Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 maja 2025 r wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 30 czerwca 2025 r. oraz pismem z 9 czerwca 2025 r. i 21 lipca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wniosek dotyczy braku obowiązku podatkowego w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie wypłaconych przez bank po unieważnieniu umowy kredytu frankowego. Zwraca się Pan z uprzejmą prośbą o potwierdzenie, że w Pana sytuacji nie występuje obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) z tytułu otrzymanych odsetek ustawowych za opóźnienie, zasądzonych wyrokiem sądu w związku z unieważnieniem umowy kredytu mieszkaniowego denominowanego w CHF.
19 września 2009 r. zawarł Pan z bankiem … umowę kredytu mieszkaniowego denominowanego w walucie CHF wraz z Pana mamą … i tatą …. Kredyt był przeznaczony na przebudowę domu w …przy ul. …. Kredyt został spłacony w całości w 2014 r. Pana tata zmarł w 2022 r. Na podstawie informacji z mediów na temat umów kredytowych frankowych na początku 2023 r. zdecydował Pan, że zwróci się do Kancelarii Prawnej … analizę Pana umowy kredytowej. Z analizy wynikało, że umowa kredytowa posiada wady prawne, które świadczą o jej nieważności. W związku z powyższym kancelaria w sierpniu 2023 r. wystosowała do … wezwanie do zapłaty. Bank niestety nie zaaprobował wezwania więc sprawę skierował Pan do sądu. W wyniku postępowania sądowego, wyrokiem z 3 grudnia 2024 r. (wyrok w załączeniu), sąd unieważnił umowę kredytową i zasądził na Pana rzecz m.in. kwotę 98 825 zł 26 gr oraz 45 073,72 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 30 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty. Zgodnie z aktualną linią interpretacyjną organów podatkowych, m.in.: interpretacją indywidualną nr 0114-KDIP3-2.4011.595.2024.1.BM, interpretacją indywidualną nr 0115-KDIT2.4011.117.2023.1. HD, interpretacją indywidualną nr 0115-KDIT3.4011.613.2023.1.DP, interpretacją indywidualną nr 0115-KDIT2.4011.19.2024.2.ŁS, świadczenia wypłacone przez bank w wyniku unieważnienia umowy kredytowej, w tym odsetki ustawowe za opóźnienie, nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Są one traktowane jako zwrot nienależnego świadczenia, a nie jako przysporzenie majątkowe. W związku z powyższym, uprzejmie prosi Pan o potwierdzenie, że w Pana przypadku nie powstaje obowiązek podatkowy w zakresie PIT od otrzymanych odsetek ustawowych za opóźnienie.
Uzupełnienie wniosku
W uzupełnieniu wniosku podał Pan, że bank przelał środki finansowe będące przedmiotem wyroku sądu w kwietniu 2025 r. W wyniku unieważnienia umowy kredytu bankowego nastąpiło rozliczenie finansowe między Panem a bankiem, w wyniku którego bank zwrócił Panu całą kwotę kredytu wraz z odsetkami, natomiast z Pana strony nastąpiło zwrócenie kwoty kapitału.
W okresie, od dnia zawarcia umowy kredytu do dnia jego całkowitej spłaty, wpłacił Pan na rzecz Banku kwotę 98 825 zł 26 gr oraz 45 073,72 CHF tytułem rat kapitałowo-odsetkowych oraz opłat dodatkowych. Przed Sądem Okręgowym w …, toczyło się postępowanie z Pana powództwa przeciwko Bankowi, zakończone wyrokiem z 3 grudnia 2024 r., …. Powództwo obejmowało zatem całość świadczeń spełnionych przez Pana na rzecz Banku w wykonaniu umowy kredytowej. W punkcie I wyroku Sąd zasądził od Banku na Pana rzecz: kwotę … wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 45 073,72 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 30 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty. W punkcie II wyroku Sąd zasądził od Banku na Pana rzecz kwotę 11 834 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu. W wykonaniu powyższego wyroku Bank wypłacił Panu następujące kwoty: 53 247,19 CHF – należność główna w CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz 128 849 zł 71 gr – należność główna w PLN wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz zwrot kosztów procesu z odsetkami. Nie zawierał Pan z Bankiem żadnej ugody. W ramach rozliczenia dokonał Pan zwrotu na rzecz Banku kwoty stanowiącej równowartość wypłaconego kredytu, tj. 179 707 zł 66 gr.
Pytanie
Czy będzie Pan musiał zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) z tytułu otrzymanych odsetek ustawowych za opóźnienie, zasądzonych wyrokiem sądu w związku z unieważnieniem umowy kredytu mieszkaniowego denominowanego w CHF ?
Pana stanowisko w sprawie
Pana stanowisko jest takie, że nie musi Pan płacić podatku dochodowego od odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od 30 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty.
Pana sytuacja jest analogiczna do sytuacji przedstawionych i opisanych w indywidualnych interpretacjach podatkowych: 0114-KDIP3-2.4011.595.2024.1.BM, 0115-KDIT2.4011.117.2023.1.HD, 0115-KDIT2.4011.117.2023.1.HD, 0115-KDIT2.4011.117.2023.1.HD.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.
Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 9 tego artykułu, do źródeł przychodów zalicza się inne źródła.
Jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.):
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu
Stwierdzenie nieważności powoduje usunięcie z obrotu prawnego wadliwej czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy kredytu hipotecznego. Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umów, banku i klienta, nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową, jako świadczenia nienależne. Kredytodawca powinien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca powinien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu.
W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu jako nieważna już od chwili jej zawarcia nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia.
Odnośnie odsetek należy wskazać, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1016 ze zm.), zgodnie z którym:
Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia zatem z opodatkowania wszelkie odsetki za opóźnienie wypłacone w związku ze świadczeniami, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Z informacji zawartych we wniosku wynika, że 19 września 2009 r. zawarł Pan z bankiem umowę kredytu mieszkaniowego denominowanego w walucie CHF. Kredyt był przeznaczony na przebudowę domu. Kredyt został spłacony w całości w 2014 r. W wyniku postępowania sądowego, wyrokiem z 3 grudnia 2024 r., sąd unieważnił umowę kredytową i zasądził na Pana rzecz m.in. kwotę 98 825 zł 26 gr oraz 45 073,72 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 30 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11 834 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Bank przelał na Pana rzecz środki finansowe będące przedmiotem wyroku sądu w kwietniu 2025 r. W wyniku unieważnienia umowy kredytu bankowego nastąpiło rozliczenie finansowe między Panem a bankiem, w wyniku którego bank zwrócił Panu całą kwotę kredytu wraz z odsetkami, natomiast z Pana strony nastąpiło zwrócenie kwoty kapitału.
W Pana sytuacji opisanej we wniosku doszło do wykonania postanowień zapadłych w wyroku sądu. Sąd stwierdził nieważność umowy kredytowej i zasądził zwrot środków wpłaconych przez Pana wraz z odsetkami. Kwota zwrotu nie powoduje faktycznego przyrostu w Pana majątku, a jedynie „wyrównanie” wcześniejszego zmniejszenia w Pana majątku. Wobec tego zwrot ten nie spełnia celu przychodu jakim jest zwiększenie majątku podatnika – ani poprzez zwiększenie aktywów ani poprzez zmniejszenie jego pasywów. Po Pana stronie, jako kredytobiorcy, nie powstał przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem, wypłacone Panu odsetki za opóźnienie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń dotyczą świadczenia niepodlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wobec powyższego ww. odsetki objęte są zwolnieniem od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji w związku z ich wypłatą nie powstanie u Pana zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec tego, Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanego pytania, tj. odsetek ustawowych za opóźnienie zasądzonych wyrokiem sądu, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania.
Wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. pozostałych spadkobierców).
Odnosząc się do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych wskazać należy, że dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, zatem nie mogą przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu.
Podkreślam, że wydając interpretację nie przeprowadzam postępowania dowodowego w związku z czym, nie dokonuję analizy i oceny załączonych do wniosku i/lub uzupełnienia wniosku dokumentów, a jedynie opieram się na przedstawionym opisie sprawy.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.