Temat interpretacji

obowiązki płatnika w związku z wypłatami świadczeń dokonywanymi w trakcie realizacji inwestycji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 01 marca 2011r. (data wpływu do tut. Biura 15 marca 2011r.), uzupełnionym w dniach 23 i 24 maja 2011r. oraz 16 czerwca 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika wynikających z wypłaty świadczeń dokonywanych w trakcie realizacji inwestycji:

• w części dotyczącej wypłaty odszkodowań niezwiązanych ze szkodami na gruntach rolnych w drzewostanie i uprawach jest nieprawidłowe,
• w pozostałej części - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2011r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika wynikających z wypłaty świadczeń dokonywanych w trakcie realizacji inwestycji.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku pismem z dnia 12 maja 2011r. Znak: IBPB II/1/415-266/11/AŻ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniu 23 maja 2011r. (fax), 24 maja 2011r. (poczta) oraz 16 czerwca 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca realizuje inwestycje w postaci budowy dróg krajowych, ekspresowych i autostrad. W związku z realizacją tych inwestycji zawiera umowy użyczenia i umowy dzierżawy nieruchomości poza pasem drogowym (umowy dotyczą nieruchomości potrzebnych na czasowe zajęcie celem wykonania robót) oraz płaci odszkodowania za szkody wyrządzone w trakcie inwestycji (np. za zniszczone plony nasadzenia). Umowy i ugody zawierane są w formie pisemnej i wskazują kwotę, która jest wypłacana właścicielowi nieruchomości.

W uzupełnieniu wnioskodawca wskazał, iż jest podmiotem uprawnionym do prowadzenia inwestycji polegających na budowie dróg (tj. infrastruktury technicznej w rozumieniu art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami) na podstawie art. 18a ust. 1 i 2 w zw. z art. 18, 19, 20 ustawy o drogach publicznych. Wnioskodawca wskazał również, iż umowy i ugody dotyczą odszkodowań a także dzierżawy. Wypłata odszkodowań następuje na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Wypłata odszkodowań dotyczy szkód powstałych w:

• uprawach prowadzonych na gruntach rolnych,
• drzewostanie (drzewa, krzewy, oraz inne składniki roślinne),
• składnikach budowlanych (ogrodzenie, kostka brukowa).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym wnioskodawca jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych i w konsekwencji jest zobowiązany do wystawienia PIT-8C...

Zdaniem wnioskodawcy, nie jest on płatnikiem podatku dochodowego wobec stron umów i ugód pozasądowych, o których mowa powyżej. Wnioskodawca wskazał, iż art. 31, art. 33, art. 35 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 7 oraz art. 41 ust. 1 cyt. ustawy wskazują, które podmioty są płatnikami podatku. W ocenie wnioskodawcy zakwalifikowanie go do którejkolwiek z ww. kategorii nie jest możliwe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 6 tej ustawy źródłem przychodu jest m.in. dzierżawa. Z kolei pkt 9 ww. przepisu do przychodu zalicza również tzw. inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie w szczególności dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zacytowany przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy wskazuje jednoznacznie, że odszkodowania wypłacone w myśl zawartej umowy lub ugody pozasądowej, bez względu na to, czy podstawę dochodzonego roszczenia stanowią przepisy prawa, wyłączone są ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy zwalnia zatem z opodatkowania inne niż ww. odszkodowania pod warunkiem jednakże, iż podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa.

Z kolei art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

-w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (j.t. Dz. U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca (podmiot uprawniony do prowadzenia inwestycji polegających na budowie dróg) realizuje inwestycje w postaci budowy dróg krajowych, ekspresowych i autostrad. W związku z realizacją tych inwestycji zawiera umowy użyczenia i umowy dzierżawy nieruchomości poza pasem drogowym (umowy dotyczą nieruchomości potrzebnych na czasowe zajęcie celem wykonania robót) oraz płaci odszkodowania za szkody wyrządzone w trakcie inwestycji (np. za zniszczone plony nasadzenia). Wypłata odszkodowań następuje na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Wypłata odszkodowań dotyczy szkód powstałych w uprawach prowadzonych na gruntach rolnych, drzewostanie (drzewa, krzewy, oraz inne składniki roślinne), składnikach budowlanych (ogrodzenie, kostka brukowa). Umowy i ugody zawierane są w formie pisemnej i wskazują kwotę, która jest wypłacana właścicielowi nieruchomości.

Podstawową przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest szkoda. Pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane ustawowo. W związku z tym należy zastosować wykładnię językową, zgodnie z którą przez szkodę rozumie się uszczerbek, pomniejszenie, utratę zarówno w sferze majątkowej jak i niemajątkowej.

Stosownie do art. 415 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Powołany przepis Kodeksu cywilnego stanowi generalną podstawę prawną dla poszkodowanego do domagania się naprawienia szkody. Przepis ten jednak nie określa ani wysokości odszkodowania, ani zasad ustalenia tej wysokości. Daje on wyłącznie podstawę prawną do dochodzenia odszkodowania. To oznacza, że odszkodowanie otrzymane na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego nie jest odszkodowaniem, które mogłoby korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowo zauważyć należy, że stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Wobec powyższego odszkodowania, które wypłaca wnioskodawca na podstawie uregulowań zawartych w Kodeksie cywilnym w związku z zawartymi umowami lub ugodami pozasądowymi podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli odszkodowania te nie są wypłacane posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu szkód w uprawach i drzewostanie.

Opodatkowanie powyższych świadczeń jako przychodu z innych źródeł określonych w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy rodzi określone obowiązki podatkowe po stronie wnioskodawcy jako podmiotu dokonującego wypłaty tych świadczeń. Stosownie bowiem do art. 42a ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy w części dotyczącej wypłaty odszkodowań niezwiązanych ze szkodami na gruntach rolnych w drzewostanie i uprawach należało uznać za nieprawidłowe. Na wnioskodawcy bowiem co prawda nie ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych lecz ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C w związku z wypłatami tych odszkodowań.

Jeżeli z kolei wnioskodawca, jako podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów do budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy - o gospodarce nieruchomościami wypłaca odszkodowania posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie wówczas wypłata tych świadczeń korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wówczas na wnioskodawcy nie ciążą obowiązki podatkowe. Kwot wypłacanych z tychże świadczeń nie wykazuje się bowiem w informacji PIT-8C.

Obowiązki podatkowe wobec wnioskodawcy nie wystąpią również w przypadku wypłacania przez wnioskodawcę świadczeń wynikających z zawartych umów dzierżaw. Ustawa nie nakłada bowiem na podmioty dokonujące wypłat świadczeń z tytułu zawartych umów dzierżaw obowiązku pobrania zaliczek na podatek bądź wystawienia informacji PIT-8C. Dochody z tego tytułu opodatkowuje bowiem sam podatnik, dokonując w trakcie roku podatkowego wpłat zaliczek na poczet należnego z tego tytułu zobowiązania (lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jeżeli wybrał tę formę opodatkowania).

W tym zakresie zatem stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach