Brak możliwości odliczenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony od realizacji projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w związku z podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 29 listopada 2022 r., który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony od realizacji projektu pn.: […] wpłynął 1 grudnia 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina […] (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna m. in. za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej położonej na obszarach Gminy (dalej: „Infrastruktura”).

Gmina planuje realizację zadania inwestycyjnego pn. […] (dalej: „Projekt”). Gmina w tym zakresie wystąpiła do Samorządu Województwa […] z wnioskiem o dofinansowanie przedmiotowego Projektu ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Projekt będzie obejmował przebudowę drogi gminnej o długości […] m na jezdnię bitumiczną o szerokości […] m z dostosowaniem wysokościowym istniejących zjazdów do projektowanej niwelety drogi. Przebudowa ww. drogi gminnej przełoży się na poprawę komunikacji do centrum wsi oraz poprawę bezpieczeństwa mieszkańców.

W związku z realizacją Projektu, Gmina będzie ponosić, w szczególności wydatki na:

1)[…].

Wydatki na realizację opisanych powyżej prac będą każdorazowo dokumentowane przez usługodawców/dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, z podaniem NIP Gminy.

Projekt realizowany będzie przez Gminę w ramach wykonywania jej zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) i ma na celu poprawę warunków komunikacyjnych na terenie Gminy.

Po zakończeniu realizacji ww. inwestycji, Infrastruktura przebudowywana w ramach Projektu pozostanie własnością Gminy, która będzie ponosić koszty jej utrzymania. Droga gminna, przebudowana w ramach Projektu, będzie ogólnodostępna. Tym samym, w związku z wykorzystaniem efektu Projektu do celów niekomercyjnych, Gmina nie będzie pobierała jakiejkolwiek odpłatności.

Ponadto, Infrastruktura przebudowywana w ramach Projektu nie będzie udostępniana na podstawie umowy najmu lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze, w związku z zawarciem której Gmina osiągałaby dochody. Realizacja Projektu nie ma bowiem charakteru zarobkowego. Gmina nie wykonuje i nie zamierza wykonywać w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Gminy nie będzie miała ona prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od wydatków poniesionych na realizację ww. Projektu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powyżej przytoczonej regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT albo niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak zostało przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, Gmina w ramach Projektu zrealizuje inwestycję polegającą na przebudowie ogólnodostępnej infrastruktury drogowej. Mieszkańcy Gminy będą korzystać nieodpłatnie z przebudowanej w ramach Projektu drogi. Realizacja przedmiotowego Projektu nie ma celu zarobkowego. Należy wskazać, że czynności wykonywane przez Gminę nie mają charakteru świadczenia na rzecz oznaczonego podmiotu - konkretnego usługobiorcy w ramach istniejącej więzi prawnej.

Działania Gminy nie mieszczą się więc w dyspozycji przytoczonego wyżej art. 5 ustawy o VAT. Gmina nie wykonuje w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji, w ocenie Gminy ponoszone przez nią wydatki w związku z przebudową Infrastruktury (tj. będącej celem Projektu) nie będą miały związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony. Poniesione w ramach realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych wydanych w analogicznych stanach faktycznych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 28 stycznia 2021 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.10.2021.1.KOM, w której wskazano, że:

„Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Gmina będzie realizowała projekt w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie będzie działała w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym Gmina nabywając towary i usługi nie będzie dokonywała ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, inwestycja nie będzie służyła działalności gospodarczej i nie będzie generowała przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zatem, w rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, i tym samym Wnioskodawca - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego ani w całości ani w części z faktur wystawionych na Gminę i związanych z realizacją przedmiotowego projektu”.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia ani w całości, ani w części podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn. […] ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę w ramach Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U.  z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a cyt. ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 tej ustawy: