Obowiązek wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług. - Interpretacja - 0114-KDIP4-3.4012.340.2022.4.MP

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 2 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.340.2022.4.MP

Temat interpretacji

Obowiązek wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 18 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 sierpnia 2022 r. (wpływ 10 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i  Informacji o Działalności Gospodarczej pod numerem NIP:( ….)  i  posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), dalej: „ustawa o PIT”. Przeważającą działalność gospodarczą Wnioskodawczyni stanowi działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe (kod PKD 69.20.Z). W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawczyni może świadczyć usługi doradztwa podatkowego i reprezentowania klientów przed organami podatkowymi.

Wnioskodawczyni planuje przystąpić do spółki jawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: Spółka) poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego. Drugim wspólnikiem w Spółce będzie osoba fizyczna, polski rezydent podatkowy. Każdemu ze wspólników przysługiwać będzie prawo do 50% udziału w zyskach Spółki. Celem pokrycia wkładu umówionego Wnioskodawczyni wniesie do Spółki wierzytelności niewymagalne z  umów o świadczenie usług przez Wnioskodawczynię, które nie będą jeszcze zafakturowane, a usługi - w dniu wniesienia wkładu - nie będą wykonane. Usługi nie będą rozliczane w okresach rozliczeniowych.

Spółka nie będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, o którym mowa w  art. 1 ust. 3 pkt 1 a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.). Nie będą nadto istniały przesłanki do uznania wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Przedmiotem wkładu niepieniężnego będą indywidualnie oznaczone wierzytelności.

Wierzytelności będące przedmiotem wkładu powstaną z tytułu istniejących między Wnioskodawczynią a kontrahentami stosunków obligacyjnych, w ramach których Wnioskodawczyni będzie uprawniona do żądania od dłużników spełnienia świadczenia pieniężnego. Treść umów dotyczących usług doradczych i prawnych będzie zawierać szczegółowe określenie wzajemnych świadczeń oraz ich wycenę (liczbę godzin przeznaczoną na wykonanie usługi, stawkę godzinową, okres rozliczeniowy, ewentualnie wynagrodzenie dodatkowe). Wnioskodawczyni nie będzie w żaden sposób ograniczona w rozporządzaniu przysługującymi jej prawami podmiotowymi wynikającymi z opisanych stosunków prawnych. W dniu wniesienia wkładu umowy z kontrahentami będą już zawarte, a wierzytelności będą niewymagalne, ale będą posiadały konkretną wartość ekonomiczną. Wartość przedmiotu wkładu zostanie określona w umowie spółki.

Wnioskodawczyni będzie kontynuowała własną działalność po wniesieniu wkładu do spółki jawnej. Zakres działalności spółki jawnej będzie jedynie częściowo pokrywał się z zakresem działalności dotychczas prowadzonej przez Wnioskodawczynię.

Faktury zostaną wystawione na usługobiorców z tytułu wykonanych przez Wnioskodawczynię usług doradczych i prawnych. Faktury będą dotyczyły usług świadczonych przez Wnioskodawczynię po przystąpieniu do spółki jawnej.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni mimo wniesienia wierzytelności niewymagalnych do Spółki tytułem wkładu niepieniężnego będzie obowiązana do wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług?

Pani stanowisko w sprawie

Według stanowiska Wnioskodawczyni, mimo wniesienia wierzytelności niewymagalnych do Spółki tytułem wkładu niepieniężnego, Wnioskodawczyni będzie obowiązana do wystawienia faktury dokumentującej świadczenie usług.

Jak stanowi przepis art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931), dalej „ustawa o podatku od towarów i  usług”, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a  także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Cytowany przepis odsyła do art. 106a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z  którym przepisy działu XI tej ustawy stosuje się do dostawy towarów i  świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

a) państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i  faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w  imieniu i na rzecz podatnika,

b) państwa trzeciego.

W przypadku gdy podatnik wykonał jedną z opisanych w treści przepisu art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług czynności na rzecz innego podmiotu (np. osoby fizycznej niebędącej podatnikiem), wówczas obowiązek wystawienia faktury na podstawie omawianej regulacji nie wystąpi (jednak podatnik w  myśl art. 106b ust. 3 ww. ustawy może być zobowiązany do wystawienia faktury, jeżeli nabywca inny niż wymieniony w art. 106b ust. 1 pkt 1 tej ustawy przedstawi w  stosownym czasie takie żądanie).

Zdaniem Wnioskodawczyni, to po jej stronie wystąpi obowiązek wystawienia faktury na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 albo art. 106b ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. W wyniku wniesienia wierzytelności niewymagalnych do Spółki tytułem wkładu niepieniężnego zmieni się bowiem jedynie podmiot będący wierzycielem, a zmianie nie ulegnie treść samego zobowiązania umownego, nie nastąpi nadto rozwiązanie umowy ani zwrot środków na rzecz usługobiorcy. Nowym wierzycielem będzie Spółka, ale to Wnioskodawczyni wyświadczy kontrahentowi (usługobiorcy) usługę i tym samym dokona czynności opodatkowanej podatkiem - świadczenia usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i  usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i  usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą,

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy,

towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)  przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)  zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)  świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,

podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W świetle art. 106b ust. 2 ustawy,

podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy,

na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy,

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1-6 ustawy, faktura powinna zawierać:

1)   datę wystawienia;

2)   kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3)   imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy

4)   numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5)   numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6)   datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z  dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Podstawą do dokonania cesji wierzytelności jest art. 509 ww. ustawy Kodeks cywilny.

Stosownie do treści art. 509 § 1 tej ustawy,

wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 cyt. ustawy,

wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Z kolei art. 510 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług rachunkowo-księgowych i  doradztwa podatkowego.

Obecnie planuje Pani przystąpić do spółki jawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego. Celem pokrycia wkładu umówionego wniesie Pani do Spółki wierzytelności niewymagalne z  umów o świadczenie przez Panią usług doradczych i prawnych, które nie będą jeszcze zafakturowane, a usługi - w dniu wniesienia wkładu - nie będą wykonane.

Po wniesieniu wkładu do spółki jawnej nadal  będzie Pani kontynuowała własną działalność gospodarczą. Zakres działalności spółki jawnej będzie jedynie częściowo pokrywał się z  zakresem prowadzonej przez Panią działalności.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii, czy mimo wniesienia wierzytelności niewymagalnych do Spółki tytułem wkładu niepieniężnego będzie Pani obowiązana do wystawienia faktury dokumentującej usługi doradcze i prawne świadczone przez Panią.

Z cytowanego wyżej  przepisu art. 106b ust. 1 ustawy wynika, że fakturę wystawia się m.in.  w  przypadku dokonania sprzedaży (tj. odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług), a wystawia ją (co do zasady) podmiot wykonujący daną czynność (podatnik) dla nabywcy towarów lub usługobiorcy.

W analizowanej sprawie to Pani jest podmiotem świadczącym usługi  na rzecz klientów (usługobiorców), z którymi łączą Panią zawarte umowy.

Jak wynika z opisu sprawy,  przyszłe wierzytelności będące przedmiotem wkładu powstaną z  tytułu istniejących między Panią a kontrahentami stosunków obligacyjnych, w ramach których będzie Pani uprawniona do żądania spełnienia świadczenia pieniężnego z tytułu wyświadczonych usług. W dniu wniesienia wkładu do spółki umowy z klientami będą już zawarte. Wierzytelności z tych umów będą niewymagalne, ale będą posiadały konkretną wartość ekonomiczną. Treść podpisanych przez Panią umów z klientami dotyczących świadczenia usług doradczych i prawnych zawiera szczegółowe określenie wzajemnych świadczeń oraz ich wycenę (liczbę godzin przeznaczonych na wykonanie usługi, stawkę godzinową, okres rozliczeniowy, ewentualne wynagrodzenie dodatkowe).

Po przystąpieniu do spółki nie będzie Pani w żaden sposób ograniczona w  rozporządzaniu przysługującymi Jej prawami wynikającymi z wyżej opisanych stosunków prawnych. W  wyniku wniesienia wierzytelności niewymagalnych do spółki tytułem wkładu niepieniężnego zmieni się jedynie podmiot będący wierzycielem, nie ulegnie natomiast zmianie treść samego zobowiązania umownego, nie nastąpi  również rozwiązanie umów z  kontrahentami. Po przystąpieniu do spółki nadal będzie Pani kontynuowała własną działalność gospodarczą i realizując zawarte z  kontrahentami umowy, to Pani (a nie spółka) będzie świadczyła na  rzecz kontrahentów usługi doradcze i prawne.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie to Pani jest podmiotem, który będzie dokonywał czynności opodatkowanych podatkiem VAT – odpłatnego świadczenia usług na rzecz kontrahentów. W  konsekwencji, na Pani będzie spoczywał  obowiązek wystawienia faktur z  tytułu wykonanych przez Panią usług doradczych i  prawnych.

Pani stanowisko w powyższym zakresie jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług, natomiast w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

     Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem               czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).