Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości obniżenia podstawy opodatkowania nabytego spadku o zapłacony podatek od dochodów kapitałowych. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W (…) r. zmarł Pani stryj. Nie posiadał dzieci, nie był w związku małżeńskim i nie pozostawił testamentu. Spadek po nim odziedziczyła Pani wspólnie z Pani siostrą – po (…)% każda z Pań. W skład spadku wchodziły jednostki uczestnictwa Funduszu (…).
Na podstawie aktu notarialnego z (…) r., przejęła Pani jednostki uczestnictwa, wykupując 100% swojej części tych jednostek. Wypłacone środki pieniężne zostały przelane na Pani konto bankowe (…) r. (na podstawie wyceny z (…) r.). Od otrzymanych środków zapłaciła Pani podatek od spadków i darowizn na podstawie decyzji Urzędu Skarbowego.
Na początku (…) r. otrzymała Pani informację PIT-8C od funduszu inwestycyjnego, z której wynikało, że powinna Pani oddzielnie rozliczyć i zapłacić podatek od dochodów kapitałowych (tzw. „podatek Belki”). W momencie wypłaty, nie został on potrącony automatycznie przez (…) – jak miałoby to miejsce zgodnie z wcześniej obowiązującymi przepisami, czyli przed końcem (…) r. Wymagany podatek od zysków kapitałowych zapłaciła Pani w (…) r. w rozliczeniu PIT-38. W Pani ocenie podatek zapłacony z tytułu dochodu kapitałowego powinien pomniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ zmniejszył on realną wartość środków, jakie faktycznie otrzymała Pani w spadku.
Pytania
Czy w sytuacji opisanej powyżej, zapłacony przez Panią w (…) r. podatek od dochodów kapitałowych, naliczony od wypłaty z funduszy inwestycyjnych odziedziczonych w ramach spadku, stanowi koszt pomniejszający wartość nabytego spadku? Jeśli tak, czy fakt ten jest podstawą do korekty podstawy opodatkowania spadku i wniosku o zwrot nadpłaty podatku od spadków?
Pani stanowisko w sprawie
Uważa Pani, że wartość spadku, uzyskana przez Panią jako spadkobierczynię, powinna być pomniejszona o wartość podatku, który zapłaciła Pani od dochodów kapitałowych, jeśli dotyczy ona środków uzyskanych z wypłaty funduszy odziedziczonych w spadku. Podatek ten, choć zapłacony już po nabyciu spadku, pomniejszył realną wartość środków uzyskanych ze spadku. Oznacza to, że wartość nabyta faktycznie przez Panią jako spadkobierczynię (a więc podlegająca opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn) powinna być odpowiednio niższa. W przeciwnym razie dochodzi do podwójnego opodatkowania tej samej kwoty: raz jako wartość spadku, drugi raz jako dochód kapitałowy – co pozostaje w sprzeczności z zasadą sprawiedliwości podatkowej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
W myśl art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Stosownie do treści art. 924 ww. ustawy:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast zgodnie z art. 925 tej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Jak wynika z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 tej ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Art. 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:
Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.
Stosownie do treści art. 8 ust. 1, ust. 1a i ust. 3 omawianej ustawy:
Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów.
Wartość jednostek uczestnictwa przyjmuje się w wysokości ustalonej przez fundusz inwestycyjny zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 681 i 825).
Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.
W myśl art. 9 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 cyt. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
1)36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2)27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3)5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Art. 14 ust. 1-3 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3)do grupy III – innych nabywców.
Jak stanowi art. 17 ust. 4 ww. ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych ustala, w drodze rozporządzenia, kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnione od podatku i niepodlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 9 ust. 1, oraz skale podatkowe, o których mowa w art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem zasad określonych w ust. 1-3.
Aktualna wysokość skali podatkowej jest określona w § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz. U. poz. 1226).
Stosownie do treści art. 17a ust. 1 cyt. ustawy:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Jak wynika z opisu stanu faktycznego, w (…) r. zmarł Pani stryj. Spadek po nim odziedziczyła Pani wspólnie z Pani siostrą – po (…)% każda z Pań. W skład spadku wchodziły jednostki uczestnictwa. Na podstawie aktu notarialnego przejęła Pani jednostki uczestnictwa, wykupując 100% swojej części tych jednostek. Od otrzymanych środków zapłaciła Pani podatek od spadków i darowizn na podstawie decyzji Urzędu Skarbowego. Na początku (…) r. otrzymała Pani informację PIT-8C od funduszu inwestycyjnego, z której wynikało, że powinna Pani oddzielnie rozliczyć i zapłacić podatek od dochodów kapitałowych. Wymagany podatek od zysków kapitałowych zapłaciła Pani w (…) r. w rozliczeniu PIT-38. W Pani ocenie podatek zapłacony z tytułu dochodu kapitałowego powinien pomniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ zmniejszył on realną wartość środków, jakie faktycznie otrzymała Pani w spadku.
Z takim stwierdzeniem nie można się zgodzić.
Nabycie przez Panią w spadku jednostek uczestnictwa oraz wykup tych jednostek stanowią z punktu widzenia prawa cywilnego oraz prawa podatkowego odrębne zdarzenia.
Na druku SD-3 złożyła Pani zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych i na podstawie tego zeznania otrzymała Pani decyzję właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego, ustalającą dla Pani należny podatek od spadków i darowizn. W spadku nabyła Pani jednostki uczestnictwa i to ich nabycie zgłaszała Pani w podatku od spadków i darowizn.
Czynnością następczą względem nabycia spadku jest realizacja (wykup) jednostek uczestnictwa, które były przedmiotem spadku. Zrealizowała Pani prawo z jednostek uczestnictwa jako ich właściciel, po wcześniejszym ich nabyciu w drodze spadku.
Jednostki uczestnictwa to tytuł prawny, który daje inwestorowi prawo do udziału w aktywach funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego. Innymi słowy, jednostki te reprezentują udział inwestora w funduszu. Posiadanie jednostek uczestnictwa daje prawo do partycypacji w zyskach (lub stratach) funduszu, proporcjonalnie do posiadanej ich liczby.
W drodze spadku nabyła Pani więc tytuł prawny do udziału spadkodawcy w funduszu, a następnie podjęła Pani decyzję, że nie chce w dalszym ciągu korzystać z tego prawa, a spieniężyć je. To w związku z wykupem jednostek uczestnictwa został ustalony podatek dochodowy od osób fizycznych od tzw. zysków kapitałowych. Nie można więc mówić o podwójnym opodatkowaniu, ponieważ opodatkowane są różne zdarzenia/czynności.
Podatek dochodowy od osób fizycznych wystąpił po Pani stronie w związku z decyzją o realizacji prawa z jednostek uczestnictwa, a więc ze zbyciem tych jednostek, nie w związku z nabyciem jednostek uczestnictwa w spadku. Nie pomniejsza on więc podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, gdyż nie stanowi on długu ani ciężaru spadkowego i należny jest z innego tytułu niż nabycie w drodze spadku.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.