Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

fot. Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – 9 lipca 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (doprecyzowany w uzupełnieniu)

W 2022 r. nabył Pan w drodze spadku po dziadku lokal mieszkalny o powierzchni 33 m². Złożył deklarację SD-3 (zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych) i skorzystał z ulgi mieszkaniowej na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Do dziś pozostaje Pan właścicielem odziedziczonego mieszkania – nie zostało ono sprzedane ani darowane. Zamierza Pan zachować jego własność przez wymagany okres pięciu lat. W 2025 r., w związku z narodzinami dziecka oraz niewystarczającymi warunkami mieszkaniowymi, wraz z żoną kupił Pan nowe mieszkanie o powierzchni ok. 62 m², w którym obecnie Państwo mieszkają. Odziedziczone mieszkanie nie jest wynajmowane. Zmiana miejsca zamieszkania była konieczna z przyczyn życiowych i podyktowana potrzebami rodziny.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym zachowuje Pan prawo do ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, mimo że nie mieszka już  w odziedziczonym lokalu, ale nadal pozostaje jego właścicielem i nie dokonał jego zbycia?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w opisanym stanie faktycznym nie następuje utrata prawa do ulgi mieszkaniowej przewidzianej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nadal jest Pan właścicielem odziedziczonego lokalu, nie dokonał Pan jego zbycia, darowizny ani nie przeznaczył go na działalność gospodarczą. Zamierza Pan zachować go przez wymagany ustawowo pięcioletni okres. Zmiana miejsca zamieszkania na większy lokal była konieczna z uwagi na narodziny dziecka i potrzebę zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych rodzinie. W Pana ocenie, fakt zamieszkiwania w innym lokalu nie narusza przepisów dotyczących ulgi mieszkaniowej, o ile spełnione są inne warunki przewidziane w ustawie – co ma miejsce w Pana sytuacji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn  (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.

W myśl art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Do grupy I zalicza się − małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jak wynika z przywołanych przepisów darowizna podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie – w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Stosownie do art. 16 ust. 2 ww. ustawy:

Ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1)spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;

2)nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

3)nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

4)nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

5)będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:

a)od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,

b)od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z art. 16 ust. 7 pkt 2 cyt. ustawy:

Nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych  z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem  i będą mieszkać, będąc zameldowanymi na pobyt stały w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat oraz utrzymają tytuł prawny do nabytego, np. tytułem dziedziczenia mieszkania – a więc nie dokonają jego zbycia – przez okres 5 lat.

Należy podkreślić, że do skorzystania z omawianej ulgi niezbędnym jest łączne spełnienie wszystkich warunków zawartych w art. 16 ust. 2 ww. ustawy. Niespełnienie chociażby jednego z nich uniemożliwi skorzystanie z omawianego zwolnienia bądź spowoduje utratę prawa do przyznanej uprzednio ulgi i konieczność zapłaty podatku.

Pojęcie „miejsce zamieszkania” nie jest zdefiniowanie w przepisach ustawy o podatku od spadków  i darowizn. Wobec powyższego poprzez „miejsce zamieszkania”, posiłkując się treścią art. 25-28 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071) należy rozumieć miejsce, w którym faktycznie się przebywa z zamiarem stałego pobytu. Przy czym miejsca zamieszkania nie należy w każdym przypadku utożsamiać z miejscem zameldowania na pobyt stały. Miejscem zamieszkania danej osoby jest ta miejscowość, w której osoba scentralizowała swoja aktywność życiową.

W prawie polskim obowiązuje zasada wyrażona w art. 28 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania.

Zatem z punktu widzenia przepisów art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn to zamieszkiwanie a nie zameldowanie decyduje o zachowaniu prawa do ulgi, o której mowa w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Niedopełnienie warunku zamieszkiwania w nabytym lokalu nie musi jednak bezwzględnie oznaczać, że spadkobierca lub obdarowany straci prawo do zastosowanej ulgi. Zgodnie bowiem z wolą ustawodawcy wyrażoną w art. 16 ust. 7 pkt 2 powołanej ustawy, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku albo nabycie innego lokalu nastąpiło  w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wnika, że w 2022 r. nabył Pan w drodze spadku po dziadku lokal mieszkalny o powierzchni 33 m². Złożył Pan deklarację SD-3 i skorzystał z ulgi mieszkaniowej na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Do dziś pozostaje Pan właścicielem odziedziczonego mieszkania – nie zostało ono sprzedane ani darowane. Zamierza Pan zachować jego własność przez wymagany okres pięciu lat. W 2025 r., w związku z narodzinami dziecka oraz niewystarczającymi warunkami mieszkaniowymi, wraz z żoną kupił Pan nowe mieszkanie o powierzchni ok. 62 m², w którym obecnie Państwo mieszkają. Odziedziczone mieszkanie nie jest wynajmowane. Zmiana miejsca zamieszkania była konieczna z przyczyn życiowych i podyktowana potrzebami rodziny.

Pana zdaniem, w opisanym stanie faktycznym nie następuje utrata prawa do ulgi mieszkaniowej przewidzianej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Jak wynika z wniosku w 2022 r. nabył Pan w drodze spadku po dziadku lokal mieszkalny. W 2025 r.,  w związku z narodzinami dziecka oraz niewystarczającymi warunkami mieszkaniowymi, wraz z żoną kupił Pan nowe mieszkanie, w którym obecnie Państwo mieszkają. Zatem przed upływem, wymaganych zgodnie z art. 16 ust. 2 w ustawy o podatku od spadków darowizn, pięciu lat zmienił Pan miejsce zamieszkania czyli przestał mieszkać w odziedziczonym lokalu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że z chwilą zamieszkania w nowym mieszkaniu, czyli z chwilą zmiany miejsca zamieszkania, a tym samym zaprzestaniem zamieszkiwania w odziedziczonym mieszkaniu utracił Pan prawo do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 cyt. ustawy. Dla jej zachowania koniecznym bowiem było spełnienie warunku zamieszkiwania w nabytym w drodze spadku mieszkaniu przez 5 lat (art. 16 ust. 2 pkt 5 cyt. ustawy).

Zatem powodem utraty prawa do ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest niedopełnienie obowiązku mieszkania przez pięć lat w odziedziczonym mieszkaniu. W takiej sytuacji okoliczność, że zmiana miejsca zamieszkania była konieczna z przyczyn życiowych, jest bez znaczenia. Nabycie bowiem innego lokalu mieszkalnego przez osobę już korzystającą z ulgi mieszkaniowej nie ma wpływu na możliwość korzystania z niej, o ile uprawniony nadal spełnia pozostałe warunki do skorzystania z niej, określone w art. 16 ust. 2 pkt 5 cyt. ustawy. Natomiast Pan, jak wynika z wniosku, nie mieszka już w lokalu mieszkalnym nabytym w drodze spadku. Z art. 16  ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że należy zamieszkiwać  w nabytym lokalu przez 5 lat. Kupno innego mieszkania i związana z tym zmiana miejsca zamieszkania powoduje utratę prawa do ulgi.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną  (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.