Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.C.

(...)

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.C.

(...)

Opis stanu faktycznego

Zainteresowany będący stroną postępowania i Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (dalej także jako: Wnioskodawcy), polscy rezydenci, podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, byli stroną umowy kredytu mieszkaniowego (...) hipoteczny nr (...) zawartej w dniu 24 maja 2006 r. z X S.A. z siedzibą w A. (dalej: Umowa).

Kredyt został udzielony na budowę domu jednorodzinnego, zlokalizowanego na działce nr 111/1 przy ul. B. w C., z przeznaczeniem na potrzeby własne. Bank wypłacił kredytobiorcom kwotę 187 698,00 PLN.

W związku z podnoszeniem zarzutu nieważności, Wnioskodawcy wytoczyli pozew przeciwko Bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu i zwrot na ich rzecz nienależnie pobranego przez Bank świadczenia. Sprawa ta toczyła się przed Sądem Okręgowym (...) pod sygn. akt (...).

W dniu 4 lipca 2025 r. Wnioskodawcy zawarli z Bankiem ugodę celem polubownego zakończenia sporu i uchylenia stanu niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, poprzez przyjęte w ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Na podstawie ugody Bank wypłacił na rzecz Wnioskodawców kwotę 76 000 PLN, kwotę 500,00 PLN tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu oraz kwotę 10 800,00 PLN tytułem zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego.

W wydanej na wniosek Wnioskodawców interpretacji indywidualnej nr (...) z dnia (...) 2025 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że kwota zwrotu 76 000 PLN nie stanowi przychodu Wnioskodawców, od których należy uiścić podatek dochodowy. Przedmiotem rozpoznania nie były jednak pozostałe kwoty zwracane przez Bank na rzecz Wnioskodawców, tj. kwota 500, 00 PLN tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu oraz kwota 10 800,00 PLN tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Wobec powyższego, istotą wątpliwości Wnioskodawców jest to, czy wypłacone Im przez Bank na podstawie ugody kwoty 500,00 PLN tytułem połowy opłaty od pozwu oraz kwota 10 800,00 PLN tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego podlegają opodatkowaniu. Wnioskodawcy mają wątpliwości co do skutków podatkowych otrzymanych ww. kwot na podstawie Ugody, dlatego składają niniejszy wniosek.

Wnioskodawcy oświadczają, że w ramach kosztów zastępstwa procesowego w związku z podpisaniem umowy z reprezentującą Kredytobiorców kancelarią prawną Kredytobiorcy ponieśli z tego tytułu koszty przekraczające kwotę wypłaconą przez Bank w wysokości 10 800,00 PLN. Kredytobiorcy uiścili na rzecz pełnomocnika w ramach wynagrodzenia za prowadzenie postępowania kwotę 9 000,00 PLN oraz success fee w wysokości 5% od kwoty wypłaconego kredytu w walucie PLN, tj. kwotę 9 384,90 PLN (kwota wypłaconego kapitału w walucie PLN wynosiła 187 698,00 PLN). Łącznie więc poniesione przez Wnioskodawców koszty zastępstwa procesowego wyniosły 18 384,90 PLN, a więc koszty z tego tytułu znacząco przekraczały kwotę 10 800,00 PLN wypłaconą przez Bank.

Jednocześnie tytułem opłaty sądowej od pozwu Wnioskodawcy uiścili kwotę 1 000,00 PLN zgodnie z art. 13a ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Tymczasem Bank na podstawie ugody zwrócił Powodom kwotę 500,00 PLN - czyli połowę poniesionego przez nich wydatku.

Pytania

1.Czy zwrócone przez Bank w ramach ugody koszty zastępstwa procesowego będą stanowiły po stronie Wnioskodawców przychód, od którego Wnioskodawcy będą zobowiązani zapłacić podatek dochodowy?

2.Czy zwrócona przez Bank w ramach ugody połowa opłaty od pozwu w wysokości 500,00 PLN będzie stanowiła po stronie Wnioskodawców przychód, od którego Wnioskodawcy będą zobowiązani zapłacić podatek dochodowy?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawców w odniesieniu do pytania nr 1 jest takie, że zwrot przez Bank w ramach ugody kwoty kosztów zastępstwa procesowego nie powoduje powstania przychodu i obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie do stanowiska odnośnie pytania nr 1:

Zgodnie z art. 98 § 1 i 2 kodeksu postępowania cywilnego, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do kosztów procesu zalicza się m.in. koszty sądowe oraz koszty zastępstwa procesowego.

Bank w ramach przedmiotowego zwrotu, zwrócił Kredytobiorcom kwotę 10.800,00 PLN. Jest to minimalna stawka wynagrodzenia za prowadzenie przedmiotowego postępowania zgodnie z § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Tymczasem Wnioskodawcy w ramach kosztów zastępstwa procesowego w związku z podpisaniem umowy z reprezentującą Kredytobiorców kancelarią prawną Kredytobiorcy ponieśli z tego tytułu koszty przekraczającą kwotę wypłaconą przez Bank w wysokości 10.800,00 PLN. Kredytobiorcy uiścili na rzecz pełnomocnika w ramach wynagrodzenia za prowadzenie postępowania kwotę 9.000,00 PLN oraz success fee w wysokości 5% od kwoty wypłaconego kredytu w walucie PLN, tj. kwotę 9.384,90 PLN (kwota wypłaconego kapitału w walucie PLN wynosiła 187.698,00 PLN). Łącznie więc poniesione przez Wnioskodawców koszty zastępstwa procesowego wyniosły 18.384,90 PLN, a więc koszty z tego tytułu koszty znacząco przekraczające kwotę 10.800,00 PLN wypłaconą przez Bank.

Zauważyć należy, że wysokość kwoty zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przez Bank na rzecz Kredytobiorców jest niższa niż wysokość wydatków przez Kredytobiorców poniesionych. Zatem otrzymana od Banku przedmiotowa kwota nie stanowi przysporzenia majątkowego po stronie Kredytobiorców i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ po stronie Kredytobiorców nie nastąpiło realne przysporzenie majątkowe (zwrot kosztów zastępstwa procesowego nie spełnia warunków koniecznych dla uznania ich za zwiększenie majątku podatnika - ani przez zwiększenie jego aktywów, ani też poprzez zmniejszenie jego pasywów czy zobowiązań). Wynika to z tego, że koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z własnych środków Kredytobiorców, a następnie, na podstawie Ugody, zostały Kredytobiorcom zwrócone przez Bank. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej nakładów - nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jest obojętna podatkowo.

Stanowisko Wnioskodawców w odniesieniu do pytania numer 2 jest takie, że zwrot przez Bank w ramach ugody połowy opłaty od pozwu nie powoduje powstania przychodu i obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie do stanowiska odnośnie pytania nr 2:

Zgodnie z treścią art. 13a ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wnioskodawcy tytułem opłaty od pozwu uiścili kwotę 1.000,00 PLN. Z kolei zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a) wyżej wymienionej ustawy, Sąd zwraca połowę uiszczonej opłaty od pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana. Cofnięcie pozwu w wyniku zawartej ugody zostało złożone w Sądzie po złożeniu przez Bank odpowiedzi na pozew, ale przed rozpoczęciem posiedzenia sądowego, a zatem Sąd zwróci na rzecz Wnioskodawców połowę opłaty od pozwu pomniejszoną o opłatę minimalną w wysokości 30,00 PLN. Sąd zwróci więc Wnioskodawcom kwotę 470,00 PLN, a Bank zwrócił kwotę 500,00 PLN. Tymczasem Wnioskodawcy wydatkowali ze swoich pieniędzy kwotę 1.000,00 PLN.

Zatem otrzymana od Banku przedmiotowa kwota nie stanowi przysporzenia majątkowego po stronie Kredytobiorców i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ po stronie Kredytobiorców nie nastąpiło realne przysporzenie majątkowe (zwrot połowy opłaty od pozwu nie spełnia warunków koniecznych dla uznania ich za zwiększenie majątku podatnika - ani przez zwiększenie jego aktywów, ani też poprzez zmniejszenie jego pasywów czy zobowiązań). Wynika to z tego, że koszt ten w pierwszej kolejności został sfinansowany z własnych środków Kredytobiorców, a następnie, na podstawie Ugody, został Kredytobiorcom częściowo zwrócony przez Bank. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej nakładów - nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jest obojętna podatkowo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów są „inne źródła”.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Przystępując do oceny skutków podatkowych zwrotu kwoty kosztów zastępstwa procesowego i opłaty od pozwu należy wskazać na przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.).

Zgodnie z art. 98 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego:

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Stosownie do art. 98 § 2 ww. Kodeksu:

Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie.

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

W myśl art. 104 ustawy Kodeks postępowania cywilnego:

Koszty procesu, w którym zawarto ugodę, znosi się wzajemnie, jeżeli strony nie postanowiły inaczej.

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego, opłaty od wniesienia pozwu) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda.

Zwrot ten nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków.

Z wniosku wynika, że otrzymali Państwo kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i zwrotu opłaty od pozwu. Wymienione kwoty stanowią zwrot wpłaconych wcześniej przez Państwa jako Kredytobiorców kwot wynikających z przepisów sądowych. Kwoty nie przewyższają poniesionych przez Państwa wydatków z tego tytułu.

Skoro w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zwrotem kosztów, które wcześniej podatnik poniósł, to należy uznać, że zwrot ten nie będzie stanowił dla podatnika przychodu, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem kosztów nie wystąpiło realne przysporzenie majątkowe.

W konsekwencji, otrzymane od banku kwoty, o których mowa we wniosku, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.