Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.767.2025.2.AJB

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.767.2025.2.AJB

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:

-uznania Sprzedających dokonujących sprzedaży Części Nieruchomości za podatników podatku VAT, a tym samym transakcji zbycia jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT – jest nieprawidłowe,

-braku korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 9, pkt 10 ani pkt 10a ustawy o VATdla ww. sprzedaży – jest prawidłowe,

-prawa Nabywcy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie ww. Części Nieruchomości – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący

-uznania Sprzedających dokonujących sprzedaży Części Nieruchomości za podatników podatku VAT, a tym samym transakcji zbycia jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT,

-braku korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 9, pkt 10 ani pkt 10a ustawy o VATdla ww. sprzedaży,

-prawa Nabywcy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie ww. Części Nieruchomości.

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 27 sierpnia 2025 r. (data wpływu 1 września 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka działająca pod firmą ... spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ... (dalej zwana „Nabywcą” lub „Spółką” lub zamiennie „Wnioskodawcą”), będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zamierza nabyć nieruchomość od dwóch osób fizycznych będących małżeństwem (dalej zwanych łącznie „Sprzedającymi”, a każda z osobna odpowiednio: „Sprzedającym” i „Sprzedającą”). Sprzedający są właścicielami na prawach wspólności ustawowej niezabudowanej nieruchomości gruntowej, składającej się m.in. z działki numer ... położonej w województwie …, powiat …, gmina …, miejscowość …, dla której Sąd Rejonowy we ... prowadzi księgę wieczystą numer …. Opisana powyżej działka nr ... zwana będzie dalej „Nieruchomością”.

Sprzedający kupili Nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży w roku 1976 do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość stanowi nieruchomość rolną w rozumieniu ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego oraz art. 46 (1) Kodeksu cywilnego.

Nabywca zamierza kupić część działki nr ... (dalej zwanej „Częścią Nieruchomości”). Strony zawarły przedwstępną umowę sprzedaży. Jednym z warunków, od których uzależnione jest zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży jest uzyskanie prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy Części Nieruchomości dla inwestycji obejmującej budowę budynku handlowo-usługowego. Innymi słowy w momencie zakupu Części Nieruchomości przez Wnioskodawcę będzie ona objęta decyzją o warunkach zabudowy.

Sprzedający prowadzi działalność rolniczą. Sprzedający zrezygnował z bycia rolnikiem ryczałtowym i zarejestrował się jako czynny podatnik VAT. Sprzedający nie figuruje na liście przedsiębiorców w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Część Nieruchomości w przeszłości była wykorzystywana do prowadzenia działalności rolniczej. Obecnie Część Nieruchomości nie już wykorzystywana do prowadzenia działalności rolniczej.

Sprzedająca nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

W ostatnim czasie, Sprzedający zbyli kilka nieruchomości.

Sprzedający planują sprzedać Część Nieruchomości na rzecz Spółki. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, prowadzącym działalność gospodarczą między innymi w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKD 68.20.Z).

Nabywca zamierza nabyć Część Nieruchomości na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i wykorzystywać nabytą Część Nieruchomości do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano, że:

1.Sprzedający oraz Sprzedająca działkę nr ... nabyli do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską na podstawie umowy kupna-sprzedaży w 1976 roku. Działka została nabyta w celu wykorzystania jej do prowadzenia przez Sprzedającą oraz Sprzedającego działalności rolniczej.

2.Nabycie działki przez Sprzedającego oraz Sprzedającą nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nabycie nie zostało udokumentowane fakturą VAT.

3.W związku z faktem, że do nabycia działki ... doszło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zarówno Sprzedającemu jak i Sprzedającej nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

4.Sprzedający wykorzystywał działkę nr ... w ramach wspólnego gospodarstwa rolnego ze Sprzedającą do prowadzenia działalności rolniczej. Na działce nr ... uprawiane było zboże. Zboże to następnie stanowiło przedmiot sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Z uwagi na fakt, iż to Sprzedający jako osoba prowadząca gospodarstwo rolne został zarejestrowany jako czynny podatnik VAT sprzedaż zboża była rozpoznawana jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT u Sprzedającego. Obecnie na działce nr ... jest przedplon.

Sprzedająca wykorzystywała działkę nr ... jako współmałżonek do prowadzenia wspólnego gospodarstwa rolnego ze Sprzedającym, do prowadzenia działalności rolniczej. Na działce nr ... uprawiane było zboże. Zboże to następnie stanowiło przedmiot sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż zboża stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu VAT u Sprzedającego (to Sprzedający, a nie Sprzedająca był oraz jest obecnie zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług). Obecnie na działce nr ... jest przedplon.

5.Na pytanie o treści „Czy działka nr ... była/jest wykorzystywana przez poszczególnych Sprzedających przez cały okres posiadania na cele prywatne (osobiste)? Jeżeli tak, to prosimy wskazać jakie konkretnie cele prywatne zaspokajała i w jakim okresie? (odpowiedzi należy udzielić w stosunku do Sprzedającej i w stosunku do Sprzedającego)”

Odp. Nie, działka nr ... nie była/jest wykorzystywana przez poszczególnych Sprzedających przez cały okres jej posiadania na cele prywatne (osobiste).

6.Proszę wskazać:

a)„z czyjej inicjatywy nastąpi/nastąpiło wydzielenie części działki nr ..., tj. Sprzedającego, Sprzedającej czy też Nabywcy?”

Odp. Wydzielenie części działki nr ... nastąpi z inicjatywy Sprzedającego i Sprzedającej.

b)„jeżeli ww. wydzielenie nastąpi/nastąpiło z inicjatywy Nabywcy to należy wskazać:

-na jakiej podstawie Nabywca dokonał/dokona ww. działań?

-kto (Sprzedający, czy Sprzedająca) udzielił/udzieli Nabywcy pełnomocnictwa do działania w powyższym zakresie?”

Odp. Wydzielenie części działki nr ... nastąpi z inicjatywy Sprzedającego i Sprzedającej, a nie Nabywcy.

c)z czyjej inicjatywy nastąpi/nastąpiło wydanie decyzji o warunkach zabudowy, tj. Sprzedającego, Sprzedającej czy też Nabywcy?

Odp. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy nastąpi z inicjatywy Nabywcy.

d)„jeżeli wydanie decyzji o warunkach zabudowy nastąpi/nastąpiło z inicjatywy Nabywcy, to należy wskazać:

-na jakiej podstawie Nabywca dokonał/dokona ww. działań?

-kto (Sprzedający, czy Sprzedająca) udzielił/udzieli Nabywcy pełnomocnictwa do działania w powyższym zakresie?”

Odp. Nabywca dokona ww. działań na podstawie powszechnie obowiązującego prawa – Wnioskodawca wskazuje, że w postępowaniu o wydanie warunków zabudowy nie trzeba być właścicielem czy też posiadaczem nieruchomości.

O Ile okaże się to niezbędne do wydania decyzji o warunkach zabudowy pełnomocnictwo takie zostanie udzielone przez Sprzedających Nabywcy.

e)„kto pokrywał/będzie pokrywał koszty wydzielenia części działki nr ... oraz koszty wydania decyzji o warunkach zabudowy (Sprzedający, Sprzedająca czy też Nabywca)?”

Odp. Koszty wydzielenie części działki nr … ponosić będzie Sprzedający oraz Sprzedającą. Koszty wydania decyzji o warunkach zabudowy ponosić będzie Nabywca.

f)„jakie konkretnie prawa i obowiązki wynikające z postanowień przedwstępnej umowy zawartej przez Państwa ze Sprzedającymi w zakresie część działki nr ... będą ciążyć na kupującym, a jakie na sprzedających?”

Odp. Nabywcy przysługuje prawo do przeprowadzenia na własny koszt i własnym staraniem badanie due dilligance zakresie części działki nr ..., w szczególności obejmujące stan prawny i faktyczny zakresie części działki nr ..., a Sprzedający zobowiązani są współpracować w powyższym zakresie z Nabywcą poprzez niezwłoczne udzielanie, na żądanie Nabywcy, informacji, dokumentów i pełnomocnictw niezbędnych do przeprowadzenia badania części działki nr .... Nabywca może odstąpić od Umowy Przedwstępnej Sprzedaży w terminie do dnia 31.10.2025 roku (trzydziestego pierwszego października dwa tysiące dwudziestego piątego roku) poprzez złożenie w powyższym terminie Sprzedającym oświadczenia o odstąpieniu w formie co najmniej dokumentowej w szczególności w przypadku negatywnego w ocenie Spółki wyniku badania due dilligance w zakresie części działki nr ... lub niewykonywania lub nieprawidłowego wykonywania przez Sprzedających zobowiązań wynikających z umowy przedwstępnej.

g)„czy w ww. umowie przedwstępnej sprzedaży (oprócz uzyskania prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy) zostały ustalone konkretne warunki, które muszą zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży części działki nr ...? Jeśli tak, to jakie?”

Odp. Ostateczne umowa sprzedaży części działki nr ... zostanie zawarta po spełnieniu łącznie następujących warunków:

1.uzyskaniu przez Nabywcę pozytywnego wyniku badania due dilligance części działki nr ... (gruntu, stanu formalno-prawnego etc.)

2.braku na moment zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży w działach II, III i IV księgi wieczystej wpisów i wzmianek innych niż ujawnione tam w dniu zawarcia niniejszej umowy lub dotyczące wpisów praw i roszczeń Nabywcy wynikających z niniejszej umowy,

3.przedłożenia przez Sprzedających na moment zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży wypisu z rejestru gruntów i wyrysu z mapy ewidencyjnej wydanego dla części działki nr ...;

4.uzyskaniu przez Nabywcę pozytywnej, ostatecznej, a w przypadku jej zaskarżenia do sądu administracyjnego, także prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy części działki nr ... dla inwestycji obejmującej budowę budynku handlowo-usługowego z dwoma pylonami reklamowymi wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi oraz pozostałą niezbędną infrastrukturą. Strony zgodnie ustaliły, że warunek zostanie spełniony jeżeli Nabywca uzyska nową, ostateczną decyzję o warunkach zabudowy odpowiadającą parametrom nie gorszym jak wskazane w Decyzji nr 108/2024 o Warunkach Zabudowy wydanej 11.06.2024 r. przez Burmistrza Gminy ... lub uzyska przeniesienie na jego rzecz tej decyzji. Nabywca oświadcza, że jego zamiarem jest uzyskanie warunków zabudowy umożliwiających jej wybudowanie budynku o parametrach zbliżonych jak wskazane w wyżej wymienionej decyzji.

Strony zgodnie postanawiają, że jeżeli Nabywcy nie uda się uzyskać przeniesienia na jej rzecz prawomocnej Decyzji nr … o Warunkach Zabudowy wydanej 11.06.2024 r. przez Burmistrza Gminy …., Nabywca (bezpośrednio lub za pośrednictwem innego podmiotu) złoży wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy (wniosek o warunki zabudowy).

Nabywca zobowiązał się poinformować Sprzedających o uzyskaniu ostatecznej, a w przypadku jej zaskarżenia do sądu administracyjnego, także prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy.

h)„czy Sprzedający udzielą/udzielili Państwu pełnomocnictwa do dysponowania ww. częścią działki nr ..., bądź dokonywania czynności związanych z ww. częścią działki nr ...? Jeśli tak, to prosimy wskazać kto (Sprzedający czy Sprzedająca) udzielił tego pełnomocnictwa oraz zakres tego pełnomocnictwa, w szczególności:

-do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń udzielone zostały/zostaną pełnomocnictwa dla Państwa jako nabywcy w odniesieniu do ww. części działki?

-jakich konkretnie czynności do momentu sprzedaży dokonali/dokonają Państwo w związku z udzielonym pełnomocnictwem w zakresie ww. części działki?”

Odp. Sprzedający udzielają Nabywcy prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane bez prawa prowadzenia robót budowlanych oraz udzielają Nabywcy pełnomocnictwa do występowania przed wszelkimi organami państwowymi i samorządowymi oraz innymi podmiotami w imieniu Sprzedających w celu uzyskiwania warunków przyłączenia i dostawy mediów do nieruchomości, uzyskiwania pozwoleń i uzgodnień dotyczących nieruchomości oraz dokonywania związanych z tym czynności.

Sprzedający upoważniają Nabywcę i upoważnione przez Nabywcę podmioty do wielokrotnego wejścia na teren nieruchomości oraz wglądu do dokumentów dotyczących nieruchomości.

Sprzedający upoważniają Nabywcę do występowania i uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzji o pozwoleniu na budowę na nieruchomości, a także uzyskania wszelkiej dokumentacji niezbędnej do badania nieruchomości i realizacji inwestycji na terenie nieruchomości.

Zostaną złożone wyłącznie wnioski o wydanie warunków zabudowy.

7.Działka nr ... oraz część działki nr ..., którą Nabywca zamierza kupić nie była/ nie jest/ nie będzie udostępniana innym osobom na podstawie jakiejkolwiek umowy cywilnoprawnej.

8.Należy wskazać, iż to Nabywca zainicjował kontakt ze Sprzedającym oraz Sprzedającą w zakresie możliwości nabycia części działki nr .... Członek Zarządu Nabywcy uzyskał informacje od swoim znajomych, że Sprzedająca oraz Sprzedający mogą być zainteresowani sprzedażą części działki nr .... Następnie doszło do spotkanie pomiędzy Sprzedającym i Sprzedającą oraz Nabywcą (spotkanie z inicjatywy Nabywcy), na którym ustalone, że Sprzedający oraz Sprzedająca są skłonni dokonać sprzedaży część działki nr ....

9.Na pytanie o treści: „Czy poszczególni Sprzedający podejmowali/będą podejmowali działania marketingowe w celu sprzedaży części działki nr ... wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia? Jeśli tak, to kto je podejmował (Sprzedający czy Sprzedająca) oraz jakie i w jakim celu?”

Odp. Nie, Sprzedający nie podejmowali/ nie będą podejmowali działania marketingowe w celu sprzedaży części działki nr ... wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia.

10.Na pytanie o treści „Czy poszczególni Sprzedający dokonywali/będą dokonywali jakichkolwiek czynności (ponosili nakłady) w celu przygotowania do sprzedaży części działki nr ... (np.: uzbrojenie terenu, ogrodzenie, inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki, zamieszczenie ogłoszeń o sprzedaży w środkach masowego przekazu, tj. w sieci internetowej, prasie, radiu lub telewizji, inne działania marketingowe itp.)? – jeśli tak, to kto je dokonywał/będzie dokonywać (Sprzedający czy Sprzedająca)”

Odp. Nie, Sprzedający nie dokonywali/ nie będą dokonywali jakichkolwiek czynności (ponosili nakłady) w celu przygotowania do sprzedaży części działki nr ....

11.Na pytanie o treści: „Czy działka nr ... oraz część działki nr ..., będąca przedmiotem planowanej sprzedaży w całym okresie ich posiadania były/są wykorzystywane przez Sprzedających wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane była/jest działka nr ... oraz część działki nr ... – należy podać podstawę prawną zwolnienia oraz przez kogo były/są one wykorzystywane (Sprzedającego czy Sprzedającą)?”

Odp. Nie, działka nr ... oraz część działki nr ..., będąca przedmiotem planowanej sprzedaży w całym okresie ich posiadania nie były / nie są wykorzystywane przez Sprzedających wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

12.Na pytanie o treści: „Proszę jednoznacznie wskazać:

a)czy część działki nr ..., będąca przedmiotem planowanej sprzedaży była/jest/będzie wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności rolniczej?”

Odp. Tak działka nr ... była wykorzystywana na potrzeby prowadzenia działalności rolniczej (uprawa zbóż).

b)„czy z części działki nr ..., będącej przedmiotem planowanej sprzedaży, Sprzedający dokonywał/dokonuje/będzie dokonywał sprzedaży płodów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej? Jeśli tak to jakich i kiedy oraz czy sprzedaż była/jest/będzie opodatkowana podatkiem VAT?”

Odp. Tak, Sprzedający dokonał sprzedaży zbóż pochodzących z części działki nr ... w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jako czynny podatnik podatku od towarów i usług). Sprzedający w odniesieniu do tej sprzedaży nie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie przepisów dotyczących rolników ryczałtowych (rezygnacja ze zwolnienia).

c)z tytułu prowadzenia w jakim zakresie działalności gospodarczej Sprzedający jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i w jakiej formie organizacyjnej Sprzedający prowadzi działalność gospodarczą (np. jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka)?

Odp. Sprzedający prowadzi gospodarstwo rolne. Sprzedający jest czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego (działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ustawy VAT), jako osoba fizyczna - rolnik, w zakresie produkcji i sprzedaży materiału szkółkarskiego i rolnego. Sprzedający nie podlega wpisowi do CEIDG.

d)czy nabycie przez Państwa części działki nr ... zostanie udokumentowane fakturą z wykazaną kwota podatku VAT?

Odp. Tak, nabycie przez Wnioskodawcę części działki nr ... zostanie udokumentowane fakturą z wykazaną kwota podatku VAT.

13.Na pytanie o treści: „Czy poszczególni Sprzedający dokonywali wcześniej sprzedaży nieruchomości? Jeśli tak, to proszę wskazać:

a)kiedy i w jaki sposób stali się posiadaczami tych nieruchomości?”

Odp. Sprzedający, tj. zarówno Sprzedającą jak i Sprzedający stali się posiadaczami tych nieruchomości poprzez ich zakup (zakup do majątku wspólnego).

b)„w jakim celu nieruchomości te zostały nabyte?”

Odp. Zarówno Sprzedający jak i Sprzedająca dokonali zakupu tych nieruchomości do prowadzenia działalności rolniczej.

c)„w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?”

Odp. Sprzedający i Sprzedającą wykorzystywali te nieruchomości od momenty wejścia w ich posiadanie do momentu sprzedaży do działalności rolniczej.

d)„kiedy dokonana była ich sprzedaż i co było przyczyną ich sprzedaży?”

Odp. Sprzedający oraz Sprzedająca dokonali sprzedaży 5 lat temu (działki objęte wspólnością majątkową małżeńską). Przyczyną ich sprzedaży była chęć pozyskania środków pieniężnych na potrzeby prowadzonego gospodarstwa rolnego, zakupu maszyn i dodatkowego sprzętu do maszyn.

e)„ile nieruchomości zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, jeśli zabudowanych to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?”

Odp. Sprzedający i Sprzedająca dokonali sprzedaży 5 działek (działki objęte wspólnością majątkową małżeńską). Dodatkowo Sprzedający i Sprzedającą dokonali darowizny dwóch działek (działki objęte wspólnością majątkową małżeńską). Wszystkie te działki te były niezabudowane.

f)„na co zostały przeznaczone środki ze sprzedaży ww. nieruchomości?”

Odp. Środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży zostały przeznaczone na potrzeby prowadzonego gospodarstwa rolnego, na zakupu maszyn rolniczych oraz dodatkowego sprzętu do maszyn rolniczych.

14.Na pytanie o treści: „Czy poszczególni Sprzedający posiadają jeszcze inne nieruchomości, poza objętą zakresem wniosku, przeznaczone w przyszłości do sprzedaży? Jeśli tak to ile i jakie (…)”

Odp. Nie, ani Sprzedający ani Sprzedająca nie posiadają innych nieruchomości, poza objętą zakresem wniosku, przeznaczonych do sprzedaży w przyszłości.

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, Sprzedający dokonując sprzedaży Części Nieruchomości będą działać w charakterze podatników podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym transakcja odpłatnego zbycia Części Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy sprzedaż Części Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 43 ust. 1 pkt 9 lub w art. 43 ust. 1 pkt 10 lub w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT?

3.W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytania nr 1 i 2, czy Nabywcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie Części Nieruchomości?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1

Zdaniem Nabywcy w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, Sprzedający dokonując sprzedaży Części Nieruchomości będą działać w charakterze podatników podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym transakcja odpłatnego zbycia Części Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy przepisy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie natomiast do przepisu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Mając na uwadze przywołaną definicję towarów należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowej (tu: Części Nieruchomości) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W tym miejscu wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby bowiem dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Innymi słowy, stwierdzić należy, że przepisy prawa podatkowego nie regulują wprost, czy sprzedaż majątku prywatnego zawsze podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czy też będzie wyłączona z zakresu opodatkowania tym podatkiem.

W celu zatem przeprowadzenia prawidłowej wykładni przepisów prawa podatkowego wskazane jest odwołanie się do poglądów, prezentowanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wydawanych przez niego wyrokach.

Jedynie tytułem przykładu wskazać można na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), w którym TSUE stwierdził, że:

Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, należy uznać ją za podmiot prowadzący 'działalność gospodarczą' w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.

Okoliczność, iż osoba ta jest 'rolnikiem ryczałtowym' w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2006/112, jest w tym zakresie bez znaczenia (por. pkt 49; sentencja).

Z wyżej zacytowanych tez wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Zdaniem TSUE inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE. W rezultacie, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje w przepisach ustawy o VAT, niemniej jednak nierzadko definiowane jest na potrzeby wyjaśnienia znaczenia pojęcia działalność gospodarcza.

Zasadne jest przywołanie tez postawionych przez TSUE w wyroku z dnia 4 października 1995 r., w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), w myśl których:

Jeśli podatnik w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje on jako podatnik. Transakcja taka nie podlega zatem opodatkowaniu VAT.

Żaden przepis Dyrektywy nie wyklucza sytuacji, w której podatnik zamierzający wyodrębnić część danej nieruchomości jako majątek osobisty wyłącza tę część z systemu podatku VAT. W takim przypadku rozróżnienie między częścią przeznaczoną na potrzeby działalności gospodarczej podatnika i częścią używaną do celów prywatnych musi opierać się na proporcji między wykorzystaniem do celów prywatnych i do celów działalności gospodarczej w roku nabycia, nie zaś na kryterium podziału fizycznego. Podatnik musi jednak w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W tych okolicznościach stwierdzić należy za TSUE, że „majątek prywatny” to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Przechodząc w tym miejscu do przedmiotowej sprawy wskazać należy, że Sprzedający nabyli Nieruchomość do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Nieruchomość była wykorzystywana przez Sprzedającego do prowadzenia działalności rolniczej. Co więcej, Sprzedający jest czynnym podatnikiem VAT.

W tych okolicznościach, zdaniem Wnioskodawcy przy sprzedaży Części Nieruchomości Sprzedający działać będą w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Na potwierdzenie prawidłowości powyższego stanowiska, pozostając w pełni świadomym, że interpretacje indywidualne wiążą jedynie w sprawach, w których zostały wydane, w tym miejscu Wnioskodawca wskazuje na wyrażony przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej pogląd, który w przedmiotowej sprawie może pełnić rolę pomocniczą przy wykładni przepisów art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a mianowicie:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2022 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.171.2022.2.BG, stwierdził, co następuje:

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia oraz powołany stan prawny należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując sprzedaży opisanej we wniosku Nieruchomości nr (…) będzie występował w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a działania jego będą nosiły znamiona działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Powyższe wynika z faktu, że Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku była objęta umową dzierżawy, która to czynność spowodowała, że ww. Nieruchomość straciła charakter majątku prywatnego i wykorzystywana była przez podatnika w sposób ciągły w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji sprzedaż przedmiotowej Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy. (zob. podobnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 sierpnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.289.2022.3.PJ).

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, sprzedaż Części Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, jak również nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie treści przepisów art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Uwzględniając wyjaśnienia przedstawione w stanowisku Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 (czyli stanowisko zgodnie z którym sprzedaż Części Nieruchomości stanowić będzie czynność opodatkowaną (objętą) podatkiem od towarów i usług) konieczne jest dla tej opodatkowanej czynności ustalenie właściwej stawki podatku od towarów i usług. Innymi słowy, konieczne jest ustalenie, czy sprzedaż Części Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT: Zwalnia się od podatku: (…) 2) dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, Sprzedający:

-wykorzystywał w przeszłości Część Nieruchomości do prowadzenia działalności rolniczej,

-jest czynnym podatnikiem VAT,

-Nieruchomość (w tym Część Nieruchomości) została nabyta w drodze Umowy sprzedaży w roku 1976; przedmiotowe nabycie nie podlegało opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ w roku 1976 nie obowiązywała żadna ustawa regulująca kwestię opodatkowania tym podatkiem i tym samym Sprzedający nie odliczyli podatku naliczonego.

W tym miejscu wskazać należy na wykładnię przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT dokonaną przez Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) zaprezentowaną w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. I FSK 627/12. Zdaniem NSA:

Zwolnienie od podatku dostawy towaru na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. nie ma zastosowania, jeżeli nabycie tego towaru przez podatnika nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy skoro nabycie przez Sprzedających Nieruchomości (w tym Części Nieruchomości) nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług, sprzedaż Części Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Części Nieruchomości nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Z kolei zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Jednocześnie ustawodawca w treści przepisu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT zdefiniował pojęcie terenów budowalnych. Zgodnie z tą definicją pod pojęciem terenów budowlanych rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W analizowanym zdarzeniu przyszłym Nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Niemniej jednak, na dzień sprzedaży dla Części Nieruchomości będzie wydana decyzja o warunkach zabudowy.

Tym samym należy uznać, iż w świetle treści przepisu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT Część Nieruchomości będzie – na dzień zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży – terenem budowalnym. W konsekwencji sprzedaż Części Nieruchomości nie może korzystać z przywołanego powyżej zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie treści przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Zgodnie z treścią przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Mając na uwadze, że Nieruchomość nie jest zabudowana żadnym budynkiem ani budowlą sprzedaż Części Nieruchomości nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie zarówno treści przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10, jak również na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3

W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytania nr 1 i 2, zdaniem Wnioskodawcy, Nabywcy przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie Części Nieruchomości.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 3

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT: W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a Ustawy o VAT: Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1)suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług.

W myśl przepisu art. 86 ust. 10 Ustawy o VAT: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie przy tym z art. 86 ust. 10b pkt 1 Ustawy o VAT: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w:

1)ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny

Z wyżej zacytowanych przepisów wynika zatem, że podatnik uprawniony jest odliczać podatek naliczony w przypadku gdy podatek ten wynika z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika w dalszej kolejności do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Innymi słowy, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje o ile nabywane przez podatnika towary i usługi będą wykorzystywane do dokonywania przez danego podatnika czynności opodatkowanych VAT.

Dla prawa podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczonego istotny jest związek zakupów z wykonywaniem przez podatnika czynności opodatkowanych.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Nabywca zamierza nabyć Część Nieruchomości na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i będzie ją wykorzystywał do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, Nabywcy będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie Części Nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

-uznania Sprzedających dokonujących sprzedaży Części Nieruchomości za podatników podatku VAT, a tym samym transakcji zbycia jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT – jest nieprawidłowe,

-braku korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 9, pkt 10 ani pkt 10a ustawy o VATdla ww. sprzedaży – jest prawidłowe,

-prawa Nabywcy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie ww. Części Nieruchomości – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem według art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a)określone udziały w nieruchomości;

b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Według art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Jak stanowi art. 196 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

W świetle art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jeżeli, przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że działalność rolnicza została zdefiniowana w art. 2 pkt 15 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej – rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.

Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy:

Przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg wieczystych.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy:

Zwalnia się dostawcę produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenia usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy – co do zasady – posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Co istotne, w sytuacji gdy rolnik dokona rejestracji i uzyska miano podatnika podatku VAT czynnego, oznacza to, że prowadzi on działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT według właściwej stawki tego podatku.

Ponadto, określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W tym miejscu należy również wskazać, że na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”::

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów (w tym nieruchomości gruntowej) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo. Dla uznania czynności za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej nie ma bowiem znaczenia częstotliwość jej wykonywania, lecz zamiar, z jakim została zrealizowana i okoliczności w jakich ją wykonano. Oznacza to, że w niniejszej sprawie należy przeanalizować całokształt działań, jakie Pani podjęła w odniesieniu do działki będącej przedmiotem sprzedaży.

Z okoliczności przedstawionych w opisie sprawy wynika, że Sprzedający są właścicielami na prawach wspólności ustawowej niezabudowanej nieruchomości gruntowej, składającej się m.in. z działki numer .... Sprzedający oraz Sprzedająca działkę nr ... nabyli do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską na podstawie umowy kupna-sprzedaży w 1976 roku. Sprzedający wykorzystywał działkę nr ... w ramach wspólnego gospodarstwa rolnego ze Sprzedającą do prowadzenia działalności rolniczej. Z uwagi na fakt, iż to Sprzedający jako osoba prowadząca gospodarstwo rolne został zarejestrowany jako czynny podatnik VAT sprzedaż zboża uprawianego na tej działce była rozpoznawana jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT u Sprzedającego.

Zauważyć należy, że rolnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny w związku z prowadzoną przez siebie działalnością rolniczą, sprzedając grunt wykorzystywany w tej opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, nie zbywa majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany do prowadzenia ww. opodatkowanej działalności rolniczej. Zatem rolnik sprzedający grunt wykorzystywany w działalności rolniczej nie zbywa majątku osobistego, ale majątek wchodzący w skład przedsiębiorstwa rolnego.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie dla rozstrzygnięcia kwestii objętej zakresem pytania nr 1 kluczowym jest okoliczność posiadania przez Sprzedającego statusu podatnika VAT czynnego z tytułu działalności rolniczej oraz fakt wykorzystywania Części Nieruchomości, będącej przedmiotem sprzedaży, w opodatkowanej VAT działalności rolniczej Sprzedającego.

Zatem uznać należy, że Sprzedający prowadząc opodatkowaną VAT działalność rolniczą w oparciu o składniki majątku wspólnego miał nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. W rozpatrywanej sprawie, pomimo że Część Nieruchomości, będąca przedmiotem sprzedaży, stanowi majątek wspólny małżonków, to jednak wykorzystywanie do prowadzonej wyłącznie przez Sprzedającego jako zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT ww. działalności gospodarczej spowodowało, że to Sprzedający jest w sensie ekonomicznym właścicielem ww. Części Nieruchomości i w efekcie to Sprzedający dokona dostawy Części Nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania nią jak właściciel.

Wobec powyższego, dla sprzedaży Części Nieruchomości wykorzystywanej na potrzeby prowadzonej przez Sprzedającego działalności gospodarczej za zbywcę (stronę transakcji sprzedaży) należy uznać wyłącznie Sprzedającego.

Zatem wykorzystywanie w prowadzonej przez Sprzedającego działalności gospodarczej jako czynny podatnik VAT wyklucza sprzedaż ww. Części Nieruchomości w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Dokonując sprzedaży Części Nieruchomości Sprzedający wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy dla całej transakcji zbycia Części Nieruchomości. Sprzedająca natomiast z tytułu sprzedaży ww. Części Nieruchomości nie będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą.

W związku z powyższym sprzedaż ww. Części Nieruchomości w całości będzie podlegała po stronie Sprzedającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym oceniając całościowo Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać je za nieprawidłowe.

Przechodząc do kwestii objętych zakresem pytania nr 2 wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130 ze zm.):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Jak wynika z opisu sprawy w momencie zakupu niezabudowanej Części Nieruchomości będzie ona objęta decyzją o warunkach zabudowy.

W świetle powyższych okoliczności należy wskazać, że Część Nieruchomości, będąca przedmiotem planowanej transakcji spełniać będą w momencie sprzedaży definicję terenów budowlanych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, a zatem jej dostawa nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przy zbyciu nieruchomości wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zwolnienia dostawy w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

NSA w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że „zwolnienie, o którym mowa w art. 136 lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, a więc również wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., przysługuje tylko wtedy gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku na skutek ograniczeń i zakazów przewidzianych przepisami dyrektywy lub u.p.t.u., co wynika np. ze związku ze sprzedażą zwolnioną od podatku (por. art. 86 i art. 88 ustawy), a więc nie ma zastosowania, gdy brak odliczenia podatku w poprzedniej fazie obrotu wynika z faktu, że dana czynność w ogóle nie podlegała opodatkowaniu (por. wyrok ETS z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie C-280/04 Jyske Finanse A/S) oraz gdy podatnik, mając prawo do odliczenia podatku naliczonego, z uprawnienia tego nie skorzystał”.

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje zatem, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia VAT.

Z opisu sprawy wynika, że nabycie działki nr ... przez Sprzedającego oraz Sprzedającą nastąpiło w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z uwagi na okoliczność, iż nabycie ww. działki nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie można uznać, że Sprzedającym przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu ww. działki, lub że takie prawo nie przysługiwało. Jednocześnie działka nr ... była wykorzystywana w działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy oraz na ww. działce dokonywana była uprawa zbóż, których dostawa była opodatkowana podatkiem VAT.

Zatem stwierdzić należy, że planowana dostawa przez Sprzedającego Części Nieruchomości nie będzie korzystała także ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie.

Natomiast stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Mając na uwadze, że będąca przedmiotem planowanej sprzedaży Część Nieruchomości nie jest zabudowana żadnym budynkiem ani budowlą, to jej sprzedaż nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, jak również art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że dostawa przez Sprzedającego Części Nieruchomości nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 9, pkt 10 ani pkt 10a ustawy. W związku z powyższym transakcja sprzedaży Części Nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT, według właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 uznaje za prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem pytania nr 3 wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto, należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy,

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy,

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższymi przepisami, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, a transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona od podatku.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i zamierzają Państwo nabyć Część Nieruchomości na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej i wykorzystywać nabytą Część Nieruchomości do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołany stan prawny, należy stwierdzić, że zostaną spełnione warunki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu Części Nieruchomości, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, należy stwierdzić, że będzie Państwu jako Nabywcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie Części Nieruchomości.

Wobec powyższego uznaje Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zauważyć należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Państwa jako Wnioskodawcy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.