Uznanie planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek za nieodpłatną dostawę towarów, podstawy opodatkowania planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:

‒uznania planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek za nieodpłatną dostawę towarów – jest prawidłowe;

‒podstawy opodatkowania planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 października 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia podstawy opodatkowania przy nieodpłatnym przekazaniu mieszkań. Uzupełniła go Pani pismem 19 grudnia 2022 r. (data wpływu 23 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pani firmę pod nazwą (…) z siedzibą w (…), której działalność gospodarcza polega na wznoszeniu budynków mieszkalnych w stanie developerskim lub pod klucz. Rozlicza się Pani na podstawie zasad ogólnych i jest Pani czynnym płatnikiem VAT nr NIP: (…).

Kupuje Pani działki budowlane na których zgodnie z pozwoleniami zostają pobudowane domy jednorodzinne lub tak zwane szeregowce. Nie zatrudnia Pani pracowników, ponieważ wszystkie prace budowlane czy też wykończeniowe wykonują firmy podwykonawcze. Materiały potrzebne na budowę kupuje Pani we własnym zakresie. Poniesione wydatki zalicza Pani w koszty firmy i odlicza podatek VAT zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług.

Niektóre prace podwykonawcze są wykonywane z materiałem podwykonawcy i wówczas otrzymuje Pani fakturę za wykonaną usługę wraz z materiałem. Współpracuje Pani również z podwykonawcami, którzy nie są czynnymi podatnikami VAT. Od takich przedsiębiorców otrzymuje Pani fakturę zwolnioną podmiotowo z podatku od towarów i usług art. 113 ust 1 lub ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

W obecnej chwili buduje Pani szeregowiec z lokalami mieszkalnymi. Większość lokali zostało już sprzedanych, zostały Pani dwa lokale mieszkalne, które chciałaby Pani zatrzymać dla siebie, a konkretnie przekazać je w formie darowizny Pani córkom. Jeden z lokali ma 48 m² natomiast drugi 54 m².

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Lokale mieszkalne w budowanym szeregowcu miały być pierwotnie wszystkie do sprzedaży. W związku z tym w całości został obniżony podatek należny o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków na potrzeby wybudowania szeregowca w celu sprzedaży potwierdzonymi kosztami w formie faktur. Pierwotnie nie było Pani zamiarem wycofanie dwóch lokali na potrzeby prywatne ale w związku z brakiem zainteresowania nimi taka decyzja zapadła z myślą o przekazaniu ich w formie darowizny Pani córkom, po uprzednim uregulowaniu kwestii podatkowych. Podstawa art. 86 ust. 2 ustawy o VAT.

Pytania

1.Czy przekazanie na cele prywatne dwóch lokali mieszkalnych (pierwotnie pobudowanych do sprzedaży) stanowi dostawę towarów wg przepisów ustawy o VAT?

2.Czy za podstawę opodatkowania VAT (w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt 1) należy ująć również poniesione wydatki bez VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1. Uważa Pani, że wycofanie dwóch lokali mieszkalnych z majątku firmy na cele prywatne ma zastosowanie przepis z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, z którego wynika że jest to dostawa towaru.

Ad. 2. Uważa Pani, że do podstawy opodatkowania polegającej na przekazaniu dwóch lokali mieszkalnych z majątku firmy na cele prywatne ma zastosowanie art. 29a ust. 2 ustawy, z którego wynika że suma wszystkich wydatków poniesionych zarówno tych z podatkiem VAT, jak i bez VAT stanowi podstawę opodatkowania powyższej czynności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie:

‒uznania planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek za nieodpłatną dostawę towarów – jest prawidłowe;

‒podstawy opodatkowania planowanej darowizny lokali mieszkalnych na rzecz córek – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Analizując treść art. 7 ust. 2 ustawy, warto odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans- Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani firmę, której działalność gospodarcza polega na wznoszeniu budynków mieszkalnych w stanie developerskim lub pod klucz. Rozlicza się Pani na podstawie zasad ogólnych i jest Pani czynnym płatnikiem VAT. Kupuje Pani działki budowlane na których zgodnie z pozwoleniami zostają pobudowane domy jednorodzinne lub tak zwane szeregowce. Nie zatrudnia Pani pracowników, ponieważ wszystkie prace budowlane czy też wykończeniowe wykonują firmy podwykonawcze. Materiały potrzebne na budowę kupuje Pani we własnym zakresie. Poniesione wydatki zalicza Pani w koszty firmy i odlicza podatek VAT zgodnie z przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług. Niektóre prace podwykonawcze są wykonywane z materiałem podwykonawcy i wówczas otrzymuje Pani fakturę za wykonaną usługę wraz z materiałem. Współpracuje Pani również z podwykonawcami, którzy nie są czynnymi podatnikami VAT. Od takich przedsiębiorców otrzymuje Pani fakturę zwolnioną podmiotowo z podatku od towarów i usług art. 113 ust 1 lub ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Dwa lokale mieszkalne planuje Pani przekazać w formie darowizny córkom. Wszystkie lokale mieszkalne w budowanym szeregowcu miały być pierwotnie przeznaczone do sprzedaży. W związku z tym w całości został obniżony podatek należny o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków na potrzeby wybudowania szeregowca.

Pani wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą wskazania, czy przekazanie na cele prywatne dwóch lokali mieszkalnych (pierwotnie pobudowanych do sprzedaży) stanowi dostawę towarów wg przepisów ustawy o VAT.

Jak wynika z przedstawionej wyżej analizy przepisów podatkowych, aby nieodpłatne przekazanie towarów – w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy – podlegało opodatkowaniu VAT, konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

• nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
• przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.

W rozpatrywanej sprawie wszystkie powyższe warunki są spełnione. Wskazała Pani, że jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. W ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej wybudowany został szeregowiec. Ponadto korzystała Pani z prawa do odliczenia podatku naliczonego na zasadach ogólnych oraz odliczyła Pani podatek VAT zawarty w fakturach zakupu materiałów i usług związanych z wybudowaniem budynku.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy stwierdzić należy, że planowana przez Panią darowizna dwóch lokali mieszkalnych na rzecz córek będzie stanowiła nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji powyższego będzie to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy.

Zatem Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

W dalszej kolejności Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy za podstawę opodatkowania VAT (w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pyt 1) należy ująć również poniesione wydatki bez VAT.

Odnosząc się do Pani wątpliwości należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 14a ustawy:

Z powyższego wynika, że w przypadku gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki dla zrównania jej z dostawą odpłatną podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru, tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru, lecz skorygowana na dzień, w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowych towarów.

Jak wynika z wniosku, wszystkie lokale mieszkalne w budowanym szeregowcu miały być pierwotnie przeznaczone do sprzedaży. W związku z tym został obniżony podatek należny o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków na potrzeby wybudowania szeregowca.

Wobec powyższego należy wskazać, że podstawa opodatkowania w omawianej sytuacji ustalana jest na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, zatem jest nią cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru (lokali mieszkalnych), czyli cena jaką zapłaciłaby Pani za nabycie lub wytworzenie tego towaru (lokali mieszkalnych w budynku szeregowym) w dniu ich nieodpłatnego przekazania – darowizny.

Zatem w omawianej sprawie, przy nieodpłatnym przekazaniu lokali mieszkalnych na rzecz córek za podstawę opodatkowania powinna Pani przyjąć wartość towaru obowiązującą na moment dokonania przez Panią nieodpłatnego przekazania, czyli kwotę za jaką nabyłaby Pani towar stanowiący przedmiot przekazania ustaloną w momencie wydania (przekazania) towaru (lokali mieszkalnych).

W konsekwencji Pani stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).