
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT czynności sprzedaży tzw. białych certyfikatów.
Uzupełnili go Państwo pismem z 10 czerwca 2025 r. (wpływ 12 czerwca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (…) (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.
Gmina realizuje zadanie pn. „(…)”. Inwestycja ta uprawnia Gminę do uzyskania świadectw efektywności energetycznej (tzw. białych certyfikatów). W tym celu Gmina zawarła umowę z prywatnym przedsiębiorcą (dalej: Spółka) na kompleksowe wsparcie i doradztwo w zakresie uzyskania świadectw efektywności energetycznej dla wyżej wymienionej inwestycji.
W ramach zawartej umowy Spółka zobowiązała się do przeprowadzenia i sporządzenia Audytu Efektywności Energetycznej o którym mowa w art. 20 ust. 5 pkt 1 z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1047, ze zm., dalej: ustawa o efektywności energetycznej) dla planowanego przedsięwzięcia, skompletowania, przygotowania oraz złożenia wniosku o wydanie świadectw efektywności energetycznej do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, reprezentowania Gminy przed Urzędem Regulacji Energetyki oraz kompleksowej obsługi wniosku, przeprowadzenia oraz sporządzenia powykonawczego audytu efektywności energetycznej po zakończonej inwestycji, złożenia zawiadomienia o zakończeniu realizacji przedsięwzięcia wraz z załączonym audytem powykonawczym do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki oraz dokonania sprzedaży wydanych świadectw efektywności energetycznej na A. S.A.
Spółka na podstawie uzyskanego od Gminy upoważnienia dokona wszelkich czynności związanych ze sprzedażą świadectw efektywności energetycznej na A. S.A. Po dokonaniu przez Spółkę sprzedaży, Gmina otrzyma środki w wysokości kwoty netto uzyskanej ze sprzedaży świadectw energetycznych, pomniejszonej o wynagrodzenie należne Spółce. Gmina nie poniesie żadnych kosztów związanych z wykonaniem przedmiotu umowy i nie jest zobowiązana do zwrotu kosztów poniesionych przez Spółkę w związku z realizacją umowy.
Podsumowując, Gmina zrealizuje inwestycję pn. „(…)”, która upoważni ją do pozyskania białych certyfikatów, z których wynikają prawa majątkowe, będące towarem giełdowym i mogące być przedmiotem sprzedaży. W celu ich pozyskania i sprzedaży Gmina zawarła umowę ze Spółką, która będzie upoważniona przez Gminę do dokonania powyższych czynności. Środki finansowe ze sprzedaży świadectw, pomniejszone o kwotę wynagrodzenia Spółki, zostaną przekazane na konto Gminy.
Działania Spółki w celu pozyskania, a następnie sprzedaży świadectw efektywności energetycznej są / będą wykonywane przez Spółkę we własnym imieniu lecz na rzecz Gminy.
Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego
Gmina zawarła umowę cywilnoprawną ze Spółką. Dojdzie do powierniczego nabycia praw majątkowych. Certyfikaty pozyskiwane są przez Spółkę i zapisują się na jej rachunku na A. zgodnie z upoważnieniem udzielonym na podstawie art. 20 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. 2021 r. poz. 468).
Certyfikaty należeć będą do Spółki.
Spółka sprzeda je jako własne.
Prezes URE wyda certyfikaty Spółce.
Spółka będzie decydowała o sprzedaży.
Pytanie
Czy uzyskane przez Gminę środki pieniężne ze sprzedaży białych certyfikatów będą stanowiły podstawę opodatkowania w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Uzyskane przez Gminę środki pieniężne ze sprzedaży białych certyfikatów nie będą stanowiły podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Uzasadnienie
Otrzymane przez Gminę środki pieniężne ze sprzedaży białych certyfikatów nie będą stanowiły podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Natomiast art. 7 ust. 1 ustaw o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Z powyższego wynika, że gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu ustawy o VAT, a czynność prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, mamy wtedy do czynienia z dostawą podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzeczy osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie prawa do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z powołanych regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem, opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów, przy czym do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi.
Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Zgodnie natomiast z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Zasady nabywania, zbywania i umarzania świadectw efektywności energetycznej określa ustawa o efektywności energetycznej.
W myśl art. 20 ust. 3 ww. ustawy świadectwo efektywności energetycznej wydaje Prezes URE na wniosek podmiotu:
1)planującego rozpoczęcie prac zmierzających do realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej albo
2)upoważnionego przez podmiot, o którym mowa w pkt 1.
Zgodnie z art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o efektywności energetycznej prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Prawa te są zbywalne. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej powstają z chwilą zapisania świadectwa efektywności energetycznej po raz pierwszy na koncie w rejestrze świadectw efektywności energetycznej, na podstawie informacji, o której mowa w art. 24 ust. 2, i przysługują podmiotowi będącemu posiadaczem tego konta.
Natomiast stosownie z art. 30 ust. 3 ww. ustawy przeniesienie praw majątkowych wynikających ze świadectwa efektywności energetycznej następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw efektywności energetycznej prowadzonym przez podmiot prowadzący:
1)giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub
2)na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi
- organizujący obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw efektywności energetycznej.
Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1610 ze. zm.) zasada swobody kontraktowej.
Zgodnie z treścią tego przepisu strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Istota zlecenia powierniczego polega na tym, że na zewnątrz występuje powiernik, który dokonuje nabycia pewnej rzeczy lub prawa we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy.
Jak wynika z art. 734 i 735 Kodeksu cywilnego - istotą umowy zlecenia jest odpłatne (prowizja) lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub jeżeli tak stanowi umowa w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego.
W tym ostatnim wypadku zgodnie z art. 740 Kodeksu cywilnego wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiducjarny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.
Dla celów podatkowych pozyskanie świadectw efektywności energetycznej i odpłatne zbycie wynikających z nich praw majątkowych, przez powiernika w jego imieniu, ale na rzecz zlecającego, należy ocenić jako skutkujące zmianami w majątku zlecającego.
Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, czynność przekazania Gminie przez Spółkę środków pieniężnych uzyskanych z tytułu sprzedaży białych certyfikatów, wynikająca z realizacji umowy powierniczej, nie będzie stanowić wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, ani świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
W niniejszej sprawie, Spółka zawarła z Gminą umowę powierniczą, dotyczącą pozyskania i sprzedaży świadectw efektywności energetycznej. Spółka działa w imieniu własnym, ale na rzecz Gminy. Tym samym to Spółka wyświadczy usługę dla Gminy, nie zaś Gmina na rzecz Spółki.
Z uwagi na powyższe, przekazanie na rzecz Gminy środków uzyskanych ze sprzedaży białych certyfikatów przez Spółkę nie będzie stanowiło zapłaty za świadczenie usługi. Nie istnieje bowiem usługa, którą wykonałaby Gmina na rzecz Spółki, a w konsekwencji przekazanej kwoty nie można traktować jako wynagrodzenia za usługę. Ponieważ środki, które otrzyma Gmina nie stanowią zapłaty, o której mowa w art. 29a ustawy, nie stanowią one podstawy opodatkowania.
To oznacza, że czynność przekazania środków pieniężnych z tytułu sprzedaży białych certyfikatów przez Spółkę na rzecz Gminy nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.
Analogiczne stanowisko zawierają też m.in. interpretacje z:
- 14 lipca 2021 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.292.2021.3.ŻR,
- 16 lipca 2021 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.295.2021.2.IK czy
- 15 czerwca 2022 r. nr 0461-ITPP2.4512.691.2016.12.S.DS.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, powinien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem, opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów, przy czym do uznania czynności za usługę konieczne jest istnienie odbiorcy usługi.
Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Pomocne jest tutaj w szczególności orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), które należy uwzględniać w procesie interpretacji przepisów na zasadzie prounijnej wykładni prawa.
W wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise:
„czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.
Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał wskazał, że:
„czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.
Z przytoczonego orzecznictwa TSUE można wyprowadzić następujące warunki dotyczące uznania czynności za odpłatne świadczenie usług:
- po pierwsze, musi istnieć usługa, a więc określone zachowanie usługodawcy na rzecz usługobiorcy,
- po drugie, usługa musi mieć beneficjenta (konsumenta); oznacza to, że usługa musi wiązać się z powstaniem określonej i bezpośredniej korzyści po stronie usługobiorcy,
- po trzecie, musi istnieć odpłatność, czyli wynagrodzenie za usługę; istotne przy tym jest, aby istniał bezpośredni związek między zapłaconym wynagrodzeniem a wykonaną usługą.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Zasady nabywania, zbywania i umarzania świadectw efektywności energetycznej określa ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 711), zwana dalej „ustawą o efektywności energetycznej”.
Art. 20 ust. 3 ustawy o efektywności energetycznej:
Świadectwo efektywności energetycznej wydaje Prezes URE na wniosek podmiotu:
1)planującego rozpoczęcie prac zmierzających do realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej albo
2)upoważnionego przez podmiot, o którym mowa w pkt 1.
Art. 30 ust. 1-3 ustawy o efektywności energetycznej:
1.Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Prawa te są zbywalne.
2.Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej powstają z chwilą zapisania świadectwa efektywności energetycznej po raz pierwszy na koncie w rejestrze świadectw efektywności energetycznej, na podstawie informacji, o której mowa w art. 24 ust. 2, i przysługują podmiotowi będącemu posiadaczem tego konta.
3.Przeniesienie praw majątkowych wynikających ze świadectwa efektywności energetycznej następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw efektywności energetycznej prowadzonym przez podmiot prowadzący:
1)giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub
2)na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi
- organizujący obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw efektywności energetycznej.
Wskazali Państwo, że są zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Realizują Państwo zadanie pn. „(…)”. Inwestycja ta uprawnia Państwa do uzyskania świadectw efektywności energetycznej (tzw. białych certyfikatów). W tym celu zawarli Państwo umowę z prywatnym przedsiębiorcą (Spółka) na kompleksowe wsparcie i doradztwo w zakresie uzyskania świadectw efektywności energetycznej dla wyżej wymienionej inwestycji.
Na podstawie umowy cywilnoprawnej, dojdzie do powierniczego nabycia praw majątkowych. Certyfikaty pozyskiwane są przez Spółkę i zapisują się na jej rachunku na Towarowej Giełdzie Energii, zgodnie z upoważnieniem udzielonym na podstawie art. 20 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (białe certyfikaty, certyfikaty).
W ramach zawartej umowy Spółka zobowiązała się do przeprowadzenia i sporządzenia Audytu Efektywności Energetycznej, o którym mowa w art. 20 ust. 5 pkt 1 z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej dla planowanego przedsięwzięcia, skompletowania, przygotowania oraz złożenia wniosku o wydanie świadectw efektywności energetycznej do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, reprezentowania Państwa przed Urzędem Regulacji Energetyki oraz kompleksowej obsługi wniosku, przeprowadzenia oraz sporządzenia powykonawczego audytu efektywności energetycznej po zakończonej inwestycji, złożenia zawiadomienia o zakończeniu realizacji przedsięwzięcia wraz z załączonym audytem powykonawczym do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki oraz dokonania sprzedaży wydanych świadectw efektywności energetycznej na A. S.A.
Spółka na podstawie uzyskanego od Państwa upoważnienia dokona wszelkich czynności związanych ze sprzedażą świadectw efektywności energetycznej na A. S.A. Po dokonaniu przez Spółkę sprzedaży, otrzymają Państwo środki w wysokości kwoty netto uzyskanej ze sprzedaży świadectw energetycznych, pomniejszonej o wynagrodzenie należne Spółce. Nie poniosą Państwo żadnych kosztów związanych z wykonaniem przedmiotu umowy i nie są Państwo zobowiązani do zwrotu kosztów poniesionych przez Spółkę w związku z realizacją umowy.
Działania Spółki w celu pozyskania, a następnie sprzedaży świadectw efektywności energetycznej są / będą wykonywane przez Spółkę we własnym imieniu lecz na Państwa rzecz. Prezes URE wyda certyfikaty Spółce. Certyfikaty należeć będą do Spółki. Spółka będzie decydowała o sprzedaży, sprzeda je jako własne.
Mają Państwo wątpliwości, czy uzyskane przez Państwa środki pieniężne ze sprzedaży białych certyfikatów będą stanowiły podstawę opodatkowania.
Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tym przepisem:
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Istota zlecenia powierniczego polega na tym, że na zewnątrz występuje powiernik, który dokonuje nabycia pewnej rzeczy lub prawa we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy. Jak wynika z art. 734 i 735 Kodeksu cywilnego - istotą umowy zlecenia jest odpłatne (prowizja) lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub jeżeli tak stanowi umowa w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjarny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zdanie 2 Kodeksu cywilnego).
Dla celów podatkowych pozyskanie świadectw efektywności energetycznej i odpłatne zbycie wynikających z nich praw majątkowych, przez powiernika w jego imieniu, ale na rzecz zlecającego, należy ocenić jako skutkujące zmianami w majątku zlecającego.
Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że czynność przekazania Państwu przez Spółkę środków uzyskanych ze sprzedaży certyfikatów wynikająca z realizacji umowy powierniczej, nie stanowi wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Spółka zawarła z Państwem umowę powierniczą dotyczącą pozyskania i sprzedaży świadectw efektywności energetycznej. Spółka będzie działać w imieniu własnym, ale na Państwa rzecz. Tym samym to Spółka świadczy usługę dla Państwa.
Przekazanie na Państwa rzecz środków uzyskanych ze sprzedaży certyfikatów nie będzie stanowić zapłaty za świadczenie usług. Nie będzie bowiem istnieć usługa, którą wykonywaliby Państwo na rzecz Spółki, a w konsekwencji przekazywanej kwoty nie będzie można traktować jako wynagrodzenia za usługę. Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że nie będą Państwo wykonywać na rzecz Spółki żadnego świadczenia, którego ekwiwalentem byłaby przekazywana kwota. Spółki nie będzie można uznać za beneficjenta, a więc za podmiot uzyskujący korzyść z otrzymanej usługi.
Przekazanie środków pieniężnych z tytułu sprzedaży certyfikatów przez Spółkę na Państwa rzecz nie będzie stanowić wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ponieważ otrzymane przez Państwa środki nie będą stanowić zapłaty, nie będą stanowić one podstawy opodatkowania.
Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
