Temat interpretacji

Dyrektor Izby Skarbowej w Olsztynie, działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), dokonuje zmiany informacji udzielonej podatnikowi przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kętrzynie w piśmie z dnia 03.02.2004 r., znak: US.III.423/10/03.

Z materiałów przedłożonych przez Spółkę wynika, że zgodnie z umową przelewu wierzytelności na zaspokojenie zawartą w dniu 25.06.2002 r. między P-M AGRO Sp. z o.o. w likwidacji a P-M M. S.A. (obecnie P-M T. S.A.), Spółka przejęła wierzytelności swojego dłużnika - P-M AGRO Sp. z o.o. w likwidacji od M. Sp. z o.o. w kwocie 381.501,38zł oraz od P-M T. S.A. w wysokości 46.965,31zł tytułem zaspokojenia długu P-M AGRO Sp. z o.o. w likwidacji wobec Spółki w łącznej kwocie 428.466,69zł.

W dniu 11.12.2003 r. M. Sp. z o.o. w likwidacji złożyła P-M T. S.A. wniosek o umorzenie długu w wysokości 400.173,27zł, z czego:

• kwotę w wysokości 381.501,38zł stanowi wartość przejętej przez Spółkę wierzytelności na podstawie w/w umowy cesji,
• kwotę w wysokości 18.671,89zł stanowi należność podmiotu z tytułu umów sprzedaży towarów Spółce M.

W związku z powyższym Spółka ma wątpliwości czy w przypadku umorzenia w/w wierzytelności, będzie mogła jej kwotą obciążyć koszty uzyskania przychodów, w oparciu o art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), wierzytelność jest prawem wierzyciela i nie ma przeszkód, aby mógł on się zrzec w każdej chwili tego prawa. Zrzeczenie się polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. W oparciu o art. 508 kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa na skutek umowy, w której wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie. Umowa ta może być zawarta w dowolnej formie. Jeżeli wartość zobowiązania przekracza 2.000,00zł, dla celów dowodowych, powinna być zawarta na piśmie (art. 75 kodeksu cywilnego). Wskutek zwolnienia dłużnika zobowiązanie wygasa. Wygaśnięcie następuje z chwilą zawarcia umowy przez strony, chyba że zostanie ustalony w tej umowie inny termin.

Ustawodawca w art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 54 z 2000 r., poz. 654 ze zm.) wyklucza możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 tej ustawy zostały zarachowane jako przychody należne.

Przepisy art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nawiązują do przychodów związanych z działalnością gospodarczą. Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w ustawie z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178 ze zm.). Ustawa ta w art. 2 ust. 1 stanowi, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

W oparciu o dane, zawarte w zapytaniu podatnika, należy przyjąć, że wierzytelność P-M T. S.A. od M. Sp. z o.o. w likwidacji w wysokości 381.501,38zł nie została zaliczona przez Spółkę do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ należność ta powstała na mocy umowy przelewu wierzytelności na zaspokojenie z dnia 25.06.2002 r. Powyższa czynność nie mieści się w zakresie prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, jest tylko jej ubocznym działaniem.

Dlatego też w/w wierzytelność, w przypadku jej umorzenia, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

Pozostała kwota należności od M. Sp. z o.o. w likwidacji (18.671,89zł), wg informacji podatnika, stanowi należność z tytułu umów sprzedaży towarów. Tym samym można wnioskować, że wierzytelność ta powstała w ramach prowadzonej działalności Spółki i została zarachowana, w oparciu o art. 12 ust. 3 ustawy, do przychodów należnych.

Przepis art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozwala na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności pod warunkiem wcześniejszego ich zarachowania do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy. Należy jednak pamiętać o normie zawartej w art. 12 ust. 4 ustawy, zgodnie z którą do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług. Mając na uwadze powyższy przepis Spółka, w przypadku umorzenia należności z tytułu umów sprzedaży towarów, przy zaliczaniu jej do kosztów uzyskania przychodów, winna z niej wykluczyć kwotę należnego podatku od towarów i usług.