Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto i Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest podatnikiem VAT zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 z późn. zm. dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”). Gmina z dniem 1 stycznia 2017 r. dokonała centralizacji rozliczeń podatku od towarów i usług, zwanego dalej „podatkiem VAT”, z podległymi jednostkami budżetowymi, a mianowicie:

1.Urząd Miejski (…),

2.Zakład (…),

3.Ośrodek Pomocy Społecznej w (…),

4.Zespół Ekonomiczno-Administracyjny (…),

5.Zespół Szkolno-Przedszkolny w (…),

6.Szkoła Podstawowa (…),

7.Szkoła Podstawowa (…),

8.Szkoła Podstawowa (…),

9.Przedszkole Nr (…),

10.Przedszkole Nr (…),

11.Miejski Zakład (…).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym Gmina wykonuje zadania w zakresie dostawy wody oraz odbioru ścieków za pośrednictwem Miejskiego Zakładu (…).

Świadczone usługi wykonywane są na rzecz mieszkańców oraz innych podmiotów i instytucji w ramach zawartych umów cywilnoprawnych. Usługi te podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.), dalej ustawa o VAT – „Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Jak wynika z przywołanych powyżej przepisów Gmina wykonując czynności o charakterze publicznoprawnym jest wyłączona jako podatnik podatku VAT, jednak wykonując czynności o charakterze cywilnoprawnym staje się podatnikiem VAT.

Stosownie do przepisów ustawy o VAT przyznających prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części Gmina w ewidencji prowadzonej dla celów VAT, odlicza podatek naliczony w następujący sposób:

-w przypadku, gdy nabywane towary lub usługi są związane wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi – odlicza 100%;

-w przypadku nabycia towarów lub usług wykorzystywanych do celów działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza, których przyporządkowanie w całości lub części do działalności gospodarczej jest niemożliwe, kwoty podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, odlicza się proporcją zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT;

-w przypadku nabycia towarów lub usług mieszanych, tj. podlegających opodatkowaniu, zwolnionych oraz niepodlegających, Gmina odlicza podatek naliczony w części proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT;

-w przypadku nabycia towarów lub usług służących do działalności wodno-kanalizacyjnej odliczenia dokonuje wskaźnikiem metrażowym, który bardziej odpowiada specyfice tego rodzaju działalności.

Gmina pozyskała środki zewnętrzne na realizację inwestycji pn. „(…)”.

Miasto i Gmina (…)

Tytuł projektu: (…)

Fundusze Europejskie dla (…)

Fundusze europejskie dla środowiska

Działanie: Rozwijanie systemu gospodarki wodno-ściekowej

Fundusz: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Opis projektu:

Projekt obejmuje modernizację infrastruktury wodociągowej w zakresie budowy zbiornika wody czystej o pojemności 100 m³ do obsługi wodociągu w mieście (…) wraz z systemem sterowania i zasilania panelami fotowoltaicznymi, modernizacja sieci wodociągowej wraz z rozbudową systemu sterowania.

Miasto i Gmina (…) za pośrednictwem Miejskiego Zakładu (…) opracowała projekt modernizacji sieci wodociągowej na terenie miejscowości (…) wraz z jej rozbudową.

Sieć wodociągowa w (…) ulega wielu awariom w ciągu roku, co w sposób negatywny wpływa na funkcjonowanie systemu wodociągowego.

W ramach projektu na modernizowanej sieci wodociągowej w (…) utworzone zostaną strefy, które będą podlegały monitorowaniu zarówno pod względem przepływów jak również ciśnienia wody w sieci. Pozwoli to na szybkie identyfikowanie anomalii powstających na sieci (awaria, kradzież wody) dodatkowo na hydrantach naziemnych zamontowane zostaną moduły komunikacyjne, które pozwolą na identyfikację w czasie rzeczywistym nieuprawnionej ingerencji w sieć i jej urządzenia.

Projekt będzie realizowany na terenie gminy miejsko-wiejskiej.

Liczba ludności wynosi (…) osób (2022).

Odbiorcami projektu będą mieszkańcy Gminy.

Zakres odbiorców projektu dotyczy osób przyłączonych obecnie do sieci.

Projekt w swoim zakresie nie przewiduje wykonania podłączenia do sieci wodociągowej nowych odbiorców.

Odbiorcami bezpośrednimi są przyłączeni do sieci wodociągowej bezpośredni odbiorcy projektu w liczbie (…) odbiorców wg następującego zestawienia:

1.Liczba domów (…),

2.Szkoła Podstawowa (…),

3.Przedszkole (…),

4.Nauczyciele i opiekunowie wraz z obsługą (…).

Odbiorcami pośrednimi będą pozostali mieszkańcy Gminy korzystający pośrednio z efektów projektu nie powodującego wzrostu kosztów opłat (stawek) za dostawę wody.

Zadania:

1.Budowa zbiornika wody czystej o pojemności 100 m³ do obsługi wodociągu w mieście wraz z systemem monitoringu i sterowania zbiornikiem wody,

2.Panele fotowoltaiczne montowane na ujęciu wody wraz z system sterowania i zasilania panelami fotowoltaicznymi – ujęcie wody (…),

3.Modernizacja odcinka sieci wodociągowej w miejscowości (…) wraz z rozbudową systemu sterowania i monitorowania infrastruktury wodociągowej.

Zaplanowane w ramach projektu inwestycje będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W związku z tym zastosowanie ma art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.).

Potwierdza się, że w związku z faktem, iż wartość całkowita projektu wynosi poniżej 5 milionów euro, podatek VAT można uznać za kwalifikowany (zgodnie z wytycznymi dla projektów infrastrukturalnych).

Inwestycja będzie mieć charakter publiczny oraz zapewni dostęp do usług świadczonych dla ogółu obywateli i nie będzie generować dochodów.

Realizacja zamierzenia poprawi warunki umożliwiające zrównoważone korzystanie z sieci wodociągowej i ograniczy straty oraz poprawi efektywność kosztową w postaci niższych kosztów eksploatacyjnych systemu zaopatrzenia w wodę pitną w ramach środków z Funduszy Europejskich dla (…) 2021-2027.

Wartość całkowita zadania: (…) zł, dofinansowanie (…) zł (85%).

Wkład własny: (…) zł (15%).

VAT kwalifikowany.

Gmina jako organ władzy publicznej (nieuznawany za podatnika VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług) realizując projekt działa w zakresie zadań własnych nałożonych przepisami prawa, dla których została powołana i to na Gminę wystawiane będą faktury dokumentujące poniesienie kosztów kwalifikowanych w ramach projektu.

Beneficjentem projektu jest Gmina, która będzie ponosić pełną odpowiedzialność za wdrożenie projektu, w tym za nadzór nad jego rzeczową realizacją i rozliczeniem.

W fazie eksploatacji projekt pozostanie własnością Gminy, która będzie zajmować się bieżącym utrzymaniem produktów projektu przy pomocy zakładu budżetowego.

Wszelkie koszty związane z utrzymaniem nowopowstałej infrastruktury będą pokrywane ze środków własnych Gminy, co zostanie zagwarantowane w uchwałach budżetowych na każdy kolejny rok.

Produkty projektu będą udostępniane mieszkańcom podłączonym do sieci wodociągowej zgodnie z uchwałami Rady Miejskiej w (…).

Dostęp do produktów projektu będzie realizowany w oparciu o zasady korzystania wynikające z Uchwał Rady Miejskiej w (…).

Po zrealizowaniu zadania elementy projektu pozostaną własnością Gminy, która będzie zajmować się również bieżącym utrzymaniem zmodernizowanej infrastruktury.

Wszelkie koszty związane z utrzymaniem infrastruktury będą pokrywane ze środków własnych Gminy – co będzie gwarantowane w uchwale budżetowej na każdy rok.

Tym samym zapewnione będą środki, które zagwarantują stabilność finansową projektu w okresie jego realizacji oraz będzie zagwarantowana trwałość organizacyjna i trwałość środków finansowych przeznaczonych na utrzymanie inwestycji – zarówno w okresie 5 lat od momentu zakończenia inwestycji, jak również w długim okresie czasu – w przyszłości.

Zrealizowana inwestycja – „(…)” służyć będzie zarówno odbiorcom zewnętrznym z terenu Gminy na podstawie umów cywilnoprawnych oraz w marginalnym stopniu na rzecz własnych jednostek budżetowych, tj. Urząd Miejski w (…).

Efekty realizowanej inwestycji polegającej na modernizacji istniejącego wodociągu poprzez jego przebudowę będą służyć:

a)sprzedaży opodatkowanej z uwagi na zawarte już umowy cywilnoprawne,

b)brak sprzedaży zwolnionej,

c)nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako noty obciążeniowe między jednostkami budżetowymi wchodzącymi w skład centralizacji Gminy.

Przy realizacji projektu inwestycji przyporządkowanie w całości do działalności gospodarczej poszczególnych zakupów usług czy towarów nie będzie możliwe. Nabywane towary i usługi wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2024 r. o podatku od towarów i usług jak również do celów innych niż działalność gospodarcza czyli niepodlegające opodatkowaniu VAT – na potrzeby jednostek budżetowych scentralizowanych. W związku z powyższym Gmina nie będzie miała możliwości dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, polegającej na bezpośrednim przyporządkowaniu wydatków dla poszczególnych rodzajów działalności.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej „sposobem określenia proporcji”.

Sposób określenia proporcji przez zakład budżetowy będzie odpowiadał specyfice wykonywanej działalności w zakresie infrastruktury wodociągowej i będzie w bardziej reprezentatywny sposób określał proporcję.

Na podstawie delegacji zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podmiotów, a mianowicie urząd obsługujący JST, jednostkę budżetową, zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. w przypadku JST sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych JST. Dlatego też nie będzie ustalony jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla JST jako osoby prawnej, tylko każda jednostka budżetowa ma odrębny sposób określenia proporcji.

Gmina za pośrednictwem Miejskiego Zakładu (…) świadczy usługi w zakresie dostawy wody oraz odbioru ścieków.

Gmina na potrzeby rozliczenia podatku VAT w zakresie WOD-KAN posiada interpretację indywidualną w sprawie określenia proporcji innej niż wymienionej w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, czyli wyliczenia wskaźnika metrażowego. Infrastruktura w zakresie dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków związana jest z odpłatnym świadczeniem usług na rzecz podmiotów zewnętrznych – czynność opodatkowana podatkiem VAT – jak i do dostarczania wody oraz odbioru ścieków od podmiotów wewnętrznych – czynność niepodlegająca VAT.

W ramach realizowanego projektu nie wystąpi sprzedaż zwolniona, w związku z tym nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych od podatku VAT.

Bezpośrednimi odbiorcami poboru wody po przeprowadzonej modernizacji pozostają nadal Ci sami mieszkańcy Gminy, czyli osoby fizyczne, podmioty prowadzące działalność gospodarczą na terenie gminy w ramach istniejących umów cywilnoprawnych obowiązujących przed modernizacją, ponieważ projekt nie zakłada nowych przyłączy wodociągowych.

Po zrealizowanej inwestycji polegającej na modernizacji istniejącego wodociągu odbiorcami wody, będą również jednostki budżetowe Gminy – (…) w ramach obecnie obowiązujących przepisów w tym zakresie.

Pytania

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy realizacji projektu pn. „(…)”, z którego wynika, że VAT jest kosztem kwalifikowanym, ponieważ wartość całkowita projektu wynosi poniżej 5 milionów euro?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina stoi na stanowisku, że w trakcie realizacji ww. projektu ma prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W myśl tego przepisu: w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT: kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonania usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, a mianowicie odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli powstaje zobowiązanie podatkowe.

Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane.

W związku z powyższym Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z uwagi, że usługi w zakresie dostarczania wody są czynnościami opodatkowanymi.

Faktury zakupowe przy realizacji projektu będą miały bezpośredni związek z tymi czynnościami.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999) zwane dalej „rozporządzeniem z dnia 17 grudnia 2015 r.”, każda jednostka organizacyjna wchodząca w skład jednostki samorządu terytorialnego ma swoją określoną proporcję na potrzeby rozliczenia podatku VAT.

Gmina posiada interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej znak: 0113-KDIPT1-2.4012.726.2023.1.KT z dnia 20 grudnia 2023 r. na potrzeby rozliczenia podatku VAT przy realizacji faktur zakupowych do działalności wodno-kanalizacyjnej. Interpretacja dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wg sposobu określenia proporcji innego niż w art. 86 ust. 2c, który bardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności a mianowicie wskaźnika metrażowego.

Z uwagi na powyższe Gmina realizując projekt dokona odliczeń według wskaźnika metrażowego wskazanego przez Miejski Zakład (…), ponieważ projekt zakłada modernizację wodociągu dla odbiorców indywidualnych podłączonych do sieci wodociągowej oraz jednostki podległej jaką jest Szkoła Podstawowa (…).

Przedmiotowa inwestycja będzie służyła zarówno do działalności opodatkowanej podatkiem VAT na podstawie istniejących umów cywilnoprawnych z mieszkańcami, jak również działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT – na potrzeby własnej jednostki budżetowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższych przepisów, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez te jednostki umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy,

Na podstawie wskazanej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999).

Na podstawie § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:

Należy podkreślić, że ustawodawca na mocy art. 86 ust. 2h ustawy, daje podatnikom, w tym jednostkom samorządu terytorialnego, możliwość zastosowania innego sposobu określenia proporcji niż wskazują przepisy art. 86 ust. 22 ustawy tylko, w sytuacji gdy wybrany sposób jest bardziej reprezentatywny.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest podatnikiem VAT zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Gmina z dniem 1 stycznia 2017 r. dokonała centralizacji rozliczeń podatku od towarów i usług, zwanego dalej „podatkiem VAT”, z podległymi jednostkami budżetowymi.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym Gmina wykonuje zadania w zakresie dostawy wody oraz odbioru ścieków za pośrednictwem Miejskiego Zakładu (…).

Stosownie do przepisów ustawy o VAT przyznających prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części Gmina w ewidencji prowadzonej dla celów VAT, odlicza podatek naliczony w następujący sposób:

-w przypadku, gdy nabywane towary lub usługi są związane wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi – odlicza 100%;

-w przypadku nabycia towarów lub usług wykorzystywanych do celów działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza, których przyporządkowanie w całości lub części do działalności gospodarczej jest niemożliwe, kwoty podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, odlicza się proporcją zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT;

-w przypadku nabycia towarów lub usług mieszanych, tj. podlegających opodatkowaniu, zwolnionych oraz niepodlegających, Gmina odlicza podatek naliczony w części proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

-w przypadku nabycia towarów lub usług służących do działalności wodno-kanalizacyjnej odliczenia dokonuje wskaźnikiem metrażowym, który bardziej odpowiada specyfice tego rodzaju działalności.

Gmina pozyskała środki zewnętrzne na realizację inwestycji pn. „(…)”.

Projekt obejmuje modernizacje infrastruktury wodociągowej w zakresie budowy zbiornika wody czystej o pojemności 100 m³ do obsługi wodociągu w mieście (…) wraz z systemem sterowania i zasilania panelami fotowoltaicznymi, modernizacja sieci wodociągowej wraz z rozbudową systemu sterowania.

Gmina za pośrednictwem Miejskiego Zakładu (…) opracowała projekt modernizacji sieci wodociągowej na terenie miejscowości (…) wraz z jej rozbudową.

Sieć wodociągowa w (…) ulega wielu awariom w ciągu roku, co w sposób negatywny wpływa na funkcjonowanie systemu wodociągowego.

W ramach projektu na modernizowanej sieci wodociągowej w (…) utworzone zostaną strefy, które będą podlegały monitorowaniu zarówno pod względem przepływów jak również ciśnienia wody w sieci. Pozwoli to na szybkie identyfikowanie anomalii powstających na sieci (awaria, kradzież wody) dodatkowo na hydrantach naziemnych zamontowane zostaną moduły komunikacyjne, które pozwolą na identyfikację w czasie rzeczywistym nieuprawnionej ingerencji w sieć i jej urządzenia.

Odbiorcami projektu będą mieszkańcy Gminy.

Zakres odbiorców projektu dotyczy osób przyłączonych obecnie do sieci.

Projekt w swoim zakresie nie przewiduje wykonania podłączenia do sieci wodociągowej nowych odbiorców.

Odbiorcami bezpośrednimi są przyłączeni do sieci wodociągowej bezpośredni odbiorcy projektu w liczbie (…) odbiorców wg następującego zestawienia:

1.Liczba domów (…),

2.Szkoła Podstawowa (…),

3.Przedszkole (…),

4.Nauczyciele i opiekunowie wraz z obsługą (…).

Zadania wykonane w ramach projektu:

1.Budowa zbiornika wody czystej o pojemności 100 m³ do obsługi wodociągu w mieście (…) wraz z systemem monitoringu i sterowania zbiornikiem wody,

2.Panele fotowoltaiczne montowane na ujęciu wody wraz z system sterowania i zasilania panelami fotowoltaicznymi – ujęcie wody (…),

3.Modernizacja odcinka sieci wodociągowej w miejscowości (…) wraz z rozbudową systemu sterowania i monitorowania infrastruktury wodociągowej.

Beneficjentem projektu jest Gmina, która będzie ponosić pełną odpowiedzialność za wdrożenie projektu, w tym za nadzór nad jego rzeczową realizacją i rozliczeniem.

W fazie eksploatacji projekt pozostanie własnością Gminy, która będzie zajmować się bieżącym utrzymaniem produktów projektu przy pomocy zakładu budżetowego.

Wszelkie koszty związane z utrzymaniem nowopowstałej infrastruktury będą pokrywane ze środków własnych Gminy, co zostanie zagwarantowane w uchwałach budżetowych na każdy kolejny rok.

Produkty projektu będą udostępniane mieszkańcom podłączonym do sieci wodociągowej zgodnie z uchwałami Rady Miejskiej w (…).

Dostęp do produktów projektu będzie realizowany w oparciu o zasady korzystania wynikające z Uchwał Rady Miejskiej (…).

Po zrealizowaniu zadania elementy projektu pozostaną własnością Gminy, która będzie zajmować się również bieżącym utrzymaniem zmodernizowanej infrastruktury.

Wszelkie koszty związane z utrzymaniem infrastruktury będą pokrywane ze środków własnych Gminy – co będzie gwarantowane w uchwale budżetowej na każdy rok.

Zrealizowana inwestycja służyć będzie zarówno odbiorcom zewnętrznym z terenu Gminy na podstawie umów cywilnoprawnych oraz w marginalnym stopniu na rzecz własnych jednostek budżetowych, tj. Urząd Miejski (…).

Efekty realizowanej inwestycji polegającej na modernizacji istniejącego wodociągu poprzez jego przebudowę będą służyć:

a)sprzedaży opodatkowanej z uwagi na zawarte już umowy cywilnoprawne,

b)brak sprzedaży zwolnionej,

c)nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako noty obciążeniowe między jednostkami budżetowymi wchodzącymi w skład centralizacji Gminy.

Przy realizacji inwestycji przyporządkowanie w całości do działalności gospodarczej poszczególnych zakupów usług czy towarów nie będzie możliwe. Nabywane towary i usługi wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług jak również do celów innych niż działalność gospodarcza czyli niepodlegających opodatkowaniu VAT – na potrzeby jednostek budżetowych scentralizowanych. W związku z powyższym Gmina nie będzie miała możliwości dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, polegającej na bezpośrednim przyporządkowaniu wydatków dla poszczególnych rodzajów działalności.

Państwa wątpliwości dotyczą wskazania czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT przy realizacji ww. projektu.

Do obowiązków podatnika należy w pierwszej kolejności przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności, z którym wydatki te są związane. Podatnik jest zatem zobowiązany do odrębnego określania, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Każdorazowo zatem, gdy takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, przy jednoczesnym braku takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT lub zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem.

Wobec powyższego, obowiązkiem Państwa, jako zarejestrowanego czynnego podatnika VAT, będzie przypisanie konkretnych wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu do określonego rodzaju działalności gospodarczej (do czynności opodatkowanych) oraz innej niż gospodarcza (do czynności pozostających poza zakresem podatku VAT), z którymi wydatki te będą związane. Zatem, będą mieli Państwo obowiązek dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeśli takie wyodrębnienie ww. wydatków będzie możliwe będzie przysługiwało Państwu pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Brak będzie natomiast takiego prawa w stosunku do wydatków poniesionych na towary i usługi wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi. Natomiast jeżeli nie będą mieli Państwo możliwości przypisania całości poniesionych wydatków na realizację projektu do działalności gospodarczej, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

W rozpatrywanej sprawie nie zostaną spełnione warunki uprawniające do całkowitego odliczenia podatku z faktur dokumentujących wydatki związane z realizowanym projektem, bowiem zmodernizowana w ramach projektu infrastruktura wodociągowa będzie wykorzystywana zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazali Państwo, że przy realizacji ww. inwestycji przyporządkowanie w całości do działalności gospodarczej poszczególnych zakupów usług czy towarów nie będzie możliwe. Nabywane towary i usługi wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza czyli niepodlegające opodatkowaniu VAT – na potrzeby jednostek budżetowych scentralizowanych. W związku z powyższym Gmina nie będzie miała możliwości dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, polegającej na bezpośrednim przyporządkowaniu wydatków dla poszczególnych rodzajów działalności.

Tym samym w przypadku, gdy nie będą Państwo mieć możliwości przypisania ponoszonych wydatków na realizację projektu odnoszących się w całości do działalności gospodarczej, to przysługuje Państwu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a i następne ustawy. Zauważyć przy tym należy, że uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego mogą Państwo zrealizować, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.

Podsumowując stwierdzić należy, że Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. „(…)” z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwo w złożonym wniosku.

Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Należy ponadto podkreślić, że zakres przedmiotowy wniosku wyznacza zadane przez Państwa pytanie. Wskazuję tym samym, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślam, że pojęcie „kosztu kwalifikowanego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stosownie do art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej:

Dodatkowo, wyjaśniam, iż wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej rozpatrywane są w terminie, o którym mowa w ww. przepisie, tj. bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Ponadto, wszystkie wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej załatwiane są z zachowaniem kolejności wpływu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.