przez sąsiednią działkę, co spowodowało, że działka 1 uzyskała dostęp do drogi krajowej nr 6.

W 2013 roku współwłaściciele złożyli wniosek o wydanie warunków zabudowy dla budowy budynku magazynowego z częścią socjalno - biurową o powierzchni użytkowej około … m. kw. na działkach 6, 7 i 8. Inwestycja z założenia miała być realizowana ze środków prywatnych i być przedmiotem najmu/dzierżawy.

… grudnia 2014 r. Burmistrz … wydał decyzję o warunkach zabudowy dla ww. inwestycji. Wnioskodawczyni, ani inni współwłaściciele, nie wystąpili jednak o uzyskanie pozwolenia na budowę. Prace budowlane nie były tam prowadzone, działka pozostaje niezabudowana.

W sierpniu 2015 r. współwłaściciele wystąpili z wnioskiem o połączenie działek 6, 7, 8 i 9 w jedną działkę.

14 sierpnia 2015 r. Starosta Powiatu … zawiadomił o połączeniu działek, z zachowaniem ich dotychczasowej łącznej powierzchni.

W sierpniu 2016 r. Burmistrz … poinformował współwłaścicieli o zamiarze przejęcia przez Miasto .. części działki 1 w celu realizacji budowy drogi dojazdowej do działek 21 i 22. Z działki wydzielono 3 działki na realizacje celu publicznego, które zostały przejęte przez Miasto dnia 3 marca 2017 r. Za przejęcie części działek współwłaścicielom przyznano odszkodowanie, które wypłacono w 2022 roku.

Uchwałą z dnia … września 2023 r. nr … Rada Miejska w …. przyjęła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru w rejonie ulicy … w …, zgodnie z którą działka 1 została sklasyfikowana w MPZP jako teren zabudowy usługowej, produkcyjnej i magazynowej.

Wnioskodawczyni, ani pozostali współwłaściciele, nie wnioskowali o objęcie działki 1 MPZP.

Do działki jest doprowadzona sieć wodno-kanalizacyjna, która została wybudowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w … Sp. z o.o. w ramach projektu budowy sieci wodociągowej … mm w obrębie …, a działka 1 została objęta tym projektem. Wnioskodawca, ani inni współwłaściciele, nie inicjowali budowy tej sieci.

Działka leży w zasięgu infrastruktury energetycznej - działka posiada warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej wydane na wniosek Wnioskodawczyni i pozostałych współwłaścicieli dnia 6 maja 2013 r. przez dysponenta tej sieci spółkę ….

Działka leży w zasięgu sieci gazowej średniego ciśnienia, która to sieć została wybudowana w ramach realizacji inwestycji celu publicznego z wniosku ... Sp. z o.o.

Działki 2, 3, 4 i 5 powstały na skutek podziału działki 10, którą Pan X nabył wraz z żoną do majątku prywatnego małżonków od Gminy Miasta … w 1994 r. Zarówno w roku nabycia, jak i obecnie działki nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. Przy nabyciu nie przysługiwało kupującym prawo do odliczenia VAT. Na jednej z działek powstałych na skutek podziału (działka 11, nieobjęta wnioskiem) małżonkowie wybudowali budynek, który był wykorzystywany w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej … X początkowo do prowadzenia tam hurtowni alkoholi, później w całości wynajmowany innym przedsiębiorcom. Przychody z najmu stanowią przychód z jednoosobowej działalności gospodarczej Pana X.

Działki powstałe w wyniku podziału działki 10, w tym działki 2, 3, 4 i 5 nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. Przy nabyciu działki Wnioskodawczyni i jej mężowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT. Działki są sklasyfikowane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako działki budowlane (funkcja Uh, zabudowa usługowo - handlowa). Do działek doprowadzone są sieci uzbrojenia terenu.

W latach 2006-2013 małżonkowie próbowali sprzedać niezabudowaną działkę 3. W tym celu uzyskali pozwolenie na budowę obiektu o funkcji handlowej o powierzchni użytkowej 1960 m.kw., które następnie było „przenoszone” na potencjalnych nabywających (2 zainteresowane spółki). Do zawarcia umowy sprzedaży nigdy nie doszło. W dniu … marca 2012 r. Pan X zawiadomił Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w … o zamiarze rozpoczęcia prac budowlanych od 3 kwietnia 2012 r. przez inwestora … X, jednak prac nie rozpoczęto. Prace takie obecnie nie są planowane. Działka pozostaje niezabudowana, nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy, żaden podmiot nie prowadzi tam działalności gospodarczej. Działki nie stanowią majątku przedsiębiorstwa … X.

Obecnie Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami chcą zbyć niezabudowaną działkę gruntu (zdarzenie przyszłe) 1. Potencjalni nabywcy poszukiwani są poprzez publikowanie oferty w Internecie i mediach społecznościowych. Wnioskodawca nie wyklucza, że zostanie zawarta umowy z pośrednikiem w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką 1 (za wyjątkiem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej).

Ponadto, Wnioskodawca wraz z małżonką chcą zbyć niezabudowaną działkę 2 oraz darować swoim synom niezabudowane działki 3, 4 i 5. Potencjalni nabywcy będą poszukiwani poprzez ogłoszenia na portalach internetowych, reklamę bezpośrednią i media społecznościowe Nie wykluczony jest udział pośrednika w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działką 2 (za wyjątkiem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej).

W zakresie sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca w 2009 roku sprzedał mieszkanie w …, a poza działkami wskazanymi we wniosku ma zamiar sprzedać inną niezabudowaną działkę położoną w … stanowiącą majątek wspólny małżonków (działka nieobjęta wnioskiem). Wnioskodawca osiąga dochody z najmu nieruchomości wchodzących w skład przedsiębiorstwa, które kwalifikuje do źródła pozarolnicza działalność gospodarcza oraz z dzierżawy gruntu (działka nieobjęta wnioskiem), które opodatkowuje na zasadach wynikających z ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów ewidencjonowanych - tzw. najem prywatny.

Na pytania Organu w wezwaniu z 22 maja 2025 r.:

1.W jakim celu dokonał Pan scalenia działek nr 6, 7, 8 i 9?

Odpowiedział Pan: Scalenie działek 6, 7, 8 i 9 miało charakter porządkowy.

2.W jakim celu nabył Pan działkę nr 10, z której wydzielone zostały działki 2, 3, 4, 5?

Odpowiedział Pan: Działka 10 została nabyta w 1994 r. w celu prowadzenia na niej działalności gospodarczej. Wnioskodawca zaczął ją częściowo wykorzystywać w zamierzonym celu dopiero w 2006 roku.

3.W jakim celu dokonał Pan podziału działki nr 10 na działki 2, 3, 4, 5?

Odpowiedział Pan: W 2006 roku został oddany do użytku obiekt wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, który zajmował jedynie część działki 10, pozostała część była niewykorzystana. W tym samym roku Wnioskodawca podjął rozmowy handlowe z osobą zainteresowaną nabyciem części ww. działki. Żeby doprowadzić do transakcji, Wnioskodawca postanowił podzielić działkę 10. Finalnie do transakcji nie doszło.

4.W jaki sposób wykorzystywał Pan działki nr 1, 2, 3, 4, 5? Proszę opisać do jakich celów/w jaki sposób wykorzystywał/użytkował Pan ww. działki od momentu wejścia w ich posiadanie do momentu planowanej sprzedaży i darowizny. Jeśli były to cele prywatne/osobiste, proszę wykazać w jaki sposób nieruchomości zaspokajały potrzeby prywatne/osobiste? Odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla każdej z działek.

Odpowiedział Pan: Działkę 7 i działkę 9 Wnioskodawca nabył w spadku po synu. W 1999 roku razem z członkami najbliższej rodziny nabył sąsiednie działki 6 i 8. W akcie notarialnym nie był wskazany cel zakupu, bo w momencie nabycia nie był skonkretyzowany. W 2015 roku działki zostały scalone, na wniosek współwłaścicieli, w działkę 1. W 2013 Wnioskodawca dostał zapytanie od potencjalnego inwestora o możliwość wybudowania na działce magazynu. Dla działki została wydana decyzja o warunkach zabudowy, ale do współpracy z inwestorem nie doszło, a działka pozostała niezabudowana i nie jest używana do chwili obecnej. Od momentu nabycia działki (a później działka) nie były wykorzystywane w celach zarobkowych, nie stanowiły majątku przedsiębiorstwa, nie były przedmiotem najmu czy dzierżawy. Obecnie Wnioskodawca jest na emeryturze i chce ją po prostu zbyć.

A Działka 2 nie była w żaden sposób przez Wnioskodawcę wykorzystywana, obecnie jest na niej „dziki” ogólnodostępny parking, z którego Wnioskodawca nie czerpie żadnych korzyści. Wnioskodawca chce ją po prostu zbyć.

Działka 3, wcześniej stanowiąca część działki 10, była w 2006 roku przedmiotem negocjacji pomiędzy Wnioskodawcą a potencjalnym nabywcą. Nabywca uzależnił zakup od uzyskania przez właścicieli warunków zabudowy i kolejno pozwolenia na budowę. Finalnie nie doszło do porozumienia z nabywcą. Powstała działka nie służy żadnym celom, Wnioskodawca chce ją przekazać w darowiźnie synom.

Działka 4: nie była w żaden sposób wykorzystywana, ani nie zaspokajała żadnych potrzeb Wnioskodawcy. Jest to malutki skrawek o powierzchni 43 m.kw. Wnioskodawca chce ją przekazać dzieciom w formie darowizny.

Działka 5 nie była w żaden sposób nie wykorzystywana, ani nie zaspokajała żadnych potrzeb Wnioskodawcy. Jest to malutki skrawek o powierzchni 53 m². Wnioskodawca chce ją przekazać dzieciom w formie darowizny.

5.Czy w związku z planowaną sprzedażą działki 2 w latach 2006-2013 podejmował Pan, bądź planuje Pan podjąć obecnie do momentu sprzedaży jakiekolwiek czynności wymagające zaangażowania własnych środków finansowych zmierzające do podniesienia wartości ww. nieruchomości, np. wystąpienie o zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego terenu, doprowadzenie mediów, uzbrojenie, ogrodzenie terenu, itp.?

Odpowiedział Pan: W 2019 roku Miasto … uchwaliło miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący powierzchnię około 40ha, na którym znajduje się m.in. działka 2, ale to działanie było niezależne od właścicieli. Wnioskodawca wraz z żoną złożył wniosek do Burmistrza …. a o zmianę intensywności zabudowy dla działki ze współczynnika 1,0 na 0,0. Poza tym nie są angażowane żadne środki w ww. działkę. Wnioskodawca nie podejmuje żadnych działań zmierzających do zwiększenia wartości działki.

6.Czy przed sprzedażą zamierza Pan udzielić innej osobie/innemu podmiotowi pełnomocnictwa lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pana imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek nr 1 i 2? Jeżeli tak, proszę precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości, wskazać zakres tego pełnomocnictwa, w tym jakie konkretnie czynności będzie podejmował podmiot działający jako Pana pełnomocnik w związku z planowaną transakcją sprzedaży (np. wystąpienia o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę itp.).

Odpowiedział Pan: Wnioskodawca nie wyklucza zlecenia obsługi sprzedaży podmiotowi, który zajmuje się tym profesjonalnie, tj. pośrednikowi w sprzedaży nieruchomości. Na chwilę obecną nie zapadła jednak taka decyzja, w związku z tym nie wiadomo jeszcze czy zostaną udzielone pełnomocnictwa i jaki będzie ich zakres.

7.W związku ze wskazaniem, że do działek 2, 3, 4 i 5 doprowadzone są sieci uzbrojenia terenu, proszę o podanie - na czyj wniosek i z czyjej inicjatywy zostały doprowadzone do działek sieci uzbrojenia terenu?

Odpowiedział Pan: Działka 10 była uzbrojona już w momencie jej nabycia przez Wnioskodawcę. Przez działki 2 i 3 przechodzą sieci uzbrojenia terenu, które Wnioskodawca doprowadził do działki 11 w ramach budowy na tej działce budynku usługowego. Żadna z działek wskazanych w pytaniu nie była przedmiotem inwestycji, której celem było uzbrojenie działek, czy doprowadzenie mediów.

8.Czy oprócz nieruchomości, o których mowa we wniosku posiada Pan także w majątku osobistym (we współwłasności małżeńskiej) inne nieruchomości?

Odpowiedział Pan: Wnioskodawca posiada także inne nieruchomości. Wszystkie nieruchomości stanowią majątek objęty wspólnością majątkową małżeńską.

9.Jeśli posiada Pan jeszcze inne nieruchomości w majątku osobistym bądź we współwłasności małżeńskiej (oprócz wymienionych we wniosku), to proszę podać:

a)Ile?

b)Jakie?

c)Na postawie jakiej czynności prawnej Pan je nabył?

d)W jaki sposób były/są/będą wykorzystywane?

Odpowiedział Pan:

Poniżej nieruchomości posiadane przez Wnioskodawcę: 

Działka przy ul. … w …, zabudowana budynkiem mieszkalnym wybudowanym w 1988 r., w której Wnioskodawca mieszka ze swoją rodziną. Działka została nabyta na podstawie umowy sprzedaży; Obecnie nie do sprzedaży, ale jej sprzedaż nie jest wykluczona;

1)Mieszkanie nabyte w 2003 r. na podstawie umowy sprzedaży, od momentu nabycia mieszkała w nim teściowa Wnioskodawcy, obecnie ze względu na podeszły wiek, mieszka z rodziną w domu w …. Mieszkanie zostanie sprzedane do końca czerwca br.

2)Działka przy ul. … w …, zabudowana budynkiem biurowym, sąsiadująca z działką opisaną w pkt 1. W budynku biurowym znajduje się obecnie siedziba przedsiębiorstwa Wnioskodawcy; Nie do sprzedaży;

3)Działka w … zabudowana budynkiem usługowym, w którym w latach 1995-2017 Wnioskodawca prowadził hurtownię. Obecnie budynek jest wynajmowany w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy; Nie do sprzedaży;

4)Budynek handlowy w … - wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, wcześniej jako sklep, obecnie jako przedmiot najmu; Nie do sprzedaży;

5)Działka rolna 12 - nabyta w 1999 roku na podstawie umowy sprzedaży, od 2018 roku wydzierżawiona powiązanej spółce; Nie do sprzedaży;

6)Działka 11, która powstała z podziału działki 10, zabudowana budynkiem handlowo-usługowym, wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy jako przedmiot najmu; Nie do sprzedaży;

7)Działka 13 w …, niezabudowana, w części dzierżawiona na komis samochodowy. Przychody z dzierżawy Wnioskodawca opodatkowuje na zasadach najmu prywatnego ryczałtem. Wnioskodawca planuje ją zbyć.

Wszystkie nieruchomości zostały nabyte na podstawie umowy sprzedaży i stanowią majątek wspólny małżonków X. Nieruchomości opisane w pkt 2 i 8 to nieruchomości, które małżonkowie planują w najbliższym czasie sprzedać. Co do pozostałych nieruchomości nie ma planów sprzedaży.

10.Czy zamierza je Pan sprzedać i jaka będzie skala tych działań (proszę o podanie ewentualnych dat sprzedaży)?

Odpowiedział Pan: Mieszkanie nabyte w 2003 r. (pkt 2 powyżej) zostanie sprzedane do końca czerwca br. Ponadto małżonkowie zamierzają sprzedać działkę gruntu 14 położoną w …. Obecnie działka jest wystawiona na sprzedaż, umowa zostanie podpisana, gdy znajdzie się kupujący.

11.Czy zbywał Pan inne nieruchomości niż te, o których mowa we wniosku? (jeśli tak – to jaka była skala tych działań? Kiedy (w jakich datach sprzedał je Pan?)

Odpowiedział Pan: W 2019 roku Wnioskodawca zbył mieszkanie w … - było to mieszkanie w stanie deweloperskim nabyte w tym samym roku. Powodem sprzedaży były sprawy osobiste. Ponadto Wnioskodawca wraz z żoną przekazali na rzecz Gminy …, w związku z realizacją przez Gminę inwestycji celu publicznego następujące działki:

•          W 2015 15, 16, 17, 18

•          W 2022 części działki 1 (opisane we wniosku).

12.Czy zamierza Pan w przyszłości nabywać inne nieruchomości? Jeśli tak – to w jakim celu?

Odpowiedział Pan: Wnioskodawca wraz z żoną rozważają nabycie małego domu mieszkalnego, który miałby zaspokajać potrzeby mieszkaniowe małżonków, ale plany w tym zakresie pozostają nieskonkretyzowane.

13.W opisie zdarzenia podał Pan: „Wnioskodawca osiąga dochody z najmu nieruchomości wchodzących w skład przedsiębiorstwa, które kwalifikuje do źródła pozarolnicza działalność gospodarcza oraz z dzierżawy gruntu (działka nieobjęta wnioskiem), które opodatkowuje na zasadach wynikających z ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów ewidencjonowanych - tzw. najem prywatny.”

Wobec tego proszę, żeby Pan podał:

a)Od kiedy uzyskuje Pan „dochody” [dopisek organu – powinno być przychody] z „dzierżawy gruntu (działka nieobjęta wnioskiem)”

b)Czy i które (podać nr geodezyjny działki/działek) działki gruntu, o których mowa we wniosku były/są wykorzystywane w działalności gospodarczej Pana; w całości, czy w części (w jakiej części)? Od kiedy do kiedy (w jakim okresie) ww. nieruchomość/działka była/jest wykorzystywana w działalności gospodarczej?

Odpowiedział Pan:

Ad. 13a) Przychody z dzierżawy działki 19/3 są osiągane od 2019 roku.

Ad. 13b) W działalności gospodarczej były i są wykorzystywane następujące działki:

-Działka 19 w … (powstała z podziału 10): w latach 2005-2018 jako hurtownia alkoholi, usługi logistyczne i wynajem biur. Od 2018 roku cały obiekt stanowi przedmiot najmu.

-Działka 20 w …: do roku 2017 znajdowała się tam hurtownia napoi, a od 2017 nieruchomość stanowi przedmiot najmu.

-Działka 21 w ... od około 2000 roku stanowi przedmiot najmu.

-Działka 22, na której od 1990 roku jest budynek biurowy jest wykorzystywana w działalności w około 30% - mieści się tam siedziba przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Pytania

(oznaczone we wniosku 2)) Czy dostawa niezabudowanych działek gruntu 1 i 2 będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

(oznaczone we wniosku 3)) Czy bezpłatne przekazanie w drodze darowizny działek 3, 4 i 5 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż opisanych powyżej niezabudowanych działek gruntu nie spowoduje powstania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bezpłatne przekazanie w drodze darowizny działek 3, 4 i 5 nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie:

Ad 2) Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej zwanej również ustawą o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Żeby jednak dana dostawa podlegała opodatkowaniu VAT, podmiot dokonujący tej dostawy musi być uznany za podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1 i 2 istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży ww. gruntu Wnioskodawca podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców lub usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Wnioskodawcę za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r., w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca nabył udział 1/4 w działkach 9 i 7 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w … z dnia … listopada 1999 r., stwierdzającego nabycie spadku po zmarłym bracie Wnioskodawcy. Z kolei udział 1/4 w działkach 6 i 8 Wnioskodawca nabył od Miasta Gminy … aktem notarialnym … i … z dnia 26 listopada 1999 r. w trybie bezprzetargowym na poprawę zagospodarowania działek 9 i 7. Od nabycia działek do dnia złożenia niniejszego wniosku współwłaściciele podejmowali czynności faktyczne i prawne mające na celu poprawę zagospodarowania swojej nieruchomości: nastąpiło scalenie działek, uzyskali dostęp do drogi krajowej, działka została objęta planem zagospodarowania przestrzennego. Ponadto niezależnie od Wnioskodawcy, działka uzyskała dostęp do sieci technicznych: wody, kanalizacji i prądu. Obecnie Wnioskodawca z pozostałymi współwłaścicielami aktywnie szukają potencjalnych nabywców wykorzystując do tego własne kontakty biznesowe oraz ogólnodostępne portale internetowe. Na razie nie korzystają z usług pośrednika w obrocie nieruchomościami. To powoduje, że w ocenie Wnioskodawcy podjęte działania mają charakter zarządu majątkiem prywatnym.

Jeśli zaś chodzi o działkę 2, to względem niej Wnioskodawca nie podejmował żadnych działań od 2013 roku. Co prawda dla działki wydane jest pozwolenie na budowę, jednak żadna budowa nie była tam realizowana, zarówno przez Wnioskodawcę, jak i przez osoby trzecie.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Działki 1 i 2 objęte wnioskiem nie stanowią majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, ani pozostałych właścicieli, nie są też przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzą do wniosku, że w stosunku do planowanych sprzedaży niezabudowanych działek gruntu 1 i 2, brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawcę za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Aktywność Wnioskodawcy nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Tym samym w niniejszej sprawie, w odniesieniu do planowanych sprzedaży niezabudowanych działek gruntu 1 i 2 nie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie są podejmowane takie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, która świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez współwłaścicieli do tej pory nie mają wpływu na kwalifikację Wnioskodawcy jako podatnika, gdyż stanowią jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego mienia i nie przekraczają granic zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Należy zatem uznać, że dokonując sprzedaży niezabudowanych działek gruntu 1 i 2 Wnioskodawca będzie korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Brak tego statusu pozbawia cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, w zakresie sprzedaży działek, a dostawę - cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

W konsekwencji, planowana sprzedaż nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 3) Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z powołanego wyżej art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszelkie nieodpłatne przekazania towarów pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów, jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały przekazane.

Zatem, aby nieodpłatne przekazanie towarów - w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy - podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

-nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,

-przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,

-przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.

W ocenie Wnioskodawcy, darowizna niezabudowanych działek gruntu nr 3, 4 i 5 nie może być uznana za nieodpłatną dostawę towarów zrównaną z odpłatną dostawą. Przy nabyciu działek nie przysługiwało kupującym prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ nabycia małżonkowie dokonali do majątku osobistego oraz w czasie ich posiadania nie były związane z działalnością opodatkowaną.

Tym samym opisana czynność nie spełni warunków wskazanych w art. 7 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, darowizna działek 3, 4 i 5 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając powyższe na uwadze wnoszę o uznanie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie zadanych pytań za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

-prawidłowe w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach nr 1 i nr 2,

-nieprawidłowe w części dotyczącej przekazania w drodze darowizny udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Zatem, na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (gruntów), jak również udziału we współwłasności nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem tego podatku.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C‑180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).

Z ww. orzeczenia wynika m.in., że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie, nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przyjęcie więc, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W kwestii opodatkowania sprzedaży całości lub części Nieruchomości, istotne jest zatem, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży podjął lub podejmie Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan współwłaścicielem udziału 1/2 działki gruntu nr 1. Udział 1/2 w działce 1 stanowi majątek wspólny małżonków, tj. Pana i Pana małżonki. Pozostałymi współwłaścicielami działki 1 w udziałach po 1/4 są Pana synowie. Działka 1 powstała wskutek połączenia, na wniosek Pana i pozostałych współwłaścicieli, działek 6, 7, 8 i 9. Udziały w działkach 6, 7, 8 i 9 zostały przez Pana nabyte do majątku wspólnego małżonków, nie stanowiły, ani nie stanowią majątku przedsiębiorstwa żadnego ze współwłaścicieli. W 2013 dostał Pan zapytanie od potencjalnego inwestora o możliwość wybudowania na działce magazynu. Dla działki została wydana decyzja o warunkach zabudowy, ale do współpracy z inwestorem nie doszło, a działka pozostała niezabudowana i nie jest używana do chwili obecnej. Pan wraz z pozostałymi współwłaścicielami podejmowali następujące czynności prawne: 24 maja 2013 r. Pan i pozostali współwłaściciele zawarli umowę ustanowienia służebności przechodu i przejazdu przez sąsiednią działkę, co spowodowało, że działka 1 uzyskała dostęp do drogi krajowej nr 6. W 2013 roku współwłaściciele złożyli wniosek o wydanie warunków zabudowy dla budowy budynku magazynowego z częścią socjalno - biurową na działkach 6, 7 i 8. Ani Pan ani inni współwłaściciele, nie wystąpili jednak o uzyskanie pozwolenia na budowę. Prace budowlane nie były tam prowadzone. W sierpniu 2015 r. współwłaściciele wystąpili z wnioskiem o połączenie działek 6, 7, 8 i 9 w  jedną działkę.

Ponadto jest Pan współwłaścicielem działek nr 2, nr 3, nr 4 i nr 5. Działki te stanowią majątek wspólny małżonków, tj. Pana i Pana małżonki. Działki nr: 2, 3, 4 i 5 powstały na skutek podziału działki nr 10. Zarówno w roku nabycia, jak i obecnie działki powstałe w wyniku podziału działki 10, w tym działki 2, 3, 4 i 5 nie stanowią majątku przedsiębiorstwa. W latach 2006-2013 jako małżonkowie próbowali Państwo sprzedać niezabudowaną działkę nr 3. W tym celu uzyskał Pan wraz z małżonką Państwo pozwolenie na budowę obiektu o funkcji handlowej, które następnie było „przenoszone” na potencjalnych nabywających. Działka pozostaje niezabudowana, nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy, żaden podmiot nie prowadzi tam działalności gospodarczej. Przy nabyciu działki nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia VAT. Działki nr 2, nr 3, nr 4 i nr 5 są sklasyfikowane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako działki budowlane. Działka 3 pozostaje niezabudowana, nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy, żaden podmiot nie prowadzi tam działalności gospodarczej.

Obecnie chce Pan zbyć swój udział w niezabudowanej działkach nr 1 i nr 2 oraz bezpłatnie przekazać w drodze darowizny udziały w działkach nr 3, nr 4 i nr 5 na rzecz synów.

W pierwszej kolejności Pana wątpliwości objęte zakresem pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczonego nr 2 we wniosku) dotyczą tego, czy dostawa niezabudowanej działki nr 1 i nr 2, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z opisu sprawy potencjalni nabywcy poszukiwani są poprzez ogłoszenia na portalach internetowych, reklamę bezpośrednią i media społecznościowe. Wnioskodawca nie wyklucza, że zostanie zawarta umowy z pośrednikiem w obrocie nieruchomościami. Na dzień złożenia wniosku nie jest znany potencjalny kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne; nie udzielono pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działkami nr 1 i nr 2.

W tym celu należy ustalić, czy dla opisanej transakcji wystąpi Pan w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga zatem oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że skala Pana zaangażowania w odniesieniu do sprzedaży przysługującego Panu udziału w działkach nr 1 i nr 2 nie wykracza poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie sprzedaży przysługującego Panu udziału w działkach nr 1 i nr 2, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana przysługującego Panu udziału w działkach nr 1 i nr 2 wypełni przesłanki działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że działka nr 1 (powstała na skutek działek połączenia działek nr: 6, 7, 8 i 9) i działka nr 2 (powstała na skutek podziału działki nr 10) zostały przez Pana i pozostałych współwłaścicieli nabyte do majątków prywatnych, nie stanowiły, ani nie stanowią majątku Pana przedsiębiorstwa, ani innych współwłaścicieli. Na ww. działkach nie była prowadzona działalność gospodarcza, działki nie były i nie są przedmiotem najmu ani dzierżawy. Na dzień złożenia wniosku nie są znani potencjalni kupujący, nie zostały zawarte żadne umowy dotyczące zbycia działki, w szczególności przedwstępne. Nie udzielał Pan pełnomocnictw podmiotom trzecim do reprezentowania w postępowaniach sądowych lub/i administracyjnych związanych z działkami o nr 1 i nr 2. Wystąpienie z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy, o scalenie działek, o wydanie warunków przyłączenia działki do sieci elektroenergetycznej oraz uzyskanie służebności drogowej dającej dostęp do drogi krajowej w stosunku do działki nr 1 nie przesądza o Pana działaniu w charakterze handlowca, a tym samym podatnika podatku VAT. W 2019 roku Miasto … uchwaliło miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący powierzchnię około 40 ha, na którym znajduje się m.in. działka 2, ale to działanie było niezależne od właścicieli. Przez działkę nr 2 przechodzą sieci uzbrojenia terenu, które doprowadził Pan do działki 11 w ramach budowy na tej działce budynku usługowego. Żadna z działek wskazanych w pytaniu nie była przedmiotem inwestycji, której celem było uzbrojenie działek, czy doprowadzenie mediów.

A zatem należy stwierdzić, że w tym konkretnym przypadku nie podejmował i nie zamierza Pan podjąć aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podjęte przez Pana należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Zakres podjętych czynności w odniesieniu do posiadanego udziału w działkach nr 1 i nr 2 w żadnym wypadku nie pozwala na uznanie, że Pana działalność w zakresie zbycia przysługującego Panu udziału w działce nr 1 i udziału w działce nr 2 ma charakter profesjonalny.

Analiza sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że planowana przez Pana sprzedaż przysługującego Panu udziału w działkach: nr 1 i nr 2 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest przesłanek, aby w związku z tą transakcją uznać Pana za podatnika tego podatku. Przy sprzedaży przysługującego Panu udziału w działkach: nr 1 i nr 2 skorzysta więc Pan z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

W związku z powyższym, z tytułu planowanej sprzedaży przysługującego Panu udziału w działkach: nr 1 i nr 2 nie będzie Pan podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż przysługującego Panu udziału w działkach: nr 1 i nr 2 nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i  usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału w niezabudowanych działkach nr 1 i nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Kolejno, Pana wątpliwości dotyczą tego czy bezpłatne przekazanie w drodze darowizny udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 ustawy z  dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

Natomiast stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne do określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zasadne zatem jest wyłączenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w  ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych ustaleń należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i  usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w rozpatrywanym przypadku dokonując darowizny udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5 na rzecz synów nie będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że działki nr 3, nr 4 i nr 5 (powstałe w wyniku podziału działki nr 10), które zamierza Pan przekazać w formie darowizny na rzecz synów nabył Pan wraz z żoną od Gminy Miasta w 1994 r. w celu prowadzenia na niej działalności gospodarczej. Wnioskodawca zaczął ją częściowo wykorzystywać w zamierzonym celu dopiero w 2006 roku w którym został oddany do użytku obiekt wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawcy, który zajmował jedynie część działki 10, pozostała część była niewykorzystana. Zatem darowizna na rzecz Pana synów będzie stanowić zwykłe wykonanie prawa własności. Tym samym będzie Pan zbywał działki stanowiące majątek prywatny, korzystając z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem tego, zamierzona czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stwierdzić należy, że planowana przez Pana darowizna udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5 na rzecz synów nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z darowizną udziału w działkach nr 3, nr 4 i nr 5 nie będzie działał Pan w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, lecz dokona Pan zarządu majątkiem osobistym.

Z uwagi na przedstawioną przez Pana argumentację do pytania oznaczonego nr 3 Pana stanowisko w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe. Wskazać należy, że w analizowanym przypadku przepis art. 7 ust. 2 ustawy nie ma zastosowania z uwagi na to, że dla czynności darowizny działek nr 3, nr 4 i nr 5 nie będzie Pan działał w charakterze podatnika podatku VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.