Interpretacja indywidualna – stanowisko jest nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 kwietnia 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina X (zwana dalej „Gminą”, „Klientem” lub „Prosumentem”) z siedzibą w G. jest samodzielną jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium oraz do realizacji zbiorowych potrzeb wspólnoty należących do jej zakresu działania. Gmina we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W celu ograniczenia kosztów zużycia energii elektrycznej, Gmina zrealizowała inwestycję polegająca na zamontowaniu na budynku Urzędu Gminy, stanowiącym własność Gminy, instalacji fotowoltaicznej, która wytwarza energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii.

W lipcu 2024 roku Gmina zawarła ze Sprzedawcą energii” „Sprzedawcą” lub „Dostawcą energii” umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji o numerze: (…) .

Zgodnie z pkt. 2 Preambuły aneksu Gmina jest Prosumentem energii odnawialnej i wytwarza Energię Elektryczną wyłącznie z Odnawialnych źródeł energii w Mikroinstalacji w celu jej zużycia wyłącznie na potrzeby własne.

Gmina nie jest odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym i nie stanowi to przedmiotu jej przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 7/3, ze zm.).

Pkt. 3 Preambuły do ww. aneksu do umowy stanowi, iż od dnia 1 lipca 2024 r. zgodnie z Ustawą o OZE zmianie ulega sposób rozliczania prosumenta w ten sposób, że energia elektryczna wprowadzona do sieci przez Klienta czyli Gminę X zacznie być rozliczana według ceny godzinowej z rynku dnia następnego.

Instalacja wykorzystywana do wytworzenia energii zamontowana na budynku Urzędu Gminy stanowi mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 Iutego z 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 z poźn. zm., o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiąganej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niź 50 kW. w par. 3 aneksu instalacja ta została w sposób szczegółowy opisana.

Par. 4 Aneksu stanowi, iż Sprzedawca dokonuje w każdym Okresie rozliczeniowym przypadającym w okresie obowiązywania Aneksu rozliczenia wartości Energii Elektrycznej wprowadzonej przez Klienta do sieci Operatora Systemu Dystrybucyjnego zwanego dalej „OSP wobec wartości energii elektrycznej pobranej przez Klienta z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne.

Rozliczenie, o którym mowa dokonywane jest na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych, zgodnie z zapisami poniżej, w zakresie różnicy pomiędzy wartością Energii Elektrycznej wprowadzonej przez Klienta do sieci OSD, ustaloną w sposób określony poniżej, oraz wartością energii elektrycznej pobranej przez Klienta z tej sieci, ustaloną w taki sposób, iż wartość energii elektrycznej pobranej przez Klienta z sieci OSD określa się dla danego Okresu rozliczeniowego jako sumę iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w Okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez Klienta przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy Sprzedawcą i Klientem dla tego okresu rozliczenia niezbilansowania.

Rozliczenie jest prowadzone na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanej w każdej godzinie. Sumarycznie zbilansowana ilość energii elektrycznej, wprowadzona do i pobrana z sieci OSD przez Klienta, jest wyznaczana dla danej godziny metodą wektorową według następującego wzoru:

Eb(t) = Ep(t) - EW(t) gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Eb(t) — ilość energii sumarycznie zbilansowanej w godzinie (t), wyrażoną w kWh, podlegającą rozliczeniu w danym Okresie rozliczeniowym; wartość dodatnia oznacza ilość energii elektrycznej pobranej w danej godzinie (t) z sieci OSD, a wartość ujemna oznacza ilość energii elektrycznej wprowadzonej w danej godzinie (t) do tej sieci,

Ep(t)—sumę ze wszystkich faz ilości energii elektrycznej pobranej w godzinie (t) z sieci OSD, wyrażoną w kWh,

Ew(t)—sumę ze wszystkich faz ilości energii elektrycznej wprowadzonej w godzinie (t) do sieci OSD, wyrażoną w kWh.

Wartość Energii Elektrycznej wprowadzonej przez Klienta do sieci OSD jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu: ilości Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci OSD przez Klienta, oznaczonej powyżej symbolem Eb(t) przyjmującym wartość ujemną:

b) rynkowej ceny energii elektrycznej, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania ), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero.

Rynkowa cena energii elektrycznej ustalana jest dla każdego okresu rozliczania niezbilansowania, w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 20T9/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L158 z 14.06.2019, str. 54), jako ważona wolumenem obrotu średnia z cen energii elektrycznej określonych dla polskiego obszaru rynkowego dla wszystkich sesji notowań danej doby w systemie kursu jednolitego na rynkach dnia następnego, prowadzonych:

a) przez giełdę towarową w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (tj. Dz.U. z 2024 r., poz. 910, ze zm.) oraz

b) w ramach jednolitego łączenia rynków dnia następnego prowadzonego przez wyznaczonych operatorów rynku energii elektryczne.

Rozliczenia dokonuje się na podstawie danych pomiarowych przekazanych Sprzedawcy przez OSD.

Rozliczeniu podlega wyłącznie wartość Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci OSD nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed wprowadzeniem energii do sieci, przy czym jako datę wprowadzenia Energii Elektrycznej do sieci przyjmuje się ostatni dzień danego miesiąca kalendarzowego, w którym ta energia została wprowadzona do sieci.

W przypadku gdy w ramach rozliczenia, o którym mowa powyżej, Klient nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci OSD w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana Klientowi przez Sprzedawcę w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć 20% wartości Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.

Sprzedawca w celu prowadzenia rozliczenia prowadzi konto dla Klienta (Konto Prosumenta), na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej oraz wynikającą z nich wartość środków należną Klientowi za Energię Elektryczną wprowadzoną do sieci (Depozyt Prosumencki).

Depozyt Prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań Klienta z tytułu zakupu energii elektrycznej od Sprzedawcy. Depozyt Prosumencki nie może być przeznaczony na rozliczenie zobowiązań Klienta z tytułu opłat dystrybucyjnych.

Zobowiązanie Klienta ustala się dla danego Okresu rozliczeniowego. Wartość Depozytu Prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do Konta Prosumenta w kolejnym miesiącu kalendarzowym.

Kwota środków stanowiąca Depozyt Prosumencki może być rozliczana na Koncie Prosumenta przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako Depozyt Prosumencki na Koncie Prosumenta.

Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do Depozytu Prosumenckiego, środki niewykorzystane lub niezwrócone podlegają umorzeniu.

Na rozliczenie ze Sprzedawcą w pierwszej kolejności przeznacza się środki o najstarszej dacie przypisania do Konta Prosumenta jako Depozyt Prosumencki.

Gmina otrzymuje faktury VAT od sprzedawcy energii firmy. Faktury obejmują sprzedaż energii elektryczne oraz świadczenie usług dystrybucji. Faktury wystawiane są co dwa miesiące. W podsumowaniu każdej faktury widnieje kwota netto, VAT i kwota brutto należna za ww. usługi.

Ponadto na fakturach wykazane są kwoty wynikające z rozliczenia depozytu prosumenckiego. Wartość wskazanego depozytu nie określa czy jest to kwota netto czy też kwota brutto, tj. wraz z należnym podatkiem VAT. Kwoty do zapłaty, wynikające z faktur (wartość brutto) zostają na końcu faktur pomniejszone o kwotę depozytu.

Gmina dokonując płatności za faktury opłaca je w kwotach brutto wynikających z poszczególnych faktur, czyli w kwotach należnych za sprzedaż energii elektrycznej oraz świadczenie usług dystrybucji.

Gmina opłaca faktury, nie pomniejszając ich o kwoty wykazanego poniżej na fakturach depozytu prosumenckiego, z uwagi na nieokreślenie na fakturach statusu depozytu oraz niejasnych regulacji w zakresie wystawiania faktur.

Każdorazowo po przekazaniu płatności przez Gminę na rzecz firmy, sprzedawca energii firma zwraca na rachunek bankowy Gminy kwotę depozytu prosumenckiego, o którą Gmina nie pomniejszyła zapłaty faktury.

Pismem z 17 kwietnia 2025 r. uzupełnili Państwo opis sprawy w następujący sposób:

Ad. 1)

Umowa zawarta w lipcu 2024 r. przez Gminę z przedsiębiorstwem energetycznym nie posługuje się wprost sformułowaniem: „wynagrodzenie” w związku z wyprodukowaną energią elektryczną z instalacji fotowoltaicznej. W umowie są natomiast zapisy stanowiące o odpłatności, tj.: „(…) przedsiębiorstwo energetyczne w celu prowadzenia rozliczenia prowadzi konto dla Klienta (Konto Prosumenta), na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej oraz wynikającą z nich wartość środków należną Klientowi za Energię Elektryczną wprowadzoną do sieci (Depozyt Prosumencki). Depozyt Prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań Klienta z tytułu zakupu energii elektrycznej od Sprzedawcy (…)”, zgodnie z par. 5 pkt. 1 i 2 Aneksu nr 1 do umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Zapisy umowy przemawiają za tym, iż opisane świadczenie posiada cechy wynagrodzenia (odpłatność).

Ad. 2)

W ww. umowie nie ustalono terminu na wystawienie faktury VAT przez Gminę z tytułu sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej.

Ad. 3)

W ww. umowie nie określono wprost sformułowania: „termin płatności” z tytułu sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej przez Gminę w instalacji fotowoltaicznej. Termin ten został jednak określony w umowie i jest opisany w taki sposób, iż niewykorzystane środki należne Gminie za energię elektryczną wprowadzoną do sieci stanowią nadpłatę, która zwracana jest Gminie przez przedsiębiorstwo energetyczne w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu.

W praktyce przedsiębiorstwo energetyczne na bieżąco zwraca na rachunek bankowy Gminy kwoty depozytu prosumenckiego, o które Gmina nie pomniejszyła zapłat za otrzymane faktury. Dodatkowo Gmina otrzymuje faktury korygujące, gdyż wartość depozytu jest sukcesywnie korygowana przez przedsiębiorstwo energetyczne. Są to zarówno korekty zwiększające jak i zmniejszające depozyt.

Ad. 4)

W przypadku wystąpienia nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne i wprowadzonej do sieci wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci:

a) nadwyżka energii elektrycznej nie jest w żaden sposób magazynowana i nie może być wykorzystana w terminie późniejszym. W systemie netbilling Gmina otrzymuje wynagrodzenie, którego wartość określa się w kwocie równej nadwyżce sumy wartości sald ujemnych nad sumą sald dodatnich w danym okresie rozliczeniowym. W przypadku gdy w ramach rozliczenia, o którym mowa powyżej, Gmina nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana Klientowi przez Sprzedawcę w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć 20% wartości Energii Elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Ten sposób wyliczenia został szczegółowo opisany w par. 4 i 5 Aneksu nr 1 do umowy z przedsiębiorstwem energetycznym.

b) niewykorzystana w określonym terminie nadwyżka energii jest ustalona jako depozyt prosumencki i jest to wartość finansowa za energię oddaną w poprzednich 12 miesiącach. Jeżeli w depozycie znajdują się środki niewykorzystane na sfinansowanie energii pobieranej, starsze od 12 miesięcy, to takie środki przepadają w 80%. Można będzie wypłacić jedynie 20% kwoty.

Jednakże w przypadku Gminy X taka sytuacja nie będzie miała miejsca, gdyż depozyt jest rozliczany na bieżąco. Gmina płaci faktury nie pomniejszone o depozyt, który jest sukcesywnie korygowany przez przedsiębiorstwo energetyczne. Depozyt jest zwracany Gminie na jej rachunek bankowy.

Ad. 5)

Gmina korzysta z rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci – w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1361 ze zm.), zgodnie z lit. b) otrzymanego wezwania.

Ad. 6)

Energię wprowadzoną do sieci Gmina rozlicza w systemie: netbilling – godzinowy. Informacja w tym zakresie została zawarta w tytule Aneksu nr 1: „Aneks nr 1 do Umowy Sprzedaży Energii Elektrycznej wraz z usługą dystrybucji („Umowy Kompleksowej”) nr (...) (model netbilling – godzinowy)”

Pytania

Czy Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest do opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym do wystawienia faktury, w związku z powstaniem nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, który pomniejsza zobowiązanie Gminy wobec Sprzedawcy energii?

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1, Gmina zwraca się z kolejnymi pytaniami:

Czy nadwyżka energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalona wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyliczany metodą „w stu ?

W którym momencie powstanie dla Gminy obowiązek podatkowy z tytułu powstania nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki?

W jakim terminie Gmina powinna wystawić fakturę dokumentującą nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci na faktycznie pobraną ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki?

Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług

Ad. 1

Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest do opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym do wystawienia faktury, w związku z powstaniem nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, który pomniejsza zobowiązanie Gminy wobec Sprzedawcy energii.

Uzasadnienie do Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika natomiast z art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ilekroć w przepisach ustawy o VAT mową jest o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując zatem powyższe przepisy należy stwierdzić, iż Prosument w systemie net biling otrzymuje wynagrodzenie, którego wartość określa się w kwocie równej nadwyżce sumy wartości sald ujemnych nad sumą sald dodatnich w danym okresie rozliczeniowym.

Sprzedaż energii elektrycznej wpisuje się w określoną w ww. przepisach o VAT definicję działalności gospodarczej i w przypadku wystąpienia nadwyżki sumy wartości sald ujemnych nad sumą sald dodatnich w danym okresie rozliczeniowym, podlega ona zatem opodatkowaniu VAT na zasadach określonych w ustawie o VAT, jako odpłatna dostawa towarów.

Pomimo, iż celem funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej w Gminie X nie jest prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej, to system net billing wprowadza sposób rozliczenia, w którym Gmina wytwarza energię elektryczną. W przypadku występowania nadwyżki energii elektrycznej jest ona przedmiotem dostawy na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego.

Ad. 2

Nadwyżka energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalona wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyliczany metodą „w stu”.

Uzasadnienie do Ad. 2

Jeżeli wartość należności wskazana w umowie, cenniku, zamówieniu lub fakturze, ustalona została jako jedyne wynagrodzenie należne sprzedawcy, wówczas podlega ono opodatkowaniu VAT, po pomniejszeniu go o kwotę należnego podatku od towarów i usług. Podatek VAT w danej stawce jest wtedy obliczany metodą „w stu”. Wartość wynagrodzenia jest w tym przypadku kwotą brutto, zawierającą już w sobie należny podatek od towarów i usług.

A zatem dla Gminy depozyt określony na fakturze stanowi kwotę brutto. Według Gminy kwota podatku należnego powinna być wyliczona metodą „w stu”, traktując otrzymane wynagrodzenie jako kwotę brutto, tj. kwotę zawierającą podatek należny.

Ad. 3

Obowiązek podatkowy dla Gminy z tytułu powstania nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki powstanie z chwilą wystawienia przez Gminę faktury.

Ad. 4

Gmina powinna wystawić fakturę dokumentującą nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki nie później niż z upływem terminu płatności.

Uzasadnienie do Ad. 3 i 4

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Przepisy formułują zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonanie usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Szczególna zasada wynika z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy, zgodnie z którym:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, (...).

W związku z powyższym obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a oraz art. 19a ust. 7 ustawy. Dla dostawy energii elektrycznej dokonanej przez Gminę obowiązek podatkowy wiąże się z chwilą wystawienia przez Gminę faktury lub z chwilą upływu terminu na jej wystawianie (gdy Gmina nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem), a w przypadku gdy określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą wystawienia faktury dokumentującej dostawę tej energii, pod warunkiem, że faktura zostanie wystawiona nie później niż z chwilą upływu terminu płatności za dostawę w mysi regulacji art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a) w zw. z art. 19aust. 7.

Zgodnie z zapisami umowy, w przypadku, gdy w ramach rozliczenia Gmina nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która zwracana jest Gminie przez Sprzedawcę w terminie nie dłuższym niż do końca 13 miesiąca następującego po danym miesiącu, Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty. Po upływie miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego, środki niewykorzystane lub niezwrócone podlegają umorzeniu.

Pomimo, iż w praktyce firma sp. z o.o. dokonuje zwrotu kwoty depozytu prosumenckiego na rachunek bankowy Gminy po każdej dokonanej płatności przez Gminę, to koniec 13 miesiąca, jest określony w umowie Kompleksowej jako termin płatności dla Prosumenta, którym jest Wnioskodawca. W umowie nie określono odrębnego terminu na wystawienie faktury przez Prosumenta. Oznacza to, że jeśli nie zostanie wystawiona faktura do tego momentu, to wówczas, na koniec 13 miesiąca powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Wtedy też według Gminy, najpóźniej powinna zostać wystawiona przez Prosumenta faktura.

Brak wystawionej faktury powoduje, że obowiązek podatkowy następuje w momencie upływu terminu wystawienia faktury wyznaczonej w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy o VAT.

Zdaniem Gminy nie można wiązać obowiązku podatkowego u Prosumenta z terminem wystawienia faktury przez Sprzedawcę energii, tj. przez firmę - sp. z o.o. oraz z terminem płatności określonym za tę fakturę.

Kwota depozytu prosumenckiego określana jest każdorazowo na otrzymywanych od Dostawcy energii fakturach. Faktury wystawiane są w odstępach co dwa miesiące. W załącznikach do faktur widnieją zapisy na temat tymczasowego określenia wartości depozytu prosumenckiego na podstawie rynkowych cen miesięcznych. Jest też informacja, iż po wprowadzeniu rozwiązania docelowego faktury zostaną skorygowane.

W związku z tym, iż w umowie nie został określony termin na wystawienie faktury przez Prosumenta za wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, według Gminy faktura ta powinna zostać wystawiona przez Gminę najpóźniej w terminie płatności, tj. najpóźniej na koniec 13-tego miesiąca.

Z racji tego, że ani faktura, ani umowa, ani żaden inny dokument nie wskazuje, czy przedmiotowy depozyt został określony w kwocie brutto czy netto, po otrzymaniu interpretacji podatkowej w niniejszej sprawie, Gmina wystawi fakturę, która będzie obejmować dotychczas otrzymane na rachunek bankowy Gminy zwroty nadpłat z tytułu depozytu prosumenckiego z firmy - sp. z o.o. Kolejne faktury Gmina będzie sukcesywnie wystawiać po każdorazowym otrzymaniu depozytu ód firmy - sp. z o.o.

Gmina stanęła na stanowisku, by opłacać faktury od sprzedawcy energii bez uwzględniania depozytu prosumenckiego. Umowa kompleksowa dopuszczała taką możliwość. Tak więc Gmina wybrała rozwiązanie, które na tamten czas wydawało się najbardziej racjonalne ponieważ nigdzie nie uregulowano statusu depozytu.

Ponadto do przyjęcia takiego rozwiązania Gminę skłoniła informacja sprzedawcy energii, która określa tymczasowy charakter depozytu, co w efekcie może doprowadzić do zastosowania rożnych innych rozwiązań w końcowym efekcie rozliczenia.

Na uwagę zasługuje również fakt, że ta niejasna sytuacja statusu depozytu ma związek nie tylko z podatkiem VAT, ale także szeroko rozbudowanej sprawozdawczości budżetowej. W niektórych sprawozdaniach ujmuje się kwoty brutto a w niektórych kwoty netto, co powoduje zupełnie inny obraz finansów danej jednostki, stąd też należy mieć pełną wiedzę i jasny zakres co do każdej kwoty jaka wpływa na rachunek bankowy Gminy, tak aby móc prawidłowo zobrazować stan finansów Gminy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zauważyć należy, że jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bezwzględnym warunkiem dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest „odpłatność” za daną czynność. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Stosownie do art. 15 ust. 2 tej ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 347 z 11.12.2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 2 pkt 19 i pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1364 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o OZE”:

Stosownie do art. 3 ustawy o OZE:

Zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE:

W myśl art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE:

Szczegółowy sposób rozliczania prosumenta z udostępnionej energii regulują przepisy art. 4 ust. 2a-7 ustawy o OZE.

Stosownie do art. 4 ust. 2b ustawy o OZE:

Jak wynika z art. 4 ust. 3a ustawy o OZE:

Na mocy art. 4 ust. 8 ustawy o OZE:

Natomiast art. 4 ust. 11 ustawy o OZE stanowi, że:

Zgodnie z art. 4 ust. 11a pkt 1 ustawy o OZE:

W myśl art. 4b ust. 1 ustawy o OZE:

W myśl art. 4b ust. 2 ustawy o OZE

Zgodnie z art. 4b ust. 4 ustawy o OZE:

Przepisy art. 4c ust. 1-5 ustawy o OZE definiują tzw. „depozyt prosumencki”:

Z kolei art. 40 ust. 1-1aa ustawy o OZE wskazuje, że:

W zakresie, w jakim powołane przepisy dotyczą prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wchodzą one w życie 2 lipca 2025 r.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina w celu ograniczenia kosztów zużycia energii elektrycznej, zrealizowała inwestycję polegająca na zamontowaniu na budynku Urzędu Gminy, stanowiącym własność Gminy, instalacji fotowoltaicznej, która wytwarza energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii.

W lipcu 2024 roku Gmina zawarła z firmą zwaną dalej „Sprzedawcą energii” „Sprzedawcą” lub „Dostawcą energii” umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji.

Gmina jest Prosumentem energii odnawialnej i wytwarza Energię Elektryczną wyłącznie z Odnawialnych źródeł energii w Mikroinstalacji w celu jej zużycia wyłącznie na potrzeby własne.

Instalacja wykorzystywana do wytworzenia energii zamontowana na budynku Urzędu Gminy stanowi mikroinstalację w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 Iutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Państwa wątpliwości, objęte pytaniem nr 1, dotyczą kwestii czy Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest do opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym do wystawienia faktury, w związku z powstaniem nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, który pomniejsza zobowiązanie Gminy wobec Sprzedawcy energii.

Należy zaznaczyć, że w świetle zacytowanych wyżej przepisów, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych. Kwalifikacji tej nie zmienia treść art. 4 ust. 8 ustawy o OZE, gdyż ustawa o podatku od towarów i usług definiuje we własnym zakresie działalność gospodarczą i definicja ta jest szersza niż np. zakres działalności gospodarczej wynikający z ustawy – Prawo przedsiębiorców.

W wyroku w sprawie C-219/12 Fuchs Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że:

Ustawa nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą będącą świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie z dostawę towarów lub świadczenie usług.

Jak już więc wskazano, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE w sprawie C-219/12.

W okolicznościach rozpatrywanej sprawy sprzedaż energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej będącej przedmiotem wniosku należy rozpatrywać więc jako działalność gospodarczą w kontekście art. 15 ust. 2 ustawy, a Gminę uznać należy za podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, gdyż w tym przypadku nie występuje wyłączenie jednostki samorządu terytorialnego z grona podatników na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy – bowiem Gmina będzie dokonywać dostawy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji nie jako organ władzy publicznej, lecz na podstawie umowy cywilnoprawnej, która zostanie zawarta z dostawcą energii elektrycznej.

Jak wynika z opisu sprawy, w związku z zamontowaną instalacją fotowoltaiczną, o której mowa we wniosku, Gmina korzysta z rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w oparciu o art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Z przepisów ustawy o OZE wynika, że w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE) jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z cyt. art. 4b ust. 2 ustawy o OZE i stanowi sumę iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu, tj.: ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną i rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18 ustawy o OZE.

Wskazane przepisy wyznaczają zatem wartość kwoty należnej prosumentowi za wprowadzenie energii elektrycznej do sieci określonej według ww. zasad. Kwotę tę należy uznać za wynagrodzenie należne Gminie za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.

Z przywołanych przepisów ustawy o OZE wynika również, że wartość depozytu prosumenta jest przeznaczana na rozliczenie zobowiązań prosumenta, a zatem będzie pomniejszać kwotę podlegającą zapłacie przez prosumenta w danym okresie rozliczeniowym.

W związku z tym, w przypadku wytworzenia przez Gminę energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii i wprowadzenia jej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, Gmina będzie dokonywać dostawy tej energii, za którą będzie przysługiwało Gminie wynagrodzenie. Depozyt prosumencki, który pokazuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi wprowadzoną do sieci, jak wynika z powyższych przepisów, może pomniejszyć kwotę zobowiązania prosumenta wobec sprzedawcy energii elektrycznej z tytułu zakupu tej energii od sprzedawcy. Przeznaczenie depozytu prosumenta na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy tej energii, nie powoduje, że nie dochodzi do dostawy energii elektrycznej przez prosumenta na rzecz sprzedawcy energii elektrycznej.

W konsekwencji Gmina, jako prosument – zarejestrowany, czynny podatnik VAT – poprzez wprowadzanie energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej będącej przedmiotem wniosku do sieci energetycznej, będzie dokonywać na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, z którym Gmina ma zawartą umowę, dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

W związku z powyższym, wprowadzanie do sieci przez Gminę prądu, który jest wyprodukowany w instalacji fotowoltaicznej stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta (co wynika z art. 4c ust. 3 ustawy o OZE) pozostaje bez wpływu na określenie odpłatnego charakteru dokonywanej przez Gminę dostawy energii elektrycznej wytworzonej w ww. mikroinstalacji.

Wobec powyższego oceniając całościowo Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 1, zgodnie z którym Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest do opodatkowania podatkiem VAT, a tym samym do wystawienia faktury, w związku z powstaniem nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, który pomniejsza zobowiązanie Gminy wobec Sprzedawcy energii – należało uznać je za nieprawidłowe.

Ponadto Państwa wątpliwości, objęte pytaniami nr 2, 3 i 4 dotyczą kwestii:

czy nadwyżka energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalona wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyliczany metodą „w stu (dot. pytania nr 2);

w którym momencie powstanie dla Gminy obowiązek podatkowy z tytułu powstania nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci nad faktycznie pobraną, ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki (dot. pytania nr 3);

w jakim terminie Gmina powinna wystawić fakturę dokumentującą nadwyżki energii wprowadzonej (oddanej) do sieci na faktycznie pobraną ustalonej wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki (dot. pytania nr 4).

W przypadku prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, który po raz pierwszy wytworzył energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od dnia 1 lipca 2024 r., wartość tej energii jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z art. 4b ust. 2 ustawy o OZE i stanowi sumę iloczynów [wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu] ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez tego prosumenta − oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną oraz rynkową ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 4 ustawy o OZE. Należy zaznaczyć, że w sytuacji, gdy wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), a prosument nie jest jednocześnie prosumentem zbiorowym ani wirtualnym, przyjmuje się cenę równą zero.

Wskazany powyżej przepis art. 4b ust. 2 ustawy o OZE wyznacza wartość kwoty należnej prosumentowi za wprowadzenie energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej określając ją jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikający z salda ujemnego i rynkowej ceny energii elektrycznej. Kwotę tą należy uznać za należne Państwu (tj. prosumentowi) wynagrodzenie za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.

Zatem stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

Natomiast jak stanowi art. 29a ust. 7 ustawy:

Z przytoczonego powyżej przepisu art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Kluczowa dla konstrukcji podstawy opodatkowania jest analiza pojęcia wynagrodzenia rozumianego jako wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) jest wartością należną za wytworzenie i wprowadzenie przez prosumenta energii do sieci.

Z przepisów ustawy o OZE wynika również, że depozyt prosumencki pokazujący wartość środków należną prosumentowi za energię wprowadzoną do sieci (ilość energii i wartość tej energii) przeznaczony jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta. Jak wynika z treści art. 4c ust. 4 ustawy o OZE, wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym. Depozyt zapisany na koncie prosumenckim służy więc do regulowania zobowiązań, natomiast nie wpływa na kwestię ustalania podstawy opodatkowania.

Fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta, pozostaje bez wpływu na określenie wysokości podstawy opodatkowania.

Podatek z tytułu tej dostawy należy więc liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej), tj. metodą „w stu”.

Z powyższych wyjaśnień wynika, że jeżeli w danym okresie rozliczeniowym Państwo jako Prosument wprowadzą do sieci mniej energii elektrycznej niż z tej sieci Państwo pobiorą, nie oznacza to, że po Państwa stronie, w danym okresie rozliczeniowym, nie wystąpi podstawa opodatkowania, a w związku z tym nie powstanie obowiązek podatkowy. Jeżeli z saldowania ilościowego, dokonywanego w każdej godzinie doby, będzie wynikało, że Prosument wprowadził więcej energii niż pobrał z sieci, w odniesieniu do tak wprowadzonej do sieci przez Państwa energii elektrycznej, wystąpi u Państwa podstawa opodatkowania, a w związku z tym powstanie również obowiązek podatkowy (pomimo, że w skali całego okresu rozliczeniowego pobrali Państwo więcej energii niż wprowadzili do sieci).

Zatem, podstawę opodatkowania u Państwa jako prosumenta z tytułu rozliczenia wytworzonej energii elektrycznej w instalacji OZE stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej przez Państwa jako prosumenta do sieci – po zbilansowaniu godzinowym (czyli z uwzględnieniem bilansowania międzyfazowego) i rynkowej ceny energii elektrycznej.

W konsekwencji podstawę opodatkowania u Państwa – prosumenta energii odnawialnej – przy wprowadzaniu do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany/zostanie wyprodukowany za pomocą Instalacji, stanowi/będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Państwa po zbilansowaniu międzyfazowym i rynkowej ceny energii elektrycznej. Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) – jak stwierdzono powyżej – jest wartością należną Państwu z tytułu rozliczenia wprowadzonej do sieci energii elektrycznej wytworzonej w Instalacji, obejmującą całość należnego Państwu świadczenia od Przedsiębiorstwa energetycznego, którą – w celu określenia podstawy opodatkowania – należy pomniejszyć o kwotę występującego dla tej dostawy podatku należnego. Wskazuje to, że ww. wartość (iloczyn energii wprowadzonej do sieci po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) stanowi kwotę brutto z tytułu dostawy wprowadzonej przez Państwa (tj. prosumenta) do sieci energii elektrycznej wytworzonej w Instalacji, to znaczy kwotę zawierającą w sobie podatek VAT.

Oceniając całościowo Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należy uznać je za nieprawidłowe.

Odnosząc się do kwestii określenia obowiązku podatkowego oraz dokumentowania czynności wprowadzenia energii wyprodukowanej w mikroinstalacji (kwestia objęta pytaniem nr 3 i 4), należy wyjaśnić, iż zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Przepis art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy stanowi:

Na mocy art. 19a ust. 7 ustawy:

Według art. 2 pkt 31 ustawy:

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Przepis art. 106b ust. 1 ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:

Na mocy art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 106i ust. 8 ustawy:

W przypadku dostaw energii elektrycznej na rzecz innego podatnika podatku VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, zaś faktura powinna być wystawiona najpóźniej z chwilą upływu terminu płatności. W sytuacji, gdy podatnik nie wystawił w tym terminie faktury lub wystawił ją z opóźnieniem – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

W analizowanym przypadku przez „termin płatności” rozumie się termin płatności za dostawę energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta.

Jak wykazano powyżej, wprowadzenie do sieci energii elektrycznej wytworzonej przez Państwa za wynagrodzeniem, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z pkt. 2 Preambuły aneksu Gmina jest Prosumentem energii odnawialnej i wytwarza Energię Elektryczną wyłącznie z Odnawialnych źródeł energii w Mikroinstalacji w celu jej zużycia wyłącznie na potrzeby własne. Energię wprowadzoną do sieci Gmina rozlicza w systemie: netbilling – godzinowy. Informacja w tym zakresie została zawarta w tytule Aneksu nr 1: „Aneks nr 1 do Umowy Sprzedaży Energii Elektrycznej wraz z usługą dystrybucji („Umowy Kompleksowej”) nr (…) (model netbilling – godzinowy)”. W ww. umowie nie ustalono terminu na wystawienie faktury VAT przez Gminę z tytułu sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej.

Jak wynika z powyższego, model netbillingu przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna będzie zapisywana wartościowo jako, tzw. depozyt prosumencki na Państwa indywidualnym koncie i będzie pomniejszać kwotę podlegającą (ewentualnie) zapłacie z tytułu zużycia prądu na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego w danym okresie rozliczeniowym.

Zatem, model rozliczeń miedzy Państwem, a Sprzedawcą wskazuje na stosowanie kompensaty należności wzajemnych, gdyż kwota należna do zapłaty przez Państwa z tytułu pobranej przez Państwa energii jest pomniejszana o kwotę należną Państwu od Sprzedawcy energii, w związku z energią wprowadzoną do sieci.

Wobec powyższego - zgodnie z powołanymi przepisami - zobowiązani są Państwo, stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, do udokumentowania fakturą ww. sprzedaży energii elektrycznej na rzecz Przedsiębiorstwa energetycznego (Sprzedawcy) w terminie wskazanym w art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, tj. nie później niż z upływem terminu płatności.

Obowiązek podatkowy dla ustalonej jak wyżej podstawy opodatkowania, powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a oraz art. 19a ust. 7 ustawy. Dla dostawy energii elektrycznej dokonanej przez Państwa obowiązek podatkowy wiąże się z chwilą wystawienia przez Państwa faktury lub z chwilą upływu terminu na jej wystawienie (gdy Państwo nie wystawią faktury lub wystawią ją z opóźnieniem), a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. Należy podkreślić, że jest to termin płatności za dostawę energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta, którym są Państwo.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonego we wniosku nr 3 i 4 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.