̶ Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wpłat mieszkańców wynikających z zawartych umów cywilnoprawnych związanych z realizacją projektu, ̶ Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dofinansowania, które Gmina otrzyma na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, ̶ Brak prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 maja 2023 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 29 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

̶   niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wpłat mieszkańców wynikających z zawartych umów cywilnoprawnych związanych z realizacją projektu pn. "...",

̶   niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dofinansowania, które Gmina otrzyma na podstawie umowy o dofinansowanie ww. projektu,

̶   braku prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur w związku z realizacją ww. projektu.

Uzupełnili go Państwo pismem z 12 lipca 2023 r. (data wpływu 12 lipca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina ... będąca czynnym podatnikiem podatku VAT zamierza realizować projekt pn. "...". Przedmiotem projektu jest wykonanie instalacji ogniw fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych odbiorców indywidualnych, na terenie Gminy .... Projekt obejmuje wykonanie robót budowlanych polegających na wybudowaniu 60 szt. instalacji ogniw fotowoltaicznych u odbiorców indywidualnych, na terenie Gminy, służących wytwarzaniu energii elektrycznej z OZE, z energii słonecznej. W ramach projektu powstanie 6 szt. instalacji o mocy 2 kW i 54 szt. instalacji o mocy 3 kW dostosowanych odpowiednio do zapotrzebowania energii elektrycznej na cele bytowe. Wszystkie obiekty i działki, na których będą zlokalizowane instalacje PV są własnością mieszkańców. Gmina ... posiada prawo do dysponowania wszystkimi powyższymi nieruchomościami w postaci zgody ich właścicieli na realizację i eksploatację powstałych instalacji PV w okresie trwałości projektu, w ramach którego ubiega się o dofinansowanie. Stan prawny działek jest uregulowany stosownymi dokumentami. W związku z realizacją ww. inwestycji Gmina zawarła z mieszkańcami umowy, których celem było ustalenie wzajemnych zobowiązań wynikających z opracowania projektu technicznego i wykonania instalacji PV w budynku mieszkalnym właściciela nieruchomości, realizowanych w ramach projektu. Zawarcie takich umów było konieczne ze względu na montaż instalacji na terenie nieruchomości mieszkańców, które to instalacje pozostaną własnością Gminy, na okres 5 lat. W umowie zapisano, że Gmina zabezpieczy realizację celu projektu, opracuje dokumentację projektowo-kosztorysową, ustali harmonogram realizacji prac instalacyjnych, będzie sprawować bieżący nadzór inwestorski nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiory końcowe oraz rozliczenie finansowe projektu, natomiast właściciel nieruchomości oświadcza, że w obszarze nieruchomości wyraża zgodę na umiejscowienie urządzeń, wytwarzających energię elektryczną przy wykorzystaniu promieniowania słonecznego oraz na przeprowadzenie przez Gminę wszelkich niezbędnych prac adaptacyjnych i/lub budowlanych, w celu montażu urządzeń energetycznych przedmiotowej instalacji PV. Po zakończeniu prac instalacyjnych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład instalacji PV, pozostają własnością Gminy przez cały czas trwania projektu oraz na okres 5 lat, licząc od daty płatności końcowej w ramach projektu RPO W... 2014-2020. Właściciel nieruchomości zobowiązuje się w trakcie trwania umowy do właściwej, tj. zgodnej z pierwotnym przeznaczeniem i parametrami technicznymi, eksploatacji urządzeń energetycznych wchodzących w skład instalacji PV w sposób umożliwiający efektywne osiągnięcie celu projektu. Gmina zapewni wykonanie czynności serwisowych niezbędnych do prawidłowej eksploatacji instalacji PV w okresie gwarancji tj. 5 lat. Właściciel nieruchomości dokona wpłat, do budżetu Gminy tytułem zwrotu nakładów poniesionych przez Gminę na zakup i zainstalowanie instalacji PV wraz z kosztami okołoinwestycyjnymi. Warunki umowy na montaż Instalacji są co do zasady jednakowe dla wszystkich mieszkańców, niemniej kwota uiszczana przez poszczególnych mieszkańców jest zróżnicowana (ze względu na inne rodzaje, moce i liczbę Instalacji). Oprócz ww. wpłat nie będą pobierane jakiekolwiek inne opłaty od mieszkańców.

Celem realizowanego projektu jest zmniejszenie zapotrzebowania na energię ze źródeł konwencjonalnych, co przełoży się na obniżenie zużycia paliw kopalnych i w konsekwencji spowoduje ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza odpowiedzialnych za powstawanie zjawiska emisji gazów cieplarnianych.

Nowy projekt pozwoli, nie tylko na ograniczenie produkcji energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, ale wpłynie na podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców oraz ograniczy ponoszone koszty energii. W poddanych analizie jednorodzinnych budynkach mieszkalnych prawie 100% energii elektrycznej pobierane jest z Krajowej Sieci Energetycznej, a tym samym w znaczący sposób wpływa na zanieczyszczenie powietrza i emisję gazów cieplarnianych, a także na wysokie opłaty za pobór energii elektrycznej.

W wyniku projektu dodatkowa zdolność wytwarzania energii elektrycznej z OZE wyniesie 0,17 MWe, a szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych - 112,46 ton równoważnika CO₂/rok. Projekt to kolejny etap komplementarnych ze sobą działań. Gmina sukcesywnie realizuje przedsięwzięcia spójne i mające wpływ na rozwój gospodarki niskoemisyjnej. Planuje również kontynuowanie ich w przyszłości.

Wnioskowany projekt "..." wpisuje się w cel priorytetowy ... - oś priorytetowa IV "Gospodarka niskoemisyjna"; priorytet inwestycyjny 4c "...."; cel szczegółowy - wzrost wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych oraz rozwoju sieci dla OZE."

Realizacja projektu finansowana będzie z otrzymanej dotacji, która stanowić będzie 85% kosztów kwalifikowanych.

Realizacja projektu należeć będzie do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych Gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Faktury za realizację inwestycji będą wystawiane na Gminę ....

Ponadto, na pytania Organu:

1. Jaka jest/będzie wysokość wkładu własnego Mieszkańca w finansowanie projektu pn. "..."?
2. Czy wpłaty mieszkańców dotyczące udziału w ww. projekcie są wyższe niż jedna czwarta poniesionych kosztów montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych?
3. Jaka będzie wysokość wkładu własnego Gminy w finansowanie projektu?
4. Czy wielkość wkładu mieszkańca będzie pokrywać całość lub znaczną część kosztów dostarczenia i montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych w ramach projektu pn. "..."?
5. Czy nigdy wkład mieszkańca nie będzie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów dostarczenia i montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz mieszkańca w ramach przedmiotowego projektu, tj. nie będzie nigdy stanowił faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia?
6. Czy dofinansowanie oraz wpłaty Mieszkańców będą pokrywały całość kosztów związanych z realizacją projektu w części dotyczącej montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na nieruchomościach Mieszkańców?
7. Czy Państwa Gmina dokona wyboru Wykonawcy projektu?
8. Jeżeli odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca proszę wskazać czy zapłata przez Państwa Gminę za dostawę i montaż ww. instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz Wykonawcy będzie odbywała się po cenach rynkowych (tj. Państwa Gmina nie będzie nakładała marży, nie planuje zysku)?
9. Czy Państwa Gmina świadczy/zamierza regularnie świadczyć usługi montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych oraz zatrudniać pracowników w tym celu?
10. Czy realizacja ww. projektu będzie miała na celu osiąganie przez Państwa stałego dochodu, zysku z tego tytułu?

wskazali Państwo:

Ad. 1. Wysokość wkładu własnego Mieszkańca w finansowanie projektu pn. "..." wynosić będzie w zależności od mocy instalacji odpowiednio 4800,00 zł i 7200,00 zł.

Ad. 2. Wpłaty mieszkańców dotyczące udziału w ww. projekcie są wyższe niż jedna czwarta poniesionych kosztów montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych i wynoszą 25,26% oraz 37,89%.

Ad. 3. Projekt nie przewiduje wkładu własnego Gminy.

Ad. 4. Nie.

Ad. 5. Wkład mieszkańca nie będzie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów dostarczenia i montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz mieszkańca w ramach przedmiotowego projektu, tj. nie będzie nigdy stanowił faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia.

Ad. 6. Dofinansowanie oraz wpłaty Mieszkańców będą pokrywały całość kosztów związanych z realizacją projektu w części dotyczącej montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na nieruchomościach Mieszkańców.

Ad. 7. Tak.

Ad. 8. Zapłata przez Gminę za dostawę i montaż ww. instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz Wykonawcy będzie odbywała się po cenach rynkowych (tj. Gmina nie będzie nakładała marży, nie planuje zysku).

Ad. 9. Gmina nie zamierza regularnie świadczyć usługi montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych oraz zatrudniać pracowników w tym celu.

Ad. 10. Realizacja ww. projektu nie będzie miała na celu osiągania stałego dochodu, zysku z tego tytułu.

Pytania

1.Czy wpłaty mieszkańców wynikające z zawartych umów cywilnoprawnych związanych z realizacją inwestycji pn. "..." będą podlegać opodatkowaniu?

2.Czy dofinansowanie ze środków europejskich, które Gmina otrzyma na podstawie umowy o dofinansowanie projektu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT?

3.Czy Gmina ... realizując projekt "..." będzie miała prawo do odliczenia podatku Vat z otrzymanych faktur?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Wpłaty mieszkańców wynikające z zawartych umów cywilnoprawnych związanych z realizacją inwestycji pn. "..." nie będą podlegać opodatkowaniu, gdyż są to kwoty wpłacone przez mieszkańców tytułem tzw. wkładu własnego. Potwierdzeniem takiego stanowiska jest wyrok TSUE z dnia 30 marca 2023 r. zgodnie z którym dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów odnawialnych źródeł energii na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych. W sprawie C-612/21 Trybunał, w ślad za rzecznikiem generalnym wypowiadającym się w sprawie, nie miał wątpliwości, że gmina realizująca proekologiczne projekty w zakresie odnawialnych źródeł energii, dotowane z programów unijnych, nie działa w charakterze podatnika podatku VAT i wszystkie wykonywane świadczenia nie są opodatkowane podatkiem VAT. W swojej opinii rzecznik generalna uznała, iż JST, realizując projekty dotyczące montażu systemów OZE na nieruchomościach mieszkańców działają nie jako podatnicy, ale jako organy władzy publicznej. Wkład własny mieszkańców ani dofinansowanie nie stanowi zapłaty za usługi opodatkowane podatkiem VAT.

Ad. 2.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Decydujący dla opodatkowania dotacji podatkiem VAT powinien być element bezwzględnego i bezpośredniego związku dotacji z ceną jednostkową towaru lub usługi. W celu ustalenia, czy dana dotacja ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, czy też nie, każdorazowo należy zatem szczegółowo przeanalizować okoliczności faktyczne, a więc ustalić na jakich zasadach dotacja jest przyznawana, a także na jakie cele może zostać przeznaczona. W efekcie, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będą tylko takie dotacje, które mają bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) dostarczanych przez podatnika towarów lub świadczonych przez niego usług.

Pozyskana dotacja jest przeznaczona na pokrycie kosztów zakupu i montażu Instalacji na rzecz Gminy tak więc tu wystąpi dotacja o charakterze zakupowym, a nie dotacja mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży usług realizowanych następnie przez Gminę na rzecz mieszkańców. W zaistniałej sytuacji Gmina nie otrzymała dotacji do ceny świadczonej przez nią usługi i choć uzyskała dofinansowanie do realizowanych przez nią zakupów, to nie wystąpi związek bezpośredni pomiędzy tym dofinansowaniem a ceną świadczonych przez nią usług. W konsekwencji, pozyskana przez Gminę dotacja ze środków RPO nie powinna być wliczana do podstawy opodatkowania świadczonych przez Gminę usług w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Pozyskana dotacja przeznaczona jest na pokrycie poniesionych kosztów w ramach inwestycji, co oznacza, że występuje dotacja o charakterze zakupowym, a nie dotacja mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży. W konsekwencji, w związku z realizacją projektu częściowo z dofinansowania, gmina nie będzie otrzymywać wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy VAT, a jedynie zwrot ponoszonych kosztów. W konsekwencji, otrzymana przez gminę dotacja przeznaczona na pokrycie kosztów realizacji projektu nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy VAT, a tym samym nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W sprawie C-612/21 Trybunał, w ślad za rzecznikiem generalnym wypowiadającym się w sprawie, nie miał wątpliwości, że gmina realizująca proekologiczne projekty w zakresie odnawialnych źródeł energii, dotowane z programów unijnych, nie działa w charakterze podatnika podatku VAT i wszystkie wykonywane świadczenia nie są opodatkowane podatkiem VAT. W swojej opinii rzecznik generalna uznała, iż JST, realizując projekty dotyczące montażu systemów OZE na nieruchomościach mieszkańców działają nie jako podatnicy, ale jako organy władzy publicznej. Wkład własny mieszkańców ani dofinansowanie nie stanowi zapłaty za usługi opodatkowane podatkiem VAT.

Ad. 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie natomiast do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Z treści powyższej regulacji wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponieważ efekty inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, zdaniem Gminy nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji z uwagi na brak związku ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi VAT. Realizując projekt Gmina podejmuje się realizacji zadań własnych gminy, określonych w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwa Gmina przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Według art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Wskazali Państwo, że zamierzają realizować projekt pn. "...". Przedmiotem projektu jest wykonanie instalacji ogniw fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych odbiorców indywidualnych, na terenie Gminy .... Właściciel nieruchomości dokona wpłat, do budżetu Gminy tytułem zwrotu nakładów poniesionych przez Gminę na zakup i zainstalowanie instalacji PV wraz z kosztami okołoinwestycyjnymi. Oprócz ww. wpłat nie będą pobierane jakiekolwiek inne opłaty od mieszkańców. Realizacja projektu finansowana będzie z otrzymanej dotacji, która stanowić będzie 85% kosztów kwalifikowanych. Projekt nie przewiduje wkładu własnego Gminy. Wkład mieszkańca nie będzie pokrywał całości bądź znacznej części kosztów dostarczenia i montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz mieszkańca w ramach przedmiotowego projektu, tj. nie będzie nigdy stanowił faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia. Dofinansowanie oraz wpłaty Mieszkańców będą pokrywały całość kosztów związanych z realizacją projektu w części dotyczącej montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych na nieruchomościach Mieszkańców. Faktury za realizację inwestycji będą wystawiane na Gminę ....

Mając na uwadze przedstawioną na wstępie analizę przepisów podatkowych, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Gminę projektu pn. "..." będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ww. ustawy.

Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.).

W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.

Trybunał w przedmiocie dokonania dostawy towarów i świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).

Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).

Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.

Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że Państwa Gmina nie będzie wykonywała działań będących przedmiotem wniosku na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych: Państwa rola sprowadzi się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania nowych systemów produkujących energię odnawialną na terenie gminy.

Wpłaty mieszkańców dotyczące udziału w ww. projekcie wynoszą 25,26% oraz 37,89%. Pozostała część inwestycji będzie finansowana ze środków publicznych, pochodzących z otrzymanego dofinansowania. Państwa Gmina dokona wyboru Wykonawcy projektu. Zapłata przez Państwa Gminę za dostawę i montaż ww. instalacji ogniw fotowoltaicznych na rzecz Wykonawcy będzie odbywała się po cenach rynkowych (tj. Gmina nie będzie nakładała marży, nie planuje zysku). Państwa Gmina nie zamierza regularnie świadczyć usługi montażu instalacji ogniw fotowoltaicznych oraz zatrudniać pracowników w tym celu. Realizacja ww. projektu nie będzie miała na celu osiągania stałego dochodu, zysku z tego tytułu. Z wniosku wynika, że Państwa celem nie jest stałe i zorganizowane wykonywanie takiej działalności w celach zarobkowych, na warunkach w jakich wykonują je podmioty gospodarcze trudniące się montażem takich instalacji, lecz celem Państwa działania jest interes społeczny. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej.

W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić by mogły do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów (w tym przypadku prywatnych firm działających w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii).

W konsekwencji, działania Państwa Gminy w związku z realizacją projektu pn. "..." na rzecz mieszkańców nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i realizując ww. projekt nie będą Państwo wykonywali działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja ww. projektu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do kwestii dotyczącej niepodlegania opodatkowaniu otrzymanego dofinansowania oraz wpłat mieszkańców w związku z realizacją projektu wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak wyżej wskazano, Państwa działania w związku z realizacją projektu pn. "..." nie będą stanowiły dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego w niniejszej sprawie wpłaty mieszkańców wynikające z zawartych umów cywilnoprawnych wnoszone w związku z realizacją ww. projektu nie będą stanowiły zapłaty za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zauważyć należy, że dotacja/dofinansowanie nie funkcjonuje samodzielnie, nie podlega opodatkowaniu jako odrębna kwota, lecz wyłącznie w odniesieniu do czynności, do której jest wypłacana. Jeżeli czynność, do której dopłata jest przyznawana nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie będzie występował związek pomiędzy otrzymanym dofinansowaniem ze środków europejskich na realizację ww. projektu a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak bowiem wskazano wyżej, w zakresie realizacji projektu nie będą Państwo wykonywać działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Państwa działania w związku z realizacją projektu nie będą stanowiły dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem otrzymane przez Państwa Gminę dofinansowanie, przeznaczone na realizację ww. projektu, nie będzie stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 z uwagi na fakt, iż wywiedliście Państwo prawidłowy skutek prawny, pomimo częściowo odmiennej argumentacji, uznano za prawidłowe.

Przechodząc do kwestii braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją ww. projektu wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.

W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak już wcześniej wskazano, realizacja przedmiotowego projektu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie będą Państwo dokonywać dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego, w niniejszej sprawie nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonywanymi zakupami a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że nie będą Państwo mieli prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur w związku z realizacją projektu pn. "...". Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie zostaną spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. ponoszone wydatki na realizację projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwa Gmina przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).