Interpretacja indywidualna

  – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 października 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Stan faktyczny dotyczy ustalenia wysokości przychodu oraz wysokości kosztów uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku (i działu spadku) po Pana rodzicach – A. A oraz B. A.

Opis zdarzenia dotyczy dwóch nieruchomości, które były przedmiotem sprzedaży w ramach jednej transakcji:

· prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność, położonego w A 1, gmina B, dla którego Sąd Rejonowy (...) prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), z którym związany jest udział (...) części we własności części wspólnych budynku i gruntów z tym budynkiem związanych,

·   prawo własności nieruchomości gruntowej położonej w C 1, gmina B, dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi księgę wieczystą o numerze (...),

–zwane dalej łącznie: „nieruchomościami".

W skład spadku wchodziły wyłącznie opisane nieruchomości i zostały nabyte przez spadkodawców przed 2000 r.

1 grudnia 2021 r. (po śmierci A. A i B. A) zawarł Pan porozumienie z pozostałymi spadkobiercami: C. A, D. A i E. A, w którym uregulowano kwestię przeprowadzenia postępowania spadkowego.

W związku z faktem, że osoby te na co dzień zamieszkują za granicą Rzeczpospolitej Polski (...), kwestię formalności związanych z dziedziczeniem pozostawiono Panu.

Zgodnie z porozumieniem, strony miały rozliczyć się w ten sposób, że:

a)na zgodny wniosek stron przeprowadzone zostanie postępowanie sądowe w przedmiocie działu spadku w ten sposób, że cały spadek zostanie przyznany Panu bez obowiązku dokonywania spłat;

b)niezwłocznie po nabyciu wyłącznej własności podejmie Pan działania w celu sprzedaży nieruchomości,

c)po sprzedaży nieruchomości zapłaci Pan – na rzecz pozostałych spadkobierców wypłacając im – po 1/4 kwoty uzyskanej ze sprzedaży.

Ze względu na fakt, że pozostali spadkobiercy przebywają na stałe za granicą, konieczne było przeprowadzenie postępowania spadkowego przed sądem (brak możliwości stawiennictwa przed notariuszem, pozostali spadkobiercy byli reprezentowani przez pełnomocnika).

Kwestia odroczenia spłaty spadkobierców do czasu sprzedaży nieruchomości wynikała z faktu, że nieruchomość nie była zbyt atrakcyjna dla potencjalnych kupców (stan techniczny nieruchomości, lokalizacja) i spadkobiercy przewidywali ryzyko, że nie dojdzie do sprzedaży przez kilka następnych lat.

15 marca 2022 r. Sąd Rejonowy (...) wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po A. A oraz B. A.

Następnie, 4 sierpnia 2022 r. Sąd Rejonowy (...) orzekł o dziale spadku, zgodnie z żądaniem wnioskodawców – ustalił, że udziały spadkobierców w spadku są równe i wynoszą 1/4 oraz przyznał wyłączną własność Panu.

Pan zgodnie z zawartym porozumieniem niezwłocznie podjął czynności zmierzające do sprzedaży nieruchomości. Jednakże ze względu na niewielkie zainteresowanie, nieruchomość udało się sprzedać dopiero 6 czerwca 2024 r. za kwotę (...) zł.

Zgodnie z porozumieniem, po otrzymaniu środków ze sprzedaży, spłacił Pan spadkobierców, w ten sposób, że:

·kwotę po (...) zł przelał Pan każdemu na rachunek bankowy;

·kwotę po (...) zł przekazał Pan każdemu w gotówce.

Przekazanie środków w gotówce zostało pokwitowane na piśmie przez każdego ze spadkobierców, w chwili przekazania środków. Zatem spłata pozostałych spadkobierców została udokumentowana następującymi dowodami:

·porozumienie zawarte w formie pisemnej dotyczące spłat;

·potwierdzenie przelewu na rzecz każdego ze spadkobierców w kwocie po (...) zł;

·oświadczenie każdego ze spadkobierców potwierdzające otrzymanie w gotówce kwoty (...) zł.

W związku z powyższą transakcją, złożył Pan PIT-39 za 2024 r. wykazując przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości w kwocie (...) zł oraz wykazując koszty uzyskania przychodu w kwocie (...) zł.

Uzupełnienie wniosku

W uzupełnieniu wniosku podał Pan, że:

1)Pana rodzice opisane w zdarzeniu nieruchomości nabyli do wspólności majątkowej małżeńskiej.

2)Pana rodzice nie wykorzystywali nieruchomości w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.

3)Pana matka zmarła (...) 2018 r., natomiast Pana ojciec zmarł (...) 2021 r.

4)Zarówno dziedziczenie po Pana matce jak i Pana ojcu odbyło się na podstawie ustawy.

5)Postanowienia porozumienia spadkobierców dotyczącego spłat z 1 grudnia2021 r. są następujace:

(...)

Pytania ostatecznie przeformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1)Czy środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze spadku stanowią przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości?

2)Czy wydatki poniesione tytułem spłat dokonanych na rzecz pozostałych spadkobierców na podstawie porozumienia z 1 grudnia 2021 r. mogą stanowić koszty uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości?

Pana stanowisko w sprawie ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku:

Ad 1

W Pana ocenie część ceny sprzedaży (w kwocie (...) zł) odpowiadająca proporcjonalnie udziałowi spadkowemu (1/4) nie stanowi jego przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o PIT, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy o PIT, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Skoro Pana udział w spadku wynosił 1/4 to w tej części cena sprzedaży nieruchomości nie stanowi przychodu z odpłatnego jej zbycia. Dlatego też przychód został ustalony na poziomie (...) zł.

Ad 2

W Pana ocenie wydatki poniesione tytułem spłat dokonanych na rzecz pozostałych spadkobierców na podstawie porozumienia z 1 grudnia 2021 r. mogą stanowić koszty uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o PIT, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Dokonana spłata kwocie po (...) zł na rzecz każdego z pozostałych spadkobierców (łącznie (...) zł) wypełnia definicję kosztu uzyskania przychodu, o którym mowa w powyższych przepisach, gdyż:

1)została udokumentowana (potwierdzenie przelewu, pokwitowanie odbioru gotówki, pisemne porozumienie),

2)była bezpośrednio związana z nabyciem nieruchomości (pozostali spadkobiercy nie wyraziliby zgody na sądowy dział spadku polegający na przyznaniu wyłącznej własności nieruchomości podatnikowi, gdyby nie zawarte porozumienie i obowiązek zapłaty po 1/4 od późniejszej ceny sprzedaży).

Podkreślił Pan, że zawarcie w orzeczeniu sądowym obowiązku spłat nie dałoby oczekiwanego efektu, gdyż obowiązek zapłaty nie byłby warunkowany sprzedażą nieruchomości – obowiązek byłby wymagalny w określonym terminie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. Obawiał się Pan, że przez długi czas nie będzie mógł sprzedać nabytej nieruchomości, przez co nie będzie miał środków na spłatę pozostałych spadkobierców.

Jednocześnie zawarcie umowy o dział spadku w formie aktu notarialnego było niemożliwe ze względu na przebywanie wszystkich pozostałych spadkobierców za granicą. Dlatego też spadkobiercy zdecydowali się na sądowy dział spadku + porozumienie dot. obowiązku zapłaty na ich rzecz części ceny sprzedaży.

W tym zakresie zwraca Pan uwagę na wyrok NSA z 1 września 2023 r., II FSK 2494/20, LEX nr 3657026:

Przepis stanowi jedynie o "udokumentowanych kosztach nabycia" nieruchomości, nie zawęża tego pojęcia do spłat wynikających z prawomocnego postanowienia sądu o dziale spadku. Powyższego nie można także wywieść z szeroko przedstawionego na gruncie prawa cywilnego (w interpretacji czy też skardze kasacyjnej) stanowiska organu w zakresie nabycia, otwarcia i działu spadku. Fakt, że na mocy tego postanowienia skarżąca nie została zobowiązana do spłaty na rzecz siostry, nie przesądza, że dokonana na jej rzecz przez skarżącą spłata nie stanowi kosztu nabycia tej nieruchomości.

Zwraca Pan również uwagę na wyrok NSA z 22 lutego 2018 r., II FSK 256/16, LEX nr 2473565:

Udokumentowany koszt nabycia nieruchomości to poniesiony przez nabywcę wydatek na nabycie nieruchomości, stwierdzony dokumentem. Wydatek to uszczuplenie majątku o określoną sumę pieniędzy, czy to przez przekazanie gotówki, czy to przez skuteczne prawnie obciążenie rachunku bankowego podmiotu czyniącego wydatek.

Mając na względzie powyższe uważa Pan, że zasadnie wykazał koszty uzyskania przychodu w kwocie równowartości łącznej kwoty faktycznie wypłaconych środków na rzecz pozostałych spadkobierców, zgodnie z zawartym porozumieniem, czyli w kwocie (...) zł.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

 Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów

­jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

W myśl natomiast art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wobec tego, żeby ustalić, czy sprzedaż przez Pana nieruchomości (udziałów w nieruchomościach) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy ich odpłatne zbycie nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie.

W sytuacji, gdy podatnik sprzedaje nieruchomości lub udziały w nieruchomościach nabytych w drodze spadku i kolejno w ramach działu spadku to istotne znaczenie ma ustalenie:

·daty nabycia tych nieruchomości przez spadkodawcę oraz

·czy w wyniku działu spadku nie nastąpiło nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1710).

W myśl art. 922 § 1 ww. ustawy:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Według art. 925 powołanej ustawy Kodeks cywilny:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Według art. 1035 powołanego Kodeksu:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

 Na gruncie art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Zgodnie z art. 212 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Z treści cytowanego art. 212 § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez przyznanie rzeczy jednemu z współwłaścicieli, to współwłaściciele mogą umówić się co do spłaty odpowiadającej wartości ich udziałów. Jest to możliwe w ramach umowy.

Odnosząc się natomiast do kwestii spadku, wskazać należy, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy – o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu, bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Jeżeli zatem wartość nieruchomości (udziałów w nieruchomościach) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomościach nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Jednocześnie nabycie nieruchomości w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy stanowi nabycie nieruchomości w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością. Bezsprzeczne jest bowiem, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału, które były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw, aż do momentu działu spadku.

Powyższe potwierdza brzmienie – przytoczonego uprzednio – art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku. Natomiast, gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Z opisu zdarzenia wynika, że w skład spadku (i działu spadku) po Pana rodzicach (Pana matka zmarła w 2018 r., Pana ojciec zmarł w 2021 r.) w chodziły dwie nieruchomości nabyte przez Pana rodziców do wspólności majątkowej małżeńskiej przed 2000 r. 1 grudnia 2021 r. zawarł Pan porozumienie z pozostałymi spadkobiercami, w którym uregulowano kwestię przeprowadzenia postępowania spadkowego. W związku z tym, że osoby te na co dzień zamieszkują w USA, formalności związane z dziedziczeniem pozostawiono Panu. Zgodnie z porozumieniem, strony miały rozliczyć się w ten sposób, że:

1)W ramach wniosku o dział spadku nie będą wnosiły o orzeczenie spłaty na rzecz pozostałych Stron.

2)Po otrzymaniu Ceny Sprzedaży (w całości lub w częściach) Pan dokona na rzecz pozostałych spadkobierców spłaty ich udziału w spadku, każdemu z nich po 1/4 Ceny Sprzedaży.

3)Z chwilą dokonania wszystkich spłat określonych w porozumieniu Strony uznają wszelkie rozliczenia między nimi za ostatecznie i całkowicie zakończone i zrzekają się dalszych roszczeń w tym zakresie.

Odroczenia spłaty przez Pana spadkobierców do czasu sprzedaży nieruchomości wynikało z tego, że nieruchomość nie była zbyt atrakcyjna dla potencjalnych kupców (stan techniczny nieruchomości, lokalizacja) i spadkobiercy przewidywali ryzyko, że nie dojdzie do sprzedaży przez kilka następnych lat. Sąd Rejonowy 15 marca 2022 r. wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Pana rodzicach, natomiast 4 sierpnia 2022 r. orzekł o dziale spadku. Zgodnie z żądaniem spadkobierców – Sąd orzekł, że udziały spadkobierców w spadku są równe i wynoszą 1/4 oraz przyznał wyłączną własność Panu. Pan zgodnie z zawartym porozumieniem niezwłocznie podjął czynności zmierzające do sprzedaży nieruchomości. Nieruchomość sprzedał Pan 6 czerwca 2024 r. Zgodnie z porozumieniem, po otrzymaniu środków ze sprzedaży, spłacił Pan spadkobierców.

Przystępując do oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia przez Pana w 2024 r. dwóch nieruchomości (udziałów w tych nieruchomościach) wskazać należy, że skoro:

1.Z zawartego pomiędzy spadkobiercami „porozumienia” wynika, że:

a)Strony (spadkobiercy) – w ramach wniosku o dział spadku – nie będą wnosiły o orzeczenie spłaty na rzecz pozostałych Stron (spadkobierców);

b)Po otrzymaniu Ceny Sprzedaży (w całości lub w częściach) dokona Pan na rzecz pozostałych spadkobierców spłaty ich udziału w spadku, każdemu z nich po 1/4 (jednej czwartej) Ceny Sprzedaży;

c)Sąd wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Pana rodzicach oraz orzekł o dziale spadku – zgodnie z zawartym przez spadkobierców porozumieniem, tj., że udziały spadkobierców w spadku są równe i wynoszą po 1/4 oraz przyznał Panu wyłączną własność nieruchomości

–to uznać należy, że datą nabycia przez Pana 1/4 udziału w nieruchomościach nabytych w spadku (dział spadku) po rodzicach jest data nabycia tych nieruchomości przez Pana rodziców, tj. przed 2000 r. Wobec tego pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy niewątpliwie minął. Zatem, sprzedaż 1/4 udziałów w nieruchomościach nabytych w spadku po rodzicach nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przychodem z odpłatnego zbycia opisanych w zdarzeniu nieruchomości będzie natomiast przychód ze sprzedaży w 2024 r. 3/4 udziałów w nieruchomościach, które Panu zostały przyznane zgodnie z orzeczeniem Sądu dotyczącym działu spadku.

Zatem, sprzedaż przez Pana w 2024 r. – 3/4 udziałów w nieruchomościach, które nabył Pan ponad udział w spadku, stanowi dla Pana źródło przychodu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, dochód uzyskany ze sprzedaży 3/4 udziałów w nieruchomościach, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e w związku z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Jak stanowi art. 19 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ww. ustawy, nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za ww. koszty uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, itp. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Kosztów odpłatnego zbycia nie należy utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu, których zasady ustalania określone zostały w art. 22 ust. 6c i ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Jak stanowi art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Pojęcie kosztów nabycia, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy tych wydatków, które zbywca musiał ponieść, aby nabyć zbywaną przez siebie nieruchomość lub prawo.

W kategorii tych kosztów mieszczą się zatem udokumentowane (faktyczne) kwoty spłat na rzecz pozostałych spadkobierców, które może podatnik uwzględnić przy ustalaniu podstawy opodatkowania.

Kwestią bezsporną jest, że w związku z zawartym przez spadkobierców porozumieniem, a następnie orzeczeniem Sądu (wydanym zgodnie z „żądaniem” spadkobierców) nabył Pan udziały w nieruchomościach, które wcześniej należały do pozostałych spadkobierców. Wobec tego spłata udziałów na rzecz pozostałych spadkobierców jest zatem dla Pana niejako ceną nabycia udziałów w tych nieruchomościach, które należały do pozostałych spadkobierców. Wobec tego wypłacone przez Pana faktycznie kwoty tytułem spłat na rzecz pozostałych spadkobierców, w części proporcjonalnie przypadającej na udziały w nieruchomościach opisanych w zdarzeniu – zgodnie z zawartym przez spadkobierców porozumieniem – mogą być uznane jako koszty uzyskania przychodów z tytułu ich odpłatnego zbycia.

Wobec tego stanowisko Pana jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/ zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Oceny skutków podatkowych opisanych środków pieniężnych dokonałem wyłącznie na podstawie podanych przez Pana okoliczności faktycznych, tj. uwzględniając kwalifikację cywilnoprawną zawartego przez spadkobierców „porozumienia” oraz szczególny charakter należności uzgodnionych przez spadkobierców jako „spłata z tytułu działu spadku”.

Ponadto informuję, że w ramach interpretacji przepisów prawa podatkowego nie mogę potwierdzić prawidłowości jakichkolwiek kwot, np. przychodu, kosztu, etc. Zgodnie z obowiązującą w polskim systemie podatkowym zasadą samoopodatkowania, to na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji podatkowoprawnej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, ponieważ prawidłowość rozliczenia podatków podlega weryfikacji przez organ podatkowy.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Pana wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego zaznaczam, że jakkolwiek orzeczenia sądów administracyjnych kształtują linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie faktycznym. Orzeczenia te zapadły w indywidualnej sprawie i w świetle art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy  z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.