Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów w ramach Projektu.

Uzupełnili go Państwo pismem z 26 września 2025 r. (wpływ 26 września 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (zwana dalej: „Gminą” jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik czynny. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT wraz z podległymi jednostkami budżetowymi i obecnie rozlicza się z urzędem skarbowym w sposób skonsolidowany.

Gmina realizując zadania wynikające z obowiązku ochrony środowiska i przyrody, przystąpiła do projektu pn. „(…)”. Zadanie jest realizowane w ramach Priorytetu Fundusze europejskie dla środowiska.

Realizacja Projektu należy do zadań własnych gminy z zakresu ochrony środowiska i przyrody, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.).

Projekt będzie polegał na prowadzeniu działań, które pozytywnie wpłyną na poprawę jakości powietrza na terenie Gminy. Celem projektu jest realizacja Programu Ochrony Powietrza (…) poprzez utworzenie punktu obsługi mieszkańców oraz zatrudnienie Ekodoradcy, wspierającego Gminę w transformacji energetycznej oraz edukacji ekologicznej skierowanej do mieszkańców.

W ramach Projektu zatrudniony zostanie Ekodoradca (…), prowadzone będą lokalne akcje informacyjno-edukacyjne w zakresie ochrony klimatu, poprawy jakości powietrza, OZE, efektywności energetycznej, źródeł ogrzewania, dostępnych programów dofinansowania, uchwały antysmogowej, pomoc dla mieszkańców w wypełnianiu wniosków o dofinansowanie i ich rozliczeniu (w szczególności dla osób wykluczonych). W ramach Projektu zaplanowano organizację (…) akcji informacyjno-edukacyjnych lub/i wydarzeń (…) poświęconych tematyce ochrony powietrza, klimatu w gminie, programom wsparcia dostępnych na likwidację niskiej emisji, wykorzystaniu OZE itp. Każdego roku zorganizowane zostaną (…) spotkania z grupami opiniotwórczymi (…). Zostaną opracowane i wydrukowane plakaty, ulotki, broszury (materiały dla mieszkańców dotyczące wpływu zanieczyszczeń na zdrowie), które dystrybuowane będą różnymi kanałami. Zaprojektowany i wykonany zostanie roll-up promujący ochronę środowiska.

Rozwinięciem wyżej wymienionych zadań ekodoracy będzie: (…).

W ramach zadania prowadzony będzie punkt obsługi mieszkańców (…). Punkt spełniać będzie zapisy ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, posiadać będzie powierzchnię potrzebną do właściwego wykonywania usług oraz miejsce do ekspozycji materiałów informacyjnych i promocyjnych. Punkt zlokalizowany zostanie w (…). Planowane jest przeprowadzenie remontu pomieszczenia na punkt obsługi i pokrycie kosztów wyposażenia, tj. wymianę zużytego umeblowania i sprzętu komputerowego. Przeprowadzone zostaną analizy eksperckie w zakresie nowoczesnych technologii wpływające na redukcję emisji, wzrost OZE, poprawę efektywności energetycznej. Zakupiony zostanie także sprzęt do wsparcia prowadzonych działań – (…).

Wydatki te zostaną udokumentowane fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami podatku.

Zakupione w ramach Projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej Gminy. Będą one wykorzystywane wyłącznie do zadań własnych Gminy, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym. Gmina nie będzie uzyskiwała przychodów w związku z realizacją Projektu.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Zakupy w ramach Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a faktury w całości będą wystawiane na Gminę.

Pytanie (sformułowane w piśmie z 26 września 2025 r.)

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów w ramach ww. projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należą sprawy ochrony środowiska i przyrody.

Zatem mając na uwadze, że realizacja Projektu stanowi zadanie własne Gminy i nie będzie skutkować zawarciem żadnych umów cywilnoprawnych, należy uznać, że Gmina nie będzie w przedmiotowym zakresie działała w charakterze podatnika VAT, lecz jako organ władzy publicznej w reżimie publicznoprawnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi przy zakupie których naliczono VAT:

·zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

·pozostają w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazano w stanie faktycznym, realizacja Projektu nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi ani nie będzie generowała żadnych przychodów dla Gminy.

W konsekwencji, należy uznać, że Gmina nie będzie w przedmiotowym zakresie działała w charakterze podatnika VAT oraz ponoszone przez Gminę wydatki na realizację Projektu nie będą miały związku ze wykonywaniem przez Gminę czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Tym samym, nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku VAT od tych wydatków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Ponadto na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast jak wynika z treści art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo Gminą, będącą podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik czynny. Realizując zadania wynikające z obowiązku ochrony środowiska i przyrody, przystąpili Państwo do projektu pn. „(…)”. Realizacja Projektu należy do zadań własnych gminy z zakresu ochrony środowiska i przyrody, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Projekt będzie polegał na prowadzeniu działań, które pozytywnie wpłyną na poprawę jakości powietrza na terenie Gminy. Celem projektu jest realizacja Programu Ochrony Powietrza (…) poprzez utworzenie punktu obsługi mieszkańców oraz zatrudnienie Ekodoradcy, wspierającego Gminę w transformacji energetycznej oraz edukacji ekologicznej skierowanej do mieszkańców. W ramach zadania prowadzony będzie punkt obsługi mieszkańców (…). Punkt spełniać będzie zapisy ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, posiadać będzie powierzchnię potrzebną do właściwego wykonywania usług oraz miejsce do ekspozycji materiałów informacyjnych i promocyjnych. Punkt zlokalizowany zostanie w (…). Planowane jest przeprowadzenie remontu pomieszczenia na punkt obsługi i pokrycie kosztów wyposażenia, tj. wymianę zużytego umeblowania i sprzętu komputerowego. Przeprowadzone zostaną analizy eksperckie w zakresie nowoczesnych technologii wpływające na redukcję emisji, wzrost OZE, poprawę efektywności energetycznej. Zakupiony zostanie także sprzęt do wsparcia prowadzonych działań – (…). Wydatki te zostaną udokumentowane fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami podatku. Faktury w całości będą wystawiane na Gminę. Zakupione w ramach Projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej Gminy. Będą one wykorzystywane wyłącznie do zadań własnych Gminy, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym. Zakupy w ramach Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów w ramach Projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak Państwo wskazali – zakupy w ramach Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Będą one wykorzystywane wyłącznie do zadań własnych Gminy, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym.

Tym samym – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie będą mieli Państwo możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Projektu.

Podsumowując, stwierdzam, że nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów w ramach Projektu.

W konsekwencji Państwa stanowisko w sprawie jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W myśl art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym ich przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·     Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·     Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·     Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·       w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·       w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.