Temat interpretacji

Wnioskodawczyni w wyniku sprzedaży przedmiotowej działki nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż tej nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2013 r. (data wpływu 11 marca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 maja 2013 r. (data wpływu 22 maja 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania dostawy nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 marca 2013 r. wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania dostawy nieruchomości.

Pismem z dnia 20 maja 2013 r. wniosek został uzupełniony poprzez doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Od 1990 r. Wnioskodawczyni jest właścicielką działki o nr ew. 25 o pow. 0,5039 ha. Działkę otrzymała od swoich rodziców, którzy planowali, że wybuduje na niej swój dom. Plany te jednak nie zostały zrealizowane, ponieważ gmina wykorzystując władztwo planistyczne, zarówno w poprzednim, jak i w obecnie obowiązującym planie miejscowym wyznaczyła całą długością działki drogę gminną (której nie zamierza w najbliższym czasie budować).

Obecnie prowadzone jest (na podstawie przepisów specustawy) z urzędu postępowanie o podział działki na poszerzenie ulicy, przy której położona jest przedmiotowa działka. Ponieważ gmina miejska od ponad dwudziestu lat nie realizuje celu publicznego, który wyznaczyła w planie miejscowym, Zainteresowana zamierza wystąpić z wnioskiem o podział działki w celu jej przekazania gminie (pod planowaną drogę publiczną) za odszkodowaniem, a uzyskane pieniądze z jej sprzedaży przeznaczyć na cele osobiste (prywatne).

Obecnie Wnioskodawczyni prowadzi wraz z mężem gospodarstwo rolne. W zakresie działalności rolniczej prowadzi z mężem produkcję upraw polowych połączoną z chowem i hodowlą zwierząt. Z tytułu prowadzonej działalności rolniczej od 2005 roku Wnioskodawczyni rozlicza podatek VAT na zasadach ogólnych.

Przedmiotowa działka nie była i nie jest przedmiotem dzierżawy, nie jest uprawiana, a jej utrzymanie polega na sezonowym wykaszaniu porastającej trawy i chwastów. Od posiadanej działki Wnioskodawczyni opłaca podatek rolny.

W piśmie z dnia 20 maja 2013 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 2005 roku. Prowadzi wyłącznie działalność rolniczą, nie prowadzi i nie prowadziła działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką nieruchomości rolnej, którą mąż usiłuje od roku sprzedać. Poza nieruchomością przejętą pod budowę obwodnicy w 2001 roku, nie dokonywała wcześniej sprzedaży innych działek niż wskazana we wniosku. Zainteresowana nie udostępniała przedmiotowej działki innym osobom na podstawie umowy najmu lub innej umowy o podobnym charakterze. Wnioskodawczyni nie ponosiła żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowej działki do transakcji przekazania Gminie za odszkodowaniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy czynność dostawy nieruchomości należącej do majątku osobistego, na rzecz gminy, w powyższych warunkach niewskazujących na nadanie tej dostawie zorganizowanego charakteru działalności gospodarczej powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT...

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota odszkodowania z tytułu dostawy nieruchomości na rzecz gminy, stanowi w myśl art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - kwotę należną zawierającą podatek od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z planowanej dostawy przedmiotowej działki nie powinno wynikać zobowiązanie do zapłaty podatku od towarów i usług, gdyż Wnioskodawczyni nie działa w charakterze handlowca. Nie jest bowiem działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu cyt. art. 15 ust. 2 u.p.t.u., sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu odsprzedaży.

Potwierdzeniem słuszności stanowiska Zainteresowanej jest m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2009 r., syg. akt: SA/Wa 98/09; Lex nr 511446), w którym stwierdza się, że ustalając jakim faktycznie późniejszy sprzedawca gruntów kierował się zamiarem w momencie ich nabycia, należy wziąć pod uwagę okoliczności towarzyszące nabyciu i sprzedaży, czas jaki upłynął od nabycia oraz przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży.

Z kolei z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt: I FSK 1431/07; Lex nr 518755), czytamy, że nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 września 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 985/08; Lex nr 465677) stwierdza, iż brak zamiaru zbycia nieruchomości w momencie jej nabycia wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług.

Ponadto nawet kilka transakcji sprzedaży nieruchomości nie czyni automatycznie ze sprzedawcy (nawet będącego podatnikiem VAT z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej w innym zakresie) osobę prowadzącą działalność gospodarczą na potrzeby podatku VAT w odniesieniu do tych transakcji.

Takie stanowisko przyjął również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, w treści uzasadnienia wyroku z 6 września 2006 r. ( sygn. akt. I SA/Wr 1254/05). Sąd nie zgodził się na automatyczne przyjmowanie przez organy podatkowe założenia, że sam fakt wykonania czterokrotnej sprzedaży działek nadaje sprzedawcy status podatnika VAT - organy podatkowe muszą wykazać, że sprzedawca działał w charakterze handlowca.

Transakcja dostawy nieruchomości na rzecz gminy wykracza poza zakres profesji Wnioskodawczyni, w tym przypadku rolniczej, w której grunt nie był wykorzystywany i czynność tą należy uznać jako związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności - gdyż nie nosi ona znamion działalności gospodarczej.

Stanowisko Zainteresowanej znajduje oparcie w przepisach obecnie obowiązującej dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE I nr 347 z dnia 11 grudnia 2006 r.,s.1), zwana dalej dyrektywą 112, która zastąpiła VI dyrektywę Rady UE z 17.05.1997 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC) - dalej VI Dyrektywa. Jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI dyrektywy (obecnie art. 9 ust. 1 dyrektywy 112 - przyp. aut.), z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

Zgodnie z przepisami unijnymi, opodatkowanie transakcji sporadycznych możliwe jest tylko w przypadku, gdy ustawodawca krajowy wprowadził takie opodatkowanie do wewnętrznego systemu prawnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem, w świetle przytoczonych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Stwierdzić należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak bowiem stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą podatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Ponadto w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne znaczenie ma fakt czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Trybunał zwrócił uwagę, iż inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 2005 roku. Prowadzi wyłącznie działalność rolniczą, nie prowadzi i nie prowadziła działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Zainteresowana jest właścicielką działki o nr ew. 25, o pow. 0,5039 ha. Działkę otrzymała od swoich rodziców, którzy planowali, że wybuduje na niej swój dom. Plany te jednak nie zostały zrealizowane, ponieważ gmina zarówno w poprzednim jak i w obecnie obowiązującym planie miejscowym wyznaczyła całą długością działki drogę gminną (której nie zamierza w najbliższym czasie budować).

Obecnie prowadzone jest z urzędu postępowanie o podział działki na poszerzenie ulicy, przy której położona jest przedmiotowa działka. Ponieważ gmina miejska od ponad dwudziestu lat nie realizuje celu publicznego, który wyznaczyła w planie miejscowym, Zainteresowana zamierza wystąpić z wnioskiem o podział działki w celu jej przekazania gminie (pod planowaną drogę publiczną) za odszkodowaniem, a uzyskane pieniądze z jej sprzedaży przeznaczyć na cele osobiste (prywatne).

Wnioskodawczyni prowadzi wraz z mężem gospodarstwo rolne. W zakresie działalności rolniczej prowadzi z mężem produkcję upraw polowych połączoną z chowem i hodowlą zwierząt. Z tytułu prowadzonej działalności rolniczej od 2005 roku Wnioskodawczyni rozlicza podatek VAT na zasadach ogólnych.

Przedmiotowa działka nie była i nie jest przedmiotem dzierżawy, nie jest uprawiana, a jej utrzymanie polega na sezonowym wykaszaniu porastającej trawy i chwastów. Zainteresowana nie udostępniała przedmiotowej działki innym osobom na podstawie umowy najmu lub innej umowy o podobnym charakterze.

Poza nieruchomością przejętą pod budowę obwodnicy w 2001 roku, nie dokonywała wcześniej sprzedaży innych działek niż wskazana we wniosku. Wnioskodawczyni nie ponosiła żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowej działki do transakcji przekazania Gminie za odszkodowaniem.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych regulacji stwierdzić należy, że pomimo, iż grunty spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby dokonując sprzedaży przedmiotowej działki, Wnioskodawczyni działała w charakterze handlowca. Z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika, by Zainteresowana podejmowała jakiekolwiek aktywne działania odnoszące się do sprzedaży, które można uznać za charakterystyczne do profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Wskazać w tym miejscu należy, że Wnioskodawczyni nie ponosiła żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowej działki do transakcji przekazania Gminie za odszkodowaniem.

Działka będąca przedmiotem wniosku nie była wykorzystywana w prowadzonej przez Zainteresowaną działalności gospodarczej, w tym nie była udostępniana innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

W konsekwencji stwierdzić należy, że w przypadku, gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem transakcja zbycia nieruchomości w wyniku przekazania Gminie za odszkodowaniem nie będzie stanowić działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz będzie mieściła się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Reasumując należy uznać, iż Wnioskodawczyni w wyniku sprzedaży przedmiotowej działki nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż tej nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 238 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi