Interpretacja indywidualna z dnia 19.10.2012, sygn. IPPP3/443-787/12-2/KC, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

w zakresie posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30.07.2012 r.(data wpływu 06.08.2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 06.08.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność w zakresie wynajmu i dzierżawy zastrzeżonych systemów do przygotowywania i zatłaczania płynu szczelinującego. Wnioskodawca jest zagraniczną spółką osobową prawa kanadyjskiego z siedzibą w Calgary. Należy zaznaczyć, iż wspólnicy Spółki są osobami prawnymi z siedzibą w Kanadzie. Spółka rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce powołując do tego celu oddział pod firmą P. spółka komandytowa oddział w Polsce z siedzibą Warszawie (dalej: Oddział). W dniu 27 lutego 2012r. Oddział został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego. Dla celów prowadzonej w Polsce działalności gospodarczej Spółka uzyskała numer identyfikacji podatkowej NIP jak również status podatnika VAT i VAT UE. Ponadto Posejdon otworzył rachunek bankowy w Polsce, który będzie wykorzystywany do dokonywania rozliczeń z tytułu świadczonych przez Oddział usług. W chwili obecnej Oddział Spółki nie zatrudnia pracowników.

W uchwale komplementariusza Spółki z dnia 25 stycznia 2012 r. ustanowiony został przedstawiciel Spółki w Oddziale, z prawem do dokonywania wszelkich ustaleń, wykonywania wszystkich czynności i działań oraz podpisywania i wykonywania wszystkich dokumentów i instrumentów sporządzonych w formie pisemnej w imieniu Oddziału w Polsce w związku z wykonywaną w Polsce działalnością. Czynności te będą zasadniczo wykonywane przez przedstawiciela z Kanady.

Działalność Oddziału w Polsce polega na świadczeniu usług wynajmu i obsługi naziemnych zbiorników na wodę wykorzystywaną w procesie szczelinowania hydraulicznego stosowanego przy wydobyciu gazu łupkowego. Oferowane przez Oddział usługi wynajmu obejmują także instalację sprzętu w miejscu wskazanym przez kontrahenta oraz nadzór nad ich prawidłowym funkcjonowaniem w okresie wynajmu. Zbiorniki zostały zaimportowane przez Oddział Spółki ze Stanów Zjednoczonych Ameryki i udostępnione polskiemu usługobiorcy.

Ze względu na fakt, iż Umowa najmu zbiorników (dalej: Umowa) została zawarta przed formalną rejestracją Oddziału w Polsce, jej stroną jest Spółka. Jednak usługi wynajmu świadczone są przez Oddział, za pomocą alokowanych do niego środków (wyposażenia) w postaci zbiorników oraz niezbędnego osprzętu tj. usługi są świadczone przy pomocy majątku stanowiącego własność Oddziału. Umowa została zawarta na okres jednego roku, z możliwością przedłużenia, jeśli kontrahent zgłosi takie zapotrzebowanie. Mając na uwadze możliwy wzrost zapotrzebowania na oferowane przez Oddział usługi (rozwój branży wydobywczej w obszarze gazu łupkowego), w przyszłości Oddział może świadczyć usługi wynajmu także innym kontrahentom w Polsce.

W celu nadzorowania prawidłowego wykonania kontraktu i świadczenia usług w Polsce, Spółka wyznaczyła osobę, posiadającą odpowiednią wiedzę merytoryczną i techniczną która jest odpowiedzialna za właściwe wykonanie kontraktu. W oparciu o dotychczasowe doświadczenie biznesowe, Spółka zakłada, iż dla prawidłowego wykonania kontraktu, wymagane będzie kilka wizyt tej osoby w Polsce, podczas których weryfikowany będzie m.in. stan techniczny wynajmowanego wyposażenia.

Księgi rachunkowe oraz podatkowe Oddziału będą prowadzone zgodnie z ustawą o rachunkowości przez podmiot zewnętrzny świadczący usługi księgowe. Dostęp do ewidencji księgowej oraz podatkowej będzie możliwy z terytorium Polski.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z opisanym stanem faktycznym Spółka posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce w rozumieniu art. 28b ust. 2 Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) (dalej: Ustawa o VAT)...

Spółka stoi na stanowisku, iż zgodnie z art. 28b ust. 2 Ustawy o VAT Spółka posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. W przypadku jednak, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba łub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności.

Z kolei w myśl art. 17 ust. 4 Ustawy o VAT podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu usług świadczonych przez podmioty niemające siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju jest usługobiorca.

Tym samym, w celu prawidłowego ustalenia miejsca świadczenia usług a także podmiotu obowiązanego do rozliczenia podatku istotne jest nie tylko ustalenie miejsca siedziby usługobiorcy, ale także czy posiada ona stałe miejsca prowadzenia działalności w innym miejscu, które bierze udział w świadczeniu usług oraz jest zdolne do ich nabywania.

Ponieważ Spółka nie posiada siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, dlatego dla ustalenia, który z uczestników transakcji, w których bierze udział Spółka, tj. dostawca usług, czy nabywca zobowiązany jest do zadeklarowania i rozliczenia podatku VAT należnego konieczne jest ustalenie, czy Spółka, jako podmiot świadczący i nabywający usługi, posiada na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności uczestniczące w tych transakcjach. W szczególności, czy zarejestrowany przez Spółkę Oddział stanowi stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.

Należy zaznaczyć, iż zarówno przepisy Ustawy o VAT jak również przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia stałe miejsce prowadzenia działalności. Pojęcie to jest pojęciem wspólnotowym wynikającym z VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. oraz Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. Zagadnienie to zostało zdefiniowane w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. do Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (dalej Rozporządzenie).

Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r.

Podstawowym celem Rozporządzenia jest zapewnienie jednolitego stosowania systemu VAT, poprzez określenie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2006/112/WE, w szczególności w odniesieniu do podatników, dostawy towarów i świadczenia usług oraz miejsca transakcji podlegających opodatkowaniu. Rozporządzenie, jako wiążące i mające bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich, nie wymaga implementacji do przepisów krajowych.

Zgodnie z pkt 14 Rozporządzenia, w celu zapewnienia jednolitego stosowania zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej podatnika, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Należy w tym celu stosować możliwie jak najbardziej precyzyjne i obiektywne kryteria oraz uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

I tak, w myśl art. 11 Rozporządzenia na użytek stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (z punktu widzenia statusu usługobiorcy) oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, (...) które charakteryzuje się:

• wystarczającą stałością oraz

• odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego,

by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Ponadto na użytek stosowania m.in. art. 45 dyrektywy 2006/112/WE stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (z punktu widzenia statusu usługodawcy) oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, (...) które charakteryzuje się:

• wystarczającą stałością oraz

• odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego,

by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje.

Jednocześnie, zgodnie z Rozporządzeniem, fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE

Wykształcenie definicji legalnej pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej rozwiązuje wcześniejsze problemy interpretacyjne, a jednocześnie odwołuje się do wypracowanego dotychczas w doktrynie i orzecznictwie rozumienia tego pojęcia. Dla wypracowania definicji przedmiotowego terminu największe znaczenie miał dorobek orzeczniczy TSUE, który to jako organ upoważniony do dokonywania wykładni norm prawa wspólnotowego, ustalił kluczowe cechy charakteryzujące to pojęcie. Biorąc pod uwagę, iż przyjęta w art. 11 Rozporządzenia wykonawczego definicja legalna tego zwrotu w znaczącej mierze bazuje na dotychczasowej praktyce TSUE, dorobek Trybunału w tym zakresie nadal pozostaje aktualny.

Zagadnienie to było przedmiotem rozważań przez TSUE m.in. w następujących orzeczeniach:

• C-168/84 pomiędzy Günter Berkholz a Finanzamt Hamburg-Mitte-Altstadt (Niemcy) z 4 lipca 1984 r.,

• C-231/94 pomiędzy Faaborg-Gelting Linien AtS a Finanzamt Flensburg (Niemcy) z dnia 2 maja 1996 r.

• C-190/95 pomiędzy ARO Lease BV a Inspecteur van de Belastingdienst Grote Ondernemingen te Amsterdam (Holandia) z 17 lipca 1977 r.

Jak dotąd, orzecznictwo TSUE wskazywało, że powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności w każdym przypadku będzie stanowiło rezultat działalności gospodarczej podatnika. Jednakże nie oznacza to, iż każdy rodzaj działalności gospodarczej automatycznie będzie skutkował powstaniem stałego miejsca prowadzenia działalności na gruncie regulacji VAT. Samo prowadzenie takiej działalności na terenie danego kraju nie powoduje powstania stałego miejsca prowadzenia działalności, w sytuacji, gdy łącznie kilka kluczowych cech wyodrębnionych przez TSUE, nie będzie charakteryzowało aktywności przejawianej przez podatnika.

Na podstawie przywołanego orzecznictwa można wskazać następujące przesłanki, których spełnienie zdaniem TSUE kreuje istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności:

1. w danym miejscu istnieje stałe zaplecze techniczne i ludzkie niezbędne do świadczenia usług określonego rodzaju;
2. istniejące zaplecze techniczne i ludzkie umożliwia świadczenie ww. usług w sposób niezależny od działalności głównego podmiotu (niezależność decyzyjna);
3. działalność prowadzona przez stałe miejsce prowadzenia działalności jest wykonywana w pewnym minimalnym zakresie.

Stale miejsce prowadzenia działalności Spółki w Polsce.

Biorąc pod uwagę definicję zawartą w Rozporządzeniu, a także kryteria sformułowane w orzecznictwie TSUE Spółka stoi na stanowisku, iż posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności (Oddział), poprzez które świadczy usługi wynajmu i dzierżawy zastrzeżonych systemów do przygotowywania i zatłaczania płynu szczelinującego.

1. Kryterium stałości prowadzonej działalności

Obecność Spółki w Polsce ma charakter działalności zorganizowanej i poparta jest założeniem Oddziału w Polsce, który świadczy usługi wynajmu i dzierżawy zastrzeżonych systemów do przygotowywania i zatłaczania płynu szczelinującego stosowanego przy wydobyciu gazu łupkowego. Powołanie i zarejestrowanie przez Spółkę Oddziału w Polsce wskazuje na zamiar stałego prowadzenia działalności z tego miejsca.

Zgodnie z umową zawartą z polskim kontrahentem usługi będą realizowane przez Oddział przez okres co najmniej roku z możliwością przedłużenia okresu ich świadczenia, jeśli kontrahent zgłosi takie zapotrzebowanie. Ponadto biorąc pod uwagę zwiększone zainteresowanie wydobyciem gazu łupkowego w Polsce Spółka zakłada, iż zapotrzebowanie na jej usługi będzie rosnąć i możliwe jest także świadczenie usług przez Oddział na rzecz innych kontrahentów.

Zatem, zdaniem Spółki, należy uznać, iż jej obecność w Polsce poprzez zarejestrowany Oddział świadczący usługi dla polskiego kontrahenta charakteryzuje się stałością, a także wskazuje na zamiar prowadzenia działalności z tego miejsca, w stopniu wymaganym dla powstania stałego miejsca prowadzenia działalności dla celów VAT. Przede wszystkim zakres obecności Spółki w Polsce jest wystarczający by umożliwić odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (np. usługi księgowe, doradztwo podatkowe, wynajem biura, usługi techniczne związane z obsługą zbiorników, itp.) oraz by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje (wynajem zbiorników).

1. Kryterium niezależności prowadzonej działalności

Spółka stoi na stanowisku, iż świadczone przez nią usługi poprzez posiadany przez nią Oddział w Polsce mają niezależny charakter. Usługi te świadczone są poprzez alokowane do niego środki stanowiące zbiorniki oraz niezbędny osprzęt. Ponadto wszelkie decyzje dotyczące Oddziału są podejmowane przez wyznaczonego przedstawiciela Spółki w Oddziale. Osoba ta posiada prawo do dokonywania wszelkich ustaleń, wykonywania wszystkich czynności i działań oraz podpisywania i wykonywania wszystkich dokumentów i instrumentów sporządzonych w formie pisemnej w imieniu Oddziału w Polsce w związku z wykonywaną w Polsce działalnością.

1. Kryterium odpowiednich zasobów ludzkich i technicznych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny Spółka uważa, iż posiada na terytorium Polski zaplecze techniczne i ludzkie niezbędne do świadczenia usług, które wykonuje w Polsce, tj. wynajem i dzierżawa zbiorników. Oddział Spółki w Polsce posiada środki techniczne - zbiorniki oraz niezbędny osprzęt - przy wykorzystaniu których świadczy usługi na terytorium Polski. Zatem Spółka ma możliwość wystarczające zaplecze techniczne do realizacji kontraktu zawartego z polskim kontrahentem.

Ponadto w celu realizacji niniejszego kontraktu osoba wyznaczona przez Spółkę nadzoruje prawidłowe wykonanie usług, podczas swoich wizyt w Polsce. Osoba ta posiada odpowiednią wiedzę techniczną i merytoryczną do nadzorowania wykonania kontraktów tego rodzaju, a dotychczasowe doświadczenie Spółki wskazuje, iż dla prawidłowego wykonania usług świadczonych przez Oddział nie jest konieczna ciągła obecność takiej osoby w miejscu świadczenia tych usług.

Ponadto do celów zarządzania i organizowania działalności Oddziału została wyznaczona odpowiednio wykwalifikowana osoba przedstawiciel Spółki w Oddziale, której kompetencje obejmują wszelkie decyzje dotyczące Oddziału i działalności na terytorium Polski.

Spółka pragnie także podkreślić, iż minimalne kryteria jakie musi posiadać stałe miejsce prowadzenia działalności, wskazane zarówno w Rozporządzeniu jak i w orzecznictwie TSUE, powinny być indywidualnie oceniane w każdym przypadku, odnosząc się każdorazowo do natury i charakteru usług wykonywanych przez potencjalne stałe miejsce prowadzenia działalności. Oznacza to, że spełnienie kryterium stałości oraz zaplecza technicznego i ludzkiego należy oceniać wyłącznie w kontekście konkretnych usług wykonywanych przez to miejsce, a nie wykonywania wszelkich usług (by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje). W praktyce bowiem warunki niewystarczające do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności dla jednego rodzaju usług, dla innego typu usług będą zapewniać już minimalny poziom stałości i zaplecza techniczno ludzkiego.

Reasumując, ze względu na fakt, iż przesłanki wynikające z art. 11 Rozporządzenie jak również wskazane w orzecznictwie TSUE, wymagane w celu powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce zostały spełnione dla świadczonych przez Oddział Spółki usług, należy uznać, iż Oddział Spółki stanowi zgodnie z art. 28b ust. 2 Ustawa o VAT jej stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce dla celów podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 396 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie