Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży udziału w działkach zabudowanych nr 1 i nr 2, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej. - Interpretacja - 0113-KDIPT1-3.4012.395.2022.2.AG

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 30 września 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.395.2022.2.AG

Temat interpretacji

Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży udziału w działkach zabudowanych nr 1 i nr 2, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w działkach zabudowanych nr 1 i nr 2, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lipca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 18 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w działkach zabudowanych nr 1 i nr 2, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 września 2022 r. (wpływ 30 września 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W roku 2003 i 2004, Pani wraz ze swoim mężem i bratem Pani męża i jego żoną zakupili dwie działki, sąsiadujące ze sobą, które w planie zagospodarowania przestrzennego figurowały, jako działki przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe i usługi.

Przez rok, dwa na działkach tych nic się nie działo, a od roku 2005 Pani mąż i jego brat, działający, jako spółka cywilna prowadząca działalność gospodarczą, ponosili nakłady   na te działki w postaci budowy pawilonu handlowo-usługowego zakończonej w roku 2009.

Pani z żoną brata, musiały wyrazić zgodę, na to, by spółka cywilna otrzymała zgodę na realizację tej inwestycji.

Pawilon użytkowany był w ten sposób, że jego część przeznaczona została na działalność gospodarczą Pani i bratowej w zakresie sprzedaży materiałów budowlanych,

a pozostała część była użytkowana przez spółkę cywilną Pani męża i jego brata.

Pani z bratową działalność, którą prowadziły w formie spółki cywilnej, zakończyły w 2019 r., w ten sposób, że zgłosiły jej zawieszenie i stan ten trwa do dziś.

Natomiast Pani mąż z bratem prowadzą działalność w tym pawilonie przez cały czas wykorzystując go, jako magazyn.

W chwili obecnej noszą się Państwo z zamiarem sprzedaży nieruchomości składającej się z dwóch działek zakupionych w 2003 i 2004 r., zabudowanych pawilonem handlowo - usługowym.

Notariusz, u której zasięgali Państwo informacji stwierdziła, że prawo własności nieruchomości (działek + pawilonu) przysługuje Pani i mężowi oraz bratu męża i jego żonie, natomiast spółka cywilna męża i brata będzie miała w chwili sprzedaży roszczenie do waszej czwórki o zwrot nakładów w kwocie odpowiadającej sfinansowaniu budowy pawilonu.

Na pytania postawione w wezwaniu o treści:

1.Prosimy wskazać numery ewidencyjne działek będących przedmiotem planowanej sprzedaży, w zakresie których oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej.

2.Czy między Panią i Pani mężem panuje ustawowa małżeńska wspólność majątkowa i czy nabyte udziały w działkach są objęte małżeńską wspólnością majątkową?

3.Czy była/jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT?

4.Czy przedmiotowe działki zostały zakupione w celu prowadzenia działalności gospodarczej?

5.Czy nabycie przedmiotowych działek nastąpiło w drodze transakcji opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i czy transakcja ta została udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

6.Czy z tytułu nabycia przedmiotowych działek przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz należy wskazać kto dokonywał odliczenia podatku? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.

7.W jaki sposób były/są/będą wykorzystywane przez Panią działki, objęte zakresem wniosku, tj. czy do czynności:

-opodatkowanych podatkiem VAT,

-zwolnionych od podatku VAT,

-niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?

8.Czy działki objęte zakresem wniosku od momentu nabycia były wykorzystywane wyłącznie do wykonywania działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były wykorzystywane działki, wykonywała Pani – należy podać podstawę prawną zwolnienia?

9.Czy pawilon handlowo-usługowy, o którym mowa we wniosku stanowi budynek w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r.   poz. 2351 ze zm.)? Przy czym, przez pojęcie budynek – należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

10.Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku pawilonu handlowo-usługowego, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931,   ze zm.) w brzmieniu:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi        

lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

·wybudowaniu

·ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

11.Czy od pierwszego zasiedlenia (w rozumieniu ww. art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług) budynku pawilonu handlowo-usługowego upłynie, do dnia sprzedaży, okres dłuższy niż 2 lata?

12.Czy od momentu wybudowania do momentu dostawy były/będą ponoszone wydatki na ulepszenie znajdującego się na działkach budynku pawilonu handlowo-usługowego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej danego budynku? Jeżeli tak, to należy wskazać:

a.w jakim okresie i przez kogo były/będą ponoszone te wydatki?

b.czy w stosunku do tych wydatków przysługiwało/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Komu przysługiwało/będzie przysługiwało ww. prawo?

c.do jakich czynności jest/będzie wykorzystywany ulepszony ww. budynek, tj. czy do czynności:

-opodatkowanych podatkiem VAT,

-czynności zwolnionych od podatku VAT,

-czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?

d.czy po zakończonych ulepszeniach do momentu sprzedaży nieruchomości wystąpi pierwsze zasiedlenie ww. budynku w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy? Jeśli tak to należy wskazać:

-dzień, miesiąc i rok,

-kto dokonał/dokona pierwszego zasiedlenia budynku po jego ulepszeniu?

-czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ulepszonego budynku a momentem sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

e.w jaki sposób, i przez kogo ww. budynek jest/będzie użytkowany po dokonaniu ulepszeń?

13.Jakie czynności będzie Pani podejmować w związku ze sprzedażą udziału w działkach?

14.Czy przedmiotowe działki/przedmiotowy budynek były/są/będą udostępniane innym osobom na podstawie umowy/umów cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to należy wskazać:

a.w jakim okresie (kiedy) nieruchomości były/są/będą udostępniane osobom trzecim?

b.na podstawie jakich umów (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) nieruchomości były/są/będą udostępniane osobom trzecim?

c.czy udostępnienie nieruchomości było/jest/będzie czynnością odpłatną czy bezpłatną?

d.kto był/jest/będzie stroną zawartej umowy/umów?

e.kto dokonywał rozliczeń z tytułu zawartej umowy/umów?

f.kto i w jaki sposób dokumentował czynność dzierżawy (najmu, itp.)?

15.Na jakiej podstawie spółka cywilna prowadzona przez Pani męża i jego brata użytkuje grunt (działki nabyte przez Państwa w 2003 i w 2004 roku), na których wybudowała pawilon handlowo-usługowy? tj. na podstawie jakich umów (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) oraz czy udostępnienie nieruchomości było czynnością odpłatną czy bezpłatną?

16.Na jakiej podstawie spółka cywilna prowadzona przez Panią i Pani bratową użytkowała część wybudowanego pawilonu handlowo-usługowego? tj. na podstawie jakich umów (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) oraz czy udostępnienie pawilonu było czynnością odpłatną czy bezpłatną?

17.Czy dokonali Państwo wniesienia działek zakupionych w 2003 i w 2004 roku do spółki cywilnej prowadzonej przez Pani męża i jego brata i tym samym działki stanowiły/stanowią majątek tej spółki?

18.Jeśli zakupione przez Państwa działki zostały wniesione do spółki cywilnej prowadzonej przez Pani męża i jego brata, to prosimy wskazać czy przed sprzedażą nieruchomość została/zostanie wycofana z majątku spółki? - a jeśli tak to czy czynność wycofania została/zostanie opodatkowana podatkiem VAT - w przypadku braku opodatkowania prosimy wskazać przyczyny?

19.Czy przed dokonaniem dostawy nieruchomości objętej zakresem wniosku nastąpi pomiędzy spółką cywilną prowadzoną przez Pani męża i jego brata, a współwłaścicielami działek rozliczenie nakładów poniesionych na budowę pawilonu handlowo-usługowego?

odpowiedziała Pani, że:

Ad. 1)

1, 2.

Ad 2)

Między Panią i mężem panuje ustawowa wspólność majątkowa, a udziały nabyte w działkach są objęte małżeńską wspólnotą majątkową.

Ad 3)

Od dwóch lat nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, która jest zawieszona, ale nie wykreśliła Pani się z ewidencji podatników VAT.

Ad 4)

Działki zostały nabyte, jako lokata kapitału. Dopiero po pewnym czasie powstała koncepcja wybudowania pawilonu i dopiero po zakończeniu budowy, mąż z bratem traktowali pawilon, jako magazyn na potrzeby swojej działalności, a dopiero później, Pani z żoną brata męża rozpoczęły, w części pawilonu, działalność, którą zakończyły około dwóch lat temu.

Ad 5)

Nabycie działek nastąpiło w drodze transakcji nieopodatkowanej.

Ad 6)

Nie, bo nabycie było bez podatku VAT.

Ad 7)

Wykorzystywana część pawilonu służyła do działalności opodatkowanej.

Ad 8)

Nie były zwolnione.

Ad 9)

Tak.

Ad 10)

Pierwsze zasiedlenie pawilonu handlowo - usługowego nastąpiło zaraz po wybudowaniu i uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie przez spółkę cywilną Pani męża i jego brata.

Ad 11)

Tak, upłynie okres dłuższy niż dwa lata.

Ad 12)

Nie były ponoszone wydatki na ulepszenia.

Ad 13)

Sprzedaż w formie aktu notarialnego.

Ad 14)

Nie.

Ad 15)

Na podstawie umowy notarialnej zakupu. Natomiast w okresie nieobjętym Pani działalnością gospodarczą, mąż ze swoim bratem płacili Wam czynsz na podstawie umowy cywilno - prawnej, czyli była to czynność odpłatna.

Ad 16)

Na podstawie umowy dzierżawy, czyli czynność odpłatna, ale w okresie, w którym prowadziła Pani z bratową działalność.

Ad 17)

Nie.

Ad 18)

Nie, bo nie były w majątku spółki.

Ad 19)

Nie.

Pytanie

Czy w chwili sprzedaży przedmiotowej nieruchomości będzie Pani zobowiązana do sprzedaży swojego udziału z podatkiem VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że sprzedaż nieruchomości powinna być związana z podatkiem VAT, ponieważ już w chwili zakupu działek nosili się Państwo z zamiarem prowadzenia na nich działalności gospodarczej, którą de facto prowadzili Państwo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s.1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a) określone udziały w nieruchomości;

b) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

c) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 ww. ustawy:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte  w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się  do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy :

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W związku z powyższym, dostawa towarów i świadczenie usług będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy czynność dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W konsekwencji wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt     C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Jak wynika z ww. wyroku TSUE 291/92 podatnik w całym okresie posiadania nieruchomości musi wykazywać zamiar wykorzystania jej do celów prywatnych aby uznać, że mamy do czynienia ze sprzedażą majątku prywatnego.

W przedmiotowej sprawie nie wskazała Pani żadnego celu prywatnego, jakiemu miałby służyć zakup udziału w gruncie. Z opisu sprawy wynika, że już w chwili zakupu działek nosili się Państwo z zamiarem prowadzenia na nich działalności gospodarczej, którą de facto prowadzili Państwo. Udziały w działce były wykorzystywane do celów działalności gospodarczej. Pawilon użytkowany był w ten sposób, że jego część przeznaczona została na działalność gospodarczą Pani i bratowej w zakresie sprzedaży materiałów budowlanych, a pozostała część była użytkowana przez spółkę cywilną Pani męża i jego brata. Ponadto, nieruchomość, w której Pani posiada udział była wykorzystywana przez pozostałych współwłaścicieli do prowadzenia przez nich działalności gospodarczej. Na nieruchomościach, w których Pani posiada udział – wybudowany został obiekt tj. pawilon handlowo-usługowy. Na realizację tej inwestycji wyraziła Pani zgodę.

W przedmiotowej sprawie nabycie przedmiotowej nieruchomości nie było zatem związane z Pani prywatnymi celami.

Zatem nie cele osobiste (w przypadku Pani brak jest czynności charakteryzujących zarząd majątkiem osobistym) a cele gospodarcze leżą u podstaw Pani działania. Wobec czego czynność zbycia udziału w gruncie nie będzie stanowiła rozporządzania majątkiem osobistym. Planowana sprzedaż udziału w nieruchomości wpisuje się w katalog czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem skoro sprzedaż będzie wykraczała poza zakres zwykłego wykonywania prawa własności, będzie stanowiła działalność gospodarczą podjętą w celach zarobkowych, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Pani w związku z tą sprzedażą wystąpi w charakterze podatnika tego podatku zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem z tytułu sprzedaży udziału w prawie własności zabudowanej nieruchomości, tj. działek nr 1 i nr 2 zabudowanych budynkiem pawilonu handlowo-usługowego, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej będzie Pani podatnikiem podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy wykonującym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji powyższego, transakcja sprzedaży nieruchomości zabudowanej budynkiem pawilonu handlowo-usługowego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy jednak zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT m.in. dla dostawy budynków/budowli spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z uregulowania tego wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.

Stosownie do art. 43 ust. 10 ustawy:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2)złożą:

a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części - w przypadku, o  którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;

3)adres budynku, budowli lub ich części.

W przypadku dostaw budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki, aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Prawo   do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy.

W myśl art. 29a ust. 8 ustawy:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Przy sprzedaży budynków lub budowli wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, czy też opodatkowanie właściwą stawką podatku VAT należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotowy budynek pawilonu handlowo-usługowego został już zasiedlony, a od pierwszego zasiedlenia do chwili planowanej sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata i jednocześnie – jak Pani wskazała – nie były ponoszone wydatki na ulepszenia. Zatem w odniesieniu do przedmiotowego budynku zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wskazano powyżej, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione. W związku z powyższym – na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy – dostawa gruntu, na którym, znajduje się budynek również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie      art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.

Zatem planowana przez Panią sprzedaż udziału w prawie własności zabudowanej nieruchomości, tj. działek nr 1 i nr 2 zabudowanych budynkiem pawilonu handlowo-usługowego, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Należy jednakże wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia        i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Zatem, przy spełnieniu warunków wynikających z art. 43 ust. 10 i ust. 11 ustawy strony transakcji mają możliwość rezygnacji z niniejszego zwolnienia od podatku i wyboru opodatkowania planowanej dostawy przedmiotowego budynku.

Zatem Pani, stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla współwłaścicieli działek.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540  ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).  Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny   co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).