Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT dla świadczonych przez psychologów i psychoterapeutów opisanych we wniosku usług.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – 1 lipca 2025 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której oferuje … . Wszystkie podejmowane działania mają na celu … . Zawód psychoterapeuty, z uwagi na swój intensywny charakter emocjonalny oraz głęboki kontakt z pacjentami w kryzysie, wymaga od praktykujących osób stałego dbania o równowagę psychiczną, samoświadomość oraz rozwój osobisty. W pracy psychoterapeuty nie da się odseparować leczenia pacjentów od nauki umiejętności zapobiegania wyczerpaniu emocjonalnemu i utrzymywaniu własnego zdrowia psychicznego. Specyfika zawodu wymaga stałego i konsekwentnego wglądu nie tylko we własne umiejętności praktyczne, ale i stan psychiczny, a dbanie o dobrostan psychiczny stanowi warunek rzetelnego i etycznego wykonywania tego zawodu.

Badania kliniczne wskazują, że superwizja i rozwój własny to kluczowe elementy w pracy psychoterapeuty, które pełnią następujące funkcje:

-wspomaganie monitorowania i dbania o dobrostan pacjenta,

-przywracanie i podtrzymywanie dobrostanu psychoterapeuty (poprawa zdrowia), zapobieganie zjawisku „wypalenia emocjonalnego” zarówno w obszarze osobistym jak i profesjonalnym (prewencja utraty zdrowia).

W ramach działalności organizowane są m.in.: …  – ukierunkowane na rozwój emocjonalny psychoterapeutów. Uczestnicy pracują nad świadomością własnych emocji, schematów relacyjnych i mechanizmów obronnych. Tego rodzaju pogłębiona praca własna służy nie tylko rozwojowi zawodowemu, ale przede wszystkim utrzymaniu równowagi psychicznej terapeuty, co jest warunkiem koniecznym dla skutecznego i etycznego prowadzenia terapii z pacjentami. … – oparte na podejściu integrującym psychoterapię … z metodami takimi jak bioenergetyka, metoda ... czy ruch autentyczny. Warsztaty te wspierają regulacje emocjonalną, kontakt z napięciami oraz zwiększają świadomość psychosomatyczną, co bezpośrednio wpływa na zdrowie psychiczne psychoterapeutów oraz zapobiega przeciążeniu psychicznemu wynikającemu z długoterminowej pracy z pacjentami.

… – marzenia senne są traktowane jako naturalny przejaw aktywności psychicznej i źródło informacji o stanie emocjonalnym terapeuty. Ich analiza sprzyja rozładowaniu napięć psychicznych i integracji nieświadomych treści, co wspomaga zachowanie wewnętrznej równowagi i zdrowia psychicznego terapeuty.

… – umożliwiają psychoterapeutom bezpieczny kontakt z własnymi przekonaniami, oporami i emocjami dotyczącymi sfery seksualnej. Tego rodzaju praca zmniejsza ryzyko nieświadomego przeciążenia w relacjach terapeutycznych i zapobiega zaburzeniom emocjonalnym wynikającym z wypieranych lub nierozpoznanych trudności własnych terapeuty, co ma kluczowe znaczenie dla jego dobrostanu psychicznego.

… – rozwijają kompetencje terapeutyczne w obszarze uzależnień od substancji psychoaktywnych, zachowań (np. praca, jedzenie, seks) oraz współuzależnienia. Zwiększenie wiedzy i umiejętności w tym zakresie wspiera psychiczne przygotowanie do pracy z  trudnymi przypadkami klinicznymi oraz ogranicza ryzyko wypalenia zawodowego i psychicznego obciążenia związanego z tą specyfiką pracy.

… – dotyczą pracy z przewlekłym bólem fizycznym i psychicznym, z uwzględnieniem jego aspektów psychosomatycznych i egzystencjalnych. Tego typu szkolenia nie tylko rozwijają wiedzę, ale również wzmacniają odporność psychiczną terapeuty na konfrontację z cierpieniem, co pozwala utrzymać zdrowie psychiczne w obliczu pracy z osobami chronicznie cierpiącymi.

Wszystkie oferowane działania, zarówno edukacyjne, jak i terapeutyczno-rozwojowe, mają na celu utrzymanie zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód psychoterapeuty, co pozostaje nieodzownym warunkiem etycznej i profesjonalnej pracy w tym zawodzie.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:

Czy usługi objęte zakresem wniosku stanowią/będą stanowić usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia? Tak - usługi objęte wnioskiem są usługami w zakresie opieki medycznej, których celem jest profilaktyka, zachowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód psychoterapeuty, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

a)Przejawy celów medycznych usług:

Profilaktyka: przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu i zaburzeniom psychicznym wynikającym z chronicznego stresu i przeciążenia emocjonalnego, typowego dla zawodu psychoterapeuty.

Zachowanie zdrowia: systematyczna praca nad dobrostanem psychicznym, umożliwiająca wykonywanie zawodu bez uszczerbku dla zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta. Rozwijanie umiejętności zawodowych wspierających zachowanie zdrowia.

Przywracanie zdrowia: działania adresowane do osób, które wykazują już objawy obniżonego dobrostanu psychicznego (np. lęki, zmęczenie emocjonalne, psychosomatyczne reakcje na stres).

Poprawa zdrowia: wzmacnianie odporności emocjonalnej i umiejętności samoregulacyjnych poprzez pracę z ciałem, snem, emocjami, co wpływa na psychiczne funkcjonowanie terapeuty.

b)Bezpośredni cel usług:

Bezpośrednim celem usług jest profilaktyka i poprawa zdrowia psychicznego - stanowią one świadczenia zdrowotne dedykowane osobom wykonującym zawód medyczny, w ramach realizacji ich obowiązku dbałości o własny stan psychiczny, który ma bezpośredni wpływ na zdrowie pacjentów.

Czy usługi objęte zakresem wniosku stanowią usługi podstawowe czy ściśle związane z usługą podstawową? Usługi objęte wnioskiem stanowią usługi podstawowe - są one samodzielnymi usługami w zakresie opieki zdrowotnej i nie są usługami pomocniczymi. Usługi są podstawowe i  jako takie korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Czy usługi świadczą Państwo jako podmiot leczniczy? Nie - nie są Państwo podmiotem zarejestrowanym w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą (RPWDL). Prowadzą Państwo działalność polegającą m.in. na: … .

Czy osoby wykonujące usługi są osobami wykonującymi zawód medyczny? Tak - usługi są wykonywane przez: psychologów (na podstawie ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa), psychoterapeutów - uznanych za osoby wykonujące zawód medyczny na mocy art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1972). Wszyscy wykonawcy usług posiadają kwalifikacje i są uprawnieni do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie zdrowia psychicznego.

Na jakiej podstawie osoby wykonujące usługi uznaje się za wykonujące zawód medyczny? Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, zawód medyczny to osoba: uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych, posiadająca fachowe kwalifikacje do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie. W Państwa przypadku: Psychologowie - na podstawie ustawy o zawodzie psychologa z 8 czerwca 2001 r. Psychoterapeuci - na podstawie ustawy o niektórych zawodach medycznych z 17 sierpnia 2023 r. Zakres kompetencji terapeutycznych wynika także z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. ws. świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień - uznającego psychoterapię jako formę świadczenia zdrowotnego.

Pytanie

Czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę - polegające na … - mające na celu …, korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, jako usługi ściśle związane z profilaktyką i zachowaniem zdrowia psychicznego?

Państwa stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane we wniosku usługi … korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług (VAT) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem, zwolnieniu od podatku VAT podlegają usługi ściśle związane z opieką medyczną, świadczone w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze lub przez osoby wykonujące zawód medyczny (w tym psychoterapeutów – zgodnie z ustawą z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych, Dz.U. z 2023 r. poz. 1972).

Obowiązek stałego rozwoju i dbałości o dobrostan psychiczny psychoterapeuty

W świetle kodeksów etycznych w pracy psychoterapeuty obowiązują szczególne standardy etyczne i profesjonalne, których źródłem są kodeksy etyczne krajowych i międzynarodowych organizacji zawodowych (m.in. Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Polskiego Towarzystwa Psychoterapii …, Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, EAGT – European Association for Gestalt Therapy, EAP – European Association for Psychotherapy). Jednym z podstawowych zobowiązań etycznych psychoterapeuty jest stała troska o własny rozwój osobisty i zawodowy oraz dbałość o zdrowie psychiczne i emocjonalne. Obowiązek ten wynika z odpowiedzialności za zdrowie pacjenta oraz konieczności zapewnienia bezpiecznej, świadomej i etycznej relacji terapeutycznej.

Kluczowe zasady wynikające z kodeksów etycznych

Obowiązek pracy własnej i rozwoju osobistego

Psychoterapeuta zobowiązany jest do regularnego pogłębiania samoświadomości, m.in. poprzez udział w superwizjach, warsztatach, grupach rozwojowych i pracy własnej. Rozwój osobisty nie jest dodatkiem do kształcenia zawodowego – jest jego integralną częścią, ponieważ tożsamość psychoterapeuty w dużej mierze opiera się na zdolności do bycia świadomym siebie narzędziem w relacji terapeutycznej.

Dbałość o stan psychiczny i emocjonalny

Kodeksy etyczne podkreślają, że psychoterapeuta powinien powstrzymać się od prowadzenia terapii, jeśli znajduje się w stanie, który może wpływać na jakość świadczonej pomocy – np. z powodu nadmiernego obciążenia psychicznego, wypalenia zawodowego lub problemów osobistych. Dlatego tak istotna jest profilaktyka tych stanów – m.in. poprzez uczestnictwo w formach wsparcia i rozwoju dedykowanych psychoterapeutom.

Zapobieganie nadużyciom w relacji terapeutycznej

Psychoterapeuci pracują z osobami w trudnych stanach psychicznych i emocjonalnych, często z doświadczeniem traumy, przemocy lub nadużyć. Brak wystarczającej samoświadomości terapeuty lub niewypracowane mechanizmy obronne mogą prowadzić do nieświadomych reakcji szkodliwych dla pacjenta. Praca nad sobą – w formie warsztatów, treningów i specjalistycznych grup – służy właśnie zapobieganiu takim zjawiskom.

Odpowiedzialność za jakość relacji terapeutycznej

Relacja między terapeutą a pacjentem jest kluczowym czynnikiem leczących zmian. Jakość tej relacji zależy w dużym stopniu od wewnętrznej równowagi, zdolności do empatii, ugruntowania emocjonalnego i stabilności psychicznej terapeuty. Udział w działaniach wspierających te aspekty jest więc niezbędny dla utrzymania standardów zawodowych. Z tego względu organizowane przez Wnioskodawcę warsztaty, treningi i grupy rozwojowe nie mają charakteru rekreacyjnego ani ogólnorozwojowego – lecz stanowią realizację obowiązków etycznych psychoterapeuty wobec zawodu i pacjenta, a ich celem jest utrzymanie zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód medyczny.

Uzasadnienie:

Cel świadczonych usług

Wszystkie działania opisane we wniosku służą utrzymaniu zdrowia psychicznego psychoterapeutów, co jest bezpośrednio związane z ich zdolnością do wykonywania zawodu w sposób etyczny, bezpieczny i skuteczny. Działania te obejmują m.in. … . Ich wspólnym celem jest profilaktyka zaburzeń psychicznych, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu oraz wzmacnianie zdolności samoregulacyjnych terapeuty.

Bezpośredni związek z zachowaniem zdrowia psychicznego

Utrzymanie zdrowia psychicznego psychoterapeuty ma kluczowe znaczenie nie tylko dla niego samego, ale także dla bezpieczeństwa pacjentów. Praca terapeutyczna wiąże się z intensywnym i długotrwałym kontaktem z ludzkim cierpieniem, co może prowadzić do przeciążeń emocjonalnych, wypalenia, a w konsekwencji do rozwoju zaburzeń psychicznych. Organizowane przez Wnioskodawcę działania stanowią formę profilaktyki i ochrony zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód medyczny (psychoterapeuty) i są z tym zdrowiem ściśle związane.

Adresat usług – osoby wykonujące zawód medyczny

Wszystkie działania są skierowane wyłącznie do psychoterapeutów oraz osób będących w trakcie certyfikacji, przygotowujących się do wykonywania tego zawodu. Psychoterapeuci zostali uznani przez ustawodawcę za osoby wykonujące zawód medyczny, a ich praca – za element systemu ochrony zdrowia. Oznacza to, że oferowane działania wpisują się w działalność wspierającą osoby wykonujące zawód medyczny w utrzymaniu ich zdolności do świadczenia opieki zdrowotnej.

Brak charakteru rekreacyjnego, ogólnorozwojowego czy coachingowego

Organizowane działania nie mają charakteru komercyjnego, rekreacyjnego czy ogólnorozwojowego. Każde z nich ma ściśle określony cel terapeutyczny, wspierający zdrowie psychiczne terapeuty, a tym samym – wspiera system ochrony zdrowia w sposób pośredni. Uczestnicy pracują na osobistym materiale psychicznym, korzystając z metod terapeutycznych prowadzonych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.

Zgodność z orzecznictwem i interpretacjami KIS

Z dotychczasowego orzecznictwa oraz interpretacji podatkowych (np. interpretacja indywidualna z dnia 17.12.2013, sygn. IBPP3/443-1168/13/LZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach) wynika, że usługi mające na celu ochronę i profilaktykę zdrowia psychicznego osób wykonujących zawody medyczne mogą korzystać ze zwolnienia z VAT, o ile są świadczone w sposób profesjonalny i ukierunkowane bezpośrednio na zdrowie psychiczne. W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że wskazane usługi – jako ściśle związane z profilaktyką i ochroną zdrowia psychicznego psychoterapeutów (osób wykonujących zawód medyczny) – podlegają zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Podsumowanie stanowiska: Świadczone usługi są usługami podstawowymi w zakresie opieki medycznej, służą profilaktyce i poprawie zdrowia psychicznego. Usługi te korzystają ze zwolnienia z  VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, jako świadczenia zdrowotne służące zachowaniu zdrowia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być albo opodatkowana podatkiem albo może korzystać ze zwolnienia od podatku.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy:

Analizując powołane regulacje zauważenia wymaga, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

-przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,

-przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) oraz lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, że powyższe zwolnienie ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi.

Analizowany przepis zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Nie zwalnia zatem wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach zawodów medycznych, ale tylko służące określonemu celowi.

Precyzując czynności, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia należy zastosować wykładnię językową.

„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk, to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

„Zachowanie” rozumiane jest zaś jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.

Interpretując słowo „ratowanie” należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.

Pojęcie „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na  nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu.

„Poprawa” to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.

Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.

Dodatkowo wskazania wymaga, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08, pkt 25).

Jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

W tym kontekście zauważenia wymaga, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani wspólnotowych przepisach podatkowych. Zatem w tym zakresie należy szukać wyjaśnienia w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

I tak, w wyroku C-106/05, pkt 27 Trybunał stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do usług, które służą diagnozie, opiece oraz w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku C-307/01, pkt 57, gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w  jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Należy więc uznać, że pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez Trybunał „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok C-212/01, pkt 40).

Podkreślenia wymaga, że ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia.

Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia, nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z powołanego powyższej wyroku. 

Ponadto Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ww. wyroku stwierdził, że:

Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).

Ponadto jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08:

Rzecznik zauważa również, że:

W tym miejscu warto wskazać na wyrok TSUE C-141/00, w którym wskazano, że:

W wyroku tym TSUE wyjaśnił również:

Dokonując oceny przedstawionych okoliczności sprawy należy mieć na względzie zasadę wykładni zwolnień, stanowiących w istocie odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, wszelkie zwolnienia należy interpretować możliwie ściśle i wąsko tak, aby nie doprowadzić do rozszerzenia zwolnień.

Warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

‒przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej,

‒przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie to nie ma zastosowania.

Zaznaczenia więc wymaga, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w ww. przepisie ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Oznacza to, że podlega mu określony rodzaj usług wykonywanych w określonym celu, przez zdefiniowany krąg podmiotów.

Powyższa regulacja nie zwalnia od podatku wszystkich świadczeń, ale tylko służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, jeśli wykonywane są przez osoby posiadające wymagane wykształcenie zawodowe. Jeśli nie jest spełniona choćby jedna z  powyższych przesłanek, usługi podlegają opodatkowaniu właściwą stawką podatku.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że w ramach działalności organizują Państwo m.in.: … – ukierunkowane na rozwój emocjonalny psychoterapeutów. Uczestnicy pracują nad świadomością własnych emocji, schematów relacyjnych i mechanizmów obronnych. Tego rodzaju pogłębiona praca własna służy nie tylko rozwojowi zawodowemu, ale przede wszystkim utrzymaniu równowagi psychicznej terapeuty, co jest warunkiem koniecznym dla skutecznego i etycznego prowadzenia terapii z pacjentami. Wszystkie oferowane działania, zarówno edukacyjne, jak i terapeutyczno-rozwojowe, mają na celu utrzymanie zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód psychoterapeuty, co pozostaje nieodzownym warunkiem etycznej i profesjonalnej pracy w tym zawodzie. Usługi objęte wnioskiem są usługami w zakresie opieki medycznej, których celem jest profilaktyka, zachowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód psychoterapeuty, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Profilaktyka: przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu i zaburzeniom psychicznym wynikającym z chronicznego stresu i przeciążenia emocjonalnego, typowego dla zawodu psychoterapeuty.

Zachowanie zdrowia: systematyczna praca nad dobrostanem psychicznym, umożliwiająca wykonywanie zawodu bez uszczerbku dla zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta. Rozwijanie umiejętności zawodowych wspierających zachowanie zdrowia.

Przywracanie zdrowia: działania adresowane do osób, które wykazują już objawy obniżonego dobrostanu psychicznego (np. lęki, zmęczenie emocjonalne, psychosomatyczne reakcje na stres).

Poprawa zdrowia: wzmacnianie odporności emocjonalnej i umiejętności samoregulacyjnych, poprzez pracę z ciałem, snem, emocjami, co wpływa na psychiczne funkcjonowanie terapeuty.

Bezpośrednim celem usług jest profilaktyka i poprawa zdrowia psychicznego - stanowią one świadczenia zdrowotne dedykowane osobom wykonującym zawód medyczny, w ramach realizacji ich obowiązku dbałości o własny stan psychiczny, który ma bezpośredni wpływ na zdrowie pacjentów.

Mając na uwadze wskazane powyżej okoliczności wskazania wymaga, że w przedmiotowej sprawie zostanie spełniona przesłanka przedmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, tj. świadczone usługi objęte zakresem wniosku służą/będą służyły profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia konkretnych pacjentów, tj. psychoterapeutów.

Powyższe oznacza, że w odniesieniu do świadczonych przez Państwa usług pierwszy warunek zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy (warunek przedmiotowy) został spełniony.

Analizując spełnienie przesłanki podmiotowej wskazania wymaga, że – jak wskazali Państwo w opisie sprawy, osoby wykonujące usługi są osobami wykonującymi zawód medyczny. Usługi są wykonywane przez: psychologów (na podstawie ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa), psychoterapeutów - uznanych za osoby wykonujące zawód medyczny na mocy art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych. Wszyscy wykonawcy usług posiadają kwalifikacje i są uprawnieni do udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie zdrowia psychicznego.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, odsyła do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, który jednakże nie wymienia wprost zawodów medycznych odsyłając do kolejnych uregulowań.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 450 ze zm.) o działalności leczniczej:

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o działalności leczniczej:

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o działalności leczniczej:

W kwestii ww. zwolnienia wypowiedział się również TSUE, który w wyroku w sprawie C-141/00 Ambulanter Pflegedienst Kügler GmbH wskazał, że:

Zatem przewidziany w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej warunek, zgodnie z którym świadczenie zdrowotne musi być dokonywane przez osobę, która na podstawie odrębnych przepisów uprawniona jest do ich udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Przewidziany w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy warunek, zgodnie z którym zwolnione od podatku VAT są usługi w zakresie opieki medycznej wykonywane w ramach zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe.

Zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera czy diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach.

Należy zatem przyjąć, że pojęcie „osoba wykonująca zawód medyczny” obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie „wykonywanie zawodu medycznego” należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

W świetle § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1285 ze zm.):

W myśl § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia:

Jednocześnie z załącznika nr 6 do ww. rozporządzenia, stanowiącego wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunków realizacji tych świadczeń, wynika, że określone świadczenia w zakresie psychoterapii (np. sesja psychoterapii indywidualnej, sesja psychoterapii rodzinnej, sesja psychoterapii grupowej, sesja wsparcia psychospołecznego).

Natomiast zasady wykonywania zawodu psychologa zostały uregulowane w ustawie z 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1026).

Zgodnie z art. 3 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:

W myśl natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:

Na podstawie przepisów ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, udzielanie świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dla zawodu psychologa wykonywać mogą jedynie osoby posiadające określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami.

Zawód psychologa został wprost wymieniony w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy.

W kontekście powyższego, stwierdzenia wymaga, że w analizowanym przypadku spełniona jest/będzie przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu w odniesieniu do świadczonych usług. Zawody medyczne i zawód psychologa zostały wprost wymienione odpowiednio w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c i lit. d ustawy. Psycholog, jak również osoby wykonujące zawody medyczne, są bez wątpienia osobami legitymującymi się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że skoro usługi objęte zakresem wniosku, stanowią/będą stanowiły usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, to świadczone:

-przez psychoterapeutę, w ramach zawodu medycznego, o którym mowa art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, korzystają/będą korzystały ze zwolnienia  na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy,

-przez psychologa, w ramach wykonywania zawodu psychologa, korzystają/będą korzystały ze zwolnienia  na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy.

Zatem Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we  wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z   ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z  opisem sprawy podanym przez Państwa w  złożonym wniosku. Wydając niniejszą interpretację, jako element opisu sprawy przyjąłem wskazaną okoliczność, że usługi objęte wnioskiem stanowią usługi podstawowe i są usługami w zakresie opieki medycznej, których celem jest profilaktyka, zachowanie, przywracanie i poprawa zdrowia psychicznego osób wykonujących zawód psychoterapeuty oraz że są wykonywane przez psychologów - na podstawie ustawy o zawodzie psychologa z 8 czerwca 2001 r., psychoterapeutów uznanych za osoby wykonujące zawód medyczny na mocy art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych. W związku z  powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w  tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.