Interpretacja indywidualna z dnia 16.02.2012, sygn. ILPP2/443-1560/11-2/AKr, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2011 r. (data wpływu 17 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach rozwoju swojej działalności () (Spółka) rozpoczęła nawiązywanie współpracy z podmiotami prowadzącymi działalność ubezpieczeniową (Ubezpieczycielami), w ramach której Spółka zawiera z Ubezpieczycielami umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego (umowy agencyjne). Na podstawie tych umów Spółka będzie wykonywała na rzecz Ubezpieczycieli czynności polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia, uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu, w imieniu lub na rzecz Ubezpieczycieli, wykonywania czynności agencyjnych przez innych agentów ubezpieczeniowych, w zakresie związanym z zawieraniem przez tych agentów umów ubezpieczenia indywidualnego. Czynności te będą czynnościami agencyjnymi w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154. ze zm., ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym). Z tytułu świadczenia wymienionych wyżej usług pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka będzie otrzymywała od Ubezpieczycieli wynagrodzenie przewidziane w umowach agencyjnych.

W związku z zawarciem pierwszej umowy agencyjnej z Ubezpieczycielem Spółka została zgłoszona przez Ubezpieczyciela do właściwego organu nadzoru (tj. Komisji Nadzoru Finansowego) zgodnie z art. 38 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i uzyskała formalnie status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu przepisów tej ustawy. Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych (PKD 2007: 66.22) jest także zarejestrowanym w Krajowym Rejestrze Sądowym przedmiotem działalności Spółki.

W zależności od treści konkretnej umowy agencyjnej zawartej z danym Ubezpieczycielem, zakres czynności agencyjnych może obejmować wszystkie wymienione powyżej czynności lub tylko niektóre z nich. Na przykład w ramach czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka będzie organizowała i nadzorowała wykonywanie czynności agencyjnych przez innych agentów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela, w szczególności Spółka będzie:

1. prowadzić bieżący instruktaż z zakresu produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela dla agentów objętych nadzorem Spółki,
2. koordynować sprzedaż produktów ubezpieczeniowych przez agentów objętych nadzorem Spółki,
3. analizować skuteczność sprzedaży ubezpieczeń przez agentów objętych nadzorem Spółki, a w przypadku niezadowalających wyników podejmować skuteczne działania na rzecz poprawy sprzedaży,
4. koordynować działania marketingowe i reklamowe zmierzające do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki,
5. podejmować współpracę z Ubezpieczycielem w celu ustalenia zasad koordynowania działań marketingowych i reklamowych zmierzających do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki,
6. współpracować z Ubezpieczycielem w zakresie prowadzenia systemów motywacyjnych dla agentów objętych nadzorem Spółki,
7. kierować do zarządu Ubezpieczyciela wnioski w sprawach wprowadzania nowych produktów ubezpieczeniowych do sprzedaży przez agentów objętych nadzorem Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym usługi wykonywane przez Spółkę na rzecz zakładów ubezpieczeń (ubezpieczycieli) w ramach zawartych umów agencyjnych będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi wykonywane przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli w ramach zawartych z nimi umów agencyjnych, w szczególności także czynności polegające na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych wykonywanych przez innych agentów ubezpieczeniowych będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Poniżej Spółka przedstawiła uzasadnienie swojego stanowiska.

1. Zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Powyższe oznacza, że zwolnieniem od podatku od towarów i usług objęte są następujące świadczenia:

1. usługi ubezpieczeniowe,
2. usługi reasekuracyjne,
3. usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych,
4. usługi pośrednictwa w świadczeniu usług reasekuracyjnych,
5. usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Z przedmiotowego katalogu świadczeń objętych zwolnieniem od podatku od towarów i usług wyłączone zostało jednak zbywanie praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Wyłączenie to pozostaje jednakże bez znaczenia dla niniejszej sprawy.

W prowadzając do ustawy o VAT powyższe regulacje, ustawodawca zdecydował się w szczególności zwolnić od podatku usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez agentów lub brokerów ubezpieczeniowych. Biorąc pod uwagę, że ustawa o VAT nie definiuje pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, w celu określenia zakresu powołanego zwolnienia konieczne jest odwołanie się do aktów prawa regulujących prowadzenie działalności w zakresie takiego pośrednictwa.

2. Usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 powyższej ustawy pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, przy czym pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji jest wykonywane wyłącznie przez brokerów ubezpieczeniowych posiadających zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji (brokerów reasekuracyjnych).

Zgodnie zaś z przepisem art. 4 pkt 1 i 2 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje albo czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, które wówczas są nazywane czynnościami agencyjnymi, albo też wykonuje czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej, które wówczas nazywane są czynnościami brokerskimi.

Czynności agencyjne, a zatem czynności wykonywane przez agenta ubezpieczeniowego w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym definiuje poprzez ich skatalogowanie. Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym do przedmiotowego katalogu czynności należą:

• pozyskiwanie klientów,
• wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia
• zawieranie umów ubezpieczenia,
• uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie,
• organizowanie i nadzorowanie czynności agencyjnych.

Należy zauważyć, że działalnością agencyjną jest wykonywanie wszystkich ww. czynności łącznie, wyłącznie niektórych bądź też każdej z nich z osobna.

Powyższe wnioski znajdują potwierdzenie w stanowisku doktryny prawa ubezpieczeniowego, zgodnie z którym w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym czynności agencyjne zostały wymienione taksatywnie, z czego wynika, że katalog ten ma charakter zamknięty. Jednak zakres czynności agencyjnych zależy od treści konkretnej umowy zawartej z zakładem ubezpieczeń (E. Wieczorek, Komentarz do art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym LEX 2010.) Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 i la ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym czynności agencyjne mogą być wykonywane przez agenta ubezpieczeniowego będącego osobą fizyczną, która spełnia łącznie warunki określone w tym przepisie lub osobą prawną, w przypadku której powyższe warunki musi spełniać także co najmniej połowa członków zarządu osoby prawnej. Każdy agent ubezpieczeniowy musi być wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych prowadzonego przez organ nadzoru (Komisję Nadzoru Finansowego).

Mając na uwadze powyższe przepisy Spółka wskazuje, że spełnienie ww. kryteriów podmiotowych i przedmiotowych oznacza, że określony podmiot posiada status agenta ubezpieczeniowego i może świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

3. Usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez Spółkę.

Przedmiotem działań Spółki podejmowanych w ramach umów agencyjnych zawieranych z Ubezpieczycielami będzie wykonywanie czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego opisanych powyżej, które zdaniem Spółki będą czynnościami agencyjnymi wymienionymi w art. 4 pkt 1 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Dotyczy to także czynności wykonywanych w ramach umów agencyjnych, w przypadku których Spółka będzie organizowała i nadzorowała czynności agencyjne wykonywane przez innych agentów Ubezpieczyciela w związku z pośrednictwem w zawieraniu umów ubezpieczenia indywidualnego.

Słownikowa definicja słowa organizować wskazuje, iż oznacza ono:

1. uplanować i koordynować poszczególne etapy jakichś działań,
2. tworzyć zespół do wspólnego działania lub zakładać instytucję, organizację itp.,
3. być czynnikiem, od którego zależy układ i funkcjonowanie elementów jakiejś całości (http:I/sjp.pwn.pI/, hasło organizować).

Z powyższego wynika, że organizowanie czynności agencyjnych może w szczególności przejawiać się w:

1. planowaniu i koordynowaniu działań agentów ubezpieczeniowych wykonujących czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego,
2. wpływaniu na działania agentów ubezpieczeniowych w celu efektywnego wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego
3. tworzeniu i wprowadzaniu reguł służących właściwemu wypełnianiu obowiązków przez agentów ubezpieczeniowych świadczących usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Tego rodzaju czynności będzie efektywnie wykonywała Spółka, gdyż będzie odpowiedzialna za poziom (wartość) sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczycieli prowadzonej za pośrednictwem podległych jej pozostałych agentów ubezpieczeniowych. Inaczej mówiąc Spółka będzie podejmowała działania wpływające efektywnie na wzrost liczby sprzedanych przez Ubezpieczycieli produktów ubezpieczeniowych, a zatem będzie przyczyniała się do zawierania umów ubezpieczenia.

Z kolei nadzorowanie to kontrolowanie lub pilnowanie kogoś lub czegoś (http://sjp.pwn.pl/, hasło nadzór, pkt 1). Powyższe oznacza, że nadzór nad wykonywaniem czynności agencyjnych przez innych agentów Ubezpieczycieli to de facto weryfikacja działań podejmowanych w ramach organizowania czynności agencyjnych w zakresie prawidłowości ich zrealizowania, a zatem właściwego i efektywnego świadczenia pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywanego na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Znajduje to potwierdzenie w literaturze przedmiotu, w szczególności w komentarzu do art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym autorstwa Piotra Pałasza i Krzysztofa Szaniawskiego (Komentarz do art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, stan prawny 2005.04.10, LEX), w którym autorzy traktują nadzorowanie czynności agencyjnych jako bardzo istotną czynność agencyjną, umożliwiającą zapewnienie należytego wykonywania czynności agencyjnych i realizacji przyjętych planów sprzedażowych.

Biorąc pod uwagę przedmiotową analizę należy stwierdzić, że czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez Spółkę w ramach umów zawieranych z Ubezpieczycielami, w szczególności także czynności polegające na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych wykonywanych przez innych agentów ubezpieczeniowych Ubezpieczycieli, stanowić będą czynności agencyjne (czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego) w rozumieniu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Jednocześnie czynności te będą miały istotne znaczenie dla procesu zawierania umów ubezpieczenia między klientami a Ubezpieczycielami, co jednoznacznie wynika z roli Spółki w procesie sprzedaży nowych produktów ubezpieczeniowych, jak i z powołanych powyżej stanowisk doktryny prawa ubezpieczeniowego.

W konsekwencji, powyższe usługi wykonywane przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli będą objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług określonym w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

4. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

Spółka zauważa, że prezentowane przez nią stanowisko znajduje także oparcie w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydanym na bazie przepisów prawa wspólnotowego, tj. przepisów Dyrektywy Rady nr 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. z 1977 r. L 145, poz. 1, dalej jako VI Dyrektywa), zastąpionych obecnie przepisami Dyrektywy Rady nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE z 2006 r. L 347, poz. 1, dalej jako Dyrektywa 2006/112/WE).

Zgodnie z przepisami powołanych dyrektyw państwa członkowskie zwalniają od podatku od wartości dodanej transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi, świadczonymi przez maklerów i ich przedstawicieli (art. 13 (B) lit. a VI Dyrektywy); transakcje ubezpieczeniowe reasekuracyjne wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych (art. 135 ust. 1 pkt 1 Dyrektywy 2006/112/WE).

Na gruncie przedmiotowego stanu prawnego Trybunał Sprawiedliwości wydał w szczególności orzeczenie z dnia 3 kwietnia 2008 r. w sprawie C 124/07 J.C.M. Beheer BV, w którym odniósł się do możliwości zastosowania zwolnienia od podatku od wartości dodanej w stosunku do podmiotu wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego w sytuacji, gdy czynności te nie były wykonywane bezpośrednio na rzecz ubezpieczyciela, lecz na rzecz innego agenta pozostającego w bezpośredniej relacji z ubezpieczycielem. Podmiot, którego dotyczyła sprawa rozstrzygana przez Trybunał miał zatem pośrednią relację z jedną ze stron umowy ubezpieczenia (tj. z ubezpieczycielem).

Odnosząc się do tak ustalonego stanu faktycznego Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że także w takiej sytuacji możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia podatkowego określonego w przepisie art. 13 (B) lit. a VI Dyrektywy.

TSUE wskazał w szczególności, że Po pierwsze, z postanowienia sądu krajowego wynika, że chociaż skarżąca formalnie nie jest związana umownie z ubezpieczycielami, na których rachunek działa VDL, to jednak pozostaje ona z nimi w pośrednim stosunku. Dzięki umowie z VDL, która to spółka ze swej strony pozostaje w stosunku umownym z ubezpieczycielami, skarżąca, działając w imieniu i na rachunek VDL, związana jest z nimi w sposób pośredni.

Należy podkreślić, że w orzeczeniach, na których rząd niderlandzki opiera swą interpretację, Trybunał nie określił charakteru stosunku pomiędzy pośrednikiem lub brokerem ubezpieczeniowym ze stronami umów ubezpieczenia, a zatem nie ograniczył charakteru tego stosunku do jakiejś konkretnej formy.

Po drugie, brzmienie art. 13 część B lit. a) szóstej dyrektywy nie wyklucza co do zasady, by działalność brokerów i pośredników ubezpieczeniowych dzieliła się na odrębne usługi mogące, jako takie, należeć do usług pokrewnych transakcjom ubezpieczeniowym reasekuracyjnym świadczonych przez brokerów i pośredników ubezpieczeniowych (zob. podobnie w odniesieniu do art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C 2/95 SDC, Rec. s. I 3017, pkt 64, w odniesieniu do art. 13 część B pkt 6 tej dyrektywy, wyrok z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C 169/04 Abbey National, Zb.Orz. s. I 4027, pkt 67, oraz w odniesieniu do art. 13 część B lit. d) pkt 1 tej dyrektywy, ww. wyrok w sprawie Ludwig, pkt 34).

Powyższe, zdaniem Trybunału wynika z faktu, iż (...) z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym w art. 13 część B lit. a) szóstej dyrektywy .

W ocenie Spółki analiza wyroku TSUE prowadzi do dwóch generalnych wniosków. Przede wszystkim możliwe jest dzielenie świadczeń wykonywanych w ramach usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych (tj. usług agentów i brokerów ubezpieczeniowych) na mniejsze, tj. bardziej szczegółowe czynności, a następnie powierzanie ich różnym podmiotom, co pozostaje bez znaczenia i wpływu na możliwość korzystania przez ww. podmioty ze zwolnienia podatkowego określonego w VI Dyrektywie (obecnie Dyrektywie 2006/11 2/WE).

Po drugie zaś wybór modelu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego nie może wpływać na ocenę charakteru wykonywanych świadczeń. Tym samym powierzenie określonych czynności wykonywanych w ramach usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych, o którym mowa powyżej, podmiotom niepozostającym w bezpośrednim związku ze stronami umowy ubezpieczenia nie powoduje utraty możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT. Skoro bowiem określony podmiot wykonuje czynności mieszczące się w sferze usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych, to wykonywane przez ten podmiot usługi muszą zostać objęte zwolnieniem podatkowym.

Mając na uwadze przedstawione powyżej stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Spółka wskazuje, że usługi wykonywane przez nią na rzecz Ubezpieczycieli będą się mieściły w zakresie usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych (tj. usług agentów i brokerów ubezpieczeniowych). Dotyczy to także usług w zakresie organizowania i nadzorowania czynności agencyjnych innych agentów, gdzie Spółka będzie pozostawała w pośredniej relacji z klientami będącymi stroną umów ubezpieczenia. W konsekwencji, wspomniane usługi będą objęte zwolnieniem podatkowym określonym w przepisie art. 135 ust. 1 pkt 1 Dyrektywy 2006/112WE. Spółka pragnie także zwrócić uwagę na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig. Powyższy wyrok dotyczący kwestii pośrednictwa finansowego odnosi się do istoty samego pośrednictwa, do którego należą usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

TSUE stwierdził bowiem w ww. orzeczeniu, że Pojęcie pośrednictwa zawarte w art. 13 część B lit. d) pkt 1-5 szóstej dyrektywy nie jest zdefiniowane przez tę dyrektywę. Trybunał orzekł już jednak w kontekście pkt 5 tego przepisu, że pojęcie to obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę.

Z powyższego wynika, że dla usługi pośrednictwa charakterystyczne są następujące elementy

• pośrednik nie jest stroną umów, do zawarcia których się przyczynia,
• działalność pośrednika różni się od czynności wykonywanych przez strony umów, do zawarcia których przyczynia się pośrednik,
• pośrednik świadczy w istocie usługę na rzecz jednej ze stron umów, do zawarcia których przyczynia się pośrednik,
• za takie usługi pośrednik jest odrębnie wynagradzany.

Mając powyższe na uwadze Spółka wskazuje, że wszystkie elementy usługi pośrednictwa są spełnione w odniesieniu do czynności, które Spółka będzie wykonywała na rzecz Ubezpieczycieli. W szczególności Spółka nie będzie stroną umów ubezpieczenia, gdyż stronami takich umów będą zawsze Ubezpieczyciel oraz klient. W związku z zawarciem umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka nie będzie zapewniała ochrony ubezpieczeniowej klientom (ochronę taką zapewni bowiem Ubezpieczyciel). Spółka świadczyć będzie swoje usługi na rzecz Ubezpieczycieli, będących stroną umowy ubezpieczenia i świadczących usługi ubezpieczeniowe na rzecz klienta. Za wykonywane świadczenia Spółka uzyska od Ubezpieczycieli odrębne wynagrodzenie. Tym samym spełnione będą warunki określone przez Trybunał Sprawiedliwości dla uznania czynności wykonywanych przez Spółkę za usługę pośrednictwa w rozumieniu, jakie temu pojęciu zostało nadane w przepisie art. 13 (B) lit. a VI Dyrektywy, a następnie w przepisie art. 135 ust. 1 pkt 1 Dyrektywy 2006/1 12/WE.

Ponadto w przedmiotowym orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości zauważył, że dla wykonywania usług pośrednictwa nie jest konieczne, aby pośrednik kontaktował się bezpośrednio z obydwiema stronami umowy, do zawarcia której się przyczynił. W konsekwencji należy stwierdzić, że fakt, że Spółka będzie organizowała i nadzorowała pracę innych agentów mających bezpośredni kontakt z klientami, pozwala na sklasyfikowanie jej działań jako usług pośrednictwa ubezpieczeniowego objętego zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

Podsumowując powyższe należy wskazać, że w ocenie Trybunału Sprawiedliwości usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego takie jak te, które będą wykonywane przez Spółkę na podstawie umów z Ubezpieczycielami, mieszczą się w pojęciu usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych (tj. usług agentów i brokerów ubezpieczeniowych) i jako takie będą objęte zwolnieniem od podatku od wartości dodanej na podstawie przepisów VI Dyrektywy, a obecnie Dyrektywy 2006/112/WE.

5. Stanowisko organów podatkowych.

Spółka pragnie ponadto wskazać, że prezentowane w niniejszym wniosku stanowisko znajduje uzasadnienie w linii orzeczniczej Ministra Finansów działającego za pośrednictwem Dyrektorów Izb Skarbowych wydających interpretacje indywidualne.

Jakkolwiek przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT wszedł w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2011 r., do chwili obecnej zostało wydanych kilka interpretacji podatkowych, które wskazują, że przyjęta przez Spółkę interpretacja przepisów ustawy o VAT jest prawidłowa, a w konsekwencji, iż usługi takie jak te wykonywane przez Spółkę będą objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług. Spółka ma świadomość, że zaprezentowane poniżej stanowiska zostały wyrażone w indywidualnych sprawach podatników, niemniej powołuje je ze względu na podobieństwo tych spraw do swojej sytuacji przedstawionej w niniejszym wniosku.

Spółka zwraca uwagę na interpretację indywidualną z dnia 8 sierpnia 2011 r. nr ILPP1/443 -738/11-4/MS wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, w której organ podatkowy odnosząc się do usług wykonywanych przez pośrednika ubezpieczeniowego wskazał, że w opisie sprawy Zainteresowana wskazała, iż posiada status agenta ubezpieczeniowego. Zatem spełnia warunek podmiotowy wynikający z ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a czynności przez nią wykonywane są uznawane w myśl tej ustawy za pośrednictwo ubezpieczeniowe (czynności związane z wykonywaniem umów ubezpieczenia). Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy dotyczące pośrednictwa ubezpieczeniowego, stwierdzić należy, że czynności w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez wnioskodawczynię posiadającą status agenta ubezpieczeniowego, korzystają ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o ile Wnioskodawczyni spełnia warunki określone w art. 7 ust. 1 oraz art. 9 ust. 1 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Jak zatem wynika z powyższej interpretacji, organ podatkowy dostrzegł, iż regulacje ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym mają istotne znaczenie dla ustalenia, czy określone czynności mieszczą się w katalogu czynności definiowanych ogólnie jako pośrednictwo ubezpieczeniowe - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zwrócił także uwagę na fakt, iż podatnik w powołanej wyżej interpretacji spełnił kryteria podmiotowe niezbędne dla świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Podobne stanowisko zajął także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 21 marca 2011 r. nr IPPP3/443-65/11-2/JF, w której odniósł się do wniosku podatnika wskazującego, że prowadzi działalność w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz zakładu ubezpieczeń. Organ podatkowy powołał właściwe przepisy ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. W szczególności zaś przepis art. 4 pkt 1 ww. ustawy i stwierdził, że Na mocy powołanych przepisów zwolnieniu od podatku podlega m.in. świadczenie usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Przy czym pośrednictwo ubezpieczeniowe należy rozumieć zgodnie z ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Ustawa ta czynności agencyjne wykonywane przez agenta w ramach pośrednictwa ubezpieczeniowego nakazuje rozumieć jako czynności wykonywane w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych. Wobec tego powyższe czynności, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, należy uznać za podlegające zwolnieniu od opodatkowania VAT.

Powyższe stanowisko jest zbieżne ze stanowiskiem Spółki. Z uwagi na fakt, że czynności jakie Spółka będzie wykonywać na rzecz Ubezpieczycieli, w szczególności czynności polegające na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych, mieszczą się w katalogu świadczeń zdefiniowanych w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym jako czynności agencyjne (czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego). Świadczenia takie będą objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Analogiczna argumentacja została ponadto przedstawiona w poniższych interpretacjach indywidualnych:

1. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2011 r. nr IPPP2/443-983/10 -4/IG,
2. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 maja 2011 r. nr IPPP2/443-233/11-2/KG,
3. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lipca 2011 r. nr IPPP1/443-695/11-2/AS.

Mając powyższe na uwadze Spółka wskazuje, że prezentowane stanowisko Spółki, zgodnie z którym świadczenia pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez Spółkę w ramach umów zawieranych z Ubezpieczycielami będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług, znajduje potwierdzenie w dotychczasowej linii orzeczniczej organów podatkowych.

6. Podsumowanie.

Podsumowując przedstawione stanowisko Spółka wskazuje, że wykonywane przez nią świadczenia opisane w stanie faktycznym wniosku będą spełniały warunki do objęcia ich zwolnieniem od podatku od towarów i usług. Zwolnienie przewidziane w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT będzie musiało być przez Spółkę stosowane w szczególności z uwagi na fakt, iż:

1. Spółka zawarła z Ubezpieczycielem umowę pośrednictwa ubezpieczeniowego (umowę agencyjną), a także zamierza zawierać podobne umowy w innymi Ubezpieczycielami w przyszłości, i została zgłoszona do rejestru agentów ubezpieczeniowych, w związku z czym uzyskała status agenta ubezpieczeniowego,
2. usługi wskazane w stanie faktycznym, które Spółka będzie wykonywała na rzecz Ubezpieczycieli za wynagrodzeniem jako agent ubezpieczeniowy, zostały zdefiniowane przez ustawodawcę jako czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego (czynności agencyjne),
3. w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE usługi takie są traktowane jako usługi pokrewne świadczone przez agentów ubezpieczeniowych i w związku z tym korzystają ze zwolnienia podatku VAT (art. 135 ust. 1 pkt 1 Dyrektywy 2006/112/WE).

W konsekwencji Spółka stwierdza, że usługi wykonywane przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli w ramach zawieranych umów pośrednictwa ubezpieczeniowego (umów agencyjnych) będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

W pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca wykonuje czynności określone w art. 4 pkt 1 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym w zakresie administrowania jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych. Ww. przepisy ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, na które powołuje się Wnioskodawca niewątpliwie mogą być pomocne przy klasyfikacji usług jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych dla potrzeb podatku VAT w celu skorzystania ze zwolnienia z tego podatku. Jednakże należy mieć na uwadze, że terminy używane do określenia zwolnień podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie transakcje ubezpieczeniowe nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B(a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka w ramach rozwoju swojej działalności Starter rozpoczęła nawiązywanie współpracy z podmiotami prowadzącymi działalność ubezpieczeniową (Ubezpieczycielami), w ramach której zawiera z Ubezpieczycielami umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego (umowy agencyjne). Na podstawie tych umów Spółka będzie wykonywała na rzecz Ubezpieczycieli czynności polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia, uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu, w imieniu lub na rzecz Ubezpieczycieli, wykonywania czynności agencyjnych przez innych agentów ubezpieczeniowych, w zakresie związanym z zawieraniem przez tych agentów umów ubezpieczenia indywidualnego. Z tytułu świadczenia wymienionych wyżej usług pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka będzie otrzymywała od Ubezpieczycieli wynagrodzenie przewidziane w umowach agencyjnych. Spółka posiada status agenta ubezpieczeniowego. W zależności od treści konkretnej umowy agencyjnej zawartej z danym Ubezpieczycielem, zakres czynności agencyjnych może obejmować wszystkie wymienione powyżej czynności lub tylko niektóre z nich. Na przykład w ramach czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka będzie organizowała i nadzorowała wykonywanie czynności agencyjnych przez innych agentów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela, w szczególności Spółka będzie:

1. prowadzić bieżący instruktaż z zakresu produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela dla agentów objętych nadzorem Spółki,
2. koordynować sprzedaż produktów ubezpieczeniowych przez agentów objętych nadzorem Spółki,
3. analizować skuteczność sprzedaży ubezpieczeń przez agentów objętych nadzorem Spółki, a w przypadku niezadowalających wyników podejmować skuteczne działania na rzecz poprawy sprzedaży,
4. koordynować działania marketingowe i reklamowe zmierzające do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki,
5. podejmować współpracę z Ubezpieczycielem w celu ustalenia zasad koordynowania działań marketingowych i reklamowych zmierzających do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki,
6. współpracować z Ubezpieczycielem w zakresie prowadzenia systemów motywacyjnych dla agentów objętych nadzorem Spółki,
7. kierować do zarządu Ubezpieczyciela wnioski w sprawach wprowadzania nowych produktów ubezpieczeniowych do sprzedaży przez agentów objętych nadzorem Spółki.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Zainteresowany nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisu sprawy wynika, iż między Wnioskodawcą a klientami nie zaistnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawca nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z kolei, w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C 472/03 wskazał, że wspomniane zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Jak zauważył Trybunał w ww. orzeczeniu jego przedmiotem jest wykładnia pojęcia transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi, świadczonymi przez maklerów i ich przedstawicieli (brokerów i pośredników ubezpieczeniowych) w rozumieniu art. 13 część B lit. a) szóstej Dyrektywy i uściślenie, czy pojęcie to, niezdefiniowane w tej dyrektywie, dotyczy takich czynności, jak te, które stanowią przedmiot postępowania przed sądem krajowym które dotyczą: przyjmowania wniosków ubezpieczeniowych, oceny ryzyka ubezpieczeniowego, oceny konieczności badania lekarskiego, podejmowania decyzji o przyjęciu ryzyka, o ile takie badanie nie okaże się konieczne, wydawania polis i administrowania nimi oraz rozwiązywania umów ubezpieczenia, jak również zmian taryfowych i kontraktowych, zbierania składek, zarządzania szkodami, ustalania i wypłacania prowizji pośrednikom ubezpieczeniowym i zapewniania utrzymywania kontaktów z nimi, zajmowania się aspektami dotyczącymi reasekuracji i dostarczania informacji ubezpieczającym i pośrednikom ubezpieczeniowym, jak również innym zainteresowanym podmiotom, takim jak władze podatkowe.

Trybunał w przywołanym orzeczeniu stwierdził, że ww. usługi nie są transakcjami ubezpieczeniowymi w rozumieniu art. 13 część B lit. a) szóstej Dyrektywy, mimo że mają wkład w istotną treść działalności zakładu ubezpieczeniowego, to nie stanowią również usług charakteryzujących czynności pośrednika ubezpieczeniowego.

Kierując się treścią ww. orzeczenia należy stwierdzić, że istotą pośrednictwa ubezpieczeniowego jest wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem co nie oznacza, że inne czynności nie mogą być uznane za pośrednictwo ubezpieczeniowe. Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, iż działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Jak wskazała Spółka, zawarła ona umowę agencyjną z Ubezpieczycielem, w ramach której będzie organizowała i nadzorowała wykonywanie czynności agencyjnych przez innych agentów ubezpieczeniowych na rzecz Ubezpieczyciela, w szczególności będzie prowadziła bieżący instruktaż z zakresu produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela dla agentów objętych nadzorem Spółki, koordynowała sprzedaż produktów ubezpieczeniowych przez agentów objętych nadzorem Spółki, analizowała skuteczność sprzedaży ubezpieczeń przez agentów objętych nadzorem Spółki, a w przypadku niezadowalających wyników podejmować skuteczne działania na rzecz poprawy sprzedaży, koordynowała działania marketingowe i reklamowe zmierzające do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki, podejmowała współpracę z Ubezpieczycielem w celu ustalenia zasad koordynowania działań marketingowych i reklamowych zmierzających do zwiększenia skuteczności sprzedaży produktów ubezpieczeniowych Ubezpieczyciela przez agentów objętych nadzorem Spółki, współpracowała z Ubezpieczycielem w zakresie prowadzenia systemów motywacyjnych dla agentów objętych nadzorem Spółki, kierowała do zarządu Ubezpieczyciela wnioski w sprawach wprowadzania nowych produktów ubezpieczeniowych do sprzedaży przez agentów objętych nadzorem Spółki.

W konsekwencji, ww. usługi nie będą stanowić pośrednictwa ubezpieczeniowego, gdyż Wnioskodawca będzie wykonywał różnego rodzaju czynności zmierzające do nadzorowania i koordynowania wykonywanych przez innych agentów czynności agencyjnych. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą w rezultacie rozumiane jako usługi menadżerskie polegające na wspieraniu innych agentów Ubezpieczyciela w wykonywaniu należących do nich czynności, bez wchodzenia w stosunki umowne z ubezpieczonymi.

W związku z tym, czynności wykonywane na rzecz agenta ubezpieczeniowego Ubezpieczyciela będące przedmiotem wniosku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy agencyjnej nie można także uznać za usługę stanowiącą element usługi ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. Bowiem, charakter tych czynności wskazuje, iż co prawda mających wpływ na działalność gospodarczą agenta, jednakże nie można ich uznać za usługę stanowiącą element usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, niezbędną do jej świadczenia. Zatem czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

W tym miejscu przytoczyć należy wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2000 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs Excise przeciw CSC Financial Services Ltd, w którym wskazano, iż sam fakt, iż jakiś element składowy jest niezbędny do dokonania transakcji zwolnionej z podatku, nie gwarantuje, iż usługa, która ten element składowy zawiera, jest sama w sobie zwolniona z opodatkowania.

Reasumując, przedmiotowe czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz zakładów ubezpieczeń w ramach zawartej umowy agencyjnej nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 i ust. 13 ustawy.

W konsekwencji usługi świadczone przez Wnioskodawcę należy opodatkować stawką VAT w wysokości 23% albowiem ani w ustawie VAT, ani też w aktach wykonawczych do tej ustawy nie przewidziano stawki preferencyjnej dla usług opisanych we wniosku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu