Sprzedaż gruntu na rzecz użytkownika wieczystego. - Interpretacja - IBPP1/443-1730/11/AW

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 12.03.2012, sygn. IBPP1/443-1730/11/AW, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Sprzedaż gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. organu w dniu 28 listopada 2011r., uzupełnionym pismem z dnia 29 lutego 2012r. (data wpływu 6 marca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu użytkownikom wieczystym Anecie i Dariuszowi C. jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2011r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu użytkownikom wieczystym Anecie i Dariuszowi C.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 lutego 2012r. (data wpływu 6 marca 2012r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 21 lutego 2012r. znak IBPP1/443-1730/11/AW.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Gmina, aktem notarialnym z dnia 12 czerwca 1997r. przekazała na rzecz Gminnej Spółdzielni działkę gruntu nr 813/2 Km 4 o pow. 0,1010 ha. Z tego tytułu Gminna Spółdzielnia wnosiła na rzecz Gminy opłaty roczne do 31 marca danego roku bez VAT, ponieważ użytkowanie wieczyste zostało ustanowione przed 1 kwietnia 2004r. Z pierwszej opłaty Gminna Spółdzielnia była zwolniona.

W roku 2005, aktem notarialnym z dnia 12 kwietnia 2005r., Gminna Spółdzielnia zbyła powyższe użytkowanie wieczyste na rzecz Anety i Dariusza C.

W roku 2011 nastąpiła sprzedaż powyższego użytkowania wieczystego na własność Anety i Dariusza małż. C. za zgodą Rada Gminy (uchwała z dnia 17 marca 2010r.) akt notarialny z dnia 14 kwietnia 2011r. Do sprzedaży powyższej nieruchomości został doliczony podatek VAT w wysokości 23%.

W uzupełnieniu wniosku podano ponadto, że Wnioskodawca jest płatnikiem podatku VAT od września 1997r. Sprzedaż była dokonana w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami art. 32 ust. 1 (t. j. Dz. U. z 2010r., Nr 102, poz. 651 ze zm.). Uchwała Rady Gminy z dnia 17 marca 2010r. zezwalała na zbycie użytkowania wieczystego gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

Przedmiotem sprzedaży był wyłącznie grunt. Powyższy grunt był zabudowany budynkiem pawilonu handlowego stanowiącego odrębną własność Anety i Dariusza małż. C.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy słusznie do ceny sprzedaży został doliczony podatek VAT, skoro użytkowanie wieczyste zostało nabyte przed dniem 1 kwietnia 2004r....

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 29 lutego 2012r.), sprzedaż nastąpiła mocą aktu notarialnego z dnia 14 kwietnia 2011r. W akcie tym został naliczony podatek VAT w wysokości 23% doliczony do ceny sprzedaży nieruchomości. Podatek ten został zapłacony przez Nabywców. W ocenie Sprzedającego, tj. Gminy, mając na uwadze liczne interpretacje organów podatkowych, podatek ten w opisanej sytuacji prawnej nie jest należny i nie znajduje uzasadnienia prawnego we wskazanych przepisach prawa. Ponieważ zgodnie z utartą praktyką notarialną podatek ten jest pobierany to w opisanej sytuacji został on także naliczony i opłacony. Celem rozstrzygnięcia słuszności pobierania i naliczania podatku koniecznym jest pozyskanie wnioskowanej interpretacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 powołanej ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy Przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Punkty 6 oraz 7 zostały dodane do przytoczonego przepisu ustawą z dnia 7 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) i obowiązują od dnia 1 grudnia 2008r. Jednakże wspomniana zmiana miała charakter wyłącznie techniczny potwierdzający dotychczas stosowaną praktykę.

W poprzednim stanie prawnym Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy obejmuje grunty, opowiedział się za stanowiskiem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów (uchwała z dnia 8 stycznia 2007r., sygn. akt I FPS 1/06).

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

W świetle art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235 i art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 Kc) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej zabudowanej, następuje z równoczesną sprzedażą położonych na tej nieruchomości budynków i innych urządzeń.

Z powyższego wynika, że zabudowania znajdujące się na nieruchomości gruntowej oddanej w wieczyste użytkowanie stanowią odrębny przedmiot własności.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. W myśl art. 32 ust. 2 tejże ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Ponadto, zgodnie z art. 37 ust. 1 ww. ustawy, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Natomiast w myśl ust. 2 pkt 5 ww. przepisu, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Gmina, aktem notarialnym z dnia 12 czerwca 1997r. przekazała w użytkowanie wieczyste na rzecz Gminnej Spółdzielni działkę gruntu nr 813/2 Km 4 o pow. 0,1010 ha. Z tego tytułu Gminna Spółdzielnia wniosła na rzecz Gminy opłaty roczne do 31 marca danego roku bez VAT, ponieważ użytkowanie zostało ustanowione przed 1 kwietnia 2004r. Z pierwszej opłaty Gminna Spółdzielnia była zwolniona.

W roku 2005, aktem notarialnym z dnia 12 kwietnia 2005r., Gminna Spółdzielnia zbyła powyższe użytkowanie wieczyste na rzecz Anety i Dariusza C.

W roku 2011 nastąpiła sprzedaż powyższego użytkowania wieczystego na własność Anety i Dariusza małż. C. za zgodą Rada Gminy (uchwała z dnia 17 marca 2010r.) akt notarialny z dnia 14 kwietnia 2011r. Do sprzedaży powyższej nieruchomości został doliczony podatek VAT w wysokości 23%.

Sprzedaż była dokonana w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami art. 32 ust. 1 (t. j. Dz. U. z 2010r., Nr 102, poz. 651 ze zm.). Uchwała Rady Gminy z dnia 17 marca 2010r. zezwalała na zbycie użytkowania wieczystego gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

Przedmiotem sprzedaży był wyłącznie grunt. Powyższy grunt był zabudowany budynkiem pawilonu handlowego stanowiącego odrębną własność Anety i Dariusza małż. C.

Należy zauważyć, iż do dnia 30 kwietnia 2004r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości użytkownik wieczysty otrzymał już prawo do faktycznego dysponowania nieruchomościami, jak gdyby był ich właścicielem w dniu 12 czerwca 1997r. tj. z chwilą ustanowienia tego prawa użytkowania wieczystego, które następnie zostało przekazane w dniu 12 kwietnia 2005r.

Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi bowiem, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Okoliczności przedmiotowej sprawy świadczą o tym, że przeniesienie na pierwotnego użytkownika wieczystego praw do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło już w chwili ustanowienia na jego rzecz praw użytkowania wieczystego tych nieruchomości, a więc przed dniem 1 maja 2004r.

Natomiast obecny użytkownik wieczysty w sensie ekonomicznym nabył już prawo wieczystego użytkowania w roku 2005, a zatem w sensie ekonomicznym nabył już prawo do dysponowania gruntem jak właściciel. W świetle powołanych przepisów art. 7 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 ustawy o VAT, doszło już do dostawy tych nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego.

W związku z powyższym, sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami, będąca w istocie przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na władztwo do rzeczy, które użytkownik wieczysty uzyskał już w momencie objęcia prawa użytkowania wieczystego i nie może być traktowane jako ponowna dostawa tego samego towaru, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy, tj. w opisanej transakcji nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że sprzedaż nieruchomości gruntowych na rzecz użytkownika wieczystego w przedmiotowej sprawie nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem towarów i usług i pozostaje poza zakresem ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego, bądź zmiany stanu prawnego.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym załączone do wniosku dokumenty nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach