Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr. 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Warszawie, - biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz stan prawny

postanawia:

uznać stanowisko Strony za nieprawidłowe.

Uzasadnienie

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Strona w przypadku scalania i wymiany gruntów/nieruchomości innych niż rolne i leśne dokonywanego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603 ze zm) występuje jako jeden z wielu uczestników scalania i podziału gruntów. Scalenia i podziału nieruchomości dokonuje gmina. Szczegółowe warunki scalenia i podziału nieruchomości określa plan miejscowy. O wszczęciu postępowania w sprawie scalenia i podziału powiadamia jego uczestników wójt, burmistrz albo prezydent miasta w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania. Postępowanie kończy uchwała rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości. W przypadku gdy ze względów technicznych nie jest możliwe wydzielenie gruntów o równej wartości szacunkowej, stosuje się dopłaty pieniężne. Osoby, które otrzymały nieruchomości wydzielone w wyniku scalenia i podziału, są zobowiązane do wniesienia na rzecz gminy opłat adiacenckich.

W związku z powyższym Strona zwróciła się o potwierdzenie stanowiska, iż scalanie i wymiana gruntów/nieruchomości innych niż rolne i leśne dokonywane w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. W rezultacie u Strony jako jednego z uczestników takiego postępowania, który w jego wyniku otrzymuje nowe nieruchomości, nie występuje dostawa towarów w rozumieniu ww. ustawy.

Na podstawie art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. Nr 54 poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy tym przez dostawę towarów rozumie się zgodnie z art. 7 ust. 1 przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy dostawą towarów jest również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Z powołanych przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów podlega każde przeniesienie prawa własności także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji (woli) podatnika znajdującej wyraz w czynności cywilnoprawnej, lecz nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub przepisu prawa. W takim wypadku rolę wynagrodzenia (odpłatność) pełni odszkodowanie należne podatnikowi w zamian za towar, którego własność została w ten sposób przeniesiona.

Wymieniony przepis stanowi obok innych, w szczególności art. 8 ust. 1 ustawy, wyraz zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w tym przypadku dążenia do objęcia jego zakresem wszystkich zdarzeń o skutku równoważnym do sprzedaży. W przeciwnym razie podmioty znajdujące się w zbliżonej - z podatkowoprawnego punktu widzenia - sytuacji, byłyby różnie traktowane w zależności od tego, czy dokonały przeniesienia własności w drodze sprzedaży (lub innej czynności z zakresu prawa cywilnego), czy też w wyniku zastosowania przymusu przez organy władzy publicznej. Zróżnicowanie takie mogłoby z kolei prowadzić do naruszenia zasad konkurencji, których zapewnienie i przestrzeganie stanowi - jak wynika z tekstu preambuły VI dyrektywy Rady EWG z dnia 17 maja 1977 r. - jeden z celów wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, który do polskiego porządku prawnego został zaimplementowany ustawą o podatku od towarów i usług.

Równocześnie zauważyć należy, iż gmina na podstawie art. 102 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami może dokonać scalenia i podziału nieruchomości, jeżeli są one położone w granicach obszarów określonych w planie miejscowym albo gdy o scalenie i podział wystąpią właściciele lub użytkownicy wieczyści posiadający ponad 50% powierzchni gruntów objętych scaleniem i podziałem. Stosownie do ust. 4 zabudowane części nieruchomości mogą być objęte uchwałą za zgodą ich właścicieli lub użytkowników wieczystych. Projekt uchwały rady gminy o scaleniu i podziale nieruchomości podlega zaopiniowaniu przez radę uczestników scalenia oraz wyłożeniu do wglądu uczestnikom postępowania na okres 21 dni. W okresie tym, zgodnie z art. 103 ust. 4 ww. ustawy, uczestnicy postępowania mogą składać na piśmie wnioski, uwagi i zastrzeżenia. We wnioskach uczestnicy postępowania mogą wskazać działki gruntu, które chcieliby otrzymać w zamian za dotychczasowe posiadane nieruchomości objęte scalaniem i podziałem.

Scalanie i podział gruntów/nieruchomości na podstawie ustawy dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami stanowi więc dla uczestników scalania sposób na osiągnięcie określonych celów, mających przede wszystkim charakter gospodarczy. Dodać przy tym należy, iż nie jest to sposób jedyny; alternatywę stanowić np. mogą, co wynika notabene z samego wniosku Strony (vide postanowienia 1471/NTR1/443-263c/06/LS), zawieranie pomiędzy poszczególnymi podmiotami umowy sprzedaży czy zamiany gruntów/nieruchomości.

Biorąc zatem pod uwagę, iż zgodnie z 105 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zamian za nieruchomości objęte scaleniem i podziałem każdy z dotychczasowych właścicieli lub użytkowników wieczystych otrzymuje odpowiednio na własność lub w użytkowanie wieczyste, nieruchomości składające sie z takiej liczby działek gruntu wydzielonych w wyniku scalenia i podziału, których łączna powierzchnia jest równa powierzchni dotychczasowej jego nieruchomości, pomniejszonej zgodnie z przepisem ust. 1. (a jeżeli nie ma możliwości przydzielenia nieruchomości o powierzchni w pełni równoważnej, za różnicę powierzchni dokonuje się odpowiednich dopłat w gotówce), uznać należy, iż w ramach scalania i podziału gruntów dokonywanego na podstawie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami dochodzi pomiędzy jego uczestnikami do odpłatnego przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel gruntami objętymi scalaniem i podziałem, tj. dostawy towarów podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie okoliczność, iż istotne postanowienia dotyczące przedmiotu scalania (podziału), jak i podmiotów w nim uczestniczących wynikają z aktu administracyjnego (uchwały rady gminy), nie przesądza w ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż w rozpatrywanym przypadku dochodzi do przeniesienia własności z nakazu organu władzy publicznej. Otrzymanego w następstwie scalania i podziału gruntu w zamian za dotychczas posiadany oraz ewentualnej dopłaty pieniężnej nie należy więc rozpatrywać w kategoriach odszkodowania, ale ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego.