Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0113-KDIPT1-1.4012.563.2025.1.ŻR

ShutterStock
Brak prawa gminy do odliczenia podatku VAT od wydatków na realizację projektu niezwiązanego z działalnością opodatkowaną - Interpretacja indywidualna z dnia 20 czerwca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.563.2025.1.ŻR

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana na potrzeby podatku od  towarów i usług (dalej: VAT) jako podatnik VAT czynny. Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT ze swymi jednostkami budżetowymi.

Gmina, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o  samorządzie gminnym), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 6 ust. 1 przywołanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Wnioskodawca wykonuje zadania własne, do których stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 i 12 ustawy o  samorządzie gminnym, należą zadania w zakresie m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej oraz zieleni gminnej i  zadrzewień.

Gmina … zamierza złożyć do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w … wniosek o dofinansowanie w formie dotacji realizacji projektu pn. „…” (dalej: Projekt lub Zadanie) w ramach programu: „…”. Źródłem finansowania przedmiotowego zadania będą środki z budżetu Gminy oraz dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i  Gospodarki Wodnej w … .

Planowane Zadanie polega na zagospodarowaniu terenu przy budynku Urzędu Gminy i budynku komunalnym, obejmującym obecnie utwardzoną nawierzchnię z kostki brukowej, pustą ścianę budynku oraz fragment nieużytkowanego ogródka. Przestrzeń ta zostanie przekształcona w  funkcjonalną i estetyczną strefę zieloną, przyjazną dla mieszkańców i środowiska.

W ramach realizacji Zadania zaplanowano:

·Zagospodarowanie przestrzeni zielonej poprzez nasadzenia:

  • 140 szt. drzew i krzewów liściastych (dobranych pod względem odporności na suszę i funkcję retencyjną),
  • 25 szt./m2 (30 m2) bylin wieloletnich (preferencyjnie gatunki miododajne i rodzime, wspierające lokalne zapylacze).

·Zwiększenie retencji wód opadowych dzięki montażowi:

  • 2 szt. zbiorników naziemnych na wodę deszczową o pojemności 500 litrów każdy – zbierających wodę z dachu budynku komunalnego i umożliwiających jej wykorzystanie do  podlewania zieleni.

·Zagospodarowanie ścian budynku poprzez:

  • montaż zielonej ściany na konstrukcji betonowo-stalowej (np. z automatycznym systemem nawadniania),
  • wykonanie zielonej ściany na konstrukcji drewnianej z roślinnością pnącą i sezonową – rozwiązania te poprawią estetykę otoczenia, wpłyną na jakość powietrza i ograniczą nagrzewanie ścian.

·Utworzenie miejsca odpoczynku i integracji społecznej poprzez:

  • ustawienie 5 szt. ławek parkowych, które umożliwią mieszkańcom korzystanie z nowej przestrzeni w sposób rekreacyjny.

Całość koncepcji wpisuje się w ideę tzw. błękitno-zielonej infrastruktury, zwiększającej odporność terenu na skutki zmian klimatu, takie jak nadmiar wody opadowej czy wysokie temperatury. Projekt będzie jednocześnie pełnił funkcję użytkową, edukacyjną oraz ekologiczną.

Celem zadania jest stworzenie zielono-niebieskiej przestrzeni przy budynku Urzędu Gminy i budynku komunalnym poprzez zagospodarowanie terenu w sposób sprzyjający retencji wód opadowych oraz  zwiększający bioróżnorodność i walory estetyczne otoczenia. Inwestycja ma także służyć adaptacji terenu do zmian klimatu, w tym przeciwdziałaniu skutkom suszy oraz ograniczaniu negatywnych skutków intensywnych opadów deszczu.

Wydatki związane z realizacją Projektu będą dokumentowane wystawianymi przez dostawców i  wykonawców fakturami VAT, na których Gmina będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, a gminna jednostka budżetowa - szkoła jako odbiorca. Dotychczas Gmina nie  poniosła jeszcze żadnych wydatków w przedmiotowym zakresie.

Efekty Projektu będą przez Gminę wykorzystywane tylko i wyłącznie do czynności niepodlegających podatkowi od towarów i usług. Powstała w ramach Zadania przestrzeń będzie ogólnodostępna i  udostępniona dla wszystkich zainteresowanych nieodpłatnie.

Uzyskana przez Gminę interpretacja będzie przedłożona w uzupełnieniu do wniosku o  dofinansowanie w WFOŚiGW w … .

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do  obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i  usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.

Wobec powyższego, w celu dokonania oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia VAT, należy każdorazowo przeanalizować:

A.czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT zostały nabyte przez podatnika tego podatku,

B.czy, a jeśli tak – to w jakim zakresie – pozostają one w związku z wykonywaniem przez niego czynności opodatkowanych VAT, jak również,

C.czy w danej sytuacji nie są spełnione przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do ust. 2 przywołanego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl natomiast art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionych powyżej przepisów wynika, iż jeżeli jednostka samorządu terytorialnego realizuje swoje zadania przy wykorzystaniu narzędzi i uprawnień nadanych im w drodze aktów prawnych, nie  będzie ona podatnikiem VAT.

W przypadku natomiast, gdy dane zadanie jest realizowane przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o umowy cywilnoprawne, a więc na warunkach i w okolicznościach typowych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – jednostka taka będzie traktowana jako podatnik VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją Projektu, Gmina będzie wykonywała zadania nałożone na nią w drodze aktów prawnych, tym samym nie powinna zostać w tym zakresie uznana za podatnika VAT.

Gmina nie będzie przy tym wykorzystywała efektów realizowanego Projektu do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat tytułem udostępniania do użytkowania powstałego terenu. Tym samym wydatki na realizację Projektu nie będą ponoszone przez Gminę, działającą w charakterze podatnika VAT. Ponadto przestrzeń, która powstanie w ramach realizacji Zadania nie będzie służyła Gminie do wykonywania jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, nie będzie przysługiwało jej prawo do dokonywania odliczeń VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) interpretacjach indywidualnych, np.

-w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2024 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.249.2024.1.KS, w której DKIS wskazał, że „(…) W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ jak Państwo wskazali przedmiotowa inwestycja nie będzie wykorzystywana do działalności opodatkowanej VAT Gminy. Powstała w ramach projektu infrastruktura będzie ogólnodostępna i nie będą pobierane żadne opłaty z tytułu jej wykorzystania przez użytkowników. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. zadania.”;

-w interpretacji indywidualnej z dnia 21 marca 2025 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.128.2025.1.RM, w której DKIS wskazał, że „(…) Z tytułu realizowanego projektu nie  będą Państwo uzyskiwać przychodów (nie pobierają Państwo i nie będą pobierać opłat za  korzystania z tej infrastruktury), ani zawierać w związku z tą inwestycją umów cywilnoprawnych. Projekt nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem, podatek naliczony dotyczący wydatków objętych realizacją inwestycji nie jest związany z realizacją czynności opodatkowanych wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, nie są spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i nie przysługuje Państwu prawo do  obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości lub w części z  tytułu nabycia towarów i usług służących realizacji inwestycji”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 12 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania te obejmują sprawy dotyczące ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i  przyrody oraz gospodarki wodnej oraz zieleni gminnej i zadrzewień.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w  art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do  obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie  będzie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – efekty projektu będą wykorzystywane tylko  i wyłącznie do  czynności niepodlegających podatkowi od towarów i usług. W  związku z  powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o  kwotę podatku naliczonego z tytułu realizacji ww. projektu. Tym samym, nie będzie Państwu przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z  realizacją projektu pn. „…”, ponieważ efekty powstałe w ramach ww. projektu nie  będą przez Państwa wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który  obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, stwierdzam, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i  niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.