Interpretacja indywidualna z dnia 07.03.2012, sygn. ILPP4/443-803/11-2/BA, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, że w przypadku zawarcia z Bankiem umowy o świadczenie usługi cash pooling wirtualny tylko Bank świadczy usługę na rzecz Spółki i innych uczestników, natomiast czynności wykonywane przez Spółkę w ramach przedmiotowej umowy pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa VAT)?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2011 r. (data wpływu 12 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej Spółka) wraz z kilkoma innymi podmiotami zależnymi (dalej Uczestnicy) zamierza przystąpić do struktury cash poolingu wirtualnego, która oferowana jest przez jeden z banków mających siedzibę w Polsce (dalej Bank). Zarówno Spółka jak i podmioty zależne są spółkami kapitałowymi mającymi siedzibę i miejsce zarządu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej i podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych (dalej C1T). Spółka wraz z podmiotami zależnymi traktowana jest w świetle art. 11 ustawy o CIT jako tzw. podmioty powiązane, tworzące grupę kapitałową.

Usługa cash poolingu wirtualnego polega na obniżeniu kosztów odsetkowych ponoszonych przez jej uczestników. Korzyści odsetkowe uzyskuje się poprzez konsolidację dodatnich i ujemnych sald rachunków biorących udział w tym procesie. Kredyty na rachunkach bieżących zaciągane przez jednych uczestników są kompensowane depozytami bankowymi zgromadzonymi na rachunkach innych uczestników. Podkreślenia wymaga fakt, że konsolidacja i kompensacja sald na rachunkach odbywa się w sposób wirtualny, tzn. nie prowadzi do fizycznego zerowania sald ani zmian pozycji bilansowych posiadaczy rachunków bieżących, uczestników usługi. Konsolidacja wirtualna oznacza jedynie matematyczne wyliczenie wielkości środków zgromadzonych na rachunkach bieżących oraz środków wykorzystanych w ramach kredytu w rachunku bieżącym w oparciu o stan środków pieniężnych na rachunkach poszczególnych uczestników usługi. Środki te przenoszone są w celu ich kompensacji na odpowiednie, odrębne, powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze, tzw. rachunki cash pooling, prowadzone przez Bank dla poszczególnych posiadaczy rachunków bieżących - uczestników usługi.

Zgodnie z umową, która zostanie zawarta z Bankiem, usługa cash poolingu wirtualnego funkcjonowała będzie w oparciu o następujące zasady:

1. Każdego dnia roboczego o określonej godzinie Bank wykona następujące czynności:

• dla każdego rachunku podstawowego ustali kwoty podlegające przeniesieniu na rachunki cash pooling, tzn.:

1. dla rachunków z saldami dodatnimi - wolne środki pomniejszone o środki do wykorzystania z tytułu przyznanego klientowi limitu kredytu w rachunku bieżącym,
2. dla rachunków z saldami ujemnymi - wysokość wykorzystanego limitu kredytu w rachunku bieżącym,
3. wyliczy sumy kwot, o których mowa w lit. a i b oraz ustali niższą wartość bezwzględną tych sum,
4. wyliczy współczynnik udziału w konsolidacji tych rachunków podstawowych, dla których została ustalona wyższa wartość bezwzględna sumy wartości, o których mowa w lit. a i b, w następujący sposób:
współczynnik udziału = niższa wartość bezwzględna sum / wyższa wartość bezwzględna sum

• przeniesie z rachunków podstawowych, na odpowiadające im rachunki cash pooling:

1. wszystkie kwoty składające się na niższą wartość bezwzględną sum,
2. kwoty w wysokości wyliczonej z uwzględnieniem współczynnika udziału, w przypadku środków składających się na wyższą wartość bezwzględną sum, w taki sposób, by na rachunkach cash pooling sumy sald dodatnich i ujemnych były sobie równe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, że w przypadku zawarcia z Bankiem umowy o świadczeniu usługi cash poolingu wirtualnego tylko Bank świadczy usługę na rzecz Spółki i innych uczestników, natomiast czynności wykonywane przez Spółkę w ramach przedmiotowej umowy pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa VAT)...

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług (...) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...). Dostawa towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas gdy wykonywane są odpłatnie. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy VAT, jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT traktuje się również nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli: są świadczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami (w całości lub w części).

Zdaniem Spółki, na podstawie umowy o świadczeniu usługi cash poolingu wirtualnego, wyłącznie Bank świadczy na rzecz Spółki i innych uczestników usługi, które należy zakwalifikować do kategorii usług zwolnionych.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 17-41 ustawy VAT, ze zwolnienia korzystają między innymi usługi:

• udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT);
• w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT).

Spółka stoi na stanowisku, że w tak opisanej strukturze cash poolingu nie wykonuje ona żadnych czynności, które podlegałby opodatkowania lub były zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Spółka i inni uczestnicy, nie świadczą żadnej usługi ani sobie nawzajem ani Bankowi, a jedynie korzystają z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczonej przez Bank. Podobny pogląd wyrażały również organy podatkowe.

Dla przykładu warto powołać interpretacje:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 czerwca 2008 r. (IBPP2/443 -267/08/ICz),
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 czerwca 2011 r. (IPPP1-443-603/11 -4/EK),
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 listopada 2007 r. (ILPP1/443-173/07-4/IN).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Przez sprzedaż natomiast, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, rozumieć należy odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z kilkoma innymi podmiotami zależnymi zamierza przystąpić do struktury cash poolingu wirtualnego, która oferowana jest przez jeden z banków mających siedzibę w Polsce. Zarówno Spółka jak i podmioty zależne są spółkami kapitałowymi mającymi siedzibę i miejsce zarządu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Usługa cash poolingu wirtualnego polega na obniżeniu kosztów odsetkowych ponoszonych przez jej uczestników. Korzyści odsetkowe uzyskuje się poprzez konsolidację dodatnich i ujemnych sald rachunków biorących udział w tym procesie. Kredyty na rachunkach bieżących zaciągane przez jednych uczestników są kompensowane depozytami bankowymi zgromadzonymi na rachunkach innych uczestników. Podkreślenia wymaga fakt, że konsolidacja i kompensacja sald na rachunkach odbywa się w sposób wirtualny, tzn. nie prowadzi do fizycznego zerowania sald ani zmian pozycji bilansowych posiadaczy rachunków bieżących, uczestników usługi. Konsolidacja wirtualna oznacza jedynie matematyczne wyliczenie wielkości środków zgromadzonych na rachunkach bieżących oraz środków wykorzystanych w ramach kredytu w rachunku bieżącym w oparciu o stan środków pieniężnych na rachunkach poszczególnych uczestników usługi. Środki te przenoszone są w celu ich kompensacji na odpowiednie, odrębne, powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze, tzw. rachunki cash pooling, prowadzone przez Bank dla poszczególnych posiadaczy rachunków bieżących - uczestników usługi.

Zgodnie z umową, która zostanie zawarta z Bankiem, usługa cash poolingu wirtualnego funkcjonowała będzie w oparciu o następujące zasady:

1. Każdego dnia roboczego o określonej godzinie Bank wykona następujące czynności:

• dla każdego rachunku podstawowego ustali kwoty podlegające przeniesieniu na rachunki cash pooling, tzn.:

1. dla rachunków z saldami dodatnimi - wolne środki pomniejszone o środki do wykorzystania z tytułu przyznanego klientowi limitu kredytu w rachunku bieżącym,
2. dla rachunków z saldami ujemnymi - wysokość wykorzystanego limitu kredytu w rachunku bieżącym,
3. wyliczy sumy kwot, o których mowa w lit. a i b oraz ustali niższą wartość bezwzględną tych sum,
4. wyliczy współczynnik udziału w konsolidacji tych rachunków podstawowych, dla których została ustalona wyższa wartość bezwzględna sumy wartości, o których mowa w lit. a i b, w następujący sposób:
współczynnik udziału = niższa wartość bezwzględna sum / wyższa wartość bezwzględna sum

• przeniesie z rachunków podstawowych, na odpowiadające im rachunki cash pooling:

1. wszystkie kwoty składające się na niższą wartość bezwzględną sum,
2. kwoty w wysokości wyliczonej z uwzględnieniem współczynnika udziału, w przypadku środków składających się na wyższą wartość bezwzględną sum, w taki sposób, by na rachunkach cash pooling sumy sald dodatnich i ujemnych były sobie równe.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash poolingu oraz to, iż jak wskazał Zainteresowany jako uczestnik korzysta z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczonej przez Bank stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie w roli świadczącego usługę będzie występował Bank, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład złożonej usługi, jaką jest cash pooling.

A zatem czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie stosownej umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie będą stanowiły odrębnego świadczenia przez nią usług w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi zarządzania płynnością finansową. W związku z powyższym czynności wykonywane przez Zainteresowanego nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w przypadku zawarcia z Bankiem umowy o świadczeniu usługi cash poolingu wirtualnego, tylko Bank będzie świadczył usługę na rzecz Zainteresowanego, natomiast czynności wykonywane przez niego w ramach przedmiotowej umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego udzielona interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Zainteresowanego, a nie dla pozostałych Uczestników struktury zarządzania płynnością finansową.

Tut. Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Ponadto informuje się, iż w zakresie dotyczącym podatku dochodowego od osób prawnych zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia. Natomiast w zakresie dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB2/436-256/11-2/WS, interpretacja indywidualna
ILPB4/423-487/11-2/MC, interpretacja indywidualna
ILPB4/423-487/11-3/MC, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu