Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (G.) jest jednostką samorządu terytorialnego będącą osobą prawną, która jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Z dniem 1.01.2017 r. G dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT wraz ze swoimi jednostkami budżetowymi, w tym również z Urzędem Miasta obsługującym Gminę jako jednostkę samorządu terytorialnego. Przed tą datą była zarejestrowana również jako podatnik VAT czynny, przy czym działała pod nazwą Gmina Miejska - Urząd Miasta i rozliczała podatek VAT tylko w odniesieniu do działalności realizowanej w ramach Urzędu Miasta.

Działalność Gminy obejmuje zadania własne, które polegają na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, jak również z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów (art. 7 i 8 ustawy z dnia 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym - t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.). Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, jednym z zadań własnych gminy jest gospodarka nieruchomościami.

Aktualnie prowadzone jest postępowanie sądowe mające na celu uzyskanie przez Gminę zwrotu kwoty (…) zł od Gminy Wyznaniowej (…) (dalej: GW) wynikającej z różnicy wartości nieruchomości zamiennej w (…) przekazanej przez G na rzecz ww. podmiotu, w stosunku do wartości nieruchomości (…), którą Gmina zobowiązana była mu wydać na podstawie ustawy (…).

Ww. kwota zwrotu (określana jako „nadpłata”) została ustalona wskutek następujących okoliczności sprawy:

   - nieruchomość (…) zabudowana była w dniu 1.09.1939 r. budynkiem mieszkalnym, który stanowił własność (…) (uznanego w postępowaniu regulacyjnym za wyznaniową (…) osobę prawną) prowadzącego działalność oświatowo-wychowawczą i charytatywno-opiekuńczą;

   - w 1950 r. ww. nieruchomość została przejęta przez Skarb Państwa, a następnie po komunalizacji w 1990 r. stała się własnością Gminy;

   - w budynku mieszkalnym, o którym wyżej mowa, znajdują się lokale mieszkalne, przy czym część z tych lokali mieszkalnych (5 lokali nr: 3, 4, 5, 6 i 7a) zostało wyodrębnionych i sprzedanych przez G na rzecz osób fizycznych wraz z udziałami we współwłasności części wspólnych budynku oraz udziałami w użytkowaniu wieczystym gruntu, na którym budynek jest posadowiony;

   - na wniosek Gminy Wyznaniowej, wszczęte zostało postępowanie regulacyjne na podstawie (…), w sprawie przeniesienia na jej rzecz własności wskazanej nieruchomości (…);

   - postępowanie regulacyjne, o którym mowa, zostało zakończone orzeczeniem (…), która postanowiła, że:

   - przenosi się na rzecz GW, nieodpłatnie, własność nieruchomości położonej w (…) stanowiącą działkę (…) o wartości (…) zł jako nieruchomość zamienną za wydzielone i sprzedane przez G. samodzielne lokale mieszkalne nr 3, 4, 5, 6 i 7a w budynku w (…), o łącznej wartości (…) zł,

   - różnica w kwocie (…) zł pomiędzy wartością ww. nieruchomości jako nadpłata zostanie rozliczona w ramach pozostałych postępowań toczących się przed Komisja Regulacyjną, a w przypadku różnic lub braku możliwości rozliczenia, zostanie zwrócona w gotówce Gminie,

   - nieruchomość zamienna, o której wyżej mowa, winna zostać wydana w terminie 30 dni od daty otrzymania odpisu ww. orzeczenia opatrzonego klauzulą wykonalności

   - orzeczenie to stało się prawomocne z dniem 31.10.2007 r. i z tym dniem nadano mu klauzulę wykonalności);

   - zgodnie z informacją zawartą w ww. księdze wieczystej (…) podstawą wpisu w tej księdze prawa własności GW było wskazane wyżej orzeczenie Komisji Regulacyjnej z dnia …., natomiast faktyczne przekazanie przez G na rzecz GW własności nieruchomości położonej (…) nastąpiło w dniu 17.12.2007 r., co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem;

   - orzeczenie Komisji Regulacyjnej, o którym wyżej mowa, zaspakajało całość roszczeń GW zgłoszonych w postępowaniu regulacyjnym względem nieruchomości przy (…);

   - wskazana nieruchomość w (…) przekazana przez G na rzecz GW, została sprzedana przez GW na podstawie umowy z dnia (…);

   - pomimo toczących się przed Komisją Regulacyjną, a następnie przed sądami powszechnymi i administracyjnymi postępowaniami z wniosków GW, Komisja nie wydała dotychczas orzeczenia, w którym możliwe byłoby rozliczenie z G kwoty „nadpłaty”, o której wyżej mowa, nie dokonano również zwrotu wskazanej powyżej kwoty w gotówce;

   - w związku z powyższym G wystąpiła z wnioskiem z (…) do Sądu Rejonowego (…)  o zawezwanie GW do próby ugodowej, a w przypadku nie zawarcia ugody, planowane jest złożenie pozwu w przedmiotowej sprawie w celu otrzymania zwrotu oczekiwanej należności.

Mając na uwadze opisane okoliczności Gmina powzięła wątpliwości czy jeśli zostanie przekazana jej kwota „nadpłaty”, o której wyżej mowa, winna być ona uwzględniona w rozliczeniu VAT G jako należność za nieruchomość położoną (…) przekazaną przez G w 2007 r. na rzecz GW.

Dodać należy, że podatek VAT G za poszczególne okresy rozliczeniowe 2007 r. uległ już przedawnieniu zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, gdyż w odniesieniu do niej nie wystąpiły żadne okoliczności wskazane w art. 70 ww. ustawy, które miałyby wpływ na bieg terminu przedawnienia za okresy rozliczeniowe 2007 r

Pytania

  1. Czy otrzymanie aktualnie przez G opisanej we wniosku kwoty (określonej jako „nadpłata”) winno zostać uznane za zapłatę za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, z tytułu której Gmina jest podatnikiem VAT?

  2. W przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, że kwota o której mowa w pytaniu nr 1, stanowi zapłatę za czynność podlegającą VAT, czy należy uznać, że zapłata podatku VAT przez G z tytułu tej czynności uległa przedawnieniu, zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej?

Państwa stanowisko w sprawie

  1. Otrzymanie w bieżącym roku przez G kwoty pieniężnej od Gminy Wyznaniowej ustalonej jako „nadpłata” z tytułu różnicy wartości nieruchomości (…) przekazanej przez G w 2007 r. na rzecz ww. podmiotu a wartością nieruchomości należnej GW - zdaniem Gminy winna być rozpoznana jako dodatkowa zapłata z tytułu dostawy ww. nieruchomości przez G.

  2. Należność, o której mowa w pytaniu nr 1 nie rodzi aktualnie dla G skutków podatkowych na gruncie przepisów ustawy o VAT, gdyż dotyczy dostawy nieruchomości, co do której podatek VAT uległ już przedawnieniu zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Ad 1.

Sprawa ta wymaga oceny w świetle następujących przepisów ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 775) - dalej: ustawa o VAT:

   - art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

   - art. 7 ust. 1, który stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w ww. art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel;

   - art. 8 ust. 1, w myśl którego przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W kontekście powyższych przepisów należy zauważyć, że aby stwierdzić, iż mamy do czynienia z dostawą towarów lub świadczeniem usług podlegającymi opodatkowaniu VAT, czynności te winny być dokonane za odpłatnością, przy czym z przepisów o VAT nie wynika, że odpłatność musi mieć postać pieniężną.

Odpłatność jako świadczenie wzajemne może mieć również postać rzeczową (np. zapłata w innym towarze, lub w postaci usługi - barter) albo mieszaną (zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa). Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, niezbędne jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu danego świadczenia i ustalenie istnienia ekwiwalentnego świadczenia za daną czynność. Przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie jest natomiast nigdy samo otrzymanie przez dany podmiot określonej kwoty pieniężnej czy uznanie jej za należną danemu podmiotowi. Jeśli jednak taka sytuacja wystąpi, to wymaga rozpoznania czy dana należność stanowi odpłatność właśnie za dostawę towarów lub za wykonanie usług w rozumieniu ww. przepisów o VAT.

Kwota, która ma zostać przekazana na rzecz Gminy  w okolicznościach opisanych w przedmiotowym wniosku, określana jako „nadpłata” a stanowiąca w istocie różnicę pomiędzy wartościami nieruchomości w związku z rozliczeniem G z Gminą Wyznaniową na podstawie ustawy (…), stanowi w istocie - zdaniem Gminy - część należności z tytułu dostawy przez G nieruchomości położonej (…), której własność została przeniesiona w 2007 r. na GW zgodnie z orzeczeniem Komisji Regulacyjnej (…).

Wprawdzie z treści ww. orzeczenia Komisji Regulacyjnej wynika, że przeniesienie własności tejże nieruchomości miało charakter „nieodpłatny”, jednak zdaniem Gminy w świetle okoliczności sprawy należy uznać tę czynność za dokonaną za odpłatnością w rozumieniu przepisów o podatku VAT. Gmina  na podstawie ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych i ww. orzeczenia Komisji Regulacyjnej była bowiem zobowiązana do wydania na rzecz GW kamienicy położonej (…), jednak nie było to możliwe w odniesieniu do 5 lokali mieszkalnych mieszczących się w tej kamienicy, gdyż wcześniej lokale te (jako wyodrębnione) G zbyła na rzecz osób trzecich. Z tego zatem względu Gmina zobowiązana została przez ww. Komisję do wydania wskazanej nieruchomości (…) jako nieruchomości zamiennej, co miało na celu zaspokojenie roszczenia GW w stosunku do G. Odpłatność zatem za dostawę przez G nieruchomości (…) dokonaną w 2007 r. stanowiła wówczas wartość nieruchomości, w odniesieniu do której GW rezygnowała z dalszych roszczeń wobec G. Stanowisko to znajduje potwierdzenie orzecznictwie podatkowym np. w interpretacji indywidualnej nr IPTPP2/443-413/13-4/JN z dnia 5.08.2013 r.

Zdaniem Gminy, aktualnie mającą zostać przekazaną na rzecz G przez GW„nadpłatę” ustaloną jako nadwyżka wartości nieruchomości przekazanej nad wartością nieruchomości, której dotyczyło roszczenie GW, należy uznać za dodatkową zapłatę za dokonaną dostawę ww. nieruchomości (…). W istocie bowiem na jej łączną cenę składać się będzie wartość nieruchomości, której dotyczyło pierwotne roszczenie GW (…) w kwocie (…) zł i dodatkowo mająca zostać otrzymana kwota (…) zł, a więc łącznie (…) zł. Suma tych kwot odpowiada wartości nieruchomości objętej dostawą dokonaną przez Gminę.

Oznacza to, że należna G ww. kwota „nadpłaty” stanowi w istocie zwiększenie zapłaty za dostawę nieruchomości (…), tj. czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad 2.

W ocenie Gminy, w przypadku uznania, iż otrzymanie w bieżącym roku przez G kwoty (…) zł od GW ustalonej jako „nadpłata” z tytułu różnicy wartości nieruchomości (…) przekazanej przez G w 2007 r. na rzecz ww. podmiotu a wartością nieruchomości należnej GW, nie oznacza, że obecnie Gmina winna zapłacić podatek VAT naliczony w odniesieniu do ww. kwoty.

Chociaż bowiem otrzymanie wskazanej kwoty powoduje zwiększenie podstawy opodatkowania z tytułu dostawy ww. nieruchomości obejmującej działkę (…), to jednak obowiązek podatkowy w odniesieniu do wskazanej czynności powstał w okresie, który uległ już przedawnieniu.

W myśl bowiem art. 19 ust. 1 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w 2007 r., obowiązek podatkowy powstał z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli jednak dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny były być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w 2007 r.). Fakt, iż w oparciu o te przepisy należałoby rozstrzygnąć przedmiotową kwestię wynika z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 7.12.2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz.U. z 2013 r. poz. 35 ze zm.), na mocy której zmienione zostały zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT. Ww. przepis stanowi, że w przypadku czynności wykonanych przed dniem 1.01.2014 r. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19-21 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.

Skoro zatem podstawą wpisu w ww. księdze wieczystej prawa własności GW w odniesieniu do nieruchomości położonej (…) było wskazane wyżej orzeczenie Komisji Regulacyjnej z dnia (…) r., a faktyczne przekazanie tej nieruchomości przez G na rzecz GW nastąpiło w dniu 17.12.2007 r., to biorąc pod uwagę te okoliczności oraz wskazane przepisy prawne, należy uznać, że obowiązek podatkowy z tytułu dostawy przedmiotowej nieruchomości powstał w 2007 r.

Zmiany w zakresie podstawy opodatkowania podatkiem VAT w odniesieniu do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT możliwe byłyby jednak wyłącznie przed upływem przedawnienia podatku VAT za okres, w którym ww. czynność zrodziła obowiązek podatkowy. Okres przedawnienia tego podatku - zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej- wynosi co do zasady 5 lat. Podatek VAT za poszczególne okresy rozliczeniowe 2007 r. uległ już zatem przedawnieniu, gdyż w odniesieniu do G nie wystąpiły żadne okoliczności wskazane w art. 70 Ordynacji podatkowej, które miałyby wpływ na bieg terminu przedawnienia za okresy wskazanego roku.

Jeśli przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także wszystkie elementy danego stosunku prawno-podatkowego. Podatnik zatem nie jest uprawniony nie tylko do korekty rozliczenia VAT za okres, który uległ już przedawnieniu, ale także nie jest uprawniony do korygowania jakichkolwiek elementów podstawy opodatkowania danej czynności (na plus i na minus) nawet jeśli dodatkowa zapłata na poczet tej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT miałaby być dokonana na „bieżąco”. Nie jest więc zasadne uwzględnianie do rozliczeń w zakresie podatku VAT kwot zwiększających podstawę opodatkowania i ewentualnego podatku VAT w odniesieniu do czynności podlegających temu podatkowi, skoro upłynął już okres przedawnienia w odniesieniu do opodatkowania tej czynności, w tym przypadku dostawy nieruchomości. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej np. nr 0111-KDIB3- 1.4012.28.2023.1.KO z dnia 14.03.2023 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.413.2022.2.WH z dnia 29.11.2022 r. czy nr 0114-KDIP1-2.4012.353.2022.2.RM z dnia 30.09.2022 r.

Tym samym zdaniem Gminy w związku z planowanym otrzymaniem od GW ww. kwoty określanej jako „nadpłata” - nie jest zasadne uwzględnianie jej do rozliczenia podatku VAT przez G.

Mając na uwadze powyższe, Gmina wnosi o potwierdzenie jej stanowiska w przedstawionej w tym wniosku sprawie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na samym wstępie wskazać należy, że w sprawie będącej przedmiotem wniosku do dostawy towarów (nieruchomości) doszło w 2007 r., zatem cytowane poniżej przepisy są przepisami obowiązującymi w tej dacie.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. Nr 54, poz. 535), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Z przywołanej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy regulacji nie wynika, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług powinna mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (towar lub usługa otrzymana jako zapłata), albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Zatem dla uznania czynności za odpłatną, musi zaistnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl powyższych regulacji prawnych, zamiana towarów - co do zasady - jest czynnością objętą zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ w jej wyniku dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

Z opisu sprawy wynika, że w 2007 roku, w zamian za 5 lokali przy (…) oddali Państwo na rzecz GW nieruchomość przy (…). Różnica w wartości nieruchomości to (…) zł. Kwotę tą powinna zapłacić GW na Państwa rzecz. W grudniu 2024 r. wystąpili Państwo  z wnioskiem do sądu o zawezwanie GW do próby ugodowej, a w przypadku nie zawarcia ugody, planują Państwo złożyć pozew w celu otrzymania zwrotu oczekiwanej należności.

Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. 2002 Nr 141, poz. 1176 zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym:

W wyniku umowy zamiany następuje zatem przeniesienie własności rzeczy o charakterze odpłatnym, bowiem w wyniku rozporządzenia prawem własności na rzecz drugiej strony następuje wzajemne rozporządzenie prawem własności innej rzeczy stanowiące o odpłatnym charakterze zawartej umowy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy.

Na mocy art. 604 Kodeksu cywilnego:

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony do przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna.

Zatem umowa przeniesienia własności nieruchomości (również w drodze zamiany) jest czynnością cywilnoprawną. Z uwagi na powyższe przepisy należy stwierdzić, że umowa zamiany towarów na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów. W konsekwencji, przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy zamiany stanowi odpłatną dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 19 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

W myśl art. 19 ust. 10 ww. ustawy:

Zatem dla celów powstania obowiązku podatkowego dostawa nieruchomości następuje z otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia wydania.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy wskazać należy, że skoro wydali Państwo nieruchomość 17 grudnia 2007 r., to obowiązek podatkowy z tego tytułu powstał najpóźniej 16 stycznia 2008 r. A kwota którą otrzymają Państwo od GW jest częścią zapłaty za przekazane przez Państwa nieruchomości na rzecz GW.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 29 ust. 3 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że uregulowanie wynikające z ww. art. 29a ust. 1 i ust. 6 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.).

Przepis ten stanowi, że:

Trzeba podkreślić, że uzależnienie podstawy opodatkowania od zapłaty faktycznie otrzymanej przez podatnika jest regułą bezwzględnie obowiązującą (z zastrzeżeniem wyjątków wyraźnie przewidzianych przez ww. Dyrektywę VAT).

Wynagrodzenie niepieniężne może stanowić dostawa towarów lub świadczenie usług dokonywane w zamian za otrzymane świadczenie (barter). W przypadku transakcji barterowych istotne jest więc ustalenie, czy dostawa towarów lub świadczenie usług będą mogły być w każdej sytuacji uznane za zapłatę.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ukształtował się pogląd, zgodnie z którym, aby czynności takie mogły być uznane za zapłatę, muszą zostać spełnione następujące warunki:

   - istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dokonywanymi wymiennie czynnościami dostawy towarów lub świadczenia usług, czyli pomiędzy czynnością opodatkowaną a otrzymaną za nią zapłatą;

   - istnienie możliwości określenia wartości świadczonych usług lub dostarczanych towarów w pieniądzu.

Pierwszy warunek jest odzwierciedleniem ogólnej zasady związku zapłaty z dokonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast spełnienie drugiego jest niezbędne do kwotowego określenia podstawy opodatkowania umożliwiającego ustalenie podatku należnego, który może być wyrażony tylko w formie pieniężnej. Dlatego też, gdy strony transakcji barterowej nie ustalą w umowie pieniężnej wartości dostawy towarów lub usługi świadczonej w ramach zapłaty, w celu określenia podstawy opodatkowania należy dążyć do ustalenia ich wartości wyrażonej w pieniądzu. Ustalenie to powinno opierać się na podstawowej zasadzie, stanowiącej, że opodatkowana jest zapłata faktycznie otrzymana przez podatnika. W praktyce wybór metody ustalenia wysokości zapłaty w transakcjach barterowych zależy od okoliczności transakcji.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Ponadto wspomniane wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (np. wyrok z 19 grudnia 2012 r. w sprawie C-549/11 i z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09).

Jeżeli wartość ta nie jest kwotą pieniędzy uzgodnioną między stronami, powinna ona, jako wartość subiektywna, odpowiadać wartości, jaką dla odbiorcy ma usługa będąca wynagrodzeniem za dostawę towarów, oraz kwocie, jaką byłby on skłonny za tę usługę zapłacić (wyrok z dnia 2 czerwca 1994 r. w sprawie C-33/93).

Wobec powyższego w przypadku zamiany towarów za podstawę opodatkowania należy uznać, zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z art. 29a ust. 1 ustawy, wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tytułu dostawy towaru, które stanowi wartość subiektywną stanowiącą odzwierciedlenie wartości, jaką dla odbiorcy ma towar będący wynagrodzeniem za dostawę towaru (kwota, jaką byłby on skłonny zapłacić).

Jeśli zatem podatnik określił w umowie zamiany wartość (cenę) dostarczanego towaru, to podstawą opodatkowania ww. dostawy w ramach umowy zamiany będzie wartość pieniężna ustalona przez strony w umowie stanowiąca zapłatę.

Z przytoczonych regulacji ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podstawą opodatkowania jest zapłata z tytułu dokonanej dostawy (np. w formie zamiany), pomniejszona o kwotę należnego podatku, tj. wartość netto (bez podatku). Przy czym to strony dokonujące czynności cywilnoprawnych określają w zawieranych przez siebie umowach wartość - cenę, za którą dokonują transakcji.

Odnosząc powyższe do analizowanej sprawy, należy wskazać, że podstawą opodatkowania dla Państwa jest wartość otrzymanej działki i dopłata, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Biorąc pod uwagę powyższe, wskazać należy, że kwota o którą Państwo zabiegają stanowi część podstawy opodatkowania transakcji, do której doszło w 2007 r., i dla której to obowiązek podatkowy powstał najpóźniej 30 dni od dnia wydania nieruchomości.

W konsekwencji otrzymana przez Państwa od GW zaległa płatność jest zapłatą za dostawę towaru (nieruchomości).

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Odnosząc się do pytania oznaczonego we wniosku nr 2 wskazać należy, że:

Zgodnie z art. 21 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”:

Art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej:

Art. 70 § 1, § 6, § 7 Ordynacji podatkowej:

§ 1. Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

§ 6. Bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem:

   1) wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;

   2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;

   3) wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

   4) doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

   5) doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2023 r. poz. 2505 z późn. zm.);

   6) wystąpienia przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, o opinię Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, zwanej dalej „Radą”, co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści.

§ 7. Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się, a po zawieszeniu biegnie dalej, od dnia następującego po dniu:

   1) prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe;

   2) doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności;

   3) uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

   4) wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu;

   5) zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

   6) doręczenia stronie opinii Rady wydanej po wystąpieniu przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, na wniosek strony, o którym mowa w art. 119h § 2, co do zasadności zastosowania art. 119a lub środków ograniczających umowne korzyści, lub po dniu upływu terminu na wydanie tej opinii.

Jak wskazano wyżej, to obowiązek podatkowy z tego tytułu wydania przez Państwa nieruchomości powstał najpóźniej 16 stycznia 2008 r. Zaś kwota, którą otrzymają Państwo od GW jest częścią zapłaty za przekazane przez Państwa nieruchomości na rzecz GW.

Zatem kwota, o którą Państwo zabiegają stanowi część podstawy opodatkowania transakcji, do której doszło w 2007 r., i dla której to obowiązek podatkowy powstał najpóźniej 30 dni od dnia wydania nieruchomości.

Zgodnie z instytucją przedawnienia w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu nie mogą być dokonywane żadne czynności ani zwiększające zobowiązanie podatkowe, ani zmniejszające zobowiązanie podatkowe ani potwierdzające za pomocą faktur wykonanie czynności (dostaw/usług). Podatnik nie jest tym samym zobowiązany do wystawiania, posiadania dokumentów oraz ewidencji prowadzonych dla celów rozliczania podatku za okresy, które uległy przedawnieniu.

Przedawnienie oznacza, że po upływie określonego czasu od momentu powstania zobowiązania podatkowego zobowiązanie to wygasa, a organ podatkowy, po upływie terminu przedawnienia, nie może domagać się uregulowania (nie ma możliwości wyegzekwowania) należnego świadczenia. Należy przy tym zauważyć, że przedawnienie następuje z mocy prawa.

Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności, czyli z pierwszym dniem następnego roku, a kończy się z upływem 5 lat. Zatem termin początkowy i końcowy przedawnienia podatkowego wyznacza termin płatności tegoż zobowiązania (z zastrzeżeniem instytucji zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, które wpływają na końcowy termin przedawnienia).

Zatem zobowiązanie podatkowe w podatku VAT za okres rozliczeniowy 2008 r. uległo już przedawnieniu zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej (przy założeniu, że w sprawie nie wystąpiły okoliczności powodujące przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia, a zobowiązanie podatkowe nie jest zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym).

Z opisu sprawy nie wynika, że wystąpiły okoliczności przerywające lub zawieszające bieg przedawnienia przewidziane przez przepisy prawa podatkowego. Na powyższe nie ma także wpływu toczące się postępowanie sądowe.

Istotą przedawnienia jest bowiem to, że wskutek upływu określonego czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa (przestaje istnieć stosunek zobowiązaniowy pomiędzy wierzycielem publicznoprawnym a podatnikiem). Tym samym podatnik po upływie terminu z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej nie ma obowiązku i nie ma możliwości wykazania podatku należnego z tytułu wykonanych czynności (nie można wykazać podatku należnego z tytułu zdarzenia objętego zobowiązaniem podatkowym, które uległo już przedawnieniu). Podatnik (usługodawca) nie ma również prawa do wystawienia faktury dokumentującej te czynności (wystawiona w tej sytuacji faktura dotyczyłaby bowiem okresu przedawnionego). Prawa i obowiązki w zakresie rozliczenia podatku należnego (w tym poprzez korektę deklaracji podatkowej) i wystawienia faktury dokumentującej wykonane czynności podlegające opodatkowaniu VAT istnieją dopóty, dopóki zobowiązanie podatkowe za dany okres rozliczeniowy nie ulegnie przedawnieniu. Jeżeli bowiem przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także inne elementy danego stosunku prawno-podatkowego.

Zobowiązanie podatkowe kształtuje się za dany okres rozliczeniowy w następstwie zestawienia w ramach deklaracji kwot podatku należnego i podatku naliczonego. Instytucja przedawnienia ma to do siebie, że w odniesieniu do okresu, który uległ przedawnieniu, nie mogą być dokonywane żadne czynności, ani zwiększające zobowiązanie podatkowe, ani zmniejszające zobowiązanie podatkowe. Z chwilą upływu terminu przedawnienia nie jest możliwa ani modyfikacja już dokonanego rozliczenia podatkowego przez podatnika, ani też kontrola (weryfikacja) jego prawidłowości przez organ podatkowy. Nie ma też możliwości złożenia korekty deklaracji za okresy, w stosunku do których w podatku VAT nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego.

Tym samym wobec faktu, że obowiązek podatkowy z tytułu wydania przez Państwa nieruchomości GW najpóźniej powstał w styczniu 2008 r., nie będzie więc zasadne uwzględnianie do rozliczeń w zakresie podatku VAT kwot zwiększających podstawę opodatkowania i ewentualnego podatku VAT w odniesieniu do czynności podlegających temu podatkowi, bowiem upłynął już okres przedawnienia w odniesieniu do opodatkowania dostawy nieruchomości.

Państwa stanowisko w zakresie pytania 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.