Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 27.10.2004, sygn. US35/PP1/443-350/04/PN, Pierwszy Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście
Temat interpretacji
Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535), Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cele lub rezultat takiej działalności. Natomiast w ust. 2 w/w przepisu, przez działalność gospodarczą dla potrzeb niniejszej ustawy rozumie się wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.
Jednocześnie w ust. 3 pkt 2 i 3 stwierdza się, iż za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się:
- czynności wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;
- czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywanych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.
Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 w/w ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej nie będące dostawą towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Podatnik jest adwokatem i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje usługi prawnicze zarówno dla firm jak i osób fizycznych ( sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU pod poz. 74.11). Podatnik wykonuje także czynności obrony z urzędu w postępowaniu cywilnym, administracyjnym przed sądami- do których dochodzi na skutek postanowienia sądu ustanawiającego adwokata z urzędu na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego, cywilnego albo prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wyłącznie w ramach rozpoznawania przez sądy konkretnych spraw indywidualnych osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej.
Wobec powyższego tut. Organ podatkowy stwierdza, iż przychody uzyskiwane przez adwokatów z tytułu umów zlecenie (dzieło) oraz zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, mieści się w grupie czynności, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy.Przychodami z działalności wykonywanej osobiście, na podstawie art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), są przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności (...). Powyższy przepis odnosi się do przepisów szczególnych, którymi niewątpliwie jest ustawa - Prawo o adwokaturze.
Jednocześnie obowiązek wykonania czynności w zakresie pomocy prawnej udzielonej z urzędu uwarunkowany jest ponadto obowiązkiem zawodowym ciążącym na adwokacie lub radcy prawnym wynikającym ze specyfiki zawodu. Z tych względów, że przychody z tytułu pomocy prawnej udzielonej z urzędu zaliczane są do kategorii przychodów wykonywanych osobiście, powstałych w wyniku więzi prawnej wynikającej ze zlecenia pomocy prawnej z urzędu przez sąd lub prokuratora.
Taka więź prawna prowadzi do jednoznacznego wniosku, że przychody takie są uznane za przychody z tytułu wykonywania samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie podlegają opodatkowaniu.