Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.101.2025.1.RMA

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych oraz prawa do pełnego odliczenia VAT naliczonego do ponoszonych wydatków inwestycyjnych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. W strukturze organizacyjnej Gminy występują jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, tj. jednostka oświatowa i jednostki związane z pomocą społeczną.

Jednocześnie Gmina nie wyklucza w przyszłości likwidacji jednostek budżetowych, jak również utworzenia innych jednostek budżetowych lub też samorządowych zakładów budżetowych celem realizacji jej zadań jako jednostki samorządu terytorialnego.

Ponadto na terenie Gminy funkcjonują samorządowe instytucje kultury, tj. Gminna Biblioteka Publiczna oraz Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w (...), których rozliczenia nie podlegają centralizacji VAT z Gminą.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Do realizacji powyższych zadań służy posiadana przez Gminę infrastruktura kanalizacyjna. Zadanie w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków realizowane jest na terenie Gminy wyłącznie za pośrednictwem właściwego referatu Urzędu Gminy w (...) (dalej: „Urząd”).

W tym zakresie Gmina (poprzez Urząd) świadczy na podstawie umów cywilnoprawnych m.in. usługi odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji z terenu Gminy, które to podmioty nie wchodzą w skład struktury organizacyjnej Gminy (dalej: „Odbiorcy zewnętrzni”), jak również dla potrzeb swoich własnych Jednostek organizacyjnych oraz w innych miejscach wykorzystywanych do realizacji zadań własnych Gminy (dalej: „Odbiorcy wewnętrzni”).

W ramach ww. zadań własnych, Gmina realizuje inwestycję pn. „(...)” (dalej: „Zadanie”), która została podzielona na dwa etapy: (...).

Realizacja etapu I Zadania miała miejsce w latach 2023-2024, natomiast planowana data zakończenia realizacji etapu II Zadania przypada na drugi kwartał 2025 r.

Gmina pragnie wskazać, że niniejszy wniosek dotyczy wyłącznie etapu II Zadania, tj. rozbudowy zbiorczej sieci kanalizacyjnej (tj. nie dotyczy realizacji Zadania w zakresie etapu I – budowy przydomowych oczyszczalni ścieków oraz odcinka sieci wodociągowej). Na potrzeby niniejszego wniosku, definicja „Infrastruktura” będzie wykorzystywana w odniesieniu do zbiorczej sieci kanalizacyjnej.

Celem realizacji przedmiotowej Inwestycji jest rozwój infrastruktury kanalizacyjnej na terenie Gminy.

Infrastruktura, która powstanie w ramach realizacji Inwestycji, jest / będzie wykorzystywana wyłącznie dla potrzeb odprowadzania ścieków od Odbiorców zewnętrznych i nie jest / nie będzie jednocześnie wykorzystywana do odprowadzania ścieków od jednostek Gminy czy samej Gminy, tj. od Odbiorców wewnętrznych.

W związku z realizacją Inwestycji, Gmina ponosi liczne wydatki w Infrastrukturę (dalej: „Wydatki inwestycyjne”), w szczególności na: (...).

Ponoszone w ramach Inwestycji wydatki są / będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawców / usługodawców fakturami VAT, na których Gmina oznaczona jest / będzie jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Gmina realizuje przedmiotowe Zadanie zarówno ze środków własnych, jak i ze środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych - na jego realizację Gmina uzyskała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy wyłącznie kwestii podatkowych dotyczących Wydatków inwestycyjnych, w szczególności Inwestycji, związanych z czynnościami (odprowadzeniem i oczyszczaniem ścieków) realizowanymi w całości na rzecz Odbiorców zewnętrznych. Przedmiotem wniosku o interpretację nie są wydatki inwestycyjne wykorzystywane w całości lub w części do świadczenia usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców wewnętrznych.

Pytania

1.Czy świadczenie odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowi / będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku?

2.Czy Gmina jest / będzie uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na Inwestycję, która będzie służyła Gminie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych, tj. nie będzie wykorzystywana do odbioru i oczyszczania ścieków dla Odbiorców wewnętrznych?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Świadczenie odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowi / będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

2.Gmina jest / będzie uprawniona do pełnego odliczenia VAT naliczonego do Wydatków inwestycyjnych poniesionych na Inwestycję, która będzie służyła Gminie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych, tj. nie będzie wykorzystywana do odbioru i oczyszczania ścieków dla Odbiorców wewnętrznych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. W świetle tego zapisu działalność Gminy polegająca na realizacji odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków jest działalnością gospodarczą („wszelka działalność usługodawców”).

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z brzmienia powołanych przepisów wynika, że pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, że co do zasady czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. Takie skonstruowanie zakresu czynności opodatkowanych prowadzi do zapewnienia zasady powszechności opodatkowania.

W konsekwencji, w opinii Gminy w przedstawionym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym dokonywać będzie ona opodatkowanych VAT usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Ponadto, zdaniem Gminy ani ustawa o VAT ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności odbioru i oczyszczania ścieków.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z dnia 6 lutego 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.759.2022.2.DK, w której organ wskazał, że „(...) świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków stanowi/stanowić będzie czynności podlegające opodatkowaniu VAT wykonywane w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Zważywszy natomiast, że ani ustawa o VAT ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia nie przewidują zwolnienia z VAT dla czynności dostarczania wody czy odprowadzania ścieków, czynności powyższe nie będą podlegać takiemu zwolnieniu”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 6 września 2021 r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.481.2021.1.JJ, w której Organ wskazał, że „(…) z uwagi na fakt, że usługi w zakresie odbioru ścieków są/będą wykonywane przez Wnioskodawcę odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych – w odniesieniu do tych usług – Gmina nie działa/nie będzie działać jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina występuje/będzie występować w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności – jako wypełniające definicję art. 8 ust. 1 ustawy – podlegają/będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Zarówno w treści ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku. Odpłatne świadczenie usług odbioru ścieków od Odbiorców zewnętrznych nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji podlega/będzie podlegać opodatkowaniu według stawki VAT właściwej dla tychże usług. Mając na względzie przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie odbioru ścieków stanowi/będzie stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku”.

Oprócz powyższych interpretacji, stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w wielu innych interpretacjach, przykładowo w interpretacjach indywidualnych DKIS z dnia:

  • 1 sierpnia 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.405.2024.1.WL,
  • 27 maja 2024 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.203.2024.2.AS,
  • 29 lutego 2024 r. o sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.795.2023.2.KAK,
  • 28 października 2022 r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.404.2022.3.HW,
  • 21 października 2022 r. o sygn. 0114-KDIP4-1.4012.551.2022.1.APR,
  • 19 października 2022 r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.470.2022.2.AW,
  • 1 września 2022 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.260.2022.2.MBN,
  • 30 listopada 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT-3.4012.792.2021.1.ALN.

Reasumując Gmina jest zdania, że opisane czynności odbioru i oczyszczania ścieków wykonywane na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowią / będą stanowić działalność gospodarczą oraz że stanowią / będą stanowić usługi opodatkowane VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

Ad 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W zaistniałej sytuacji ponoszone przez Gminę Wydatki inwestycyjne są / będą niewątpliwie związane z majątkiem Inwestycji, który wykorzystywany jest / będzie wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych. Usługi te, jak Gmina wykazała powyżej, są / będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT i niekorzystającymi ze zwolnienia z tego podatku. Jednocześnie wydatki będące przedmiotem niniejszego wniosku o interpretację nie są / nie będą wykorzystywane w związku ze świadczeniem przez Gminę usług odbioru i oczyszczania ścieków do Odbiorców wewnętrznych, które to czynności należałoby potraktować jako pozostające poza zakresem opodatkowania VAT.

W konsekwencji w opinii Gminy z uwagi na fakt, że pomiędzy Wydatkami inwestycyjnymi na majątek Inwestycji istnieje / istnieć będzie ścisły związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi VAT, tj. usługami odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych na podstawie umów cywilnoprawnych, Gminie przysługuje / będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego, który jest / będzie wykazany na fakturach dokumentujących wydatki ponoszone w tym zakresie.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 27 sierpnia 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.516.2024.1.SM, w której wskazano, że: „W omawianej sprawie ww. warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy uprawniający do odliczenia podatku VAT jest/będzie spełniony, ponieważ - jak wynika z powyższego rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 1 – w analizowanym przypadku występują/będą Państwo występować w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, posiadają Państwo status zarejestrowanego czynnego podatnika podatku od towarów i usług, a majątek powstały w związku z realizacją Inwestycji jest/będzie wyłącznie wykorzystywany przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (tj. świadczenia usług odbioru ścieków wyłącznie na rzecz Odbiorców zewnętrznych). Zatem przysługuje/będzie Państwu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych poniesionych w związku z realizacją Inwestycji z uwagi na spełnienie pozytywnych przesłanek warunkujących to prawo”.

Gmina zaznacza, że stanowisko odmienne od przedstawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „Trybunał” lub „TSUE”) oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina przytacza orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, że „Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Skoro Gmina jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinna ona mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

  • wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,
  • w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia od podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
  • czynności – co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT – muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
  • ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

Tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

W Państwa strukturze organizacyjnej występują jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, tj. jednostka oświatowa i jednostki związane z pomocą społeczną. Ponadto na Państwa terenie funkcjonują samorządowe instytucje kultury, tj. Gminna Biblioteka Publiczna oraz Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji, których rozliczenia nie podlegają centralizacji VAT z Państwem.

Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do Państwa zadań własnych należą m.in. sprawy dotyczące kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. Do realizacji powyższych zadań służy posiadana przez Państwa infrastruktura kanalizacyjna. Zadanie w zakresie kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków realizowane jest na terenie gminy wyłącznie za pośrednictwem właściwego referatu Urzędu Gminy.

W tym zakresie świadczą Państwo (poprzez Urząd) na podstawie umów cywilnoprawnych m.in. usługi odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców, przedsiębiorców i instytucji z terenu gminy, które to podmioty nie wchodzą w skład Państwa struktury organizacyjnej (Odbiorcy zewnętrzni), jak również dla potrzeb Państwa własnych Jednostek organizacyjnych oraz w innych miejscach wykorzystywanych do realizacji zadań własnych (Odbiorcy wewnętrzni).

W ramach ww. zadań własnych realizują Państwo inwestycję pn. „(...)”, która została podzielona na dwa etapy: (...).

Realizacja etapu I Zadania miała miejsce w latach 2023-2024, natomiast planowana data zakończenia realizacji etapu II Zadania przypada na drugi kwartał 2025 r.

Wniosek dotyczy wyłącznie etapu II Zadania, tj. rozbudowy zbiorczej sieci kanalizacyjnej (tj. nie dotyczy realizacji Zadania w zakresie etapu I – budowy przydomowych oczyszczalni ścieków oraz odcinka sieci wodociągowej).

W związku z realizacją Inwestycji ponoszą Państwo liczne wydatki w Infrastrukturę, w szczególności na: (...).

Infrastruktura, która powstanie w ramach realizacji Inwestycji, jest / będzie wykorzystywana wyłącznie dla potrzeb odprowadzania ścieków od Odbiorców zewnętrznych i nie jest / nie będzie jednocześnie wykorzystywana do odprowadzania ścieków od Państwa jednostek czy Państwa, tj. od Odbiorców wewnętrznych.

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy świadczenie odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych stanowi/będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegającego opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku.

W rozpatrywanej sprawie z uwagi na fakt, że odpłatne usługi w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków są/będą wykonywane przez Państwa na podstawie umów cywilnoprawnych – w odniesieniu do tych usług nie działają Państwo jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku występują Państwo w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności, jako wypełniające definicję art. 8 ust. 1 ustawy, podlegają/będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Usługi w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków nie zostały przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji ich odpłatne świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych podlega/będzie podlegać opodatkowaniu według stawki VAT właściwej dla tych usług.

Zatem świadczenie na rzecz Odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków stanowi/stanowić będzie działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od tego podatku.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również prawa do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na Inwestycję, która będzie służyła wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych, tj. nie będzie wykorzystywana do odbioru i oczyszczania ścieków dla Odbiorców wewnętrznych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

  • podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,
  • towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie powyższy warunek będzie spełniony, ponieważ Wydatki inwestycyjne poniesione na Inwestycję będą służyć – jak rozstrzygnięto wyżej – wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tj. świadczeniu odpłatnych usług w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych. Ponadto są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Zatem są/będą Państwo uprawnieni do pełnego odliczenia VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych poniesionych na Inwestycję, która będzie służyła wyłącznie w związku ze świadczeniem odpłatnych usług odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz Odbiorców zewnętrznych, tj. nie będzie wykorzystywana do odbioru i oczyszczania ścieków dla Odbiorców wewnętrznych.

Mogą/będą mogli Państwo zrealizować to prawo pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.