
Temat interpretacji
Czy Spółka prawidłowo kwalifikuje ponoszone koszty zastępstwa procesowego jako koszty okresu w momencie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d w powiązaniu z art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w łącznej kwocie 270.000,00?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 sierpnia 2013 r. (data wpływu 4 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących zastępstwa procesowego - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 27 maja 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących zastępstwa procesowego i ustanowienia służebności przesyłu.
Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), pismem z dnia 22 sierpnia 2013 r., (doręczonym w dniu 26 sierpnia 2013 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
W odpowiedzi na ww. wezwanie, dnia 4 września 2013 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 2 września 2013 r.).
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu wniosku):
Wnioskodawca realizuje Projekt pn. ". Umowa o dofinansowanie realizacji ww. Projektu ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 została zawarta dnia 16 listopada 2009 r. pomiędzy Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (Instytucja Wdrażająca) i Spółką (podmiot odpowiedzialny za realizację i Beneficjent). Beneficjentem pomocy udzielonej w ramach ww. umowy jest Spółka.
Projekt pn. " obejmuje najpilniejszy do realizacji zakres prac dotyczący rozbudowy i modernizacji infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, uwzględniony w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym Miasta na lata 2009-2013.
Realizacja obejmuje:
- Modernizację oczyszczalni
ścieków, w tym:
- przebudowę istniejącego systemu odprowadzania oczyszczonych ścieków do odbiornika,
- przebudowę i rozbudowę ciągu mechanicznego,
- modernizację ciągu biologicznego oczyszczania ścieków,
- przebudowę instalacji gospodarki osadowej i linii biogazu,
- instalację systemu AKPiA i monitoringu dla całej oczyszczalni.
Termin zakończenia modernizacji oczyszczalni zaplanowano na IV kwartał 2013 r.
- Modernizację i rozbudowę systemu odprowadzania ścieków
komunalnych - budowa i renowacja kanalizacji sanitarnej oraz budowa i
przebudowa kanalizacji deszczowej oraz Modernizacja i rozbudowa systemu
zaopatrzenia w wodę - Etap II, w ramach realizacji Projektu: ", w
tym:
- wybudowanie 8 km i zmodernizowanie 2 km kanalizacji sanitarnej,
- wybudowanie 3 km i zmodernizowanie 1 km kanalizacji deszczowej,
- wybudowanie 3 km i zmodernizowanie 5 km sieci wodociągowej.
W ramach modernizacji
oczyszczalni ścieków Spółka zawarła w dniu 17 maja 2010 r. Umowę nr
12/2010 na realizację robót budowlanych z terminem ich wykonania do 31
grudnia 2011 r. W dniu 1 grudnia 2011 r. Umowa nr 12/2010 została
wypowiedziana przez Zamawiającego. Wnioskodawca działając na podstawie
Klauzuli 15.2 Umowy/Kontraktu nr 12/2010 z dnia 17 maja 2010 r.
wypowiedział umowę Wykonawcy - z następujących
przyczyn: . Zgodnie z warunkami Umowy/Kontraktu nr ... z dnia 17 maja
2010 r., w związku z wypowiedzeniem w dniu 1 grudnia 2011 r. umowy
Spółka wystąpiła o zapłatę zabezpieczenia należytego wykonania, które
zostało przedłożone przez Wykonawcę w formie gwarancji
ubezpieczeniowej. Firma ubezpieczeniowa wypłaciła zabezpieczenie w
kwocie 1.280.258,03 zł. Inżynier Kontraktu (powołany
przez Wnioskodawcę do sprawowania nadzoru inwestorskiego i rozliczenia
robót) niezwłocznie po wypowiedzeniu umowy przystąpił, zgodnie z KI.
15.3 Zgodnie z
Klauzulą 15.4 W związku z narastającym sporem z Wykonawcą
oraz koniecznością przygotowania się do sporu sądowego (w związku z
roszczeniami Wykonawcy wobec Wnioskodawcy oraz Wnioskodawcy wobec
byłego Wykonawcy robót budowlanych, nie znajdujących rozwiązania na
drodze polubownej), Spółka zawarła w dniu 22 marca 2012 r. umowę z
Kancelarią Prawną na świadczenie usług pomocy prawnej polegających na
wykonywaniu zastępstwa procesowego oraz doradztwa prawnego w zakresie
zastępstwa procesowego. Wartość wynagrodzenia wynikająca z umowy na
zastępstwo procesowe to 270.000 zł, w całości finansowane ze środków
własnych Spółki. Zgodnie z przyjętymi zasadami w
polityce rachunkowości Spółki, za dzień poniesienia kosztu usług
prawniczych dotyczących zastępstwa procesowego w sprawach spornych,
uznaje się dzień wykonania usługi na podstawie faktury potwierdzającej
wykonanie usługi w dacie wystawienia faktury i są one ujmowane w
księgach jako koszt danego okresu. W ramach
realizacji tego samego Projektu Spółka dokonuje budowy nowych odcinków
sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, w związku z czym istnieje
konieczność posiadania prawa do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane. W celu pozyskania takiego prawa, Spółka zawarła bądź
zamierza zawrzeć umowy z właścicielami nieruchomości w formie aktów
notarialnych, ustanawiające służebność przesyłu na czas nieokreślony za
jednorazowym wynagrodzeniem. W związku z powyższym, istnieje
konieczność ponoszenia wydatków w celu ustanowienia owych służebności,
tj. koszty jednorazowych wynagrodzeń z tytułu ustanowienia służebności,
koszty sporządzenia aktów notarialnych, koszty sporządzenia operatów
szacunkowych określających wartość służebności, koszty sporządzenia map
oraz pozyskania niezbędnych dokumentów (wypisów z rejestru gruntów oraz
odpisów z ksiąg wieczystych). Zgodnie z przyjętymi
zasadami w polityce rachunkowości koszty związane z ustanowieniem
służebności stanowią koszt w momencie jego poniesienia zgodnie z datą
dokumentu (aktu notarialnego) ustanawiającego służebność i ujmowane są
w księgach jako koszt danego okresu. Wartość łącznych
wydatków dotyczących służebności, zgodnie z Harmonogramem
Rzeczowo-Finansowym Projektu wynosi 1.717.524,56 zł netto, z czego
1.699.155,00 zł stanowią wydatki kwalifikowane, finansowane w 85% ze
środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej, w 15% ze środków
własnych. Pozostała część wydatków związana z ustanowieniem
służebności, tj. 18.369,56 zł netto stanowi wydatki niekwalifikowane -
finansowane w 100% ze środków własnych. Powyższe
kwoty dotyczące służebności przedstawione są zgodnie ze studium
wykonalności, opracowanym do celów realizacji Projektu. Dofinansowanie dla Projektu " jest przekazywane
sukcesywnie, na podstawie zatwierdzonych przez WFOŚiGW wniosków o
płatność. Pierwszy wniosek o płatność został zatwierdzony w czerwcu
2010 r. i pierwsza płatność (refundacja) w ramach przyznanej kwoty
dofinansowania ze środków Funduszu Spójności wpłynęła na wyodrębnione
konto Projektu w dniu 8 lipca 2010 r., natomiast wnioskowana pierwsza
kwota zaliczki w ramach przyznanej kwoty dofinansowania wpłynęła dnia
26 sierpnia 2010 r. Środki unijne po pozytywnej
certyfikacji przez WFOŚiGW są wypłacane przez Bank Gospodarstwa
Krajowego. Umowa o dofinansowanie odnosi się do
przepisów prawa wynikających m.in. z: W związku z otrzymaniem
dofinansowania dla Projektu " z Funduszu Spójności w ramach Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 Spółka korzysta ze
zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 17
ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z powyższym zadano następujące pytania: Przedmiotem niniejszej interpretacji
indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast w zakresie
pytania nr 2 wniosek został rozpatrzony odrębnie. Zdaniem Wnioskodawcy, koszty związane z usługami pomocy
prawnej polegającymi na wykonywaniu zastępstwa procesowego oraz
doradztwa prawnego w zakresie zastępstwa procesowego są kosztem okresu
w momencie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d w powiązaniu z
art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych tzn. w
dacie ujęcia w księgach rachunkowych otrzymanych faktur w łącznej
kwocie 270.000 zł, gdyż są poniesione w celu zachowania przychodu
poprzez ograniczenie kosztu prowadzonej inwestycji w postaci
odszkodowań. Koszty te nie są pokrywane z przychodów otrzymanego
dofinansowania z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko 2007-2013, które podlegają zwolnieniu od
podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 23
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto nie są składową
wartości początkowej powstających w ramach Projektu środków trwałych
zgodnie z art. 16g ww. ustawy, dlatego też uznano je za koszty
uzyskania przychodu w dacie poniesienia jako koszty okresu. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko
Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego
uznaje się za prawidłowe. Podstawę prawną
kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów stanowi przepis
art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym
od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74 poz. 397 ze zm.), zgodnie
z którym, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu
osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła
przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww.
ustawy. Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma
charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez
podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania
jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa
wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania
przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju
kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast
zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a
powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów
podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich
uzyskiwania. Kosztem uzyskania przychodów będzie
zatem taki wydatek, który spełnia łącznie następujące
warunki: Ustawodawca wyróżnia koszty uzyskania przychodów
bezpośrednio związane z przychodami i inne niż bezpośrednio związane z
przychodami (tzw. koszty pośrednie), odrębnie normując zasady ich
potrącalności (art. 15 ust. 4, 4b-4e ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych). Ustawa o podatku dochodowym od osób
prawnych nie zawiera legalnych definicji ww. pojęć. Zgodnie jednak z
ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio
związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie
przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych
przychodów. W ich przypadku możliwe jest zidentyfikowanie wpływu danego
kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą
głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do
określonych wyrobów bądź usług. Natomiast pośrednie
koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się
przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie
uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w
uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest
możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał
związany z nimi przychód. Z przedstawionego we
wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca realizuje Projekt pn.
". Umowa o dofinansowanie realizacji ww. Projektu ze środków Funduszu
Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
2007-2013 została zawarta dnia 16 listopada 2009 r. pomiędzy
Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
(Instytucja Wdrażająca) i Spółką (Podmiot odpowiedzialny za realizację
i Beneficjent). W ramach modernizacji oczyszczalni ścieków Spółka
zawarła w dniu 17 maja 2010 r. Umowę nr 12/2010 na realizację robót
budowlanych z terminem ich wykonania do 31 grudnia 2011 r. W dniu 1
grudnia 2011 r. Umowa nr 12/2010 została wypowiedziana przez
Zamawiającego. W związku z narastającym sporem z Wykonawcą oraz
koniecznością przygotowania się do sporu sądowego (w związku z
roszczeniami wobec byłego Wykonawcy robót budowlanych, nie znajdujących
rozwiązania na drodze polubownej), Spółka zawarła w dniu 22 marca 2012
r. umowę z Kancelarią Prawną na świadczenie usług pomocy prawnej
polegających na wykonywaniu zastępstwa procesowego oraz doradztwa
prawnego w zakresie zastępstwa procesowego. Wartość wynagrodzenia
wynikająca z umowy na zastępstwo procesowe to 270.000 zł, w całości
finansowane ze środków własnych Spółki. Zgodnie z przyjętymi zasadami w
polityce rachunkowości Spółki, za dzień poniesienia kosztu usług
prawniczych dotyczących zastępstwa procesowego w sprawach spornych,
uznano dzień wykonania usługi na podstawie faktury potwierdzającej
wykonanie usługi w dacie wystawienia faktury i ujęto w księgach jako
koszt danego okresu. Wskazać należy, że przepisy
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczególnych
rozwiązań dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów
wydatków dotyczących zastępstwa procesowego. Jednakże z faktu
niezaliczenia danej kategorii wydatku do wydatków niestanowiących
kosztów uzyskania przychodów na podstawie wyłączenia zawartego w art.
16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie wynika
automatyczny wniosek, że wydatek ten może stanowić koszt uzyskania
przychodów. Wydatek ten musi bowiem spełniać ogólną zasadę zawartą w
art. 15 ust. 1 tej ustawy, tj. być poniesionym w celu osiągnięcia
przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Podkreślić należy, że wydatek musi mieć swoje racjonalne i
ekonomiczne uzasadnienie. Pomimo tego, że nie można
kosztu zastępstwa procesowego powiązać z konkretnym przychodem to
jednak wiąże się on z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością oraz
został poniesiony w celu ochrony Jego interesów. Koszt zastępstwa procesowego stanowi pośredni koszt
uzyskania przychodów. Moment potrącalności kosztów
uzyskania przychodów innych niż bezpośrednie uregulowany został w
przepisach art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych. Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż
koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich
poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok
podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego
roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania
przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. W myśl art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia
kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f - 4h, uważa
się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano)
na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto
koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku),
z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo
biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Zatem,
za dzień poniesienia kosztu uznaje się dzień, na który podatnik
uwzględnia koszt w prowadzonych przez niego księgach rachunkowych. Tym
samym, jest to dzień, który podatnik wskazuje w księgach rachunkowych
jako dzień (okres), do którego dany wydatek został przypisany. Dnia
poniesienia kosztu nie należy utożsamiać z dniem faktycznego
księgowania kosztów, tj. z dniem technicznego zapisu operacji
gospodarczej w księgach rachunkowych. Innymi słowy,
przyporządkowanie księgowe danego kosztu do okresu sprawozdawczego
zgodnie z przepisami o rachunkowości pozwala na określenie dnia, na
który ujęto koszt w księgach rachunkowych w rozumieniu art. 15 ust. 4e
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Reasumując, biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa
podatkowego i przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić
należy, że koszty zastępstwa procesowego w całości finansowane ze
środków własnych Spółki podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania
przychodów w dacie ich poniesienia na zasadach określonych w art. 15
ust. 4d i 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Końcowo należy wskazać, że tut. Organ nie odniósł się w
niniejszej interpretacji do zagadnienia dotyczącego zwolnienia od
podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych. Tut. Organ uprawniony był bowiem wyłącznie
do oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie będącym przedmiotem
zapytania. Ponadto tut. Organ nie odniósł się do
kwoty kosztów zastępstwa procesowego wymienionej w pytaniu nr 1,
ponieważ co do zasady przedmiotem interpretacji indywidualnych
wydawanych na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) jest sam
przepis prawa podatkowego. Przepis ten nie uprawnia organu
interpretacyjnego do zajęcia stanowiska i oceny prawidłowości
przedstawionych kwot/wyliczeń. Procedura wydawania indywidualnych
interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14b Ordynacji
podatkowej nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania
podatkowego czy kontrolnego. Interpretacja dotyczy
zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i
stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą
interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z
prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po
uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w
terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się
dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do
WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie
trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do
usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na
wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego
wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się
za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są
przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w
Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim,
ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski. Wniosek ORD-IN (PDF) Treść w pliku PDF 441 kB Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi
