Temat interpretacji

P o s t a n o w i e n i e

Na podstawie art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu po rozpatrzeniu wniosku pełnomocnika w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego,

p o s t a n a w i a:

zawarte we wniosku stanowisko podatnika uznać za prawidłowe

U z a s a d n i e n i e

W rozpatrywanym wniosku pełnomocnik zwrócił się o dokonanie interpretacji przepisu art.86 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 z późn. zm.), w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz.798), w przedstawionym niżej stanie faktycznym:

Podatnik - będący rolnikiem, który zrezygnował ze zwolnienia z podatku od towarów i usług - zakupił ciągnik rolniczy i otrzymał fakturę VAT, w której jako nabywca podani są z imienia i nazwiska: jego żona oraz on sam. Podatnik pozostaje z małżonką we wspólności ustawowej. Pozostałe dane tj. numer NIP i adres dotyczą wymienionego podatnika.

W związku z powyższym pełnomocnik podatnika zwraca się z zapytaniem: czy wykazując przedmiotową fakturę w deklaracji VAT-7 nie naruszy istniejącego prawa. Zdaniem wnioskodawcy podatek naliczony wynikający z przedmiotowej faktury podlega odliczeniu.Zapytujący wskazuje, że opisana faktura dotyczy zakupu środka trwałego wykorzystywanego w prowadzonym gospodarstwie, co jest zgodne z powołanym wyżej art.86 ust.2 ustawy VAT, oraz § 9 rozporządzenia VAT, w którym to przepisie mówi się, iż "faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej...".

Przy tak określonym stanie faktycznym Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art.31 ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz.59) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek(wspólność ustawowa). Dorobkiem małżonków są, zgodnie z art.32 § 1 ww. ustawy, przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania tej wspólności przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nie objęte wspólnością stanowią majątek odrębny każdego z małżonków. Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej. W czasie trwania wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również nie może rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art.35 ww. ustawy). Oboje małżonkowie są wprawdzie obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, jednakże każdy z nich może zarząd ten wykonywać samodzielnie z zastrzeżeniem, że dla dokonania przekraczających zakres wspólnego zarządu wymagana jest zgoda współmałżonka wyrażona w formie przewidzianej dla danej czynności prawnej (art.36 ww. ustawy).

Zgodnie z art.15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 z późn. zm.) - dalej: ustawa o VAT - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art.15 ust.2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art.5 ust.1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art.86 ust.1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem przepisów enumeratywnie określonych w tym artykule. Stosownie natomiast do art.88 § 3a pkt 4a) ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy stwierdzają one czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności, jest to tzw. materialna wadliwość faktury.

Zagadnieniem wymagającym rozważenia na tle stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu jest istnienie materialnej wadliwość faktury w sytuacji, gdy faktura wystawiona jest na oboje małżonków, co odpowiada uregulowaniom Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, natomiast nie jest zgodne z przepisami ustawy o VAT regulującymi prawo do odliczenia, skoro podatnikiem tego podatku jest tylko jeden z małżonków.

Innymi słowy: czy nabycie środka trwałego przez oboje małżonków, z których tylko jeden jest podatnikiem VAT, wyklucza możliwość skorzystania przez tego ostatniego z odliczenia podatku naliczonego na podstawie faktury, wystawionej dla obojga małżonków.

Zgodnie z obecnie obowiązującym na gruncie orzecznictwa i doktryny poglądem autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, iż stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mogą kształtować zakres prawa i obowiązków podatników od towarów i usług.

Tym samym okoliczność, że podatnik podatku od towarów i usług nabył dla potrzeb prowadzonej działalności określony składnik majątkowy wspólnie z małżonkiem nie pozbawia go prawa potrącenia podatku naliczonego, stanowiącego jedną z fundamentalnych zasad konstrukcji podatku od towarów i usług, a uregulowanego w art.86 ust.1 ustawy o VAT Fakt, iż poprawna pod względem formalnym faktura VAT zostaje wystawiona na imię obojga małżonków, nie może skutkować niemożnością skorzystania z prawa do potrącenia podatku naliczonego, skoro dotyczy ona towarów wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych, jest wystawiona dla zarejestrowanego podatnika podatku VAT, posiadającego numer identyfikacji podatkowej i niekorzystającego ze zwolnienia, o którym mowa w art.113 ust.1 i 9 ustawy o VAT.

Taki pogląd wyraził NSA w Warszawie w wyrokach z dnia 30 marca 2004r. - FSK 84/04 z glosą aprobującą A. Bartosiewicza i R. Kułackiego - "Glosa" 2004/8/39, i z dnia 8 czerwca 2004r.- FSK 157/04, które, co prawda, wydane zostały na tle art.19 poprzednio obowiązującej ustawy o VAT oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 156, poz. 1024 ze zm.), jednakże tezy w nich zawarte zachowują swoją aktualność również w obecnym stanie prawnym. Podobne w swej treści stanowisko zawarł Europejski Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu z dnia 21 kwietnia 2005r. (sygn. akt C-25-03).

Reasumując, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu stwierdza, że w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, podstawowe znaczenie dla prawa do odliczenia podatku naliczonego nie ma fakt nabycia pewnych dóbr przez obojga małżonków (w ramach wspólności majątkowej) i wystawienia faktury dla obojga, ale przede wszystkim to, że jeden z małżonków jest czynnym podatnikiem VAT i w związku z tym ma prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w cenie nabywanych towarów i usług.Mając na uwadze wymienione Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu orzekł jak na wstępie.Niniejsze postanowienie wydano na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez zapytującego, przy czym w jego ustaleniu nie uwzględniono załącznika dołączonego do wniosku, oraz w oparciu o stan prawny obowiązujący na dzień jego wydania