Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania w zakresie przebudowy drogi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania w zakresie przebudowy drogi w miejscowości ....

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów usług (dalej: VAT) jako podatnik VAT czynny.

Gmina, będąca organem władzy publicznej, realizuje zadania nałożone na nią przepisami prawa, w tym w szczególności ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jednocześnie w myśl art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy należy między innymi zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w szczególności w sprawach gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Gmina planuje realizację inwestycji w zakresie przebudowy drogi w miejscowości ... (dalej: Inwestycja lub Zadanie). Celem Inwestycji jest rozbudowa drogi gminnej.

W ramach Inwestycji zostaną wykonane następujące prace:

·przebudowa drogi gminnej w miejscowości ...,

·przebudowa drogi wewnętrznej w miejscowości ....

Zakres zadania obejmuje wykonanie nowej nawierzchni oraz poboczy.

Planowany termin zakończenia inwestycji to 31 października 2023 r.

Inwestycja przyczyni się do podniesienia jakości dróg oraz do rozwoju obszaru wiejskiego na terenie Gminy.

Przebudowana droga, która jest przedmiotem inwestycji będzie służyła celom publicznym, będzie ogólnodostępna i użytkowana zgodnie z przeznaczeniem przez wszystkich użytkowników, a przejazd nią będzie bezpłatny. Inwestycja nie będzie generowała żadnych przychodów.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Zadania?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na realizację ww. Zadania.

Uzasadnienie stanowiska Gminy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Natomiast kluczowym przepisem dot. prawa do odliczenia VAT jest art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

•zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz

•pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

Gmina jako organ władzy publicznej

Jak już zostało wskazane, art. 15 ust. 6 ustawy o VAT – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jeżeli zatem dana czynność ma miejsce w ramach wykonywania zadań nałożonych na gminę odrębnymi przepisami prawa i nie ma formy umowy cywilnoprawnej - nie znajdzie zastosowania art. 86 ust. 1 ustawy o VAT ze względu na brak pojawienia się przesłanki podmiotowej.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Podkreślenia wymaga, że w przypadku gmin wykonywanie zadań z zakresu zaspokajania potrzeb z zakresu gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego ma charakter publicznoprawny, a gminy zostały powołane do realizacji tych zadań. Co więcej, w odniesieniu do realizacji tych zadań Gmina nie działa jako podmiot profesjonalny biorący udział w obrocie gospodarczym. Obowiązki Gminy w tym zakresie wynikają z przepisów prawa, które określają sposób i zakres ich wykonywania.

W konsekwencji, realizując Inwestycję, polegającą na przebudowie drogi gminnej Gmina nie będzie działała jako podatnik VAT.

Brak związku pomiędzy wydatkami a działalnością opodatkowaną

Z literalnej interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT bezpośrednio wynika, że odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego. Tym samym, zasada ta wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie VAT. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

Gmina wskazuje, iż realizowana Inwestycja nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi Gminy, a jedynie związek z takimi czynnościami mógłby skutkować istnieniem prawa do odliczenia. Przebudowana droga będzie stanowić ogólnodostępną infrastrukturę publiczną, bezpłatnie udostępnianą wszystkim użytkownikom. Przedmiotowa Inwestycja nie będzie w przyszłości przeznaczona do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W związku z tym, planowane wydatki na Inwestycję nie będą związane z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi, które będą generować podatek należny.

W omawianych okolicznościach, zdaniem Gminy, nie wystąpi zatem związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami dotyczącymi realizacji Inwestycji.

Stanowisko organów podatkowych

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane również w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w ostatnim czasie. Jako przykłady interpretacji dot. braku prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na realizację inwestycji wynikających wyłącznie z realizacji zadań własnych wskazać można interpretacje:

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS). Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.740.2020.2.MSO, w której DKIS uznał, że: „Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z informacji zawartych we wniosku wynika, że ww. zadanie realizowane jest w ramach zadań własnych gminy, wynikających z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, towary i usługi nabywane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją tego projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a ponadto powstała w ramach projektu infrastruktura, zostanie udostępniona ogółowi mieszkańców Gminy bez dodatkowych opłat (...).

Z uwagi na powyższe okoliczności Wnioskodawcy nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację projektu pn.: „(...)”…”

Podobnie wypowiedział się DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.598.2020.1.WD, w której: „Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez podmiot uznany za podatnika dla tych czynności.

W przedmiotowej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując projekt pn. „Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej w (...)” nie działa w charakterze podatnika VAT, lecz działa w zakresie realizacji zadań własnych Gminy polegających na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców, a efekty realizacji inwestycji - jak wynika z wniosku - nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W podanym stanie faktycznym Gmina realizuje swoje zadania własne w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury, a także w zakresie kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Jak wskazano we wniosku Gmina z tytułu realizacji ww. projektu nie będzie osiągała żadnych dochodów, a urządzony teren jest udostępniony społeczności lokalnej nieodpłatnie.

W konsekwencji Gmina nie będzie miała prawa odliczenia kwoty podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowego zadania inwestycyjnego.”

Zbieżne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej z dnia 30 października 2020 r., 0114-KDIP1-2.4012.371.2020.2.AC, w której DKIS wskazał, iż: „Jak wskazano efekty zrealizowanego projektu są wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z opisu sprawy wynika, że celem projektu była modernizacja jednej z głównych ulic miasta w celu poprawy bezpieczeństwa oraz funkcjonalności ruchu użytkowników drogi, poprawy estetyki przestrzeni publicznych w obszarze rewitalizacji - śródmieście (...) Realizacja projektu przyczyniła się m.in. do podniesienia atrakcyjności turystycznej miasta i rozwiązania problemów istniejących w obszarze rewitalizacji - śródmieście. Gmina nie czerpie dochodu z tytułu korzystania ze zmodernizowanej ulicy. Zatem skoro w niniejszej sprawie podatek naliczony wynikający z wydatków objętych realizacją przedmiotowego projektu nie jest związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych świadczonych przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej nie są spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego.

W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia kwoty naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn.: „Przebudowa ulicy (...) wraz z parkingami, chodnikami oraz budowa ścieżki rowerowej”.”

Podobnie wypowiedział się DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 28 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.610.2020.1.MW, DKIS wskazał, iż: „(…) podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli ze sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie występuje, gdyż jak podał Wnioskodawca, towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowego zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Planowana inwestycja stanowi zadanie własne Gminy i nie będzie związana ze sprzedażą opodatkowaną. Gmina nie będzie pobierała opłat za korzystanie z obiektu, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów.

Zatem ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: (...).”

Zbieżny pogląd zaprezentował DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 26 października 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.636.2020.1.MC, w której wskazał, że: „Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - efekty zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.”

W rezultacie, w ocenie Gminy opisane zdarzenie przyszłe, stanowiące przedmiot niniejszego wniosku, będzie przede wszystkim wykonywaniem zadań własnych Gminy na rzecz ogółu mieszkańców, nie będzie służyło celom komercyjnym, wobec czego, w tym zakresie, Gmina nie będzie występowała w charakterze podatnika podatku VAT i tym samym nie będzie miała możliwości dokonania odliczenia podatku VAT od wydatków na ten cel.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.