Wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej na rzecz jednego z jej wspólników.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego  w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej wraz z towarami, do jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnika.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 października 2022 r. (wpływ 18 października 2022 r.) oraz pismem z 20 października 2022 r. (wpływ 20 października 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej powstałej jeszcze w 2005 r. Spółka A s. c. , została zawiązana przez: J.B.- żonę, A.B. męża, B.B. - córkę. Spółka jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Przedmiotem działalności Spółki od samego początku jest (…). Wspólnik Spółki – (…) - będzie prowadzić również jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT.

Dwóch ze wspólników ww. Spółki, tj. B.B. jak i A.B., zamierzają zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z tym Spółka zostanie rozwiązana. Przed rozwiązaniem ww. Spółki cywilnej, wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej Spółki na rzecz wspólnika Wnioskodawcy tj. J.B., która zamierza kontynuować jej działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Wspólnik jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Majątek spółki cywilnej, który będzie przekazany na rzecz wspólnika Wnioskodawcy tj. J.B. będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) k.c.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Kontynuacja prowadzonej działalności w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, będzie odbywać się w tym samym zakresie, w jakim jest aktualnie prowadzona.

Do kontynuacji działalności wystarczą przekazane składniki przedsiębiorstwa i nie trzeba będzie angażować żadnych dodatkowych składników w celu kontynuacji działalności. W skład przedsiębiorstwa będącego przedmiotem przekazania wchodzą:

‒działka wraz kompleksem (…),

‒pełne wyposażenie obiektu (zgodnie z zestawieniem środków trwałych),

‒zatrudnieni pracownicy, zobowiązania i należności.

Ponadto, wspólnikowi zostaną przekazane wszystkie składniki majątku przedsiębiorstwa.

Pytanie

Czy przekazanie całego przedsiębiorstwa tej Spółki wraz z towarami na rzecz jednego z jej wspólników będzie podlegało przepisom ustawy o VAT na mocy artykułu 6 pkt 1?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, transakcję przekazania przedsiębiorstwa Spółki można uznać za transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. Nr 17 poz. 1221 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;

2)wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jeżeli warunki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zostaną spełnione, to zbycie takiego przedsiębiorstwa do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

W myśl art. 55² ww. ustawy, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że zbywany majątek musi stanowić na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wspólnicy prowadzą działalność gospodarczą w trzyosobowej Spółce cywilnej. Spółka (Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem VAT. Dwóch ze wspólników ww. Spółki zamierza zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z tym Spółka zostanie rozwiązana. Trzeci ze wspólników zamierza kontynuować działalność Spółki pod swoim imieniem i w ramach indywidualnego numeru identyfikacji podatkowej. Przedmiot indywidualnej działalności będzie tożsamy z działalnością Spółki.

Przed rozwiązaniem ww. Spółki cywilnej, wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego jej przekazania na rzecz wspólnika, który zamierza kontynuować jej działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje wprost w opisie sprawy podając, że przekazanie obejmie wszystko, co wchodzi w skład Spółki, w tym w szczególności: nazwę, własność rzeczy, zobowiązania i należności, a na dzień rozwiązania, nie będzie ona miała żadnego majątku, albowiem przejdzie on na wspólnika, w ramach prowadzonej przez niego indywidualnej działalności gospodarczej. Ponadto, we wniosku wskazano, że wspólnik, na rzecz którego ma dojść do przekazania przedsiębiorstwa zamierza kontynuować działalność prowadzoną przez Spółkę w formie indywidualnej działalności gospodarczej.

Zatem, czynność nieodpłatnego przekazania przez Spółkę, wspólnikowi Spółki całego przedsiębiorstwa spełniającego wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie wyłączona spod działania tej ustawy i w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym Spółka prawidłowo wywodzi, że transakcję przekazania tej Spółki można uznać za transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Reasumując, przy przekazaniu całego majątku Spółki cywilnej przed jej rozwiązaniem jednemu ze wspólników - temu, który chce samodzielnie kontynuować działalność gospodarczą - dojdzie do przeniesienia własności przedsiębiorstwa, która to czynność jest neutralna dla VAT (zbycie przedsiębiorstwa nie podlega temu podatkowi na podstawie art. 6 ustawy o VAT).

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach: z 9 marca 2012 r. IPPP1/443-1731/11-4/EK oraz z 28 marca 2018 r. 0111-KDIB3-2.4012.58.2018.1.MN.

Potwierdzeniem powyższego jest miedzy innymi interpretacja z 27 lutego 2020 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy :

Przy czym zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

W świetle art. 6 pkt 1 ustawy:

Termin „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ponadto, ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Istotnym jest, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Oznacza to, że tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, istnieje możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Jak stanowi art. 55² Kodeksu cywilnego:

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność gospodarczą w trzyosobowej Spółce cywilnej. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Zamierzają Państwo zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki, w związku z tym Spółka zostanie rozwiązana. Przed jej rozwiązaniem, zamierzają Państwo dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa Spółki na rzecz jednego wspólnika – (…), która zamierza kontynuować działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej - działalność w tym samym zakresie. Przekazywany majątek Spółki cywilnej – jak wynika z opisu sprawy – będzie stanowić przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Do kontynuacji działalności wystarczą przekazane składniki przedsiębiorstwa i nie trzeba będzie angażować żadnych dodatkowych składników. W skład przedsiębiorstwa będącego przedmiotem przekazania wchodzą:

‒działka wraz kompleksem (…),

‒pełne wyposażenie obiektu (zgodnie z zestawieniem środków trwałych),

‒zatrudnieni pracownicy, zobowiązania i należności.

Ponadto, wspólnikowi zostaną przekazane wszystkie składniki majątku przedsiębiorstwa.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy opisana wyżej czynność przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej wraz z towarami (przed jej rozwiązaniem) na rzecz jednego ze wspólników, będzie objęta regulacją art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że skoro w omawianej sytuacji przedmiotem przekazania ze Spółki cywilnej do indywidualnej działalności gospodarczej wspólnika będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, którego działalność po przekazaniu będzie kontynuowana przez tego wspólnika, to należy uznać, że powyższa czynność - zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy - nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy.

Państwa stanowisko w ww. zakresie jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Ponadto, interpretacja rozstrzyga przedstawione zdarzenie przyszłe wyłącznie w zakresie, który dotyczy skutków podatkowych przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej do jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnika. Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).