Nieuznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą udziałów w działkach. - Interpretacja - 0113-KDIPT1-3.4012.308.2022.2.AG

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 31 sierpnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.308.2022.2.AG

Temat interpretacji

Nieuznanie Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą udziałów w działkach.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 19 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy nieuznania Pani za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą udziałów w działkach.

Uzupełniła go Pani pismem z 28 sierpnia 2022 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani osobą fizyczną. Nie prowadzi i nie prowadziła Pani nigdy działalności gospodarczej i nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Na przestrzeni kilkunastu lat (2008-2022) dokonywała Pani odpłatnej sprzedaży działek będąc jednym ze współwłaścicieli. W tym miejscu, należy wskazać, że sprzedawane działki zostały wydzielone z gruntów rolnych klasa V i VI (RV i RVI), które odziedziczyła Pani w 3/32 części po zmarłej w 1998 r. mamie (…). W 2006 r. Rada Gminy (…) podjęła uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla nieruchomości położonych w obrębie geodezyjnym (…). Plan zagospodarowania przestrzennego był uchwalony przed podziałem nieruchomości rolnej wchodzącej w skład spadku. Uchwaliła go Gmina, ponieważ ona posiadała działki w sąsiedztwie i uchwalała go dla całego rejonu. Nie występowała Pani o wydanie warunków zabudowy. Nie były podejmowane żadne działania marketingowe. Nie były poczynione żadne działania zmierzające do zwiększenia wartości działek. Była to inwestycja gminna i to gmina prowadziła sieć wodociągową i energetyczną, a Pani wraz z innymi spadkobiercami i właścicielem, którym jest ojciec w częściach 20/32 opłacała Pani opłatę adiacencką dla gminy. Sprzedaż działek była okazjonalna. Biorąc pod uwagę okoliczności takie jak niska klasa ziemi oraz uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego przez Gminę, a także posiadanie nieruchomości rolnej przez klika osób (ojciec oraz trzej bracia) została podjęta decyzja o podziale i sprzedaży działek. Godząc się na podział nieruchomości oraz sprzedaż wydzielonych działek kierowała się Pani swoją trudną sytuacją materialną (mąż po wypadku w 1996 r. nie mógł podjąć prac i do tej pory pozostaje na rencie) oraz chęcią opłat związanych z kształceniem dzieci. Posiada Pani pięcioro dzieci, z których czwórka ukończyła studia, a piąte nadal studiuje. Nieruchomości do chwili sprzedaży były dzierżawione od 2002 r., czyli od momentu choroby ojca, który nie mógł prowadzić już działalności rolniczej. Pani nie miała żadnych korzyści z dzierżawy. Od gruntów, o których mowa nie był płacony podatek rolny, nawet wydzielone działki w ewidencji gruntów i budynków widniały jako grunty orne i pastwiska stałe. Nieruchomość, którą odziedziczyła Pani, nabyła w drodze spadku, a nie zakupu w celu odsprzedaży, a Pani celem nie było prowadzenie działalności ani rolniczej ani gospodarczej. Pani celem było pozbycie się majątku osobistego odziedziczonego po zmarłej mamie.

Na pytania zawarte w wezwaniu o treści:

1.Numery geodezyjne działek, które Pani sprzedała, w zakresie, których oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej. Prosimy wskazać rok sprzedaży dla poszczególnych działek.

2.W związku ze wskazaniem, że:

Nieruchomości do chwili sprzedaży były dzierżawione od 2002 r.,czyli od momentu choroby ojca, który nie mógł prowadzić już działalności rolniczej. Ja nie miałam żadnych korzyści z dzierżawy. Od gruntów, o których mowa nie był płacony podatek rolny, nawet wydzielone działki w ewidencji gruntów i budynków widniały jako grunty orne i pastwiska stałe”, prosimy wskazać:

a)w jakim okresie (kiedy) nieruchomości były udostępniane osobom trzecim?

b)czy udostępnienie nieruchomości było czynnością odpłatną czy bezpłatną?

c)kto uzyskiwał korzyści z czynszu z tytułu dzierżawy nieruchomości –czy wyłącznie jedna z osób – jeśli tak należy wskazać z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej korzyści (przychody) z tytułu dzierżawy faktycznie uzyskiwał tylko jeden ze współwłaścicieli nieruchomości?

d)należy wskazać strony zawartych umów dzierżawy nieruchomości, czy była Pani stroną umów dzierżawy?

e)kto dokonywał rozliczeń z tytułu zawartych umówdzierżawy?

f)kto był zobowiązany do opłacania podatku rolnego związanego z przedmiotowym gruntem i w jakim okresie dokonywał jego opłaty?

3.Czy z Pani inicjatywy doszło do podziału nieruchomości, z których zostały wydzielone działki będące przedmiotem dokonanej przez Panią sprzedaży?

4.W jaki sposób/do jakich celów były wykorzystywane przez Panią opisane we wniosku działki od dnia nabycia do dnia sprzedaży?

5.Do jakich czynności wykorzystywała Pani działki objęte zakresem wniosku?

-opodatkowanych podatkiem od towarów i usług;

-zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług;

-niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

6.Jakie czynności/działania podejmowała Pani w związku ze sprzedażą działek objętych zakresem wniosku?

7.Czy występowała Pani z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowych działek?

8.Jakie pozwolenia, decyzje zostały wydane przed sprzedażą działek będących przedmiotem sprzedaży i z czyjej inicjatywy nastąpiło wydanie tych decyzji/pozwoleń?

9.Czy z nabywcą/nabywcami działek została zawarta przedwstępna umowa sprzedaży? Jeżeli tak, to należy wskazać:

-jakie były postanowienia umowy przedwstępnej?

-jakie zostały ustalone warunki, które musiały zostać spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność działek na nabywcę/nabywców?

10.Czy w związku z sprzedażą działek, które były przedmiotem sprzedaży udzieliła Pani nabywcy/innemu podmiotowi pełnomocnictw (zgód, upoważnień) w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek? Jeżeli tak to należy podać:

a)przedmiot oraz zakres ww. pełnomocnictw/zgód ,

b)jakie konkretnie czynności nabywca/inny podmiot wykonywał w ramach udzielonych pełnomocnictw (zgody, upoważnienia).

11.W jaki sposób poszukiwała Pani nabywcy/nabywców nieruchomości, czy zamieszczała Pani ogłoszenia o sprzedaży w środkach masowego przekazu, tj. w sieci internetowej, prasie, radiu lub telewizji, korzystała z usług biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, inne działania marketingowe, itp.?

12.Czy sprzedawała Pani grunty w przeszłości (oprócz działek objętych zakresem wniosku)? Jeśli tak, należy wskazać kiedy i w jakiej ilości?

13.Czy posiada Pani inne działki, które w przyszłości zamierza Pani sprzedać?

Udzieliła Pani następujących odpowiedzi:

Ad 1.

Numery geodezyjne działek (położonych w obrębie geodezyjnym (…), Gmina (…)), które zostały sprzedane:

1) Działka nr (…) sprzedana w 2008 r.; 2) Działka nr (…) sprzedana w 2008 r.; 3) Działka nr (…) sprzedana w 2008 r.; 4) Działka nr (…) sprzedana w 2008 r.; 5) Działka nr (…) sprzedana w 2008 r.; 6) Działki nr (…), (…), (…), (…) sprzedane w 2008 r.; 7) Działka (…) sprzedana w 2009 r.; 8) Działki nr (…), (…) sprzedane 2009 r.; 9) Działka nr (…) sprzedana w 2010 r.; 10) Działka nr (…) sprzedana w 2010 r.; 11) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2010 r.; 12) Działka nr (…) sprzedana w 2011 r.; 13) Działki (…), (…) i (…) sprzedane w 2012 r.; 14) Działka nr (…) sprzedana w 2012 r.; 15) Działka nr (…) sprzedana w 2012 r.; 16) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2012 r.; 17) Działka nr (…) sprzedana w 2013 r.; 18) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2013 r.; 19) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2013 r.; 20) Działka nr (…) sprzedana w 2014 r.; 21) Działka nr (…) sprzedana w 2014 r.; 22) Działka nr (…) sprzedana w 2015 r.; 23) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2015 r.; 24) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2015 r.; 25) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2016 r.; 26) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2016 r.; 27) Działka nr (…) sprzedana w 2016 r.; 28) Działka nr (...) sprzedana w 2017 r.; 29) Działka nr (…) sprzedana w 2017 r.; 30) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2017 r.; 31) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2018 r.; 32) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2018 r.; 33) Działka nr (…) sprzedana w 2019 r.; 34) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2019 r.; 35) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2019 r.; 36) Działka nr (…) sprzedana w 2019 r.; 37) Działka nr (…) sprzedana w 2020 r.; 38) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 39) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 40) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 41 ) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 42) Działki nr (…), (…), (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 43) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 44) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2021 r.; 45) Działki nr (…) i (…) sprzedane w 2022 r.; 46) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2022 r.; 47) Działki nr (…), (…) i (…) sprzedane w 2022 r.

Ad 2.

a) Grunty orne były dzierżawione od 2002 r. do 2015 r. przez ....., który wykorzystywał je wyłącznie do produkcji rolnej. Ponieważ w 2015 r. pan ..... zrezygnował z dzierżawy, a Pani ojciec żeby mieć rentę rolniczą, to dzierżawy podjął się Pani brat ......, który również wykorzystuje je wyłącznie do produkcji rolnej. W chwili sprzedaży działek dzierżawa na daną działkę ulegała rozwiązaniu. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

b) Czynsz dzierżawny w obu przypadkach wynosił 1 tonę pszenicy.

c) Z uwagi na fakt, że sprzedaż działek następowała w różnych okresach czasu uprawy rolnej (nie była to sprzedaż zaplanowana tylko okolicznościowa), to za poniesione koszty przez dzierżawcę odstępowali Państwo od pobierania czynszu dzierżawnego. Nie zapisywali Państwo tego w formie umowy, tylko było to ustalenie ustne.

d) Osobą, która wydzierżawiała grunty dla pana ..... w okresie od 2002 r. do 2012 r. był tylko Pani ojciec ..... Osobami, które wydzierżawiały grunty dla pana .... w okresie od 2012 r. do 2015 r. była Pani, Pani ojciec ..... oraz Pani bracia ...., w którego imieniu występował ojciec ..... Przy dzierżawie dla Pani brata .... od 2015 r. wydzierżawiającą była Pani, Pani ojciec ..... Pani bracia....., w którego imieniu występował ojciec .....

e) Nie dokonywali Państwo rozliczeń dzierżawy.

f) Od gruntów wskazanych we wniosku nie był naliczany podatek rolny, ponieważ grunty były klasy V i VI (R V i VI ) i w związku z tym nikt nie musiał płacić podatku.

Ad 3.

Biorąc pod uwagę okoliczności takie jak niska klasa ziemi oraz uchwalenie (z urzędu, a nie z Państwa inicjatywy) przez Gminę planu zagospodarowania przestrzennego, który zakładał zabudowę mieszkalną, a także posiadanie nieruchomości przez kilka osób (ojciec i trzej bracia) i trudną sytuację finansowo - materialną wspólnie podjęli Państwo decyzję o podziale działek.

Ad 4.

W chwili spadkobrania 3/32 części gruntu ziemia była uprawiana rolniczo przez ojca. Kiedy ojciec w 2002 r. zachorował i nie był w stanie jej uprawiać to została ona wydzierżawiona, co opisała Pani w punkcie 2. Pani w żaden inny sposób nie wykorzystywała działek. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 5.

Nie wykorzystywała Pani działek do żadnych czynności w zakresie wniosku. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 6.

Nie podejmowała Pani żadnych działań w związku ze sprzedażą działek objętych zakresem wniosku. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 7.

Nie występowała Pani o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowych działek. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 8.

Dla przedmiotowych działek została wydana tylko decyzja o podziale (wydzielenie poszczególnych działek z większej całości). Inne pozwolenia i decyzje nie były wydawane. Nie występowali Państwo z żadnymi wnioskami o inne pozwolenia czy decyzje. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 9.

Nie wszyscy nabywcy potrzebowali umowy przedwstępnej. Część nabywców brała kredyt na zakup działki, więc do tego potrzebowali umowy przedwstępnej. Inni nabywcy chcieli mieć pewność, że kupią tą działkę, na którą się umówili. W przypadku działek (…) były zawierane umowy przedwstępne. W każdej z tych umów zawarte było kto sprzedaje, kto kupuje, nr działki jaka ma być przedmiotem umowy sprzedaży, kwota za jaką ma być sprzedana działka, kwota zaliczki oraz data do kiedy ma być zawarty akt notarialny. W żadnej z tych umów nie zostały ustalone żadne warunki, które musiałyby być spełnione, aby została zawarta ostateczna umowy sprzedaży. W zakresie pozostałych działek nie były zawierane umowy przedwstępne.

Ad 10.

Nie były udzielane żadne pełnomocnictwa nabywcom działek ani innym podmiotom. (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 11.

Nie były zamieszczane ogłoszenia, nie było korzystane z biura nieruchomości oraz nie były podejmowane inne działania marketingowe. Nabywcy zgłaszali się sami. Od znajomych dowiadywali się, że w danej okolicy posiadają Państwo działki i zgłaszali się do Państwa z zapytaniem, czy nie chcecie ich im sprzedać . (Odpowiedź dotyczy wszystkich działek wymienionych w pkt 1).

Ad 12.

Nie sprzedawała Pani nigdy żadnych gruntów w przeszłości, oprócz działek objętych zakresem wniosku.

Ad 13.

Razem ze współwłaścicielami posiada Pani 2 działki, co do których istnieje ewentualność sprzedaży, ale nie wiadomo kiedy.

Pytanie

Czy dokonując sprzedaży gruntu działała Pani w charakterze podatnika VAT? 

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie dokonując sprzedaży działek nie wykraczała Pani poza zakres zarządu majątkiem prywatnym i nie prowadziła Pani działalności gospodarczej. Nieruchomość, którą odziedziczyła Pani nabyła w drodze spadku, a nie zakupu w celu odsprzedaży, a Pani celem nie było prowadzenie działalności ani rolniczej ani gospodarczej na gruntach objętych wnioskiem. Pani celem było pozbycie się majątku osobistego odziedziczonego po zmarłej mamie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15    ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1.określone udziały w nieruchomości,

2.prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3.udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360).

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, zgodnie z art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów satus podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów  i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy,   kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt     C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z ww. orzeczenia C-180/10 i C-181/10 wynika również, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Wskazać należy, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży ww. udziałów w działkach spełniała Pani przesłanki do uznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług.

Jak wynika z okoliczności sprawy, nie prowadzi i nie prowadziła Pani nigdy działalności gospodarczej i nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. Na przestrzeni kilkunastu lat tj. od 2008 r. do 2022 r. dokonywała Pani odpłatnej sprzedaży działek, będąc jednym ze współwłaścicieli. Sprzedawane działki zostały wydzielone z gruntów rolnych, które odziedziczyła Pani po zmarłej mamie. Biorąc pod uwagę okoliczności takie jak niska klasa ziemi oraz uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego przez Gminę, a także posiadanie nieruchomości rolnej przez klika osób (ojciec oraz trzej bracia) została podjęta decyzja o podziale i sprzedaży działek. Nieruchomości do chwili sprzedaży były dzierżawione od 2002 r. Była Pani stroną umów dzierżawy, jednak nie miała Pani żadnych korzyści z dzierżawy. Z uwagi na fakt, że sprzedaż działek następowała w różnych okresach czasu uprawy rolnej, to za poniesione koszty przez dzierżawcę odstąpiono od pobierania czynszu dzierżawnego. Nie zapisywano tego w formie umowy, tylko było to ustalone ustnie. Nie dokonywano rozliczeń dzierżawy. Nie występowała Pani o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowych działek. Nie występowała Pani o wydanie warunków zabudowy. Nie były podejmowane żadne działania marketingowe. Nie były poczynione żadne działania zmierzające do zwiększenia wartości działek. W żaden inny sposób nie wykorzystywała Pani działek. Nie podejmowała Pani żadnych działań w związku  ze sprzedażą działek. Dla przedmiotowych działek została wydana tylko decyzja o podziale (wydzielenie poszczególnych działek z większej całości). Inne pozwolenia i decyzje nie były wydawane. Tylko w przypadku niektórych działek były zawierane umowy przedwstępne. W żadnej z zawartych umów przedwstępnych nie zostały ustalone warunki, które musiałyby być spełnione, aby została zawarta ostateczna umowy sprzedaży. W zakresie pozostałych działek nie były zawierane umowy przedwstępne. Nie były udzielane żadne pełnomocnictwa nabywcom działek ani innym podmiotom. Nie były zamieszczane ogłoszenia oraz nie korzystano z biura nieruchomości. Nabywcy działek zgłaszali się sami.

Analiza treści złożonego wniosku nie wskazuje, że w przedmiotowej sprawie wystąpił ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądza, że sprzedaż ww. udziałów w działkach, wypełniła przesłanki działalności gospodarczej. Nie podejmowała Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. W szczególności nie podjęła Pani żadnych starań mających na celu zwiększenie wartości nieruchomości oraz w żaden sposób nie wykorzystywała Pani działek i nie miała Pani żadnych korzyści z dzierżawy. W zawartych umowach przedwstępnych nie zostały ustalone warunki, które musiałyby być spełnione, aby została zawarta ostateczna umowa sprzedaży. Nie udzieliła Pani żadnych pełnomocnictw nabywcom działek ani innym podmiotom.  Dla przedmiotowych działek została wydana jedynie decyzja o podziale gruntu. Działanie podjęte przez Panią należy zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie brak jest zatem przesłanek pozwalających uznać Panią w zakresie sprzedaży ww. udziałów w działkach za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT, nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. Z uwagi na powyższe, w tej konkretnej sytuacji należy uznać, że przedmiotem dostawy były składniki Pani majątku osobistego, a sprzedaż ww. udziałów w działkach stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

W konsekwencji sprzedaż przez Panią ww. udziałów w działkach nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1  pkt 1 ustawy, gdyż Pani w związku z ich sprzedażą nie działała jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Tym samym Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga w zakresie skutków podatkowych dla pozostałych współwłaścicieli działek, o których mowa we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U.z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu fatycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).