Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

  • nieprawidłowe - w części zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do odsetek naliczonych przed datą uprawomocnienia się orzeczenia sądu;
  • prawidłowe - w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

1.1. Informacje ogólne

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, która prowadzi działalność gospodarczą. Spółka zatrudnia na podstawie umów o pracę pracowników.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT i posiada siedzibę oraz zarząd na terytorium Polski.

Spółka jest również płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz płatnikiem składek ZUS od świadczeń pieniężnych (w tym wynagrodzeń) wypłacanych na rzecz zatrudnianych przez siebie pracowników. Zatrudnienie odbywa się głównie na zasadzie stosunku pracy.

1.2. Zaistniałe zdarzenie

1)Wyrokiem z lutego 2025 r. Sąd II zasądził od Spółki tj. - byłego pracodawcy na rzecz byłego pracownika (dalej: „Powódki”) odszkodowanie na kwotę 43.200 zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczonymi w wysokości 19.778,61 zł. tj. od następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu Spółce tj. od dnia 16 maja 2020 r. do dnia zapłaty tj. do 19.03.2025 r. Postępowanie sądowe było prowadzone na skutek pozwu Powódki, która domagała się kwoty, tj. 43.200 zł tytułem odszkodowania za naruszenie przez Pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, jako przejaw dyskryminacji ze względu na jej płeć.

2)Podstawą prawną żądania wskazaną w pozwie był art. 11 (3) oraz 18 (3d) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy. Powódka w toku procesu wskazywała, że domaga się odszkodowanie w kwocie 43.200 zł, które stanowiło różnicę między wynagrodzeniem jakie powinna Powódka otrzymać bez naruszenia zasady równego traktowania (dyskryminacja ze względu na płeć), a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymanym.

3)Powódka pozwem z marca 2020 r. skierowanym przeciwko Pracodawcy domagała się zasądzenia wraz z odsetkami ustawowymi odszkodowania w wysokości 43.200 zł tytułem nierównego traktowania w zatrudnieniu jako przejaw dyskryminacji powódki ze względu na jej płeć. Wyrokiem z grudnia 2020 r. Sąd I instancji oddalił powództwo Powódki przeciwko byłemu Pracodawcy.

4)Powódka następnie wniosła apelację od wyroku Sądu I instancji.

5)Wyrokiem z maja 2021 roku Sąd I instancji zasądził oddalenie powództwa o odszkodowanie.

6)Ostatecznie sprawę rozstrzygnął Sąd II instancji wyrokiem z lutego 2025 r., który uznał, że uzasadnienie wyroku Sądu I instancji było nieprawidłowe i na tej podstawie samodzielnie ustalił stan faktyczny. W efekcie Wyrokiem z lutego 2025 r. Sąd II zasądził od Spółki na rzecz Powódki odszkodowanie w kwocie 43.200 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

7)Wyrok Sądu II instancji jest prawomocny.

8)W chwili zapadnięcia wyroku Spółka wypłacająca odszkodowanie nie była już Pracodawcą Powódki.

Pytania

1)Czy kwota prawomocnie zasądzonego przez Sąd II instancji odszkodowania w kwocie 43 200 zł (słownie: czterdzieści trzy tysiące dwieście złotych) z tytułu naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu na rzecz Powódki będzie zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2)Czy zasądzone na rzecz Powódki odsetki ustawowe, zasądzone zgodnie z wyrokiem Sądu II instancji, od dnia następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu Wnioskodawcy do dnia zapłaty, korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W zakresie pytania nr 1

W ocenie Wnioskodawcy, Pracodawca nie będzie uprawniony, aby skorzystać ze zwolnienia jakie przewiduje ustawa o PIT w art. 21 ust 1 pkt 3b tj. opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznym przy wypłacie zasądzonego odszkodowania, składającego się z wynagrodzenia jakie Powódka powinna otrzymać bez naruszenia zasady równego traktowania (dyskryminacja ze względu na płeć), a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymanym.

W zakresie pytania nr 2

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka będzie za to uprawniona do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania PIT od zasądzonych odsetek od odszkodowania, w oparciu art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o PIT, tj. od dnia następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu Powódki do dnia zapłaty.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad.1

Zdaniem Spółki kwota zasądzonego przez Sąd odszkodowania z tytułu naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu nie będzie zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych jakie przewiduje ustawa o PIT w art. 21 ust. 1 pkt 3b tj. opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznym przy wypłacie zasądzonego odszkodowania, składającego się z wynagrodzenia jakie Powódka powinna otrzymać bez naruszenia zasady równego traktowania (dyskryminacja ze względu na płeć), a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymanym.

W myśl art. 18 (3d) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy, dalej: "KP", osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zasądzone odszkodowanie, nie będzie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy o PIT, albowiem znajdzie tu zastosowanie wyłączenie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ww. ustawy, zgodnie z którym nie są zwolnione odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W tym zakresie Wnioskodawca wskazuje, zasądzona przez Sąd II instancji kwota w wysokości 43.200,00 stanowi w całości odszkodowanie za utraconą korzyść. Szkoda związana z utraconą korzyścią polega na tym, że majątek poszkodowanego Pracownika nie wzrósł wskutek działania podmiotu odpowiedzialnego za szkodę - w tym wypadku Pracodawcy. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, Powódka nie poniosła rzeczywistej straty (damnum emergens), lecz utraciła spodziewane korzyści (lucrum cessans), nawet jeśli dla ustalenia wysokości przyznanego odszkodowania Sąd II instancji wziął pod uwagę wskazaną przez Pracownika funkcję kompensacyjną, sankcyjną czy prewencyjną (por. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2021 r., sygn. Akt II PSKP 63/21, OSNP 2022/9/85).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o PIT: „Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku”.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 Ustawy o PIT. Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy: „Źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta”.

Z kolei przepis art. 11 ust. 1 ww. Ustawy o PIT, stanowi, że: „Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. Ustawy o PIT: „Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych”.

Użyty w art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Zdaniem Spółki analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa do odszkodowania wypłaconego Powódce był uprzednio łączący tę osobę ze Spółką stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku. W myśl art. 12 ust. 4 Ustawy o PIT, za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Bezsprzecznie zatem odszkodowanie z tego tytułu ma swoje źródło w łączącym Pracownika z Pracodawcą stosunku pracy. Podkreślić również należy, że o zakwalifikowaniu świadczenia do przychodów z pracy nie przesądza fakt pozostawania danej osoby w stosunku zatrudnienia w momencie otrzymania przychodu. Przepisy art. 12 Ustawy o PIT mają także zastosowanie do wypłat po ustaniu zatrudnienia. Istotnym jest fakt, że świadczenie przyznane byłemu pracownikowi ma źródło w łączącym go w przeszłości stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, należy stwierdzić, że otrzymane odszkodowanie z tytułu dyskryminacji stanowi dla Powódki przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 Ustawy o PIT.

Na mocy art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa „Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu”.

Stosownie do art. 32 Ustawy o PIT: „Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy”.

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy: „Płatnicy, o których mowa w art. 32-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.”.

Zdaniem Spółki przystępując do określenia obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania na podstawie wyroku Sądu II instancji, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca, a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku. Nikt nie otrzyma odszkodowania, jeśli wcześniej nie zaszła przesłanka powodująca możliwość ubiegania się o nie. Zatem każde odszkodowanie stanowi przychód podatkowy. Jednakże ustawodawca ze względów celowościowych wprowadził w zakresie niektórych odszkodowań zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, które wynikają m.in. z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b) Ustawy o PIT.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy o PIT: „Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”.

Wnioskodawca zaznacza, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Konieczne staje się zatem odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem "krzywda". Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin "zadośćuczynienie", natomiast "odszkodowanie" wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu reguluje art. 183d KP, zgodnie z którym:

„Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów”.

Z przepisu art. 183d KP, będącego podstawą zasądzonego na rzecz Powódki odszkodowania, wprost nie wynikają ani wysokość ani zasady ustalania odszkodowania. Powołany przepis jedynie określa minimalną wysokość odszkodowania, która przysługuje każdemu, komu przyznawane jest odszkodowanie w oparciu o ten przepis.

Punktem wyjścia wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy o PIT jest podział odszkodowania na odszkodowanie za rzeczywiste straty (damnum emergens) i odszkodowanie za utracone korzyści (lucrum cessans). Za stratę uważa się każde pogorszenie się sytuacji majątkowej (zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów) poszkodowanego, w wyniku czego poszkodowany staje się uboższy niż był przed doznaniem szkody. Chodzi w tym przypadku o rzeczywisty uszczerbek w majątku należącym do poszkodowanego spowodowany zniszczeniem, utratą lub uszkodzeniem określonych składników majątkowych albo obniżeniem ich wartości, a także powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie. Z kolei szkoda związana z utraconymi korzyściami (lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Szkodą jest więc to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Jednocześnie, zakres zwolnienia określony w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy o PIT obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku nie sposób uznać, że odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu przyznane przez Sąd II instancji Powódce wiązało się z rzeczywistym uszczerbkiem w majątku należącym do niej, natomiast majątek ten niewątpliwie nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło nierówne traktowanie w zatrudnieniu. W tym przypadku mamy zatem do czynienia z odszkodowaniem dotyczącym utraconych korzyści, które nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy o PIT.

Odnosząc się do wyroku Sądu II instancji Powódka została pozbawiona wyższego wynagrodzenia poprzez nie przyznanie jej wynagrodzenia jakiego mogłaby oczekiwać gdyby jej nie dyskryminowano ze względu na płeć. Nie ulega zatem wątpliwości, że nieprzyznanie Powódce wynagrodzenia jakie powinna otrzymać stanowi utratę spodziewanych korzyści (lucrum cessans), a nie rzeczywistą stratę (damnum emergens).

W orzecznictwie przyjęto, że szkodą w przypadku utraconych korzyści (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego) jest szkoda, którą określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2002 r., sygn. akt I CKN 132/01). Ponieważ wyższe wynagrodzenie, które mogłaby otrzymać Powódka, gdyby nie nastąpiło nierówne traktowanie - weszłoby do majątku Powódki, to uznać należy, że zasądzone odszkodowanie stanowi utracone korzyści.

Mając na uwadze powyższe, utracone wynagrodzenie może być rozumiane wyłącznie jako utracona korzyść, skoro wynagrodzenie to nie weszło do majątku Powódki zanim Sąd nie orzekł o nim w wyroku w formie odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Tym samym nie można stwierdzić, że doszło do zmniejszenia majątku Powódki.

Podsumowując, kwota zasądzonego przez sąd odszkodowania tytułem naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b Ustawy o PIT. Natomiast odszkodowanie z tego tytułu ma swoje źródło w łączącym byłego Pracownika z byłym Pracodawcą stosunku pracy i stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT.

Ad.2

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych otrzymania odsetek należy wskazać, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej K.C). Przepis ten stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 § 1 K.C).

W myśl art. 482 § 1 K.C., od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy.

Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, z późn. zm.) do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenia główne.

Nie można zatem utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Potwierdza to orzecznictwo sądów, m.in. Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r. sygn. akt II FSK 1629/06 stwierdził „(...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (...).Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.C.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)".Ustawa o PIT zawiera jednak przepisy, z których wynika zwolnienie przedmiotowe dla zasądzonych odsetek. Przykładem takie przepisu jest art. 21 ust 1 pkt 95a) z którego wynika, że wolne od opodatkowania są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego. Innym przykładem, w kontekście poniższej sprawy jest art. 21 ust. 1 pkt 95 Ustawy o PIT, wedle którego odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 także korzystają ze zwolnienia z opodatkowania.

Orzecznictwo w omawianej kwestii nie było jednolite, jednakże wątpliwości co do podatkowej kwalifikacji odsetek zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16. Zapadła ona na tle stanu faktycznego dotyczącego odsetek od nieterminowej zapłaty ceny za zbyte akcje, jednakże ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji związanych z zapłatą odsetek od należności głównej, których skutków podatkowych nie przewidziano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota uchwały sprowadza się do twierdzenia, że czym innym jest świadczenie główne, a czym innym odsetki za opóźnienie w jego zapłacie.

Analizując powyższe, zdaniem Spółki, należy zauważyć, że zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy wyraźnie o tym stanowi (konkretnie odnosi się do odsetek).

Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. Ustawy o PIT zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 Ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

  • pkt 52 - odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. , poz. 776);
  • pkt 95 - odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
  • pkt 95a - odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego;
  • pkt 119 - odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
  • pkt 130 - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
  • pkt 130a - odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,
  • pkt 130b - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

Skoro ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach także odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać że jest to zabieg celowy.

Wnioskodawca wskazuje, że na zasadzie wyjątku w art. 21 ust. 1 pkt 95 Ustawy o PIT zostały zwolnione z podatku odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

Zatem o zastosowaniu tego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

1.dotyczącej źródła przychodu, do którego kwalifikowane jest ww. świadczenie,

2.dotyczącej nieterminowości jego wypłaty.

Jak wskazał w stanie faktycznym Wnioskodawca, wyrokiem Sądu II instancji były Pracodawca został zobowiązany do wypłacenia Powódce odszkodowania i odsetek ustawowych od dnia 16 maja 2020 r., tj. od daty następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu Powódki do dnia zapłaty.

Jak już wcześniej wskazano, zasądzone odszkodowanie przez Sąd II instancji z tytułu dyskryminacji, mieści się w definicji przychodów ze stosunku pracy, określonej w art. 12 ust. 1 Ustawy o PIT, tym samym stanowi świadczenie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. Ustawy o PIT. Zatem pierwszy warunek, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy został spełniony.

W wyroku z lutego 2025 Sąd II instancji określił, że Powódce odsetki naliczyć należy od dnia doręczenia Spółce odpisu pozwu do dnia zapłaty. Podkreślić należy, że świadczenie pieniężne w postaci odsetek od tego dnia staje się należne Powódce. Oznacza to tyle, że gdyby Spółka zapłaciła od razu Powódce (po doręczeniu odpisu pozwu) należność główną, czyli to wynagrodzenie jakiego mogłaby oczekiwać gdyby jej nie dyskryminowano ze względu na płeć, wówczas Spółka nie płaciłaby żadnych dodatkowych odsetek. Spółka nie zapłaciła Powódce kwoty, która de facto była jej należna od dnia doręczenia pozwu, o czym świadczą zasądzone odsetki przez Sąd II instancji. Odsetki należne Powódce stały się należne w skutek uchybienia przez Spółkę terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.). Wyrok Sądu II instancji tylko potwierdził od jakiego momentu odsetki stały się wymagalne. W związku z tym odsetki za opóźnienie należą się automatycznie gdy, świadczenie pieniężnie stało się wymagalne (nadszedł termin zapłaty) oraz Spółka opóźniła się z ich zapłatą.

Mając powyższe na uwadze, wskazać należy, że odsetki przyznane Powódce wyrokiem Sądu II instancji naliczone od dnia następującego po dniu doręczenia odpisu pozwu Spółce do dnia zapłaty korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 95 Ustawy o PIT.

Motywowany przepisami art. 14k i 14m Ordynacji podatkowej Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie jego stanowiska w sprawie, jak na wstępie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa m.in. do odszkodowania wypłaconego pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

W myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Na mocy art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ww. ustawy:

Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy:

Płatnicy, o których mowa w art. 32-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Treść powyższych przepisów zobowiązuje płatnika do obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskują od płatnika przychody ze stosunku pracy.

Należy podkreślić, że odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 1465), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z racji tego, że odszkodowania i zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, zaś zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy ma „pierwszeństwo” przed zastosowaniem zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, możliwość skorzystania przedmiotowego odszkodowania ze zwolnienia należy rozpatrywać we wskazanej wyżej kolejności.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a więc jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu reguluje art. 183d ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277), zgodnie z którym:

Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

Z opisu sprawy wynika, że Państwa była pracownica domagała się odszkodowania w kwocie 43.200,00 zł, Sąd II instancji kwotę tę zasądził.

Zatem, ani wysokość odszkodowania ani tym bardziej zasady ustalania odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie wynikały wprost z przepisów, a tylko wówczas odszkodowanie mogłoby skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

W przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas należy rozważyć czy do odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu może być zastosowane zwolnienie na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.

Punktem wyjścia wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy jest podział odszkodowania na odszkodowanie za rzeczywiste straty (damnum emergens) i odszkodowanie za utracone korzyści (lucrum cessans). Za stratę uważa się każde pogorszenie się sytuacji majątkowej (zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów) poszkodowanego, w wyniku czego poszkodowany staje się uboższy niż był przed doznaniem szkody. Chodzi w tym przypadku o rzeczywisty uszczerbek w majątku należącym do poszkodowanego spowodowany zniszczeniem, utratą lub uszkodzeniem określonych składników majątkowych albo obniżeniem ich wartości, a także powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie. Z kolei szkoda związana z utraconymi korzyściami (lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Szkodą jest więc to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Jednocześnie, zakres zwolnienia określony w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku nie sposób uznać, że odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu przyznane przez Sąd byłej pracownicy wiązało się z rzeczywistym uszczerbkiem w majątku należącym do niej, natomiast majątek ten niewątpliwie nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło nierówne traktowanie w zatrudnieniu. W tym przypadku, mamy zatem do czynienia z odszkodowaniem dotyczącym utraconych korzyści, które nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania również na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.

W wniosku wskazali Państwo, że podstawą prawną żądania wskazaną w pozwie był art. 113 oraz 183d ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy. Powódka w toku procesu wskazywała, że domaga się odszkodowania w kwocie 43.200 zł, które stanowiło różnicę między wynagrodzeniem jakie powinna otrzymać bez naruszenia zasady równego traktowania (dyskryminacja ze względu na płeć), a wynagrodzeniem rzeczywiście otrzymanym.

Państwa była pracownica została pozbawiona wyższego wynagrodzenia, a zatem utraciła korzyści, których się spodziewała. Nie ulega wątpliwości, że zmiana wynagrodzenia na niższe stanowi utratę spodziewanych korzyści (lucrum cessans), a nie rzeczywistą stratę (damnum emergens).

W orzecznictwie przyjęto, że szkodą w przypadku utraconych korzyści (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego) jest szkoda, którą określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2002 r., sygn. akt I CKN 132/01). Ponieważ wyższe wynagrodzenie, które mógłby otrzymać powód, gdyby nie nastąpiło nierówne traktowanie - weszłoby do majątku powoda, to uznać należy, że zasądzone odszkodowanie stanowi utracone korzyści.

Mając na uwadze powyższe, utracone wynagrodzenie może być rozumiane wyłącznie jako utracona korzyść, skoro wynagrodzenie to nie weszło do majątku Państwa byłej pracownicy zanim Sąd nie orzekł o nim w wyroku w formie odszkodowania z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Tym samym nie można stwierdzić, że doszło do zmniejszenia majątku Państwa byłej pracownicy.

W ocenie Organu, z przedstawionego stanu faktycznego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynika, że w sprawie zastosowanie będzie miał właśnie wyjątek wskazany w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten odnosi się - tak jak ma to miejsce w rozpatrywanej sprawie - do odszkodowań przyznanych na podstawie wyroku sądu, które dotyczą korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Podsumowując, kwota zasądzonego przez sąd odszkodowania tytułem naruszenia zasad równego traktowania nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pełniąc rolę płatnika mają Państwo obowiązek naliczyć, pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy od wypłaconego pracownicy ww. odszkodowania.

W konsekwencji, odszkodowanie stanowił dla byłej Pracownicy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem podstawą jej wypłaty był stosunek pracy.

Zatem Państwa Stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

W odniesieniu natomiast do odsetek ustawowych z tytułu nieterminowego wypłacenia Pracownicy odszkodowania, wyjaśniam, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W myśl art. 482 § 1 Kodeksu cywilnego:

Od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek ze świadczeniem głównym. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli wynika to z czynności prawnej (zdarzenia prawnego) będącej podstawą do wypłaty świadczenia głównego lub gdy dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem niewykonania zobowiązań.

W ujęciu kodeksowym odsetki stanowią więc świadczenie pieniężne, do którego może być zobowiązany dłużnik - najogólniej mówiąc - korzystający z cudzych pieniędzy. Chodzi tu zarówno o sytuację, gdy korzystanie z pieniędzy wierzyciela jest przedmiotem umowy (np. pożyczka oprocentowana, kredyt), jak i gdy nie jest ono objęte zgodą wierzyciela, w szczególności wynika z opóźnienia w zapłacie sumy pieniężnej przez dłużnika, a także wówczas, gdy korzystanie z pieniędzy polega na poniesieniu przez wierzyciela wydatków w interesie dłużnika.

Zasadniczo odsetki pełnią funkcję wynagrodzenia należnego wierzycielowi od dłużnika za korzystanie z pieniędzy, mogą jednak też mieć znaczenie waloryzacyjne oraz (w przypadku odsetek za opóźnienie) kompensacyjne i represyjne czy motywacyjne. Oczywistym jest więc, że odsetki stanowią trwałe przysporzenie w majątku podatnika, które mieści się w kategorii przychodu, który co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Powyższą tezę potwierdza analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z której wynika, że odsetki stanowią odrębną od należności głównej kategorię przychodu, która tylko w ściśle określonych przypadkach korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

Zwolnienie od podatku dochodowego wypłacanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy wyraźnie o tym stanowi (konkretnie odnosi się do odsetek). Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

Z dyspozycji ww. przepisu wynika, że omawianemu zwolnieniu podlegają odsetki, które spełniają równocześnie następujące warunki:

  • świadczenia, od których są naliczane, zaliczone zostały do określonego źródła przychodu, tj. np. przychodu ze stosunku pracy;
  • przysługują z tytułu nieterminowej wypłaty tych świadczeń.

Odnosząc się do pierwszego warunku, wypłacona byłej Pracownicy kwota odszkodowania tytułem naruszenia zasad równego traktowania, od której naliczone zostały odsetki ustawowe, stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym stanowi świadczenie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Z kolei z „nieterminową wypłatą świadczenia” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia wówczas, gdy w terminie wymagalności danego świadczenia, nie zostało ono wypłacone przez zobowiązanego.

Chodzi tu jednak wyłącznie o odsetki naliczone od momentu uprawomocnienia się wyroku sądu przyznającego ww. świadczenie do dnia zapłaty zasądzonego świadczenia, bowiem to od tego dnia świadczeniodawca jest zobowiązany do przekazania świadczenia. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95 cyt. ustawy ma bowiem zastosowanie w sytuacji, gdy - od momentu zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się wyroku sądu - zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego.

Przedmiotowe zwolnienie nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych od ww. świadczenia przed datą uprawomocnienia się orzeczenia sądu w sprawie i w konsekwencji podlegają one opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, w stosunku do odsetek naliczonych od momentu uprawomocnienia się wyroku Sądu przyznającego odszkodowanie do dnia zapłaty zasądzonego odszkodowania zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy. Nie są Państwo zobowiązany do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych odsetek od odszkodowania korzystających ze zwolnienia przedmiotowego.

W stosunku do wypłaconych przez Państwa odsetek naliczonych od odszkodowania przed datą uprawomocnienia się orzeczenia Sądu, które jako przychód z innych źródeł podlegają opodatkowaniu, nie mają Państwo obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu, natomiast ciąży na Państwu obowiązek sporządzenia i złożenia informacji PIT-11.

W konsekwencji Państwa Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W związku z załączeniem przez Państwa do wniosku dokumentów (wyroku) należy zaznaczyć, że Organ wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym, nie dokonuje analizy i oceny załączonych do wniosku dokumentów, a jedynie opiera się na przedstawionym we wniosku opisie sprawy.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.