Opodatkowanie podatkiem VAT przez Sprzedającego transakcji zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży, udokumentowania przez Sprzedającego ww. sprzedaży fakturą z wykazaniem kwoty VAT należnego, zaewidencjonowanie jej w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz zapłaty podatku VAT z tytułu tej transakcji, jak również uwzględnienia przez Kupującego nabycia ww. składników w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz opodatkowania podatkiem VAT po stronie Kupującego odpłatnego przeniesienia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe oraz w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części:

·opodatkowania podatkiem VAT przez Sprzedającego transakcji zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży;

·udokumentowania przez Sprzedającego ww. sprzedaży fakturą z wykazaniem kwoty VAT należnego i zaewidencjonowania jej w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług;

·zapłaty podatku VAT z tytułu ww. transakcji;

·uwzględnienia przez Kupującego nabycia ww. składników w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług,

oraz nieprawidłowe w części:

·opodatkowania podatkiem VAT po stronie Kupującego odpłatnego przeniesienia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 31 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT przez Sprzedającego transakcji zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży, udokumentowania przez Sprzedającego ww. sprzedaży fakturą z wykazaniem kwoty VAT należnego, zaewidencjonowania jej w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz zapłaty podatku VAT z tytułu tej transakcji, jak również uwzględnienia przez Kupującego nabycia ww. składników w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz opodatkowania podatkiem VAT po stronie Kupującego odpłatnego przeniesienia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych.

Uzupełnili go Państwo pismem z 19 września 2022 r. (wpływ 22 września 2022 r.).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)    Zainteresowany będący stroną postępowania: A

2)    Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

.... z siedzibą w …. przy ulicy ….., wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy …., … Wydział Gospodarczy pod numerem KRS: …., numer NIP: …., numer REGON: …. [zwana dalej: „Wnioskodawca 1” lub „Kupujący”] jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług [dalej: „VAT”], którego jedynym udziałowcem jest zarejestrowany i czynny podatnik VAT – A z siedzibą w …. przy ulicy …., wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy …, … Wydział Gospodarczy pod numerem KRS: …, numer NIP: …., numer REGON: …. [zwana dalej: „Wnioskodawca 2” lub „Sprzedający”], Sprzedający i Kupujący [zwani będą dalej łącznie jako „Wnioskodawcy”].

Jednym z rodzajów usług świadczonych przez Sprzedającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej były usługi tzw. wirtualnego biura. Usługi wirtualnego biura polegały w szczególności na zapewnieniu siedziby, adresu prowadzenia działalności albo adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobom prawnym, jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą (dalej: „Wirtualne Biura”). Świadczenie usług Wirtualnego Biura odbywało się na podstawie umów najmu Wirtualnego Biura. Tym samym, Sprzedający zezwalał osobom, które zawarły ww. umowy najmu (zwanymi dalej „Klientami”), na posługiwanie się przez te osoby adresem nieruchomości, do której tytuł prawny posiadał Sprzedający, jako adresem siedziby, miejsca prowadzenia działalności gospodarczej albo/oraz adresem korespondencyjnym.

Ponadto Sprzedający na podstawie zawartych umów był zobowiązany do wykonywania na rzecz Klientów następujących czynności:

1.odbierania adresowanych do Klientów przesyłek we wskazanych dniach i godzinach w tygodniu;

2.obsługi kierowanej do Klientów korespondencji;

3.informowania Klientów o oczekującej na nich korespondencji.

Kupujący w dniu 21 kwietnia 2022 r. uzyskał wpis do Rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów, prowadzonego przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w ….. (numer rejestrowy …). Jako rodzaj świadczonych usług Kupujący podał: zapewnianie siedziby, adresu prowadzonej działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Powyższy wpis został uzyskany w celu świadczenia usług Wirtualnego Biura.

Wirtualne Biura nie stanowiły odrębnej jednostki organizacyjnej (np. nie stanowiły odrębnego działu ani oddziału) w ramach struktury Sprzedającego.

Obsługa Wirtualnych Biur należała do obowiązków różnych osób, przypisanych do różnych zespołów. Osoby te wykonywały także inne obowiązki, niezwiązane z obsługą Wirtualnych Biur.

Koszty wynikające z zawartych przez Sprzedającego umów najmu Wirtualnych Biur, nie zostały wyodrębnione w sposób pozwalający na przypisanie ich jako wynikających wyłącznie z ww. umów. Zarówno koszty ponoszone na środki trwałe, niezbędne do świadczenia usług Wirtualnego Biura (takie jak komputery, drukarki, biurka, krzesła biurowe), jak i koszty wynajmu nieruchomości, których adres był udostępniany Klientom Sprzedającego, były księgowane wraz z pozostałymi kosztami prowadzenia działalności przez Sprzedającego. Koszty z tytułu umów Wirtualnego Biura nie były w żaden sposób przypisane do konkretnych przychodów, osiąganych z tytułu prowadzenia przez Sprzedającego działalności konkretnie w tym zakresie.

W dniu 28 kwietnia 2022 r. Sprzedający i Kupujący zawarli umowę sprzedaży [dalej: „Umowa Sprzedaży”], na podstawie, której w zamian za wynagrodzenie wskazane w Umowie, Sprzedający przeniósł na Kupującego zespół składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, który obejmował w szczególności:

1.prawa oraz obowiązki wynikające z umów najmu Wirtualnego Biura;

2.tajemnicę przedsiębiorstwa, tj. nieujawnione do wiadomości publicznej poufne informacje techniczne, technologiczne oraz organizacyjne służące do wykonania ww. działalności;

3.księgi oraz dokumenty związane z prowadzeniem ww. działalności.

Sprzedający i Kupujący byli i są podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 – (dalej: „Ustawa VAT”), jak i przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1800) [dalej: „Ustawa o CIT”].

Umowa Sprzedaży została zawarta po złożeniu przez Sprzedającego określonych w Umowie Sprzedaży oświadczeń i zapewnień, w szczególności, że:

·przedmiot Umowy był wolny od wszelkich obciążeń i praw osób trzecich, nie zostały zajęte w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym, żadnej osobie trzeciej nie przysługiwały w stosunku do przedmiotu Umowy żadne roszczenia;

·na dzień zawierania Umowy Sprzedaży nie zawarto żadnej innej umowy, ani nie dokonano żadnej czynności prawnej dotyczącej przedmiotu Umowy, która mogłaby skutkować rozporządzeniem lub zobowiązaniem do rozporządzenia przedmiotem Umowy (m.in. umowa dzierżawy, umowa zastawu, umowa sprzedaży czy umowa przedwstępna zobowiązująca do zawarcia jakiejkolwiek innej umowy);

·wszelkie informacje i dokumenty przekazane i ujawnione Kupującemu i jego przedstawicielom były zgodne z najlepszą wiedzą Sprzedającego, kompletne, dokładne i prawdziwe.

Obecnie Kupujący wykorzystuje przedmiot Umowy Sprzedaży do świadczenia usług Wirtualnego Biura.

Ponadto w uzupełnieniu wskazano:

Sprzedający nie przeniósł na rzecz Kupującego na podstawie Umowy Sprzedaży żadnych innych składników materialnych i niematerialnych niż te, które zostały wprost wymienione w treści Umowy Sprzedaży oraz treści opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawców we wspólnym wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Tym samym na podstawie zawartej Umowy Sprzedaży nie przeniesiono na rzecz Kupującego:

1)żadnych oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części;

2)własności nieruchomości lub ruchomości w postaci sprzętu komputerowego (np. komputerów, tabletów, telefonów, drukarek, kserokopiarek, itp.) lub wyposażenia biurowego (np. biurek, mebli, artykułów biurowych, itp.);

3)praw wynikających z umów najmu i dzierżawy (z wyjątkiem praw i obowiązków wynikających z przeniesionych umów najmu Wirtualnego Biura);

4)wierzytelności (z wyjątkiem praw wynikających z przeniesionych umów najmu Wirtualnego Biura), praw z papierów wartościowych i środków pieniężnych;

5)koncesji, licencji, zezwoleń;

6)patentów i innych praw własności przemysłowej;

7)majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych;

8)członków personelu Sprzedającego, niezbędnych do obsługi świadczenia usług Wirtualnego Biura.

Od 2012 r. Sprzedający pomaga rozwijać się …., działając na zasadzie akceleratora i inkubatora przedsiębiorczości, zapewniając wsparcie dla osób rozpoczynających lub zamierzających rozpocząć własną działalność gospodarczą. W tym zakresie Sprzedający oferuje i świadczy na rzecz początkujących przedsiębiorców m.in. następujące usługi:

1.usługi najmu powierzchni biurowej, w tym m.in. najem sal konferencyjnych, biurek oraz przestrzeni co-workingowej;

2.usługi doradztwa prawnego, w tym m.in. konsultacje prawne w zakresie prawa cywilnego, przygotowywanie projektów regulaminów sklepów i stron internetowych, a także dokumentów wymaganych przez RODO;

3.usługi księgowe, w tym m.in. prowadzenie księgowości, rozliczenia kadrowe (umowy cywilno-prawne), kontakt z Urzędem Skarbowym i ZUS;

4.usługi szkoleniowe, w tym m.in. szkolenia, warsztaty oraz indywidualne konsultacje w postaci tradycyjnej oraz zdalnej (on-line);

5.usługi IT, w tym m.in. tworzenie wizytówkowych stron internetowych;

6.usługi marketingowe, w tym m.in. prowadzenie profili firmowych w mediach społecznościowych.

Jednocześnie Sprzedający wskazuje, że składniki przedsiębiorstwa wykorzystywane dotychczas przez Sprzedającego do świadczenia usług Wirtualnego Biura, w szczególności takie jak najmowana powierzchnia biurowa, personel, sprzęt komputerowy, oprogramowanie komputerowe, wyposażenie biurowe, były i nadal są wykorzystywane przez Sprzedającego w pozostałej części prowadzonej działalności gospodarczej (tzn. w celu świadczenia usług wymienionych powyżej, innych niż usługi Wirtualnego Biura).

Po dokonaniu przeniesienia na rzecz Kupującego składników materialnych i niematerialnych wykorzystywanych do świadczenia usług Wirtualnego Biura, Sprzedający prowadzi działalność gospodarczą oraz świadczy usługi w tym samym zakresie, w którym prowadził działalność gospodarczą oraz świadczył usługi przed dokonaniem przeniesienia przedmiotowych składników, z tym zastrzeżeniem, że po dokonaniu przeniesienia na rzecz Kupującego przedmiotowych składników Sprzedający zaprzestał świadczenia usług Wirtualnego Biura. Innymi słowy, przed dokonaniem przeniesienia na rzecz Kupującego przedmiotowych składników Sprzedający prowadził działalność gospodarczą oraz świadczył usługi w zakresie opisanym szczegółowo powyżej oraz w zakresie usług Wirtualnego Biura. Natomiast po dokonaniu przeniesienia na rzecz Kupującego przedmiotowych składników Sprzedający prowadzi działalność gospodarczą oraz świadczy usługi w zakresie opisanym szczegółowo powyżej oraz zaprzestał świadczenia usług Wirtualnego Biura.

W związku z przeniesieniem na rzecz Kupującego zespołu składników materialnych i niematerialnych, Sprzedający potencjalnie mógłby kontynuować działalność w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura. Wynika to z tego, że Sprzedający posiada odpowiednie zaplecze organizacyjno-techniczne do świadczenia tego rodzaju usług, w szczególności Sprzedający posiada powierzchnię biurową, personel, sprzęt komputerowy, oprogramowanie komputerowe oraz wyposażenie biurowe. Przy czym, w chwili obecnej jest to niemożliwe, ponieważ Sprzedający nie jest wpisany do Rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów, prowadzonego przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w …. na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Dlatego też w celu świadczenia takich usług Sprzedający musiałby uzyskać uprzednio stosowny wpis w przedmiotowym rejestrze.

Ponadto należy wyraźnie wskazać, że Sprzedający nie świadczy obecnie ani nie zamierza świadczyć w przyszłości usług Wirtualnego Biura.

W okresie przed zawarciem Umowy Sprzedaży, działalność w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura w ramach przedsiębiorstwa Sprzedającego nie posiadała zdolności do funkcjonowania, jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Wynikało to z tego, że Sprzedający prowadził tę działalność oraz świadczył usługi Wirtualnego Biura przy wykorzystaniu środków technicznych (np. sprzętu komputerowego, oprogramowania komputerowego oraz wyposażenia biurowego) oraz członków personelu przedsiębiorstwa, którzy nie byli przydzieleni tylko i wyłącznie do prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura. Przedmiotowe środki techniczne oraz członkowie personelu uczestniczyli w prowadzeniu przez Sprzedającego różnego rodzaju działalności oraz świadczeniu przez Sprzedającego różnego rodzaju usług. Innymi słowy, w okresie przed zawarciem Umowy Sprzedaży nie istniała możliwość przydzielenia określonych środków technicznych lub członków personelu przedsiębiorstwa Sprzedającego tylko i wyłącznie do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Nabycie przez Kupującego od Sprzedającego składników majątkowych na podstawie Umowy Sprzedaży nie wiązało się z przejściem na Kupującego zakładu pracy w rozumieniu art. 23⁽¹⁾ Kodeksu pracy.

Kupujący w ramach swojej działalności nie kontynuuje działalności Sprzedającego w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura tylko i wyłącznie przy wykorzystaniu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji. Kupujący w ramach swojej działalności kontynuuje działalność Sprzedającego w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura przy wykorzystaniu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz składników majątkowych posiadanych przez Kupującego, takich jak: wykorzystywana powierzchnia biurowa, personel, sprzęt komputerowy, oprogramowanie komputerowe oraz wyposażenie biurowe. Ponadto Kupujący musiał uzyskać wpis do Rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów, prowadzonego przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w ….. na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (numer rejestrowy …).

W celu należytego świadczenia usług Wirtualnego Biura przez Kupującego konieczne było zaangażowanie przez Kupującego innych składników, które nie były przedmiotem transakcji, w szczególności wykorzystywanej powierzchni biurowej, personelu, sprzętu komputerowego, oprogramowania komputerowego oraz wyposażenia biurowego. Ponadto Kupujący musiał uzyskać wpis do Rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów, prowadzonego przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w … .na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (numer rejestrowy …).

Kupujący podjął dodatkowe działania niezbędne do prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług tzw. Wirtualnego Biura w oparciu o składniki majątku nabyte od Sprzedającego na podstawie Umowy Sprzedaży, takie jak:

1.w dniu 21 kwietnia 2022 r. Kupujący uzyskał wpis do Rejestru działalności na rzecz spółek lub trustów, prowadzonego przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w … na podstawie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (numer rejestrowy ….). Jako rodzaj świadczonych usług Kupujący podał: zapewnianie siedziby, adresu prowadzonej działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Powyższy wpis został uzyskany w celu świadczenia usług Wirtualnego Biura;

2.zaangażował powierzchnię biurową niezbędną do należytego wykonywania usług Wirtualnego Biura;

3.zaangażował personel niezbędny do należytego wykonywania usług Wirtualnego Biura, w tym m.in. wykonujący zadania w zakresie odbioru korespondencji oraz prowadzenia komunikacji i korespondencji z usługobiorcami;

4.zaangażował sprzęt komputerowy niezbędny do należytego wykonywania usług Wirtualnego Biura;

5.zaangażował oprogramowanie komputerowe niezbędne do należytego wykonywania usług Wirtualnego Biura;

6.zaangażował wyposażenie biurowe niezbędne do należytego wykonywania usług Wirtualnego Biura.

Sprzedający wystawił dla Kupującego, a następnie doręczył Kupującemu fakturę sprzedaży dokumentującą nabycie przedmiotu sprzedaży na podstawie Umowy Sprzedaży.

Kupujący wykorzystuje przedmiot sprzedaży nabyty od Sprzedającego na podstawie Umowy Sprzedaży tylko i wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT, tzn. podlegających opodatkowaniu VAT oraz niekorzystających ze zwolnienia od VAT. Kupujący wykorzystuje przedmiot sprzedaży do świadczenia usług Wirtualnego Biura, na podstawie zawartych umów najmu Wirtualnego Biura, które podlegają opodatkowaniu VAT oraz nie korzystają ze zwolnienia od VAT. Innymi słowy, z tytułu wykonywania usług Wirtualnego Biura przy wykorzystaniu przedmiotu sprzedaży Kupujący wystawia dla swoich usługobiorców faktury sprzedaży z wykazaną kwotą VAT należnego. Dla przypomnienia należy wskazać, że usługi Wirtualnego Biura polegają w szczególności na zapewnieniu siedziby, adresu prowadzenia działalności albo adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobom prawnym, jednostkom organizacyjnym nieposiadającej osobowości prawnej oraz osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

1.Czy zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, podlegało opodatkowaniu VAT po stronie Sprzedającego (Zainteresowanego będącego stroną postępowania), w konsekwencji czego Sprzedający powinien wystawić dla Kupującego fakturę z tytułu sprzedaży składników majątkowych wymienionych w Umowie Sprzedaży z wykazaniem kwoty VAT należnego, a także uwzględnić wystawioną fakturę w ewidencji prowadzonej dla celów VAT oraz zapłacić VAT do właściwego urzędu skarbowego?

2.Czy zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, podlegało opodatkowaniu VAT po stronie Kupującego (Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania), w konsekwencji czego Kupujący powinien uwzględnić fakturę otrzymaną od Sprzedającego w ewidencji prowadzonej dla celów VAT?

Państwa stanowisko w sprawie (z uwzględnieniem uzupełnienia)

Ad 1)

W ocenie Wnioskodawców, realizacja Umowy Sprzedaży podlegała opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jednocześnie przepisy art. 6 Ustawy VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Na mocy art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 Ustawy VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zestawiając powyższe z przedstawionym stanem faktycznym, realizacja Umowy Sprzedaży nie stanowiła na gruncie prawa podatkowego transferu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, gdyż przenoszone składniki nie stanowiły zespołu składników materialnych i niematerialnych organizacyjnie i finansowo wyodrębnionych w przedsiębiorstwie Sprzedającego, w szczególności przedmiotem zbycia nie były zobowiązania. Ponadto składniki te nie mogły stanowić niezależnego przedsiębiorstwa wykonującego zadania gospodarcze.

Powyższe potwierdza Interpretacja Indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 kwietnia 2021 r. (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.103.2021.1.AW), w której organ podniósł iż: „Przeniesienie przez Cedenta praw i obowiązków określonych w przedwstępnych umowach sprzedaży na rzecz Wnioskodawcy jest świadczeniem, za które ...otrzyma ustalone wynagrodzenie (świadczenie pieniężne). W ramach tej transakcji gospodarczej ... zrealizuje wobec Wnioskodawcy świadczenie polegające na umożliwieniu Wnioskodawcy wstąpienia w prawa i obowiązki określone w Umowie cesji, dzięki czemu Wnioskodawca uzyska wymierną korzyść (nabędzie prawa i obowiązki Cedenta, wynikające z przedwstępnych umów sprzedaży), w zamian za co zobowiąże się do zapłaty na jego rzecz określonego w Umowie cesji wynagrodzenia. Pomiędzy Zainteresowanymi powstanie zatem więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Cedent podejmie bowiem określone działania, za które otrzyma wynagrodzenie. Z kolei Wnioskodawca stanie się niewątpliwie beneficjentem tej czynności – jest bezpośrednim odbiorcą świadczenia odnoszącym korzyść o charakterze majątkowym, gdyż przejdą na niego wskazane w umowie cesji prawa i obowiązki. W konsekwencji, mając na uwadze powołane przepisy oraz wskazane przez Zainteresowanych w opisie sprawy okoliczności, należy stwierdzić, że przeniesienie przez Cedenta na Wnioskodawcę praw i obowiązków, wskutek zawarcia Umowy cesji, stanowi usługę świadczoną przez Cedenta na rzecz Wnioskodawcy za wynagrodzeniem”.

Jednocześnie realizacja Umowy Sprzedaży nie stanowiła czynności zwolnionej z opodatkowania VAT.

Mając na uwadze powyższe, realizacja Umowy Sprzedaży z Sprzedającego na rzecz Kupującego stanowiła świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 Ustawy VAT, podlegające opodatkowaniu VAT.

Ponadto w uzupełnieniu doprecyzowując stanowisko w zakresie pytania nr 1 wskazano:

Zdaniem Wnioskodawcy 2 (Sprzedającego), zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, podlegało opodatkowaniu VAT po stronie Sprzedającego (Zainteresowanego będącego stroną postępowania), w konsekwencji czego Sprzedający powinien wystawić dla Kupującego fakturę z tytułu sprzedaży składników majątkowych wymienionych w Umowie Sprzedaży z wykazaniem kwoty VAT należnego, a także uwzględnić wystawioną fakturę w ewidencji prowadzonej dla celów VAT oraz zapłacić VAT do właściwego urzędu skarbowego.

Wynika to z tego, że zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu VAT oraz niekorzystającą ze zwolnienia od VAT. Wynagrodzenie zapłacone Sprzedającemu przez Kupującego zostało bowiem zapłacone na podstawie istniejącego stosunku prawnego (tzn. Umowy Sprzedaży) z tytułu przeniesienia na rzecz Kupującego przez Sprzedającego praw i obowiązków wynikających z zawartych wcześniej umów najmu Wirtualnego Biura.

Jednocześnie zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży nie stanowiło transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej „Ustawą o VAT”). Przeniesiony na rzecz Kupującego przez Sprzedającego na podstawie Umowy Sprzedaży zespół składników nie posiada cechy wyodrębnienia organizacyjnego oraz finansowego. Jak zostało wskazane w treści opisu stanu faktycznego, usługi Wirtualnego Biura nie były świadczone przez Sprzedającego w ramach wyodrębnionej formalnie (np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze) jednostki wewnętrznej Sprzedającego (np. oddziału, wydziału, zespołu). Sprzedający nie prowadził swoich ksiąg rachunkowych w taki sposób, aby przyporządkować i wydzielić koszty i zobowiązania związane bezpośrednio z prowadzeniem działalności w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura. Ponadto środki przeniesione na rzecz Kupującego przez Sprzedającego na podstawie Umowy Najmu nie stanowił zespołu składników przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, mogących funkcjonować w obrocie gospodarczym jako samodzielne przedsiębiorstwo.

W konsekwencji powyższego należy uznać, że Sprzedający prawidłowo wystawił dla Kupującego fakturę z tytułu sprzedaży składników majątkowych wymienionych w Umowie Sprzedaży z wykazaniem kwoty VAT należnego, a następnie uwzględnił wystawioną fakturę w ewidencji prowadzonej dla celów VAT oraz zapłacił VAT do właściwego urzędu skarbowego.

Stanowisko Wnioskodawcy 2 znajduje potwierdzenie w przepisach Ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym m.in. również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto zgodnie z art. 109 ust. 3 Ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej.

Stanowisko Wnioskodawcy 2 znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwanego dalej „TSUE”), w tym m.in. w wyroku w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council, C-16/93 Tolsma, C-174/00 Kennemer Golf, zgodnie z którym, aby daną relację można było uznać za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

1)istnienie świadczenia, tj. konkretnego zachowania się dostawcy usługi, stanowiącego przedmiot czynności;

2)istnienie stosunku prawnego łączącego strony, tj. stosunku zobowiązaniowego pomiędzy podmiotem świadczącym usługę a jej usługobiorcą, na podstawie którego dochodzi do wykonania świadczenia za wynagrodzeniem;

3)istnienie beneficjenta świadczenia - podmiotu, który przez nabycie świadczenia nabywa określoną korzyść;

4)wystąpienie wynagrodzenia/odpłatności wyrażalnego w pieniądzu, należnego w zamian za wykonanie świadczenia (mające zatem charakter ekwiwalentny w stosunku do świadczenia), stanowiącego korzyść dla świadczącego usługę, przy czym wynagrodzenie to musi mieć bezpośredni związek z usługą, za którą jest wypłacane.

Stanowisko Wnioskodawcy 2 znajduje potwierdzenie również w działalności interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (zwanym dalej „Dyrektorem KIS”), w której wskazuje się, że podstawowym warunkiem istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań. Oznacza to, że powinny ją tworzyć składniki majątkowe będące we wzajemnych relacjach, a nie będące tylko zbiorem przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Kolejnym warunkiem istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT jest wydzielenie tego zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Wyodrębnienie to powinno zostać dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do realizacji określonych zadań gospodarczych. W taki sposób, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Stanowisko to zostało przedstawione przez Dyrektora KIS m.in. w interpretacji podatkowej z dnia 28 października 2020 r. w sprawie 0111-KDIB3-2.4012.735.2020.1.MGO, z dnia 8 września 2020 r. w sprawie 0113-KDIPT2-3.4011.498.2020.2.GG oraz z dnia 4 sierpnia 2020 r. w sprawie 0111-KDIB1-2.4010.164.2020.4.SK.

W związku z powyższym, na pytanie oznaczone w niniejszym wniosku numerem 1 należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.

Ad 2)

Zdaniem Wnioskodawcy 1 (Kupującego), zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, podlegało opodatkowaniu VAT po stronie Kupującego (Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania), w konsekwencji czego Kupujący powinien uwzględnić fakturę otrzymaną od Sprzedającego w ewidencji prowadzonej dla celów VAT.

Wynika to z tego, że zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży, tzn. odpłatne przeniesienie składników majątkowych określonych w tej umowie na rzecz Kupującego przez Sprzedającego, stanowiło usługę podlegającą opodatkowaniu VAT oraz niekorzystającą ze zwolnienia od VAT. Wynagrodzenie zapłacone Sprzedającemu przez Kupującemu zostało bowiem zapłacone na podstawie istniejącego stosunku prawnego (tzn. Umowy Sprzedaży) z tytułu przeniesienia na rzecz Kupującego przez Sprzedającego praw i obowiązków wynikających z zawartych wcześniej umów najmu Wirtualnego Biura.

Jednocześnie zawarcie i wykonanie Umowy Sprzedaży nie stanowiło transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej „Ustawą o VAT”). Przeniesiony na rzecz Kupującego przez Sprzedającego na podstawie Umowy Sprzedaży zespół składników nie posiada cechy wyodrębnienia organizacyjnego oraz finansowego. Jak zostało wskazane w treści opisu stanu faktycznego, usługi Wirtualnego Biura nie były świadczone przez Sprzedającego w ramach wyodrębnionej formalnie (np. na podstawie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze) jednostki wewnętrznej Sprzedającego (np. oddziału, wydziału, zespołu). Jednocześnie Sprzedający nie prowadził swoich ksiąg rachunkowych w taki sposób, aby przyporządkować i wydzielić koszty i zobowiązania związane bezpośrednio z prowadzeniem działalności w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura.

W konsekwencji powyższego należy uznać, że Kupujący prawidłowo uwzględnił fakturę otrzymaną od Sprzedającego w ewidencji prowadzonej dla celów VAT oraz obniżył kwotę VAT należnego o kwotę VAT naliczonego.

Stanowisko Wnioskodawcy 1 znajduje potwierdzenie w przepisach Ustawy o VAT, orzecznictwie TSUE oraz działalności interpretacyjnej Dyrektora KIS. W celu uniknięcia powtórzeń należy w tym miejscu odwołać się do przepisów, orzeczeń oraz interpretacji podatkowych przywołanych w treści uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy 2, przedstawionego powyżej (zob. Ad. 1).

W związku z powyższym, na pytanie oznaczone w niniejszym wniosku numerem 2 należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w części opodatkowania podatkiem VAT przez Sprzedającego transakcji zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży, udokumentowania przez Sprzedającego ww. sprzedaży fakturą z wykazaniem kwoty VAT należnego i zaewidencjonowania jej w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz zapłaty podatku VAT z tytułu tej transakcji, jak również uwzględnienia przez Kupującego nabycia ww. składników w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług oraz nieprawidłowe w części opodatkowania podatkiem VAT po stronie Kupującego odpłatnego przeniesienia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy wskazać, że udzielono odpowiedzi łącznie na pytania nr 1 i 2.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT:

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Należy zauważyć, że art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi implementację art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, z 11.12.2006, str. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”.

W myśl art. 19 ust. 1 i 2 Dyrektywy 2006/112/WE:

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360). Zgodnie z tym przepisem:

Przy czym, zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” – wyrok NSA z dnia 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym.

Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 ust. 27e ustawy o VAT, pod którym to pojęciem rozumie się:

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Zatem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

·istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

·zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

·składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

·zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa lub jego zorganizowana część przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Wynika to również z treści przepisu art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, który stanowi, że – w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Aksjomat racjonalności ustawodawcy oraz kategoryczność sformułowania tego przepisu nakazuje przyjąć, że z transakcją zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 ustawy o VAT mamy do czynienia tylko wówczas, gdy nabywca kontynuuje działalność gospodarczą przy użyciu nabytego przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć, jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa.

Z kolei przepis art. 2 pkt 31 ustawy o VAT stanowi, że:

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT:

Przy czym stosownie do art. 106b ust. 2 ustawy o VAT:

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy o VAT:

Natomiast ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury, zostały określone w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 99 ust. 1 ustawy o VAT:

W świetle art. 99 ust. 7c ustawy o VAT:

Na podstawie art. 99 ust. 11b ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy o VAT:

Stosownie do art. 99 ust. 13a ustawy o VAT:

Zgodnie z art. 99 ust. 13b ustawy o VAT:

W myśl art. 109 ust. 3 ustawy o VAT:

Jak stanowi art. 109 ust. 3b ustawy o VAT:

W świetle art. 109 ust. 14 ustawy o VAT:

Na podstawie art. 99 ust. 13b oraz art. 109 ust. 14 ustawy o VAT 15 października 2019 r. Minister Finansów, Inwestycji i Rozwoju wydał rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 1988 ze zm.), zwanej dalej „Rozporządzeniem z 15 października 2019 r.”.

Zatem od 1 października 2020 r. dotychczasowe deklaracje VAT-7 i VAT-7K i informacja o ewidencji zostały zastąpione przez przesyłany łącznie jeden dokument elektroniczny JPK_VAT, w formie JPK_V7M lub JPK_V7K. Elementy nowego JPK_VAT określa rozporządzenie z 15 października 2019 r.

Zgodnie z treścią § 2 rozporządzenia z 15 października 2019 r.:

Zgodnie z § 4 rozporządzenia z 15 października 2019 r.:

W myśl § 10 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z 15 października 2019 r.:

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z 15 października 2019 r.:

W rozporządzeniu z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług dodano załączniki będące objaśnieniami co do sposobu wypełniania i miejsca składania deklaracji oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z art. 109 ust. 3b i 3c ustawy o VAT.

W pkt I załącznika „Objaśnienia do deklaracji” wskazano w pkt 4.1., iż:

Należy także zauważyć, że w deklaracji i ewidencji JPK_V7M przewidziano pola, w których wykazuje się wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokość podatku należnego wynikająca z dostawy towarów oraz świadczenia usług, jak również wartość netto oraz wysokość podatku naliczonego z tytułu z nabycia towarów oraz świadczenia usług.

Odnosząc się do całokształtu opisu sprawy należy zauważyć, że transakcja zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży nie stanowi sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W okolicznościach niniejszej sprawy zespół składników materialnych i niematerialnych nie jest wyodrębniony organizacyjnie, bowiem – jak wskazano we wniosku – Wirtualne Biura nie stanowiły odrębnej jednostki organizacyjnej w ramach struktury Sprzedającego. Ponadto ww. zespół składników materialnych i niematerialnych nie jest również wyodrębniony funkcjonalnie, gdyż działalność w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura w ramach przedsiębiorstwa Sprzedającego nie posiadała zdolności do funkcjonowania, jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Nie mamy także do czynienia z wyodrębnieniem finansowym, bowiem – jak wynika z opisu sprawy – koszty wynikające z zawartych przez Sprzedającego umów najmu Wirtualnych Biur, nie zostały wyodrębnione w sposób pozwalający na przypisanie ich jako wynikających wyłącznie z ww. umów.

Transakcja zbycia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych nie stanowi również sprzedaży przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny. Sprzedający przeniósł bowiem wyłącznie na Kupującego prawa oraz obowiązki wynikające z umów najmu Wirtualnego Biura, tajemnicę przedsiębiorstwa, tj. nieujawnione do wiadomości publicznej poufne informacje techniczne, technologiczne oraz organizacyjne służące do wykonania działalności, jak również księgi oraz dokumenty związane z prowadzeniem działalności. Ponadto Kupujący nie kontynuuje działalności Sprzedającego w zakresie świadczenia usług Wirtualnego Biura tylko i wyłącznie przy wykorzystaniu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji.

W konsekwencji art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie ma zastosowania w sprawie będącej przedmiotem wniosku. Przepisy te – jak wyżej wskazano – odnoszą się do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa. Wobec tego, zbycie składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Podsumowując, transakcja zbycia przez Sprzedającego na rzecz Kupującego ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych jest sprzedażą składników majątkowych i stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu na zasadach ogólnych wg właściwej stawki podatku VAT dla każdego z ww. składników będących przedmiotem dostawy. W konsekwencji, zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, Sprzedający jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą ww. sprzedaż z wykazaniem kwoty VAT należnego. Ponadto Sprzedający winien – mając na względzie art. 109 ust. 3 w zw. z art. 109 ust. 3b ustawy o VAT oraz rozporządzenie z 15 października 2019 r. – zaewidencjonować ww. sprzedaż w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług. Sprzedający jest również zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu tej transakcji.

Z kolei nabycie przez Kupującego ww. składników materialnych i niematerialnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega wyłącznie odpłatna dostawa towarów. Kupujący winien natomiast uwzględnić nabycie ww. składników materialnych i niematerialnych w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie opodatkowania podatkiem VAT przez Sprzedającego transakcji zbycia zespołu składników materialnych i niematerialnych za pomocą, których Sprzedający świadczył usługi Wirtualnego Biura, będących przedmiotem Umowy Sprzedaży, udokumentowania przez Sprzedającego ww. sprzedaży fakturą z wykazaniem kwoty VAT należnego i zaewidencjonowania jej w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług, a także zapłaty podatku VAT z tytułu ww. transakcji oraz uwzględnienia przez Kupującego nabycia ww. składników w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług jest prawidłowe, natomiast w zakresie opodatkowania podatkiem VAT po stronie Kupującego odpłatnego przeniesienia ww. zespołu składników materialnych i niematerialnych jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa zapytań. Inne kwestie nieobjęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

 (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 ustawy Ordynacja podatkowa) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).