Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „…..”.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „…..”. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 października 2023 r. (data wpływu 23 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina z siedzibą w X,…., Regon: …., NIP: ….. jest samodzielną jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium oraz do realizacji zbiorowych potrzeb wspólnoty należących do jej zakresu działania. Gmina we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Gmina jest czynnym płatnikiem podatku VAT.

Funkcjonowanie Gminy opiera się na założeniach ustawy o samorządzie gminnym. Jest to podmiot, który wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego, niezastrzeżone dla innych jednostek, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. 2023 r. poz. 40 z późn. zm.). Zgodnie z art. 6 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów oraz zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokojenie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Gmina realizuje projekt pn. „…..”. Przedmiotem projektu jest remont pustostanów w budynkach komunalnych Miasta. Projekt obejmuje remont 5 lokali mieszkalnych – pustostanów, nienadających się do zamieszkania, które przed rozpoczęciem realizacji projektu nie były wykorzystywane jako mieszkania o najmie socjalnym, mieszkania wspomagane bądź chronione. Remontem objętych jest 5 lokali mieszkalnych socjalnych o łącznej powierzchni 234,65 m² w celu usamodzielnienia ekonomicznego obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy. Remont lokali mieszkalnych obejmuje prace remontowe.

Po realizacji projektu obywatele Ukrainy, zakwaterowani w mieszkaniach tymczasowych będą zwolnieni z opłaty czynszowej, w związku z czym Gmina będzie ponosić koszty remontów części wspólnych budynku, w których utworzone zostaną mieszkania tymczasowe (w kwocie odpowiadającej wysokości czynszu). Osoby korzystające z mieszkań tymczasowych na podstawie indywidualnych umów z dostawcami usług/mediów będą ponosiły opłaty związane z ogrzewaniem, energią elektryczną, opłatami za wywóz śmieci, kosztami wod.-kan. W przypadku trudnej sytuacji finansowej rodzin będą mogły korzystać z dodatkowej pomocy finansowej. Projekt nie generuje dochodu dla Gminy. Lokalami mieszkalnymi wyremontowanymi w trakcie realizacji projektu będzie zarządzać spółka miejska Zarząd Nieruchomości X Sp. z o.o. na podstawie umowy o zarządzanie nieruchomościami, która swym zakresem obejmuje w szczególności: wykonywanie czynności administracyjnych, czynności zapewniających prawidłową eksploatację zasobu, czynności związanych z bieżącą konserwacją oraz organizowanie i wykonywanie czynności technicznego utrzymania.

W dalszej perspektywie, po ustaniu funkcji pomocy uchodźcom z Ukrainy wyremontowane lokale zostaną wykorzystane jako mieszkania socjalne, wspomagane lub chronione, które nie będą generowały dochodów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ponieważ w ramach swoich zadań własnych Gmina będzie świadczyła usługi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 i 36 ustawy o VAT oraz usługi nieodpłatne.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

Na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług dla realizacji projektu pn. „…..” Gmina jest/będzie wskazana jako nabywca.

Gmina zawarła/będzie zawierać umowy użyczenia z użytkownikami remontowanych lokali mieszkalnych będących przedmiotem wniosku.

Na mocy umowy mieszkaniec (biorący do używania) przyjmuje w nieodpłatne posiadanie wyremontowany lokal, z zastrzeżeniem, że mieszkańca będą obciążać opłaty niezależne od Gminy tj. opłaty za odbiór odpadów komunalnych, wodę i odprowadzanie ścieków, oświetlenie na klatkach schodowych, piwnicach i strychach budynków. Ponadto mieszkaniec zobowiązany jest do opłacania energii elektrycznej oraz gazu na podstawie indywidualnie zawartej umowy z dostawcą energii elektrycznej i gazu.

Towary i usługi nabywane w ramach realizacji ww. projektu nie będą wykorzystywane do realizowania czynności opodatkowanych VAT. Towary i usługi nabywane w ramach realizacji ww. projektu będą wykorzystywane do realizowania czynności zwolnionych z podatku VAT, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

Pytanie

Czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „….”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Powyższa zasada wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych, czyli w razie ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Gmina nie wykorzysta powstałych w ramach Projektu wyremontowanych lokali do realizacji czynności podlegających opodatkowaniu VAT, bowiem w ramach swoich zadań własnych będzie świadczyła usługi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 i 36 ustawy o VAT oraz usługi nieodpłatne, które nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W związku z powyższym Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, poniesionego w związku z realizacją zadania pn. „….”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 cyt. ustawy:

Z kolei zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 103 ze zm.):

Stosownie do art. 2 ust. 1 ww. ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

W myśl art. 12 ust. 4 cyt. ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Według art. 12 ust. 5 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Z opisu sprawy wynika, że realizują Państwo projekt pn. „….”. Projekt obejmuje remont 5 lokali mieszkalnych – pustostanów, nienadających się do zamieszkania, które przed rozpoczęciem realizacji projektu nie były wykorzystywane jako mieszkania o najmie socjalnym, mieszkania wspomagane bądź chronione. Jak Państwo wskazali we wniosku Gmina zawarła/będzie zawierać umowy użyczenia z użytkownikami remontowanych lokali mieszkalnych będących przedmiotem wniosku.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług w związku z realizacją ww. projektu.

W omawianej sprawie związek taki nie występuje, ponieważ – jak Państwo wskazali – towary i usługi nabywane w ramach realizacji ww. projektu nie będą wykorzystywane do realizowania czynności opodatkowanych VAT, będą wykorzystywane do realizowania czynności zwolnionych z podatku VAT, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.

W konsekwencji powyższego, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „….”.

Ponadto wyjaśnić należy, że wydatki dotyczące poniesionych kosztów mediów nie wpływają na odliczenie podatku VAT z tytułu innych zakupów, tj. w tym przypadku zakupów inwestycyjnych związanych z realizacją projektu. W zaistniałych okolicznościach nie dojdzie bowiem do sytuacji, w której będzie miało miejsce przeniesienie na najemców kosztów inwestycji. Samo przenoszenie kosztów zużytych mediów należy traktować w tym przypadku jako odrębne świadczenie, które nie ma wpływu na prawo do odliczenia przez Gminę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W interpretacji indywidualnej nie poddawano ocenie czy świadczone przez Państwa usługi będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, gdyż nie było to przedmiotem wniosku, nie zadano pytania w tym zakresie. Stwierdzenia te przyjęto jako elementy stanu faktycznego i nie były one przedmiotem oceny.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w……. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.