W zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia. - Interpretacja - 1462-IPPB2.4514.26.2017.1.LS

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 14.03.2017, sygn. 1462-IPPB2.4514.26.2017.1.LS, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 stycznia 2017 r. (data wpływu 27 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich dobrowolnego umorzenia jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca, Spółka z o.o.) jest polską spółką prawa handlowego.

Wnioskodawca podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Umowa Spółki z o.o. przewiduje możliwość dobrowolnego, nieodpłatnego umorzenia udziałów zgodnie z art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm.; dalej: KSH).

Jednym ze wspólników Spółki z o.o. jest zagraniczna spółka kapitałowa (dalej: Spółka 2), która objęła udziały w Spółce z o.o. w zamian za aport przedsiębiorstwa.

Aktualnie planowane jest dokonanie nabycia całości udziałów Spółki 2 przez Spółkę z o.o. celem ich dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia. Umorzenie zostanie przeprowadzone na podstawie art. 199 § 3 KSH, tj. w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy nabycie udziałów w celu umorzenia (tzw. umorzenie dobrowolne) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie Wnioskodawcy?

  • Czy w związku z planowanym przez Wnioskodawcę nabyciem udziałów własnych w celu ich umorzenia, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

    Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

    Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie udziałów własnych w celu umorzenia nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

    Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz.U. z 2016 r., poz. 223, z późn. zm.; dalej: Ustawa o PCC) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

    1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
    2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
    3. (uchylona),
    4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
    5. umowy dożywocia,
    6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
    7. (uchylona),
    8. ustanowienie hipoteki,
    9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
    10. umowy depozytu nieprawidłowego,
    11. umowy spółki:

    Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 Ustawy o PCC).

    Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że tylko czynności wyraźnie wskazane w ww. zamkniętym katalogu mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. O kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne).

    W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż instytucja umorzenia udziałów w spółce uregulowana została w KSH.

    Stosownie do art. 199 § 1 KSH udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może być umorzony między innymi w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Zgodnie z art. 199 § 3 KSH, za zgodą wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. W takim wypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia.

    Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380; dalej: KC) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 KC, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio, między innymi, do sprzedaży praw majątkowych. Należy zauważyć, że jednym z elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży jest cena, podczas gdy art. 199 § 2 KSH, wskazuje, iż w przypadku nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin wynagrodzenie nie jest tożsamy z pojęciem cena. W związku z czym stwierdzić należy, iż użyty w art. 199 § 2 KSH termin wynagrodzenie świadczy, iż czynność, której przepis ten dotyczy nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art. 535 KC.

    W konsekwencji z uwagi na fakt, iż pojęcie ceny zawarte w art. 535 KC i pojęcie wynagrodzenia (które mogłoby wystąpić przy umorzeniu udziałów za wynagrodzeniem) określone w art. 199 § 2 KSH nie są pojęciami tożsamymi, umowa nabycia udziałów przez Wnioskodawcę od udziałowca (udziałowców) celem ich umorzenia nie jest umową sprzedaży, a tym samym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

    Dodatkowo, umowie nabycia udziałów w celu umorzenia bez wynagrodzenia nie można przypisać charakteru czynności darowizny w rozumieniu art. 888 KC - w efekcie nabycia udziałów własnych przez Spółkę z o.o. celem ich unicestwienia (umorzenia), Spółka z o.o. nie uzyskuje żadnego przysporzenia i korzyści ekonomicznej. Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki, tym samym jest to norma o charakterze lex specialis w stosunku do przepisów KC.

    Reasumując należy stwierdzić, iż zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia własnych udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu zawartym w art. 1 Ustawy o PCC nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy.

    Powyższe znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych np.:

    Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 marca 2016 r. (IPPB2/4514-37/16-2/LS); Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 lutego 2016 r. (IBPB-2-1/4514-633/15/ASz), z dnia 17 grudnia 2015 r. (IBPB-2-1/4514-478/15/DP), z dnia 7 listopada 2013 r. (IBPBII/1/436-260/13/AA), z dnia 29 października 2013 r. (IBPBII/1/436-213/13/MZ), z dnia 12 czerwca 2012 r. (IBPBII/1/436-79/12/AA); Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 3 lutego 2015 r. (IPTPB2/436-163/14-2/KK); Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 dnia czerwca 2013 r. (ILPB2/436-83/13-2/MK), z dnia 20 sierpnia 2012 r. (ILPB2/436-214112-2/JK), z dnia 8 sierpnia 2012 r. (ILPB2/436-111/12-2/MK).

    We wszystkich wymienionych interpretacjach potwierdzono, iż czynność nabycia od wspólnika udziałów w celu ich umorzenia na podstawie 199 KSH nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC).

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

    Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

    W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

    Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    prawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej