Prawo do odliczenia za pomocą tzw. prewspółczynnika oraz współczynnika, podatku naliczonego od poniesionych wydatków na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług  jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia za pomocą tzw. prewspółczynnika (obliczanego na podstawie § 6 rozporządzenia) oraz współczynnika (obliczanego na podstawie art. 90 ust. 3 i nast. ustawy o VAT), podatku naliczonego od poniesionych wydatków na realizację projektu pn. „....”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

..... (zwana dalej Wnioskodawcą) jest publiczną uczelnią akademicką, której zasady funkcjonowania określają w szczególności ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 478 z późn. zm., zwana dalej Prawo o szkolnictwie wyższym), akty wykonawcze wydane na jej podstawie oraz statut. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. 

W zakresie prowadzonej działalności Wnioskodawca wykonuje czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej także podatkiem VAT), tj. czynności, będące poza zakresem ustawy o VAT, czynności zwolnione z podatku VAT, jak też czynności opodatkowane tym podatkiem (0 %, 5 %, 8 % czy też 23% stawką podatku).

Zakres podstawowych czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę określa m.in. art. 11 ust. 1 pkt 1 - 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, którymi są:

1)prowadzenie kształcenia na studiach;

2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;

3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;

4)prowadzenie kształcenia doktorantów;

5)kształcenie i promowanie kadr uczelni.

W zakresie odliczania podatku naliczonego względem wszelkiego rodzaju wydatków udokumentowanych fakturami, związanych z funkcjonowaniem Wnioskodawcy stosuje się następujący sposób postępowania:

1.Jeżeli Wnioskodawca nabywa towar/usługę, które jest w stanie przyporządkować bezpośrednio jednej z przywołanych powyżej działalności, wówczas:

a)gdy wydatek służy jedynie działalności niegospodarczej - nie dokonuje się odliczenia podatku naliczonego,

b)gdy wydatek służy działalności gospodarczej (sprzedaży), ale zwolnionej z podatku od towarów i usług (zw) - nie dokonuje się odliczenia podatku naliczonego,

c)gdy wydatek służy działalności gospodarczej (sprzedaży), ale opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (stawką 0%, 5%, 8% czy 23%) - Wnioskodawca odlicza pełną kwotę podatku naliczonego.

2.Jeżeli Wnioskodawca nabywa towar/usługę, których nie jest w stanie przyporządkować bezpośrednio jednej z przywołanych powyżej działalności, wówczas:

1.gdy wydatek służy zarówno czynnościom będącym poza zakresem ustawy o VAT (w uproszczeniu czynnościom nieodpłatnym), jak i działalności gospodarczej (sprzedaży) opodatkowanej podatkiem od towarów i usług - wówczas Wnioskodawca odlicza podatek naliczony tzw. prewspółczynnikiem odliczenia podatku naliczonego (obliczonym na podstawie art. 86 ust. 2a i następnych ustawy o VAT oraz § 6 rozporządzenia),

2.gdy wydatek służy zarówno czynnościom będącym poza zakresem ustawy o VAT (czynnościom nieodpłatnym), jak i działalności gospodarczej (sprzedaży) zwolnionej z podatku od towarów i usług - wówczas Wnioskodawca nie odlicza podatku naliczonego,

3.gdy wydatek służy tylko działalności gospodarczej, ale zarówno opodatkowanej podatkiem od towarów i usług jak również zwolnionej z podatku od towarów i usług - wówczas Wnioskodawca odlicza podatek naliczony tzw. współczynnikiem odliczenia podatku naliczonego (obliczonym na podstawie art. 90 ust. 4 i dalszych ustawy o VAT),

4.gdy wydatek służy zarówno czynnościom będącym poza zakresem ustawy o VAT (czynnościom statutowym nieodpłatnym), jak i działalności gospodarczej (sprzedaży) opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (stawką 0%, 5%, 8%, 23%) oraz zwolnionej z podatku od towarów i usług (zw) - wówczas Wnioskodawca jest zobligowany, w pierwszej kolejności, zastosować prewspółczynnik odliczenia podatku naliczonego. Następnie, względem pozostałej kwoty, winien zastosować tzw. współczynnik odliczenia podatku naliczonego.

Powyższy sposób postępowania wynika z art. 86 ust. 1, art. 86 ust. 2a, ust. 22, art. 90 ust. 1 - ust. 4 ustawy o VAT oraz § 6 rozporządzenia.

W ww. aspekcie (tj. przy określaniu zakresu prawa do odliczania podatku naliczonego) Wnioskodawca stosuje definicję działalności gospodarczej określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Wnioskodawca każdorazowo - w chwili dokonywania nabyć towarów i usług - dokonuje ich bezpośredniej alokacji względem wykorzystania w prowadzonej obecnie (lub planowanej w przyszłości) działalności. Jeżeli nie jest to możliwe, stosuje jeden ze sposobów odliczeń „pośrednich”. Pierwotnie dokonany zakres odliczenia podatku naliczonego jest przez Wnioskodawcę monitorowany poprzez system tzw. korekt (rocznej oraz wieloletniej) oraz badanie, czy nie wystąpiła tzw. zmiana przeznaczenia pierwotnie zalokowanego sposobu odliczenia.

Jak już wskazano, w ramach prowadzonej działalności naukowej (art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym), Wnioskodawca wykonuje różnego typu badania naukowe oraz prace rozwojowe (art. 4 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym). Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

(art. 4 ust. 2 Prawa o szkolnictwie wyższym).

Natomiast prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń (art. 4 ust. 3 Prawa o szkolnictwie wyższym).

Realizacja wszystkich przywołanych typów badań wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki te pokrywane są ze środków własnych Wnioskodawcy, subwencji, dotacji, dofinansowań oraz różnego typu grantów finansowych. Wiele instytucji międzynarodowych oraz krajowych, w tym państwowych agencji rządowych, ogłasza konkursy na finansowanie działalności badawczej (m.in. realizowanej przez uczelnie publiczne czy też instytuty naukowe lub badawcze). Instytucje te ogłaszają konkurs (z określonej dziedziny), zainteresowane jednostki aplikują w konkursie i po spełnieniu warunków konkursowych otrzymują grant/dofinansowanie/dotację etc.

Dofinansowanie jest otrzymane na podstawie umowy o dofinansowanie projektu, czy też umowy na realizację projektu dofinansowanego z danego źródła finansowego.

Komisja Unii Europejskiej od 1992 r. prowadzi program ...... Jest to program polegający na współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska, w tym przyrody. Jest to program zarządzany centralnie przez Komisję Europejską. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (zwany dalej NFOŚiG) od 2008 r., na mocy Porozumienia z Ministrem Środowiska (obecnie Ministrem Klimatu i Środowiska), pełni rolę Krajowego Punktu Kontaktowego ...... Ponadto NFOŚiGW wspiera polskich wnioskodawców (aplikujących o dofinansowania z Komisji Europejskiej w projekcie ....), prowadząc program dodatkowego współfinansowania projektów, które zostały zaaprobowane przez Komisję Europejską do dofinansowania.

Wnioskodawca wraz z 3 partnerami (....., .....  oraz .......) aplikował w 2021 r. w konkursie .... i ich wspólny wniosek został wytypowany do dofinansowania (nr .....). Wnioskodawca został wybrany liderem oraz koordynatorem projektu, co oznacza, że względem Komisji Europejskiej będzie występował w imieniu własnym i na własną rzecz oraz w imieniu i na rzecz każdego z konsorcjantów. Została już podpisana przez Wnioskodawcę, jako lidera, umowa o dofinansowanie projektu z Komisją Europejską. Projekt dotyczy opracowania nowych rozwiązań (popartych działaniem prototypów) w chłodzeniu budynków użyteczności publicznej. Przedmiotem projektu jest wytworzenie pilotażowej instalacji chłodzenia budynków instytucji użyteczności publicznej z wykorzystaniem paneli fotowoltaicznych. Celem projektu jest wytworzenie prototypu innowacyjnego urządzenia (...). Tytuł projektu to: „.....” (akronim projektu to .....). W ramach projektu zostanie wdrożona nowatorska instalacja demonstracyjna (...), tworząc w ten sposób innowacyjny system ... Instalacja zostanie pierwotnie wytworzona i zainstalowana w budynku Wnioskodawcy w Polsce, kolejno zaś (w przypadku uzyskania satysfakcjonujących wyników) zbliżona lub tożsama instalacja zostanie wytworzona i zainstalowana na ....... - tak, aby można było porównać działanie instalacji w różnych warunkach geograficznych i klimatycznych. Celem projektu jest (...).

Główne cele projektu to:

1)redukcja emisji gazów cieplarnianych poprzez zmniejszenie zużycia energii pierwotnej, nie pochodzącej z OZE, do napędzania systemów klimatyzacyjnych zapewniających komfort cieplny budynku. Projekt zademonstruje techniczną i ekonomiczną wykonalność nowatorskiej instalacji demonstracyjnej (...), a tym samym opracuje innowacyjne rozwiązanie,

2)redukcja emisji gazów cieplarnianych dzięki zastosowaniu czynników chłodniczych o znikomym globalnym ociepleniu,

3)poszukiwanie najbardziej odpowiedniego materiału do akumulacji ciepła, aby zniwelować rozbieżność między dostawami energii odnawialnej a zużyciem energii, jako strategia walki z klimatem,

4)optymalizacja, kontrola i pomiary systemu BC zasilanego energią słoneczną, zapewniającej zmniejszenie rocznego zużycia energii elektrycznej,

5)zastosowanie oceny cyklu życia instalacji i analizy kosztów cyklu życia instalacji, jako narzędzi do wsparcia politycznego w celu opracowania i wdrożenia odpowiednich strategii i praktyk w zakresie jakości powietrza i przeciwdziałania zmianom klimatu.

Partnerzy projektu podzielili między siebie zadania i każdy z nich odpowiada za przydzieloną mu część. W uproszczeniu można określić, że Wnioskodawca odpowiada za wytworzenie i przetestowanie prototypu instalacji w Polsce, ........   odpowiada za wytworzenie i przetestowanie prototypu instalacji w ..... (w innych niż Polska warunkach klimatycznych i geograficznych), .....  odpowiada za pomoc w projektowaniu instalacji, za testowanie prototypów oraz opracowanie/udoskonalenie krótkoterminowego systemu magazynowania zimnej energii. Natomiast ...... (z siedzibą w Polsce) odpowiada za badanie czynników chłodniczych, oraz - w ostatniej fazie - przygotowanie końcowych analiz i raportów.

Ponieważ Komisja Europejska jedynie współfinansuje opisany powyżej projekt (a nie finansuje go w całości - dofinansowanie wynosi ....% wartości projektu) Wnioskodawca wraz z ...... (czyli dwa podmioty z siedzibą w Polsce, które współrealizują projekt .....) wystąpili o równoległe współfinansowanie projektu do NFOŚiG. Wnioskodawca został wybrany liderem wniosku, co oznacza, że w ramach wniosku i podpisanej umowy o dofinansowanie projektu przez NFOŚiG występuje w imieniu własnym i na własną rzecz oraz w imieniu i na rzecz fundacji. NFOŚiG wybrał wniosek Wnioskodawcy do dofinansowania  została w tej materii podpisana umowa o dofinansowanie projektu (dofinansowanie ....% wartości projektu). Zakres zadań Wnioskodawcy i fundacji w projekcie (opisany we wniosku o dofinansowanie złożonym do NFOŚiG) jest tożsamy z czynnościami realizowanymi na podstawie wniosku i umowy o dofinansowanie zawartej z Komisją Europejską. Celem wniosku oraz kolejno umowy zawartej z NFOŚiG jest dofinansowanie wydatków Wnioskodawcy oraz fundacji w zakresie w jakim nie zostały objęte dofinansowaniem z Unii Europejskiej (kolejne źródło finansowania).

Natomiast wkład własny Wnioskodawcy w projekcie wynosi ...% wartości projektu.

Jeżeli projekt zakończy się planowanym pozytywnym sukcesem, wszyscy partnerzy będą brali udział w działaniach marketingowych, związanych z promocją projektu. Za opracowanie modelu biznesowego przyszłej ewentualnej sprzedaży opracowanej technologii (w formie licencji) odpowiedzialny będzie Wnioskodawca. Ewentualne prawa własności intelektualnej do wyników projektu oraz do powstających instalacji pilotażowych chłodzenia budynków będzie posiadał każdy z partnerów - stosownie do wkładów prac wniesionych w projekcie. Każdy z partnerów będzie posiadał samodzielne prawa do przypisanej mu części działań lub też prawa te będą określone na zasadzie współwłasności (w zależności od wkładu partnera w realizację czynności). Projekt jest oraz będzie realizowany w latach 2021-2026.

Nabycia towarów i usług w projekcie stanowią (oraz będą stanowiły) tzw. nabycia krajowe, wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów oraz ewentualnie zostaną dokonane w ramach importu towarów (jeżeli zajdzie taka potrzeba). Zakupy są/będą dokumentowane fakturami (w przypadku ewentualnego importu towarów również stosownymi dokumentami celnymi).

Wnioskodawca ma zamiar, zarówno wytworzoną instalację jak i wyniki projektu, wykorzystywać w przyszłości, jednocześnie do działalności będącej poza zakresem ustawy o VAT (dalszych badań własnych naukowych, które nie mają bezpośredniego nabywcy oraz nie są wykonywane na zlecenie podmiotów zewnętrznych; do kształcenia nieodpłatnego), działalności zwolnionej od podatku VAT (kształcenia odpłatnego zwolnionego z podatku od towarów i usług) oraz działalności opodatkowanej podatkiem VAT (przyszła sprzedaż wyników badań na zasadzie, np. udzielania odpłatnych licencji).

Otrzymane zarówno od Komisji Europejskiej jak i NFOŚiG dofinansowanie jest dofinansowaniem do realizowanego przez Wnioskodawcę projektu. Jest to dofinansowanie do kosztów prowadzonego przez Wnioskodawcę projektu badawczego.

Jest to dofinansowanie celowe przeznaczone na wydatki ponoszone w projekcie. Jednocześnie Wnioskodawca w chwili nabywania towarów oraz usług, służących realizacji projektu nie jest w stanie (ani w toku projektu nie będzie w stanie) obiektywnie i bezpośrednio przyporządkować realizowanych nabyć do jednej z przywołanych powyżej działalności.

W ramach otrzymanego dofinansowania Wnioskodawca nie wytwarza żadnych towarów, ani nie świadczy żadnych usług - ani na rzecz Komisji Europejskiej, ani NFOŚiG, ani żadnych innych podmiotów. Są to badania własne Wnioskodawcy oraz partnerów w projekcie. Planuje się, że jeżeli w wyniku projektu powstaną prawa majątkowe (a taki jest zamiar), wówczas pozostaną one przy Wnioskodawcy oraz ewentualnie Wnioskodawcy i partnerach projektu (łącznie). Na rzecz partnerów projektu nie są również świadczone żadne usługi. W ramach otrzymanego dofinansowania Wnioskodawca nie ma obowiązku przenosić praw do własności intelektualnej (do wyników projektu) na żaden podmiot.

Na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie projektu z Komisją Europejską oraz NFOŚiG obowiązkiem Wnioskodawcy było wskazanie czy przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego w projekcie. Dodatkowo, w warunkach konkursu ogłaszanego przez NFOŚiG, został umieszczony zapis, że w przypadku objęcia dofinansowaniem kosztów podatku od towarów i usług, niezbędne jest przedłożenie przez Wnioskodawcę ww. Instytucji, uzyskanej w tym obszarze indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Pytanie

Czy względem opisanych w stanie faktycznym nabyć towarów i usług, które Wnioskodawca ponosi na realizację projektu, przysługuje Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego tzw. prewspółczynnikiem (obliczanym na podstawie § 6 rozporządzenia) oraz współczynnikiem (obliczanym na podstawie art. 90 ust. 3 i nast. ustawy o VAT)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, względem opisanych w stanie faktycznym nabyć towarów i usług, które Wnioskodawca ponosi (oraz będzie ponosił) na realizację projektu przysługuje Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego tzw. prewspółczynnikiem (obliczanym na podstawie art. 86 ust. 2a, ust. 22 ustawy o VAT oraz § 6 rozporządzenia) oraz współczynnikiem (obliczanym na podstawie art. 90 ust. 3 i nast. ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1, pkt 2 lit. a oraz pkt 4 lit. a-c ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi:

pkt 1. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi,

pkt 2. w przypadku importu towarów - kwota podatku:

a)wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego,

pkt 4. kwota podatku należnego z tytułu:

a) świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,

b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,

c) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest (tylko) związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku Wnioskodawcy, działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, to głównie odpłatne usługi kształcenia, odpłatne usługi noclegowe, odpłatny wynajem lokali użytkowych, infrastruktury Wnioskodawcy, odpłatne badania wykonywane na zlecenie, odpłatna sprzedaż wydawnictw oraz tzw. komercjalizacja wyników badań (sprzedaż licencji do uzyskanych w toku prac badawczych wyników badań, zbycie praw majątkowych do uzyskanych wyników badań).

Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu, niebędącą działalnością gospodarczą (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową). W przypadku Wnioskodawcy to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji oraz ewentualnie różnego typu dofinansować celowych. Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy, generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h oraz art. 90 ust. 1-4 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Według art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1.zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego, proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane, oraz

2.obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych (które w analizowanej sprawie nie istnieją).

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1.średnioroczną liczbę osób, wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób, wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2.średnioroczną liczbę godzin roboczych, przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych, przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3.roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej, powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4.średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Z kolei, jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”  oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze (§ 6 dotyczy uczelni publicznych).

Jednocześnie, jak podaje art. 90 ust. 1 - ust. 3 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ust. 1). 2. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (ust. 2). Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (ust. 3).

Celem opisanego w stanie faktycznym projektu jest wytworzenie prototypu innowacyjnego urządzenia (..). W ramach projektu zostanie wdrożona nowatorska instalacja demonstracyjna (...). Projekt wykaże, w jakim stopniu można zredukować emisję określonych zanieczyszczeń miejskich, jednocześnie poprawiając jakość powietrza, zmniejszając zużycie energii z chłodzenia/ogrzewania oraz zanieczyszczenie powietrza. Wnioskodawca ma zamiar, zarówno wytworzoną instalację jak i wyniki projektu, wykorzystywać jednocześnie do działalności będącej poza zakresem ustawy o VAT (dalszych badań własnych naukowych, które nie mają bezpośredniego nabywcy oraz nie są wykonywane na zlecenie podmiotów zewnętrznych; do kształcenia nieodpłatnego), działalności zwolnionej od podatku VAT (kształcenia odpłatnego zwolnionego z podatku od towarów i usług) oraz działalności opodatkowanej podatkiem VAT (przyszła sprzedaż wyników badań na zasadzie, np. udzielania odpłatnych licencji).

Jednocześnie, Wnioskodawca względem towarów/usług, nabywanych celem realizacji projektu nie jest w stanie jednoznacznie i obiektywnie określić jakie z nich oraz w jakiej obiektywnej części będą służyły czynnościom będącym poza zakresem ustawy o VAT, czynnościom zwolnionym z podatku VAT czy też czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Wszystkie nabywane towary i  usługi (de facto usługi budowlane) będą służyły przywołanym trzem rodzajom czynności jednocześnie.

Dlatego też, zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego. Jednocześnie odliczenie to powinno być dokonane zarówno tzw. prewspółczynnikiem (obliczanym na podstawie § 6 rozporządzenia), jak i współczynnikiem (obliczanym na podstawie art. 90 ust. 3 i nast. ustawy o VAT) odliczenia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 86 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Doprecyzowaniem powołanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy jest przepis art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Z art. 86 ust. 2d ustawy wynika, że:

Zgodnie z art. 86 ust 2g ustawy:

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:

Natomiast z treści art. 86 ust. 22 ustawy wynika, że:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r., poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

Rozporządzenie to określa, w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Stosownie do § 6 ust. 1 rozporządzenia:

Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:

Pojęcie obrotu, o którym mowa w powyższej regulacji powinno być interpretowane tak jak w przypadku art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług. Obrót powinien być rozumiany jako kwota należna z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług pomniejszona o VAT. Obrót ten będzie – dla celów określenia proporcji – powiększany o otrzymane przychody z innej niż gospodarcza działalności.

Stosownie do § 8 rozporządzenia:

Przepis art. 86 ust. 2a ustawy ma zatem zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Ww. przepis wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

W przypadku wykonywania w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem, należy mieć na uwadze uregulowania zawarte w art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe przepisy stanowią uzupełnienie regulacji art. 86 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 90 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy:

Przepis art. 90 ust. 4 ustawy:

Analiza powołanych wyżej przepisów wskazuje, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego, zawarte w art. 90 ustawy, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. Zatem dotyczą czynności podlegających opodatkowaniu (opodatkowanych i zwolnionych).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania, czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy – przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatna działalność statutowa. W celach działalności gospodarczej mieścić się będą również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej („towarzyszące” tej działalności), niezależnie od tego czy ostatecznie bezpośrednio generują opodatkowanie VAT.

Z okoliczności sprawy  wynika, iż są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wraz z 3 partnerami (....., ...... oraz ......) aplikowali Państwo w 2021 r. w konkursie .... i ich wspólny wniosek został wytypowany do dofinansowania.

.... jest to program prowadzony od 1992 r. przez Komisję Unii Europejską, polegający na współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu.

Celem projektu jest wytworzenie prototypu innowacyjnego urządzenia (...). Tytuł projektu to: „.......” (akronim projektu to .....). W ramach projektu zostanie wdrożona nowatorska instalacja demonstracyjna (...), tworząc w ten sposób innowacyjny system ... Instalacja zostanie pierwotnie wytworzona i zainstalowana w Państwa budynku, kolejno zaś (w przypadku uzyskania satysfakcjonujących wyników) zbliżona lub tożsama instalacja zostanie wytworzona i zainstalowana na ...... - tak, aby można było porównać działanie instalacji w różnych warunkach geograficznych i klimatycznych. Celem projektu jest (...).

Projekt jest oraz będzie realizowany w latach 2021-2026. Jest on współfinansowany przez Komisję Europejską (dofinansowanie w wysokości ....% wartości projektu) oraz NFOŚiG (dofinansowanie w wysokości ....% wartości projektu). Jest to dofinansowanie celowe przeznaczone na wydatki ponoszone w projekcie. Państwa wkład własny to ....% wartości projektu.

Nabycia towarów i usług w projekcie stanowią (oraz będą stanowiły) tzw. nabycia krajowe, wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów oraz ewentualnie zostaną dokonane w ramach importu towarów (jeżeli zajdzie taka potrzeba). Zakupy są/będą dokumentowane fakturami (w przypadku ewentualnego importu towarów również stosownymi dokumentami celnymi).

Mają Państwo zamiar, zarówno wytworzoną instalację jak i wyniki projektu, wykorzystywać w przyszłości, jednocześnie do działalności będącej poza zakresem ustawy o VAT (dalszych badań własnych naukowych, które nie mają bezpośredniego nabywcy oraz nie są wykonywane na zlecenie podmiotów zewnętrznych; do kształcenia nieodpłatnego), działalności zwolnionej od podatku VAT (kształcenia odpłatnego zwolnionego z podatku od towarów i usług) oraz działalności opodatkowanej podatkiem VAT (przyszła sprzedaż wyników badań na zasadzie, np. udzielania odpłatnych licencji).

Jednocześnie, w chwili nabywania towarów oraz usług, służących realizacji projektu nie są Państwo w stanie (ani w toku projektu nie będziecie w stanie) obiektywnie i bezpośrednio przyporządkować realizowanych nabyć do jednej z przywołanych powyżej działalności.

Jak wskazano na wstępie, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje więc w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności nieopodatkowanych tym podatkiem.

Natomiast w przypadku gdy nabywane towary i usługi, wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, podatnik jest w pierwszej kolejności zobowiązany do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu prewspółczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Następnie w odniesieniu do zakupów wykorzystywanych w ramach działalności zarówno do czynności opodatkowanych jak i zwolnionych od podatku VAT, których podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości do czynności opodatkowanych, zobowiązany jest do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu wskaźnika proporcji, o którym mowa w  art. 90 ustawy.

Wobec powyższego, jeśli wydatki związane z realizacją ww. projektu wykorzystywane są zarówno do celów prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej oraz do celów innych niż działalność gospodarcza i nie mają Państwo możliwości ich powiązania z konkretnymi kategoriami działalności, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz ww. rozporządzenia w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Powołane przypisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. mają bowiem zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Przy czym, jak wynika z okoliczności sprawy, nabywane towary i usługi w związku z realizacją ww. projektu, wykorzystywane są do czynności opodatkowanych i zwolnionych od podatku. W związku z powyższym są Państwo zobowiązani także do zastosowania wskaźnika proporcji obliczonego zgodnie z art. 90 ust. 3 i następne ustawy.

Zatem należy stwierdzić, że skoro ww. wydatki poniesione w ramach Projektu są związane z czynnościami opodatkowanymi, zwolnionymi od podatku oraz niepodlegającymi opodatkowaniu, przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w wysokości ustalonej w pierwszej kolejności w oparciu o sposób określenia prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i nast. ustawy oraz § 6 rozporządzenia, a następnie na podstawie wskaźnika proporcji, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy. Prawo to przysługuje, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).