Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 06.04.2004, sygn. PD/423/015/2004, Izba Skarbowa w Katowicach
Temat interpretacji
W myśl art. 120 § 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.) sprzedaż dokonywana w postępowaniu upadłościowym ma te same skutki prawne, jakie ma sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym.
Równocześnie art. 113 § 2 ww. rozporządzenia stanowi, że nabywca przedsiębiorstwa nie odpowiada za długi upadłego, także zabezpieczone hipoteką. Natomiast zgodnie z art. 120 § 3 rozporządzenia nabywca nieruchomości sprzedanej z wolnej ręki odpowiada za należności podatkowe z nieruchomości stosownie do przepisów podatkowych.
Unormowania w tym zakresie zostały zawarte w artykule 112 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z 1997 r. ze zm.) który wskazuje, iż nabywca przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa, składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, jeżeli ich wartość w dniu zbycia przekracza 15.000,00 zł, odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakres odpowiedzialności nabywcy jest ograniczony do wartości nabytego przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub składników majątku.
W myśl postanowień art. 112c § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2002r. postępowanie egzekucyjne (t j. Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.) wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych, ciążące na nieruchomości wygasają z chwilą gdy postanowienie o przyznanie własności staje się ostateczne.
Postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, wraz z planem podziału kwoty uzyskanej w egzekucji jest tytułem do wykreślenia w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów wszelkich praw, które według planu podziału wygasły - art. 12f § 1 ustawy.
Zgodnie z przepisami postępowania egzekucyjnego sprzedaż dokonana z wolnej ręki przez Syndyka skutkuje wygaśnięciem hipotek, jednakże nabywca składników majątkowych (stosownie do art. 112 Ordynacji podatkowej) odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, do wartości nabytych składników majątku.
Ponadto zapis art. 76 ustawy z dnia 6 lipca 1982 o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361) stanowi, że "w razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca dotychczas nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział (hipoteka łączna)."
Powyższy przepis ma zastosowanie w sytuacji gdy przed zniesieniem współwłasności hipoteka obciążała całą nieruchomość, natomiast z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w przedmiotowej sprawie hipoteka obciąża udział L... S.A, w nieruchomości. Zatem skoro art. 34 § 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej jak również art. 65 ustawy o księgach wieczystych i hipotece umożliwiają zróżnicowanie hipoteki na nieruchomości i hipoteki na jej ułamkowej części stanowiącej udział współwłaściciela, to hipoteka na prawie, jakim jest udział współwłaściciela nieruchomości, obejmuje tylko jego prawo, tj. ten udział, w stosunku do którego dłużnik miał pozycję wyłącznego właściciela i utrzymuje się tylko z nim, czego wyrazem jest prawo zaspokojenia się wierzyciela hipotecznego w postępowaniu egzekucyjnym tylko z tego udziału.
W sytuacji zniesienia współwłasności przez podział fizyczny nieruchomości, dokonany proporcjonalnie do udziałów poszczególnych współwłaścicieli w tej nieruchomości, hipoteka przymusowa obciąża tylko nieruchomość będącą własnością tego współwłaściciela, którego udział był obciążony hipoteką przymusową.
Natomiast, w sytuacji gdy następuje zniesienie współwłasności przez podział fizyczny nieruchomości wspólnej, w wyniku którego tylko niektórzy współwłaściciele otrzymują nieruchomości powstałe wskutek podziału (ewentualnie z obowiązkiem spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli) lub współwłaściciele nieruchomości w wyniku jej fizycznego podziału otrzymują nieruchomości nie odpowiadające ich udziałom należy przyjąć; iż skutkiem takiego zniesienia współwłasności jest przekształcenie się dotychczasowej hipoteki na udziale we współwłasności nieruchomości wspólnej w hipotekę łączną na udziałach, odpowiadających wielkości obciążonego udziału; we wszystkich nieruchomościach powstałych na skutek podziału.