Interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.374.2023.1.AM
Temat interpretacji
Dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację zadania.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację zadania pn. „(…)”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).
Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40, ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do treści art. 7 ust. 1 pkt 9 i 15 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Gmina w 2023 r. realizowała inwestycję pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja” lub „Projekt”). Celem projektu jest wsparcie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich w miejscowości (…) poprzez adaptację i termomodernizację obiektu świetlicy wiejskiej w miejscowości (…).
W ramach Inwestycji zostały wykonane następujące zadania:
- ocieplenie fundamentów i cokołu w gruncie do głębokości 1,0 m ppt,
- ocieplenie elewacji powyżej cokołu styropianem grafitowym EPS 040 gr. 15 cm (wraz z ociepleniem ościeży okien i drzwi),
- ocieplenie poddasza,
- wymiana klimatyzatorów,
- wykonanie instalacji odgromowej,
- wymiana stolarki okiennej,
- wykonanie obróbki blacharskiej,
- montaż orynnowania,
- wykonanie tynku strukturalnego.
Wydatki poniesione przez Gminę na Inwestycję były dokumentowane fakturami VAT wystawianymi na Gminę z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego.
Na realizację Inwestycji Gmina uzyskała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Gmina w złożonym wniosku o dofinansowanie Inwestycji wskazała, że podatek VAT nie podlega odliczeniu, zatem jest w całości kosztem kwalifikowalnym Projektu (podlega sfinansowaniu z dotacji).
Wnioskodawca wskazuje, że świetlica wiejska zmodernizowana w ramach Inwestycji znajduje się w budynku należącym do (…), która nieodpłatnie udostępnia część budynku (świetlicę) Gminie. Majątkiem Inwestycji administruje/będzie administrować Urząd Gminy.
Świetlica powstała w ramach Inwestycji jest/będzie przedmiotem nieodpłatnego udostępniania na rzecz mieszkańców Gminy celem realizacji zadań publicznoprawnych wynikających z odrębnych ustaw związanych w szczególności z kulturą, tj. przykładowo celem organizacji darmowych warsztatów dla mieszkańców, zajęć dla dzieci i młodzieży etc.
Pytanie
Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Inwestycji?
Państwa stanowisko w sprawie
Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Inwestycji.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:
a)zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
b)pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.
Ad A
Gmina jako podatnik VAT w ramach wydatków na Projekt
Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, iż kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do ust. 6 wskazanej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zapis cytowanego powyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 13 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu kultury (pkt 9 cytowanego przepisu).
Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Projektu, nie nabywała ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.
Wydatki na Inwestycję zatem były ponoszone do realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie jest spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.
Ad B
Związek wydatków na Projekt z działalnością opodatkowaną VAT Gminy
Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.
Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że majątek Inwestycji jest/będzie wykorzystywany przez Gminę do czynności niepodlegających VAT, tj. realizacji zadań własnych Gminy w zakresie kultury - działalności publicznoprawnej. Majątek Inwestycji nie jest/nie będzie bezpośrednio wykorzystywany przez Gminę do czynności opodatkowanych VAT.
W ocenie Gminy, realizacja Inwestycji służy/będzie służyć zaspokajaniu potrzeb zbiorowych wspólnoty (w zakresie kultury) i nie wpływa na zwiększenie obrotów z działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) Gminy.
W ocenie Gminy nie zachodzi/nie będzie zachodził związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wydatkami na realizację Inwestycji a powstaniem obrotu podlegającego opodatkowaniu VAT. W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.
Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dla przykładu Gmina wskazuje interpretację indywidualną wydaną na gruncie podobnego stanu faktycznego z 28 czerwca 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.260.2022.1.MB, w której organ stwierdził, iż: „Świetlica, która powstanie w ramach inwestycji będzie nieodpłatnie udostępniania dla zainteresowanych. Projekt zakłada, że po jego ukończeniu w budynku świetlicy będą prowadzone, m.in. zajęcia artystyczne, czy zajęcia opiekuńczo-wychowawcze. Zajęcia będą nieodpłatne, a świetlica nie będzie udostępniana przez Państwa komercyjnie, odpłatnie dla podmiotów trzecich. Ponadto jak wskazaliście Państwo, zrealizowana inwestycja nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych i będzie służyła do użytku publicznego. (...) Co więcej realizujecie Państwo/będziecie realizować opisany we wniosku projekt w charakterze organu władzy - jednostki samorządu terytorialnego, wykonując zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Zatem w analizowanej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego, jakim jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie został spełniony/nie zostanie spełniony.
Tym samym nie macie/nie będziecie mieli Państwo - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących poniesione nakłady na realizację opisanego we wniosku projektu”.
Podsumowując, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków majątkowych poniesionych na realizację Inwestycji, ponieważ efekty zrealizowanego Projektu nie są/nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej „ustawą”:
W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
W myśl w art. 7 ust. 1 pkt 9 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.
W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.:
9)kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Wskazali Państwo, że w 2023 r. realizowali inwestycję pn. „(…)” (Inwestycja/Projekt). Celem Projektu jest wsparcie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich.
Świetlica wiejska zmodernizowana w ramach Inwestycji znajduje się w budynku należącym do (…), która nieodpłatnie udostępnia Państwu część budynku (świetlicę). Majątkiem Inwestycji administruje/będzie administrować Urząd Gminy.
Świetlica powstała w ramach Inwestycji jest/będzie przedmiotem nieodpłatnego udostępniania na rzecz mieszkańców Gminy celem realizacji zadań publicznoprawnych wynikających z odrębnych ustaw związanych w szczególności z kulturą, tj. przykładowo celem organizacji darmowych warsztatów dla mieszkańców, zajęć dla dzieci i młodzieży etc.
Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Inwestycji pn. „(…)”.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W analizowanej sprawie związek taki nie występuje.
Zgodnie z Państwa wskazaniem świetlica powstała w ramach Inwestycji jest/będzie przedmiotem nieodpłatnego udostępniania na rzecz mieszkańców Gminy celem realizacji zadań publicznoprawnych.
Zatem towary i usługi nabywane w ramach ww. Inwestycji nie są i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym, w analizowanej sprawie nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego (wskazana w art. 86 ust. 1 ustawy), jaką jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
W konsekwencji, nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki dotyczące realizacji inwestycji pn. „(…)”.
Państwa, stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa pytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).