W zakresie skutków podatkowych darowizny udziału w lokalu mieszkalnym od matki.

Interpretacja indywidualna   – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 maja 2023  r. wpłynął Pana wniosek z 11 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny udziału w lokalu mieszkalnym od matki. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 lipca 2023 r. (data wpływu 10 lipca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pana dziadkowie w grudniu 2020 r. wykupili od gminy (…) swoje komunalne mieszkanie, w którym mieszkali od ponad 20 lat. Dziadek zmarł w sierpniu 2021 r., a babcia w lutym 2023 r. Do miasta (…) spadkobiercy, czyli Pana matka z dwójką swojego rodzeństwa, zwrócili się z pytaniem, czy przyznana na wykup mieszkania, częściowa bonifikata ulega umorzeniu w związku ze śmiercią wykupujących dziadków i otrzymali oni pozytywną odpowiedź – tak, ulega umorzeniu. Każde z trójki rodzeństwa, w tym również Pana matka, otrzymało tytułem aktu poświadczenia dziedziczenia 1/3 praw własności do mieszkania po zmarłych rodzicach. Pana matka zamierza przekazać notarialnie aktem darowizny swoje prawa do części spadkowego mieszkania Panu, swojemu jedynemu synowi.

Jest Pan kawalerem i mieszka Pan w mieszkaniu w (…), na które w 2018 r. zaciągnął kredyt hipoteczny rozliczany w PLN i który spłaca Pan na bieżąco do dzisiaj.

Ma Pan zamiar wspólnie z rodzeństwem swojej matki sprzedać w 2023 r. (po darowiźnie od swojej matki) mieszkanie spadkowe w (…) i za otrzymane środki nadpłacić w 2023 r. własny kredyt hipoteczny zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe w (…), gdzie Pan mieszka i pracuje.

W (…) pracuje Pan nieprzerwanie od 2009 r. Otrzymane ze sprzedaży mieszkania spadkowego pieniądze będą 2-3 krotnie mniejsze od salda kredytu hipotecznego, który to kredyt będzie Pan nadpłacać. Na chwilę obecną nie jest Pan zameldowany w swoim mieszkaniu w (…). W związku z tym, że jest Pan w stosunku do swojej matki w „zerowej” grupie podatkowej, nie będzie Pan obciążony podatkiem od spadków i darowizn po darowiźnie przeprowadzonej w kancelarii notarialnej.

Rozliczając otrzymany przychód na nadpłatę własnego kredytu hipotecznego zaciągniętego na mieszkanie, w którym Pan mieszka przed otrzymaniem od swojej matki darowizny i będzie mieszkał, nie będzie Pan także obciążony podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ saldo kredytu kilkukrotnie przewyższa wartość sprzedawanego udziału 1/3 w mieszkaniu spadkowym po dziadkach.

Ma Pan także zamiar w roku 2025 lub 2026 po całkowitej spłacie swojego kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup mieszkania w (…) w 2018 r., przepisać na hipotekę mieszkania (…) swój drugi kredyt hipoteczny, który posiada Pan od 2011 r., a który to kredyt był zaciągnięty przez Pana na zakup mieszkania w (…). Nie będzie to miało jednak wpływu na powyższe podatki: dochodowy i od spadków i darowizn, ponieważ w 2023 r. zrealizuje Pan własną potrzebę mieszkaniową na nadpłatę kredytu hipotecznego w (…) i ponieważ jest Pan w „zerowej” grupie podatkowej dla spadków i darowizn w stosunku do swojej matki oraz dopełni wszelkich formalności zgłoszenia tej nadpłaty do właściwego sobie urzędu skarbowego.

Pozostały opis zdarzenia przyszłego, który został przedstawiony przez Pana w treści uzupełnienia wniosku jako, że dotyczy zagadnienia objętego podatkiem dochodowym od osób fizycznych, przedstawiony został w interpretacji obejmującej swym zakresem ocenę Pana stanowiska w zakresie ww. podatku.

Pytanie

Czy może Pan - w związku z planowaną sprzedażą mieszkania spadkowego, gdzie będzie Pan jednym ze sprzedających po darowiźnie dziedziczonej części od swojej matki - być obciążony podatkiem od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, nie będzie Pan obciążony podatkiem od spadków i darowizn po przekazaniu udziału w mieszkaniu spadkowym po dziadkach od Pana matki, ponieważ jest Pan w stosunku do niej w „zerowej” grupie podatkowej i dopełni Pan wszelkich formalności zgłoszenia faktu darowizny do właściwego urzędu skarbowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pana stanowiska wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków   i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia   w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.