Interpretacja indywidualna z dnia 20.01.2012, sygn. ILPP1/443-1351/11-6/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Użytkowanie wieczyste ustanowione w roku 2005. Czynność niepodlegająca VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Powiatu, przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2011 r. (data wpływu 20 października 2011 r.), uzupełnionym pismami z dnia 16 stycznia 2012 r. (data wpływu 19 i 20 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży nieruchomości dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży nieruchomości dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu. Pismami z dnia 16 stycznia 2012 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Starosta działając w imieniu Skarbu Państwa, po uzyskaniu zgody Wojewody wyrażonej w zarządzeniu z dnia 29 lipca 2011 r. planuje dokonać, na rzecz użytkownika wieczystego w drodze bezprzetargowej sprzedaży nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 1240 o pow. 1.0275 ha, oddanej w użytkowanie wieczyste do dnia 05 grudnia 2089 r., dla której w Sądzie Rejonowym prowadzona jest księga wieczysta.

Obecny użytkownik wieczysty - przedsiębiorstwo, na rzecz którego nastąpi sprzedaż prawa własności przedmiotowej nieruchomości gruntowej nabył prawo użytkowania wieczystego działki nr 1240 oraz prawo własności budynków Aktem Notarialnym z dnia 13 grudnia 2005 r. (umowa sprzedaży) od Sp. z o.o. Nieruchomość w planie zagospodarowania przestrzennego miasta zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej z dnia 29 maja 2006 r. położona jest na terenie istniejącej zabudowy usługowej wraz z określonymi warunkami zagospodarowania i zabudowy. Działka zabudowana jest budynkami i urządzeniami. Budynki i urządzenia stanowią odrębną własność użytkownika wieczystego. W ewidencji gruntów i budynków działka oznaczona jest jako Ba- tereny przemysłowe. Nieruchomość jest uzbrojona. Bezpośrednie sąsiedztwo nieruchomości stanowi zabudowa mieszkaniowa i usługowa.

Dla w/w nieruchomości rzeczoznawca majątkowy sporządził operat szacunkowy. Określona w operacie szacunkowym wartość nie zawiera podatku od towarów usług VAT. Zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami cena sprzedaży w drodze bezprzetargowej nie może być niższa niż jej wartość (określona w operacie szacunkowym), tak więc w przypadku sprzedaży na rzecz użytkownika wieczystego prawa własności nieruchomości gruntowej za cenę równą jej wartości, Powiat jeśli byłby zobowiązany do zapłaty podatku VAT. obniżyłby faktycznie wartość nieruchomości.

Pismami z dnia 16 stycznia 2012 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego wskazując, iż: Wojewoda na podstawie decyzji z dnia 16 listopada 1992 r. stwierdził z dniem 5 grudnia 1990 r. prawo użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego działkę nr 1240, na rzecz Przedsiębiorstwa ().

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym należy przyjąć, że na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Powiat jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży omawianej nieruchomości gruntowej...

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej wieczystego użytkownika nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu od towarów i usług.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że dostawą towaru w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, było już ustanowienie użytkowania wieczystego na gruncie Skarbu Państwa na rzecz użytkownika wieczystego. W tym momencie podmiot ten otrzymał prawo do dysponowania nieruchomością w takim samym zakresie, jak gdyby był jej właścicielem. Do ustanowienia tego prawa dochodzi w roku wpisu do księgi wieczystej, tak więc skoro to miało miejsce przed wprowadzeniem przepisów dotyczących podatku VAT, to czynność ta nie może podlegać opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem, sprzedaż nieruchomości, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru między tymi samymi stronami. Podkreślić należy, że sprzedaż nieruchomości na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na władztwo do rzeczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

W świetle art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 k.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej nieruchomości budynków i innych urządzeń.

Z powyższego wynika, że zabudowania znajdujące się na nieruchomości gruntowej oddanej w wieczyste użytkowanie stanowią odrębny przedmiot własności.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. W myśl art. 32 ust. 2 tejże ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Starosta planuje dokonać na rzecz użytkowników wieczystych sprzedaży nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa. Obecny użytkownik nabył prawo użytkowania wieczystego działki nr 1240 oraz prawo własności budynków aktem notarialnym z dnia 13 grudnia 2005 r. od Sp. z o.o., które z kolei uzyskało prawo użytkowania wieczystego wskazanej działki z dniem 5 grudnia 1990 r.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi fakt, czy sprzedaż prawa własności gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste na rzecz użytkownika wieczystego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zauważyć, iż do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym, opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004 r. nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, aż do momentu wygaśnięcia umowy o wieczyste użytkowanie nieruchomości lub w związku z jej wykupem.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz pierwotnego użytkownika prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości. Obecny użytkownik wieczysty przedmiotowej nieruchomości gruntowej nabył prawo do dysponowania gruntem jak właściciel na mocy umowy sprzedaży. Zatem w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług doszło już do dostawy gruntu na rzecz obecnego wieczystego użytkownika.

W związku z tym, sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru. Sprzedaż nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na władztwo do rzeczy, które pierwotny użytkownik wieczysty uzyskał już w dacie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego gruntu, zaś obecny w momencie jego nabycia. W konsekwencji, zbycie nieruchomości na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, sprzedaż przedmiotowej nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym na rzecz jej użytkownika wieczystego nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i pozostaje poza zakresem ustawy. Skutkiem powyższego Wnioskodawca nie jest zobligowany do zapłaty podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 442 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu