Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. „(…)”.

Uzupełnili go Państwo pismami brak daty sporządzenia (wpływ 13 czerwca 2025 r.) oraz z 16 czerwca 2025 r. (wpływ 16 czerwca 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (dalej: Gmina) jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: VAT) jako podatnik czynny.

Gmina realizowała i realizuje przedsięwzięcie polegające na odtworzeniu zdolności retencyjnej stawu w miejscowości (…).

Operacja ma służyć przeciwdziałaniu niedoborom wody poprzez zwiększenie retencji i umożliwieniu zatrzymania jej przez długi czas w środowisku. Zakres inwestycji obejmował odtworzenie stawu retencyjnego w miejscowości (…):

a)wykonanie niecki stawu retencyjnego zasilanej w wodę z dwóch wylotów melioracyjnych,

b)wykonanie utwardzenia nawierzchni od strony południowej,

c)wybudowanie małej architektury w postaci latarni oświetlającej linię brzegową stawu od strony wschodniej, ławek betonowych wraz z koszami,

d)wykonanie punktów oświetleniowych w postaci lamp parkowych (5 szt.), podziemnej linii zasilającej, przyłącza ze skrzynką sterującą, skrzynki rozdzielczej przyłącza zasilającego fontannę pełniącego rolę systemu napowietrzania stawu wraz z gniazdami serwisowymi,

e)wykonanie instalacji fontanny,

f)obsadzenia otoczenia stawu roślinnością i obsianie trawą.

Zadanie współfinansowanie jest ze środków Unii Europejskiej w ramach operacji typu „(...)” w ramach poddziałania „(...)” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Realizując projekt: „(…)” Gmina realizuje zadania własne Gminy.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego (przedstawione w piśmie z 16 czerwca 2025 r.)

Nabyte towary i usługi związane z realizacją projektu pod nazwą: „(…)” będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Gmina miała prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu zakupów i usług realizowanych w ramach opisanego projektu pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gmina nie ma prawa do odliczenie podatku VAT naliczonego z tytułu zakupów i usług realizowanych w ramach opisanego projektu pn. „(…)”.

Zdaniem Gminy, o opodatkowaniu VAT danej czynności można mówić wówczas, gdy wchodzi ona w przedmiotowy zakres ustawy o VAT (kryterium przedmiotowe) oraz jest wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze (kryterium podmiotowe).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Realizacja projektu polegającego na „(…)” mieści się, zdaniem Gminy, w katalogu zadań nałożonych na organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy dla realizacji, których zostały one powołane.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo to przysługuje podatnikowi o tyle, o ile nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

W celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia VAT, należy każdorazowo rozstrzygnąć, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT, zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz czy pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych, a także, czy w przedmiotowej sytuacji nie występują przesłanki negatywne uregulowane w art. 88 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że czynności związane z odtworzeniem stawu retencyjnego w miejscowości (…) tzn. zakupy towarów i usług, od których naliczono podatek VAT zostaną nabyte przez organ władzy publicznej i urząd go obsługujący niebędący podatnikiem podatku VAT ponieważ realizuje on tym samym zadania do których realizacji został powołany nałożone odrębnymi przepisami prawa – ustawa o samorządzie gminnym.

Reasumując, nie wystąpią w tym przypadku przesłanki zawarte w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Odtworzenie stawu retencyjnego w miejscowości (…) będzie służyło czynnościom nieopodatkowanym.

Realizacja przedsięwzięcia polegająca na odtworzeniu stawu retencyjnego w miejscowości (…) mieści się w katalogu zadań własnych Gminy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik czynny.

Gmina realizowała i realizuje projekt pn. „(…)” polegający na odtworzeniu zdolności retencyjnej stawu w miejscowości (…).

Operacja ma służyć przeciwdziałaniu niedoborom wody poprzez zwiększenie retencji i umożliwieniu zatrzymania jej przez długi czas w środowisku. Zakres inwestycji obejmował:

a)wykonanie niecki stawu retencyjnego zasilanej w wodę z dwóch wylotów melioracyjnych,

b)wykonanie utwardzenia nawierzchni od strony południowej,

c)wybudowanie małej architektury w postaci latarni oświetlającej linię brzegową stawu od strony wschodniej, ławek betonowych wraz z koszami,

d)wykonanie punktów oświetleniowych w postaci lamp parkowych (5 szt.), podziemnej linii zasilającej, przyłącza ze skrzynką sterującą, skrzynki rozdzielczej przyłącza zasilającego fontannę pełniącego rolę systemu napowietrzania stawu wraz z gniazdami serwisowymi,

e)wykonanie instalacji fontanny,

f)obsadzenia otoczenia stawu roślinnością i obsianie trawą

Zadanie współfinansowanie jest ze środków Unii Europejskiej w ramach operacji typu „(...)” w ramach poddziałania „(...)” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Realizując ww. projekt Gmina realizuje zadania własne gminy.

Nabyte towary i usługi związane z realizacją projektu pn. „(…)” będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gmina miała prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych z realizacją ww. projektu.