
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- prawidłowe w części dotyczącej uznania Pana działalności będącej przedmiotem zapytania za działalność badawczo-rozwojową na gruncie art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- nieprawidłowe w pozostałej części.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 24 lipca 2025 r. (wpływ 25 lipca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1 sierpnia 2019 r. (z datą wznowienia działalności gospodarczej 1 maja 2025 r.) pod firmą (…), zarejestrowaną w CEIDG pod numerem NIP: (…) i numerem REGON: (…). Przedmiotowa działalność dotyczy współtworzenia oprogramowania od samego początku prowadzenia działalności gospodarczej.
Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2021 r. poz. 1128 ze zm., dalej zwana „ustawą o PIT”) i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a wybrana przez Niego forma opodatkowania to podatek liniowy 19%.
Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania 5% na podstawie art. 30ca ustawy o PIT. Wniosek dotyczy okresu od początku prowadzonej działalności gospodarczej jako analityk biznesowo-systemowy (tj. od sierpnia 2019 r.) oraz okresów przyszłych, o ile stan faktyczny przedstawiony we wniosku nie ulegnie znaczącej zmianie.
Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest wnoszenie wkładu twórczego w wytwarzanie programów komputerowych. Wnioskodawca realizuje projekty informatyczne począwszy od etapu analizy potrzeb Kontrahenta, poprzez identyfikację potrzeb biznesowych i ich analizę, proponowanie i projektowanie optymalnego funkcjonalnie rozwiązania uwzględniającego ograniczenia techniczne lub specyfikę domeny.
Zlecenia informatyczne realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie są wykonywane pod kierownictwem Kontrahenta. Wnioskodawca ma możliwość wykonywania zleceń zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, a także nie jest On związany sztywnymi godzinami pracy. Jednakże ze względu na specyfikę świadczonych usług istnieje możliwość uzgodnienia miejsca i czasu realizacji zlecenia pomiędzy Wnioskodawcą, a Kontrahentem. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian Kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca, na podstawie posiadanej wiedzy z zakresu technologii informatycznych oraz doświadczenia w zakresie przygotowywania rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych, realizuje zlecenia informatyczne na rzecz swoich Kontrahentów. Na potrzeby opisu stanu faktycznego Wnioskodawca podzielił swoją działalność na poszczególne etapy:
1. Planowanie, analiza i projektowanie oprogramowania –szczegółowa analiza indywidualnych potrzeb danego Kontrahenta lub użytkownika programu, zapoznanie się ze specyfiką jego branży oraz zbadanie i zaprojektowanie możliwych rozwiązań, dobranie odpowiednich technologii do wytworzenia oprogramowania i metod jego implementacji.
2. Prace eksperymentalne, badanie teorii i hipotez programistycznych – prace badawcze mające na celu zidentyfikowanie problemów występujących w procesie biznesowym Kontrahenta lub użytkownika programu i opracowanie systemu optymalizacji.
3. Praca nad wytworzeniem dokumentacji funkcjonalnej – Wnioskodawca tworzy nowe funkcjonalności w oparciu o wyniki analizy potrzeb Kontrahenta lub użytkownika programu komputerowego, przygotowywaniu koncepcji rozwiązania z uwzględnieniem języków programowania i technologii wybranych na etapie projektowania oprogramowania. Bierze on również udział w przygotowywaniu automatycznych testów jednostkowych oraz integracyjnych weryfikujących poprawność funkcjonalną oprogramowania na etapie jego tworzenia oraz zapewniających możliwość wykonania testów regresyjnych po wprowadzeniu koniecznych usprawnień, poprawek, czy też optymalizacji w kodzie źródłowym zidentyfikowanych na etapie testów systemowych, wydajnościowych, obciążeniowych lub klienckich testów akceptacyjnych. Wnioskodawca wspiera Kontrahenta lub końcowego użytkownika podczas wdrażania oprogramowania w trakcie użytkowania oprogramowania w związku z analizą potencjalnych błędów na etapie produkcyjnego działania oprogramowania oraz przygotowaniem koncepcji poprawy tychże błędów.
4. Wsparcie we wdrożeniu systemu oraz jego aktualizacji – podczas tworzenia dokumentacji, Wnioskodawca uwzględnia konieczność kompatybilności wytworzonego programu z różnymi systemami zewnętrznego odbiorcy, a wraz z dalszym rozwojem funkcjonalności związanych z oprogramowaniem wymagane jest dostosowanie każdej aktualizacji do różnych systemów.
Wnioskodawca realizuje zlecenia informatyczne na rzecz swoich Kontrahentów, szczególnie w zakresie tworzenia dokumentacji funkcjonalnej dla nowych funkcjonalności programistycznych. Jako analityk systemowo-biznesowy tworzy On dokumentację funkcjonalną i specyfikację wymagań, głównie w formie (…). Dokumentacja jest wspierana materiałami pomocniczymi w narzędziach takich jak (…), a także wzbogacana o diagramy wykonane w notacjach (…) oraz makiety ekranów (…). Dokumentacja powstaje w wyniku współpracy z klientem – najpierw identyfikowane są potrzeby biznesowe, które następnie są pogłębiane i analizowane pod kątem wykonalności. Wnioskodawca proponuje optymalne funkcjonalnie rozwiązania, które są konfrontowane z klientem podczas warsztatów. Równolegle Wnioskodawca prowadzi własny research, by uwzględnić ograniczenia techniczne lub specyfikę domeny. Dokumentacja jest na bieżąco aktualizowana i utrzymywana, a cały proces odbywa się w większości w metodyce (…) (ze sporadycznymi epizodami podejścia kaskadowego). Praca Wnioskodawcy bezpośrednio przekłada się na kod tworzony przez programistów – (…), zadania i towarzysząca dokumentacja stanowią podstawę do implementacji rozwiązań. Przykładowe aplikacje (różne w zależności od Klienta końcowego):
•(…).
Wszystkie te aplikacje miały charakter webowy lub mobilny, a wykorzystywane technologie to m.in. (…). W projektach, przy których uczestniczy Wnioskodawca wykorzystywane są następujące narzędzia technologie (w zależności od etapu prac):
•(…).
W wyniku prowadzonych prac powstają programy komputerowe – utwory na gruncie art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 z późn. zm. – dalej jako „ustawa o PAIPP”) będące utrwaleniem przejawu działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP programy komputerowe mogą być wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi.
Podkreślenia wymaga, że przedmiotem ochrony na zasadach przewidzianych w powyższych regulacjach jest również utwór w wersji nieukończonej od momentu utrwalenia. Przedmioty praw autorskich jakimi są programy komputerowe, podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.
Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczącego preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX: pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych.
Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs, a także tezami znajdującymi się w doktrynie naukowej, jak i w orzecznictwie, stanowiącymi, że:
„– materiały są traktowane jako jeden ze sposobów wyrażenia programu komputerowego, pod warunkiem że są szczegółowe w stopniu umożliwiającym postępującemu rutynowo programiście »zakodować« je do postaci kodu źródłowego bądź przeprowadzić tę operację za pomocą odpowiedniego oprogramowania (A. Michalak red., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74);
– Nie ma natomiast znaczenia, jaki kształt bądź formułę przybiorą w konkretnym przypadku przygotowawcze materiały projektowe, przykładowo mogą być to odręczne notatki, wydruk, dokumentacja techniczna, wytwórcza bądź użytkowa (wyr. SA w Łodzi z 4 lutego 2010 r., I ACa 912/09, niepubl.; wyr. SA w Łodzi z 27 lutego 2013 r., I ACa 1157/12)”.
Wobec tego, mając na względzie szeroką definicję programu komputerowego Wnioskodawca twierdzi, że każdy ze wskazanych efektów prac stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wybranie rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta lub konkretnego użytkownika, kompatybilnych z jego branżą oraz rzeczywistością jego działalności, wskazuje jednoznacznie na niepowtarzalność współwytworzonego programu. Pracując nad danym oprogramowaniem Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji.
W ramach działalności Wnioskodawca zdobywa, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania współtworzonych przez niego systemów i aplikacji. Współwytwarzane przez Wnioskodawcę Oprogramowania opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in. tworzenie dokumentacji funkcjonalnej oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.
Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Działalność ta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej nie miały miejsca, zarówno w ramach działalności prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę, jak i Kontrahenta, na rzecz którego są realizowane zlecenia informatyczne.
Wnioskodawca w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej współtworzy nowe programy komputerowe na rzecz danego Kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w wymiarze światowym, gdyż nie weryfikuje On tego w takiej skali. Zasobami wiedzy, które Wnioskodawca wykorzystuje przy planowaniu projektu jest jego wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez Niego współwytworzony. Wnioskodawca sprawuje czynny nadzór nad członkami zespołu programistycznego, zapewniając w ten sposób terminową realizację zlecenia, w sposób odpowiadający oczekiwaniom Kontrahenta.
Ustawodawca jednakże nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy, dlatego istotny jest element celowościowy, jaki Wnioskodawca uwzględnia w swojej działalności.
W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności, co oznacza, że cecha twórczości jest spełniona. Wnioskodawca nie świadczy usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do współtworzonego programu komputerowego. Wynika to z faktu, że Wnioskodawca jest twórcą utworów, z których osiąga przychód.
Nadto czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie są projektami powtarzalnymi – każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz ma dotyczyć innego środowiska programowego, sprzętowego lub biznesowego.
Umowy zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a danym Kontrahentem wskazują, że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania przenoszone są wszelkie prawa autorskie do nich w zamian za wynagrodzenie – otrzymywane przez Wnioskodawcę należności będą przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego.
Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie zaangażowania Wnioskodawcy w prace nad określonym programem komputerowym.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która skupiona jest na wnoszeniu wkładu twórczego w wytwarzanie programów komputerowych, Wnioskodawca ponosi następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów:
a) koszty usługi księgowej i doradczej – koszt poniesiony przez Wnioskodawcę na księgowość pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej; koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis; ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów Wnioskodawca ma więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego; należy również podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se; natomiast koszt poniesiony na usługi doradcze dotyczy możliwości skorzystania z ulgi IP Box (zasięgnięcie porady prawnej); w tym kontekście Wnioskodawca będzie miał możliwość otrzymania odpowiedzi, czy jego działalność gospodarcza związana jest z działalnością badawczo-rozwojową; Wnioskodawca traktuje te koszty jako stały element prowadzenia działalności gospodarczej;
b) koszty zakupu i użytkowania samochodu – koszty związane z zakupem oraz użytkowaniem samochodu umożliwiają Wnioskodawcy sprawny transport, czy to do klienta w celu konsultacji dotyczących tworzonego oprogramowania, czy to do specjalistycznego sklepu w celu nabycia potrzebnych urządzeń programistycznych, czy to na szkolenia poszerzające wiedzę w dziedzinie programowania; podkreślić należy, iż koszty te są wprost związane z wytworzeniem oprogramowania. Pod tym pojęciem Wnioskodawca rozumie wydatki poniesione na zakup samochodu, paliwo, ubezpieczenie, serwis, wymianę płynów i części eksploatacyjnych;
c) koszty zakupu wyposażenia biurowego i artykułów biurowych – Wnioskodawca dba o ergonomiczne stanowisko pracy, dlatego jest zmuszony ponosić koszty związane z wyposażeniem biura; jak powszechnie wiadomo, odpowiednio przygotowane miejsce pracy pozwala zoptymalizować osiągane wyniki, stąd należy przyjąć że wydatki na odpowiednie wyposażenie biura są dla Wnioskodawcy kosztami niezbędnymi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje, że pod pojęciem kosztu wyposażenia biurowego i artykułów biurowych Wnioskodawca rozumie koszty dotyczące zakupu biurka, krzesła, tonerów do drukarki, papieru, długopisów;
d) koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego – należy podkreślić, iż zakup sprzętu komputerowego i elektronicznego to koszty stałe, które są konieczne do prowadzenia działalności gospodarczej jako programista; tworzenie kodu zdecydowanie wymaga sprawnego i nowoczesnego sprzętu komputerowego i elektronicznego; komputer jest podstawowym narzędziem pracy każdego programisty; natomiast pozostały sprzęt elektroniczny wspomaga wykonywaną pracę oraz uwydatnia jej efekty; z całą pewnością należy stwierdzić, iż przedmioty te są ściśle związane z zawodem wykonywanym przez Wnioskodawcę i są niezbędne do prowadzenia działalności związanej z tworzeniem programów komputerowych. Wnioskodawca oświadcza, iż wskazując koszt zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego, rozumie: telefon, tablet, słuchawki, modem, router, ładowarki, baterie, monitor, laptop, pendrive, klawiaturę, mysz do komputera, serwery;
e) koszt usług telekomunikacyjnych – abonament telefoniczny umożliwia konsultację z Kontrahentami, co służy personalizacji tworzonego oprogramowania i kodu, dostosowaniu go do indywidualnych potrzeb klienta i jego oczekiwań; natomiast koszt opłaty za Internet zapewnia Wnioskodawcy szybkie i stabilne łącze, które to jest wręcz nieodzowne w dzisiejszej pracy programisty (tworzenie kodu, algorytmów) m.in. umożliwia zdalny kontakt z klientem, pozwala na znalezienie informacji na temat powstałych błędów, testowanie tworzonego oprogramowania, szybkie dzielenie się efektami swojej pracy; również dzięki niniejszemu wydatkowi Wnioskodawca ma dostęp do wszelakich źródeł wiedzy, np. dokumentacji, publikacji, materiałów konferencyjnych; nie można zapominać, że stałe łącze otwiera Wnioskodawcy przestrzeń do zdobywania nowej wiedzy, klientów, czy przekazywania owoców swojej pracy; oprogramowanie zarówno w procesie jego produkcji, jak i dalszego funkcjonowania wykorzystuje dostęp do sieci; jego wytworzenie, testowanie i dalsze wykorzystywanie nie byłoby możliwe bez Internetu; w świetle powyższego Wnioskodawca zmuszony jest do zapewnienia łączności sprzętu komputerowego i elektronicznego z siecią internetową;
f) składki na ubezpieczenia społeczne – Wnioskodawca pod tym pojęciem rozumie takie wydatki jak składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), wpłaty na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych; niniejsze obciążenia są obowiązkowe, aby móc prowadzić legalnie jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce, co w przypadku Wnioskodawcy przekłada się na możliwość świadczenia usług programistycznych; również nie można zapominać o celu wymienionych opłat, które mają za zadanie zapewnienie środków pieniężnych w razie niemożności wykonywania działalności przez Wnioskodawcę, co w dłuższej perspektywie może wydłużyć jego zdolność zawodową.
Za lata, w których forma opodatkowania pozwalałaby Wnioskodawcy na skorzystanie z ulgi IP Box, prowadzi on na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową Ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT. W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Na koniec każdego okresu rozliczeniowego kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego programu komputerowego. Równolegle w tejże Ewidencji Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT i uwzględnia je we wzorze w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką.
Przepis art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT stanowi, że podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W piśmie z 24 lipca 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
1.W związku z tym, że w opisie sytuacji faktycznej wskazuje Pan na przykładowe aplikacje, tj.:
Przykładowe aplikacje (różne w zależności od Klienta końcowego):
(…).
proszę wyjaśnić:
a) czy ww. działania wskazane w opisie sprawy są przedmiotem wniosku i stanowią katalog zamknięty (wskazane w opisie sformułowanie „przykładowe” sugeruje, że są to tylko niektóre z Pana działań)?
i) jeśli odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca, proszę opisać na czym polegała/polega/będzie polegała innowacyjność współtworzonych przez Pana aplikacji?
ii) jeśli odpowiedź na powyższe pytanie jest przecząca, proszę wskazać, jakie konkretne „programy komputerowe” (prawa autorskie do tych programów komputerowych) są przedmiotem wniosku?
Proszę przedstawić szczegółowy opis będących przedmiotem zapytania „programów komputerowych” (konkretne nazwy, przeznaczenie, funkcje oraz na czym polega ich innowacyjność) wraz ze wskazaniem, czy zostały/zostaną współwytworzone w okresie, którego dotyczy wniosek.
b) jakie konkretne programy komputerowe współtworzył/współtworzy/będzie Pan współtworzył w okresie, którego dotyczy wniosek, w oparciu o zlecone przez Kontrahenta prace programistyczne, w stosunku do których przenosił/przenosi/będzie Pan przenosił autorskie prawa majątkowe na rzecz Kontrahenta.
Proszę przedstawić szczegółowy opis będących przedmiotem zapytania programów komputerowych (konkretne nazwy, przeznaczenie, funkcje oraz na czym polega ich innowacyjność) wraz ze wskazaniem, czy zostały stworzone w okresie, którego dotyczy wniosek.
Odpowiedź: Wskazane w opisie sprawy działania nie stanowią katalogu zamkniętego wykonywanych programów. Stanowią one jedynie przykład mający na celu unaocznienie Organowi faktyczne wykonywanie działalności polegającej na wytworzeniu programów komputerowych.
Wnioskodawca zainteresowany jest uzyskaniem rozstrzygnięcia, czy charakter prowadzonej przez niego twórczej działalności, polegającej na tworzeniu programów komputerowych w sposób systematyczny i innowacyjny. Wniosek nie dotyczy uzyskania rozstrzygnięcia w zakresie konkretnego programu komputerowego (programów komputerowych), gdyż Wnioskodawca na bieżąco przyjmuje nowe zlecenia, których charakter i założenie jest takie samo, tj. wytworzenie lub rozwiniecie ulepszenie programu komputerowego tak, żeby spełniał określone wymagania.
Jak zostało wskazane we wniosku, Wnioskodawca zamierza korzystać z ulgi również w odniesieniu do projektów realizowanych w przyszłości, o ile przedstawiony stan faktyczny się nie zmieni. Stąd w opisie stanu faktycznego wskazano katalog otwarty realizowanych projektów, poprzez użycie słowa „przykładowe”. W przeciwnym razie najmniejsza techniczna zmiana (nawet niemająca znaczenia pod kątem uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową), polegająca na zmianie nazwy programu/zmianie jego przeznaczenia/zmianie konkretnych funkcjonalności jakie wprowadzono w działalności Kontrahenta/zmianie technologii i narzędzi wykorzystanych w działalności Wnioskodawca – miałaby swój skutek w utracie mocy ochronnej interpretacji, co uderzałoby wprost w interes Wnioskodawcy. Nie jest to skutek, który Wnioskodawca chciałby uzyskać, biorąc pod uwagę rzeczywisty przedmiot wniosku, jakim jest zawarta:
• w pytaniu nr 1. – prośba o zinterpretowanie, czy Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową w odniesieniu do „bezpośrednio podejmowanej przez Wnioskodawcę działalności polegającej na współtworzeniu programów komputerowych”;
• w pytaniu nr 2. – prośba o zinterpretowanie czy „odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Wnioskodawcę w ramach wykonywanych zleceń informatycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej”.
Pytania interpretacyjne nie odnoszą się zatem do działalności polegającej na tworzeniu konkretnego programu komputerowego, tylko do ogółu zleceń programistycznych realizowanych przez Wnioskodawcę, których charakter został szczegółowo opisany we wniosku, oraz doprecyzowany zostanie poprzez udzielenie poniższych odpowiedzi. Wnioskodawca zawarł we wniosku wyliczenie kilku przykładowych realizowanych projektów, które miały wyłącznie na celu unaocznienie Organowi rzeczywiste wykonywanie działalności, polegającej na wytwarzaniu programów komputerowych.
Działalność Wnioskodawcy, w ramach której tworzy On programy komputerowe ma charakter twórczy, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada cechy kreatywności, nowatorskości, jest oryginalna w pomyśle i nastawiona na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym.
Wnioskodawca tworzy oprogramowanie w zależności od potrzeb Klientów, z którymi współpracuje, a dany Zleceniodawca ma na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych w zależności od swoich potrzeb. Wnioskodawca jest w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi On prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności.
Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia (Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX).
c)czy wszystkie „oprogramowania”, „systemy”, „aplikacje”, „moduły”, „nowe funkcjonalności” to programy komputerowe, które są współtworzone bezpośrednio przez Pana?
Sposób, w jaki używa Pan ww. pojęć nie pozwala na stwierdzenie, czy różne pojęcia określają różne efekty Pana prac, czy pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt Pana prac.
Odpowiedź: Tak, wszystkie użyte pojęcia określają ten sani efekt prac, tj. program komputerowy współtworzony bezpośrednio przez Wnioskodawcę.
2.W czym przejawia się twórczy charakter działalności opisanej we wniosku w odniesieniu do „programów komputerowych”, których dotyczy wniosek?
Należy ponadto wyjaśnić, jakie konkretne działania podejmuje Pan w celu opracowania nowego „programu komputerowego”, a w szczególności:
a) jakie konkretne działania zmierzające do współtworzenia (jakiego „programu komputerowego”?) zostały/zostaną podjęte w celu realizacji projektu, w ramach którego współtworzy Pan „program komputerowy”?
Odpowiedź: Każdorazowo działania podjęte w celu zrealizowania projektu, w ramach którego Wnioskodawca współtworzy program komputerowy były takie same, tj.:
1. Planowanie, analiza i projektowanie oprogramowania – szczegółowa analiza indywidualnych potrzeb danego Kontrahenta lub użytkownika programu, zapoznanie się ze specyfika jego branży oraz zbadanie i zaprojektowanie możliwych rozwiązań.
2. Prace eksperymentalne, badanie teorii i hipotez programistycznych – prace badawcze mające na celu zidentyfikowanie problemów występujących w procesie biznesowym Kontrahenta lub użytkownika programu i opracowanie systemu optymalizacji.
3. Praca nad wytworzeniem dokumentacji funkcjonalnej – Wnioskodawca tworzy nowe funkcjonalności w oparciu o wyniki analizy potrzeb Kontrahenta lub użytkownika programu komputerowego, przygotowywaniu koncepcji rozwiązania z uwzględnieniem języków programowania i technologii wybranych na etapie projektowania oprogramowania. Wnioskodawca wspiera Kontrahenta lub końcowego użytkownika podczas wdrażania oprogramowania w trakcie użytkowania oprogramowania w związku z analiza potencjalnych błędów na etapie produkcyjnego działania oprogramowania oraz przygotowaniem koncepcji poprawy tychże błędów.
4. Wsparcie we wdrożeniu systemu oraz jego aktualizacji podczas tworzenia dokumentacji. Wnioskodawca uwzględnia konieczność kompatybilności wytworzonego programu z różnymi systemami zewnętrznego odbiorcy, a wraz z dalszym rozwojem funkcjonalności związanych z oprogramowaniem wymagane jest dostosowanie każdej aktualizacji do różnych systemów. Wnioskodawca pełni również role konsultanta w testach Kontrahenta i użytkownika końcowego podczas odbierania rozwiązania.
b) w oparciu o jakie technologie informatyczne został/zostanie współwytworzony przez Pana „program komputerowy”? Czego dotyczyło/będzie dotyczyć współtworzenie przez Pana „programu komputerowego”? Jakie konkretnie narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej Pan zastosował/zastosuje?
Odpowiedź: Współtworzone przez Wnioskodawcę programy komputerowe realizowane są w środowiskach opartych m.in. o technologie: . (…), a także narzędzia wspierające dokumentację i proces wytwórczy: (…).
Zakres pracy Wnioskodawcy obejmuje tworzenie specyfikacji funkcjonalnych i niefunkcjonalnych, modeli danych, reguł walidacyjnych i decyzyjnych, logiki interfejsów, a także inicjowanie i projektowanie innowacyjnych modułów, których wcześniej nie było w danych systemach.
Wprowadzane przez Wnioskodawcę koncepcje obejmują m.in. (…).
c)co powoduje, że współwytworzony nowy „program komputerowy” w znacznym stopniu różnił się/różni się/będzie się różnił od rozwiązań już funkcjonujących u Pana?
Odpowiedź: Nowe programy komputerowe, przy których powstaniu uczestniczy Wnioskodawca, różnią się od wcześniejszych rozwiązań przede wszystkim zakresem funkcjonalnym, stopniem automatyzacji oraz elastycznością w zarządzaniu procesami i produktami.
W odróżnieniu od wcześniejszych – „sztywnych” modeli – nowe systemy umożliwiają samodzielne definiowanie złożonych reguł produktowych, dynamiczne zarządzanie taryfami i rabatami, budowę złożonych struktur danych oraz konfigurację z poziomu (…), bez konieczności ingerencji w kod źródłowy.
Zawsze współtworzone przez Wnioskodawcę rozwiązania stanowią zmianę podejścia do dotychczas stosowanego modelu działania (często jest to zupełna zmiana) – zarówno w obszarze sprzedaży, jak i zarządzania danymi. Z perspektywy organizacyjnej istotne jest również wprowadzenie mechanizmów wspierających użytkownika końcowego (np. grywalizacja, personalizacja treści, rekomendacje), co znacząco zwiększa użyteczność systemów w porównaniu z wcześniej wykorzystywanymi.
d)na czym polegała/polega/będzie polegać oryginalność tego „programu komputerowego”?
Odpowiedź: Oryginalność współtworzonych przez Wnioskodawcę programów komputerowych wynika z połączenia zaawansowanej logiki biznesowej z możliwością pełnej konfiguracji po stronie użytkownika końcowego, bez potrzeby angażowania zespołów IT. Systemy te umożliwiają m.in. dynamiczne definiowanie reguł produktowych, adaptacyjne zarządzanie budżetami, elastyczne przeliczanie taryf i personalizację oferty, co nie było wcześniej możliwe w danej organizacji lub wymagało kosztownego i czasochłonnego udziału dostawców zewnętrznych.
Oryginalność przejawia się również w kompletnie nowym podejściu do zarządzania danymi i powiązaniami między nimi (np. (…)), a także w (…) – co stanowi odejście od standardowych systemów opartych wyłącznie na funkcjach transakcyjnych.
e)zastosowanie jakich technologii informatycznych (rozwiązań, narzędzi) powodowało/ powoduje/będzie powodować, iż „program komputerowy” po jego współwytworzeniu różnił się/różni się/będzie się różnił od rozwiązań już funkcjonujących u Pana?
Odpowiedź: Różnice między nowo wytwarzanymi programami komputerowymi, a wcześniejszymi rozwiązaniami wynikają przede wszystkim z zastosowania technologii umożliwiających większą elastyczność, automatyzację i samodzielność użytkownika końcowego. Są to m.in. narzędzia i podejścia takie jak:
-(…).
Współtworzone systemy nie są już zamkniętymi, statycznymi aplikacjami – lecz stanowią platformy adaptacyjne, rozwijalne w czasie, projektowane tak, by mogły się dostosowywać do zmiennych wymagań biznesowych bez kosztownych wdrożeń.
3.W związku ze wskazaniem we wniosku, że:
Wnioskodawca w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy.
proszę wyjaśnić:
a) czy Pana działalność, w ramach której współtworzy Pan „program komputerowy” prowadzona była/jest/będzie w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia?
Odpowiedź: Tak, działalność, w ramach której Wnioskodawca tworzy Oprogramowanie podejmowana jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
b) na czym polegała/polega/będzie polegała systematyczność w odniesieniu do podejmowanych przez Pana działań w zakresie opisanych we wniosku czynności?
Odpowiedź: Wnioskodawca zobowiązany jest w ramach danej umowy do współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Kontrahenta i przedstawionym przez nich planem. Wnioskodawca nie posiada narzuconych harmonogramów prac. Prace realizowane są w sposób zapewniający dojście do oczekiwanego rezultatu (wytworzenia kompletnego i działającego oprogramowania), przy czym harmonogram ustala każdorazowo we własnym zakresie Wnioskodawca. Harmonogram ten wynika z praktyki, tj. obejmuje etapy prac, które muszą zostać każdorazowo zrealizowane, żeby wytworzyć kompletny program komputerowy (wiąże się to ściśle z pojęciem systematyczności prac polegających na wytwarzaniu oprogramowania).
c) jakie cele na wstępie postawił/postawi Pan w celu współwytworzenia nowego „programu komputerowego” w poszczególnych latach oraz źródeł finansowania zaplanowanych prac?
Odpowiedź: Każdorazowo cel był taki sam – stworzenie oprogramowania, które będzie zawierało wszelkie zaplanowane funkcjonalności.
d) jakie konkretnie cele zostały/zostaną osiągnięte w poszczególnych latach, w ramach jakich zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych nastąpiło/nastąpi opracowanie konkretnego rozwiązania praktycznego problemu lub innowacyjnego rozwiązania?
Odpowiedź: Przy każdym oprogramowaniu te same, czyli stworzenie oprogramowania spełniającego ustalone wymagania. Wnioskodawca samodzielnie je stworzył, dysponując jedynie swoją wiedzą i doświadczeniem.
e) jakie harmonogramy w związku z tym zostały/zostaną opracowane w poszczególnych latach, a które z nich zostały faktycznie zrealizowane w stosunku do jakiego nowego „programu komputerowego”?
Odpowiedź: Każde oprogramowanie posiadało harmonogram prac, które zostały każdorazowo zrealizowane.
4.Jakimizasobami wiedzy dysponował/dysponuje/będzie Pan dysponował przed rozpoczęciem realizacji poszczególnego „programu komputerowego”?
Odpowiedź: Wnioskodawca posiada wykształcenie średnie oraz ukończone studia bez obrony pracy dyplomowej na kierunku (…). Od 2014 r. Wnioskodawca był zaangażowany w projekty informatyczne po stronie głównego klienta, a od 2019 r. pracuje jako analityk systemowo-biznesowy.
Od początku pracy Wnioskodawcy zdobywał On wiedzę w zakresie analizy systemowej, projektowania dokumentacji IT, notacji (…), a także poznawał procesy wytwarzania oprogramowania i narzędzia takie jak (…).
Wnioskodawca ukończył również szkolenia z (…). Wiedza i doświadczenie Wnioskodawcy rozwijały się wraz z kolejnymi projektami, w których uczestniczył – w zależności od ich specyfiki.
5. Jaki rodzaj wiedzy i umiejętności wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał i rozwijał/rozwija/będzie rozwijał Pan w ramach opisanej we wniosku działalności?
Odpowiedź: W pracy Wnioskodawca wykorzystuje i rozwija wiedzę z zakresu:
• analizy biznesowej i systemowej,
• projektowania procesów (…),
• modelowania struktury systemu (…),
• analizy danych i zapytań (…),
• projektowania interfejsów użytkownika (…),
• definiowania reguł decyzyjnych, logiki biznesowej i algorytmów.
Wnioskodawca korzysta z narzędzi takich jak: (…).
6. Przy użyciu jakich „technologii” powstały/powstają/będą powstawały poszczególne innowacyjne rozwiązania, jakie nowe zastosowania, jakie usprawnienia odróżniają tworzone „programy komputerowe” od już istniejących?
Odpowiedź: Współtworzone przez Wnioskodawcę rozwiązania powstają w środowiskach opartych o technologie takie jak (…), a także inne stosy technologiczne (zależnie od projektu). Jako analityk systemowo-biznesowy Wnioskodawca odgrywa kluczową rolę w definiowaniu i projektowaniu funkcjonalności, które wprowadzają nowe zastosowania lub radykalnie usprawniają istniejące procesy.
W projektach, w których uczestniczy Wnioskodawca tworzy On koncepcje modułów, których wcześniej nie było w danym systemie, a które odpowiadają na nowe potrzeby użytkowników lub biznesu. Analiza Wnioskodawcy przekłada się na funkcjonalności, które stanowią element wyróżniający produkt, np. poprzez automatyzację, uproszczenie obsługi, lepsze zarządzanie danymi lub skrócenie czasu wdrożeń.
Przykładowo, Wnioskodawca zaprojektował moduł (…).
Innym przykładem jest projekt (…).
7. Na jakich rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych, czy programistycznych oparte były/są/będą tworzone produkty, usługi, procesy?
Odpowiedź: Rozwiązania te bazują na (…).
Rola Wnioskodawcy opiera się na przekładaniu potrzeb biznesowych Kontrahenta na konkretne, implementowane rozwiązania techniczne oraz opisaniu tego w sposób pozwalający na zakodowanie rozwiązania przez rutynowo działającego programistę.
8. Czy Pana działania polegające na rozwijaniu „programów komputerowych” zmierzały/ zmierzają/będą zmierzały do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tych „programów komputerowych”?
Odpowiedź: Działania Wnioskodawcy, polegające na rozwijaniu oprogramowania zmierzają do poprawy użyteczności lub funkcjonalności tego oprogramowania.
9. Czy wobec zaznaczenia w opisie sprawy, że:
(…) Wnioskodawca twierdzi, że każdy ze wskazanych efektów prac stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (…).
należy rozumieć, że w każdym przypadku – tj. zarówno w przypadku współtworzenia, jak i rozwijania utworów – efekty Pana samodzielnej pracy były/są/będą odrębnymi programami komputerowymi, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?
Odpowiedź: Tak, wszystkie czynności, które Wnioskodawca realizował w zakresie wytwarzania i rozwijania programów komputerowych, zlecane przez Kontrahenta, prowadziły do powstania utworów (odrębnych programów komputerowych), które podlegają ochronie zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do których przenoszone są prawa majątkowe.
10.Czy przysługiwały/przysługują/będą przysługiwały wyłącznie Panu majątkowe prawa autorskie do tych odrębnych „programów komputerowych”?
Odpowiedź: Wnioskodawcy przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych programów, aż do – w przypadku praw majątkowych – ich odpłatnego zbycia na rzecz Kontrahenta.
11.Czy efekty Pana pracy, które nazywa Pan „programem komputerowym” w przypadku ich współtworzenia, jak i rozwijania, były/są/będą utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.:
· zawsze odznaczały się/odznaczają się/będą odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej;
· nie były/nie są/nie będą efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny;
· nie były/nie są/nie będą jedynie „techniczną”, a „twórczą” realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów?
Odpowiedź: Wnioskodawca oświadcza, że efektem Jego prac, którym są programy komputerowe zawsze są utwory w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczyni charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Ponadto, nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności analitycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny. Nie są również jedynie techniczną, a twórczą realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahenta.
12.Wobec wskazania w opisie sprawy:
Wniosek dotyczy okresu od początku prowadzonej działalności gospodarczej jako analityk biznesowo- systemowy (tj. od sierpnia 2019 roku) oraz okresów przyszłych, o ile stan faktyczny przedstawiony we wniosku nie ulegnie znaczącej zmianie.
Należy jednoznacznie wskazać, czy dochody za przyszłe okresy (lata następne) będą uzyskiwane w takich samych okolicznościach faktycznych, jak w przedstawionych we wniosku (jeżeli nie, należy wyczerpująco przedstawić okoliczności ich uzyskiwania)?
Odpowiedź: Charakter prac polegający na dokonywaniu wkładu twórczego w proces powstawania oprogramowania pozostanie bez zmian. Ulec zmianie mogą jedynie kwestie techniczne, takie jak nazwa programu, czy rodzaj branży, dla której Wnioskodawca tworzy/rozwija program (czyli elementy zupełnie nieznaczące z perspektywy uznania działalności Wnioskodawcy za działalność badawczo-rozwojową).
13.Jaką formą opodatkowana była Pana działalność gospodarcza (wg skali podatkowej, tzw. podatkiem „liniowym”, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w formie karty podatkowej) w latach 2019-2024 oraz będzie w latach przyszłych?
Odpowiedź: Działalność gospodarcza była i nadal jest opodatkowana podatkiem liniowym. Wnioskodawca nie planuje zmiany tej formy opodatkowania.
14.Czy ponosił/ponosi/będzie Pan ponosił odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Kontrahent)?
Odpowiedź: Wnioskodawca występuje jako podmiot profesjonalny, w związku z czym ponosi On odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat oraz wykonywanie czynności w ramach realizacji zleceń.
15.W jaki sposób umowy z Kontrahentami regulują kwestię Pana wynagrodzenia? Czy otrzymuje Pan wynagrodzenie:
·wyłącznie z tytułu przenoszenia na Kontrahenta praw do „programu komputerowego” (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to prawa);
·także z tytułu innych czynności (jeśli tak, proszę wskazać jakich).
Odpowiedź: Wynagrodzenie otrzymywane przez Wnioskodawcę obejmuje zarówno wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich do programu komputerowego, jak i za inne czynności wykonywane w ramach umowy, zgodnie z którą zobowiązał się do tworzenia oraz rozwijania oprogramowania.
Ulgą IP Box Wnioskodawca zamierza objąć tylko te dochody, które są bezpośrednio związane z wytwarzaniem programów komputerowych. Wnioskodawca jest w stanie ustalić wartość tego dochodu dzięki prowadzonej na bieżąco ewidencji.
16.Jak należy rozumieć, że:
Wartość wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego na podstawie zaangażowania Wnioskodawcy w prace nad określonym programem komputerowym.
W szczególności:
· na jakiej podstawie (w oparciu o jakie kryteria) jest ustalane Pana „zaangażowanie w prace nad określonym programem komputerowym”, skoro „program komputerowy” był/jest/będzie w całości efektem Pana pracy?
· w jaki sposób Pana „zaangażowanie” czy poziom „zaangażowania” przekłada się na wartość Pana wynagrodzenia?
Odpowiedź: Zgodnie z umową należne wynagrodzenie zawiera w sobie wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich. Przy pomocy ewidencji Wnioskodawca jest w stanie przyporządkować odpowiednią wartość wynagrodzenia, która ma skorzystać z ulgi. Zaangażowanie mierzone jest czasem, jaki jest Wnioskodawcy potrzebny do wytworzenia programu komputerowego.
17.Jakie „okresy rozliczeniowe” przewidują poszczególne umowy z Kontrahentami? Czy:
· są to stałe okresy czasowe (np. okresy miesięczne), czy
· zakończenie okresu rozliczeniowego ma miejsce po spełnieniu określonych warunków przewidzianych w umowie (np. po zakończeniu przez Pana określonych prac albo etapu prac) – jeśli tak, proszę wskazać spełnienie jakich warunków lub zaistnienie jakich okoliczności wyznacza koniec okresu rozliczeniowego?
Odpowiedź: Są to okresy miesięczne. Zakończenie okresu rozliczeniowego jest niezależne od spełnienia jakichkolwiek warunków przez Wnioskodawcę.
18.Jak na gruncie poszczególnych umów z Kontrahentami wygląda relacja między przeniesieniem przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnego efektu Pana pracy a upływem okresu rozliczeniowego, momentem wypłaty wynagrodzenia oraz wartością tego wynagrodzenia?
Odpowiedź: Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta, po upływie okresu rozliczeniowego, autorskie prawa majątkowe do wytworzonego programu komputerowego, który stanowi utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Za przeniesienie autorskich praw majątkowych do programu komputerowego oraz świadczenie usług, Wnioskodawca otrzymuje, po upływie okresu rozliczeniowego, wynagrodzenie wypłacane na podstawie wystawionej przez Niego faktury. Wartość wynagrodzenia wyliczana jest na podstawie tego, ile czasu w ciągu jednego okresu rozliczeniowego Wnioskodawca poświęcił na tworzenie programu komputerowego, a ile na działania nietwórcze (np. czynności administracyjne), następnie określa jaka była to część całego czasu poświęconego na świadczenie usług w danym okresie rozliczeniowym. Na podstawie takich obliczeń Wnioskodawca ustala wysokość wynagrodzenia z tytułu przeniesienia praw autorskich do oprogramowania.
19.Jak należy rozumieć sformułowanie:
Na koniec każdego okresu rozliczeniowego kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego programu komputerowego,
które sugeruje cykliczność ustalania dochodów z poszczególnych „programów komputerowych” w kontekście okoliczności, że przenosi Pan prawa do „programów komputerowych” na Kontrahentów (a więc dokonuje jednorazowych czynności, po których prawa do poszczególnych „programów” nie są już Pana składnikiem majątku wykorzystywanym w działalności gospodarczej)?
Odpowiedź: Wnioskodawca po zakończeniu okresu rozliczeniowego przenosi na Kontrahenta prawa do wytworzonej części programu komputerowego, który stanowi utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, za co otrzymuje na koniec okresu rozliczeniowego wynagrodzenie. Wysokość tego wynagrodzenia ustalana jest na podstawie prowadzonej na bieżąco ewidencji.
20.Czy sposób „przenoszenia” ww. praw każdorazowo spełnia warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tejże ustawy?
Odpowiedź: Sposób przenoszenia autorskich praw do programu komputerowego każdorazowo spełnia warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tejże ustawy.
21.Czy w związku z wykonywaną umową zawartą z Kontrahentami wystawia Pan faktury, jeśli tak, to czy wyodrębniają one wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Kontrahentów? Jeśli nie, proszę wskazać dlaczego i w jaki sposób określa Pan wartość wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich?
Odpowiedź: Wystawiane faktury przychodowe wyodrębniają wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę usług na rzecz danego Kontrahenta, zaś wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do programów komputerowych lub ich części, zawiera się w tym wynagrodzeniu.
Faktury nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów prac Wnioskodawcy dla Kontrahenta, ponieważ przepisy nie obligują Wnioskodawcy do dokonania takiego wyszczególnienia.
22.W jaki sposób poszczególne umowy z Kontrahentami regulują kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Kontrahenta praw do konkretnych stworzonych przez Pana „programów komputerowych”? W jaki sposób odbywa się wyodrębnienie konkretnego „programu komputerowego” i przeniesienie praw do tego efektu Pana pracy na Kontrahenta (jakie czynności realizujecie odpowiednio Pan i Kontrahent)? Co potwierdza przeniesienie tych praw?
Odpowiedź: W umowach pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentem, strony ustaliły, iż Kontrahent nabywa autorskie prawa majątkowe do utworów będących przedmiotem prawa autorskiego stworzonych przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych usług:
a)(…).
Wyodrębnienie konkretnego programu komputerowego i przeniesienie praw do tego efektu pracy na Kontrahenta jest każdorazowo możliwe dzięki prowadzonej na bieżąco ewidencji.
23.Czy rezultatem Pana pracy była/jest/będzie wskazana we wniosku „dokumentacja funkcjonalna” rozumiana jako instrukcje przeznaczone do komputera, które pozwalałyby przekształcić je do postaci kodu źródłowego?
Odpowiedź: Tak, dokumentacja funkcjonalna powstająca w ramach pracy Wnioskodawcy zawiera szczegółowe informacje, które stanowią podstawę do implementacji przez programistów. Obejmuje m.in. opisy logiki działania, struktury danych, typów pól, walidacji, interfejsów, przepływów procesów.
24.Czy w ramach wytwarzania „dokumentacji funkcjonalnej” przez Pana powstawały/powstają/będą powstawały instrukcje komend adresowych do komputera, czy zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu?
Odpowiedź: Wytwarzana dokumentacja stanowi zbiór szczegółowych zleceń (instrukcji) dla programistów, nie są to bezpośrednie komendy adresowe, ale zdefiniowane funkcjonalnie i logicznie wymagania, na podstawie których tworzony jest kod źródłowy.
25.Co zawierała/zawiera/będzie zawierała „dokumentacja funkcjonalna”, czy np. szczegółowe specyfikacje określające architekturę systemu informatycznego, specyfikacje programu komputerowego, specyfikację interfejsów, specyfikacje struktury danych, specyfikacje algorytmów?
Odpowiedź: Tak, dokumentacja funkcjonalna zawiera:
• specyfikacje logiki działania ekranów (wymagalność, widoczność, edytowalność, walidacje),
• strukturę danych i proponowane struktury tabel,
• opisy interfejsów (np. (…)),
• reguły biznesowe i algorytmy decyzyjne,
• logikę przepływów, w tym modele (…),
• czasami również propozycje struktury systemu (zależnie od projektu).
26.Czy na Kontrahenta przenosił/przenosi/będzie przenosił Pan:
a)prawo autorskie do „programu komputerowego” łącznie z „dokumentacją funkcjonalną”,
b)tylko prawo autorskie do „programu komputerowego”,
c)tylko „dokumentację funkcjonalną”,
d)tylko/także inne składowe – proszę o podanie co konkretnie?
Odpowiedź: W wyniku wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności powstają programy komputerowe – utwory na gruncie art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm. – dalej jako „ustawa o PAIPP”) będące utrwaleniem przejawu działalności podejmowanej przez Wnioskodawcę jako twórcy o indywidualnym charakterze. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP programy komputerowe mogą być wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Podkreślenia wymaga, że przedmiotem ochrony na zasadach przewidzianych we wskazanych przepisach jest także utwór w wersji nieukończonej od momentu utrwalenia. Przedmioty praw autorskich jakimi są programy komputerowe, podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. Ministerstwa Finansów dotyczącego preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX: pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko, w szczególności obejmując interfejs, gdy ten spełnia warunek interoperacyjności programu komputerowego z oprogramowaniem i sprzętem komputerowym, co musi być ustalone w każdym przypadku oddzielnie na podstawie rzeczywistych ustaleń, a nie tylko formalnych postanowień, na przykład umownych. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs, a także tezami znajdującymi się w doktrynie naukowej, jak i w orzecznictwie, stanowiącymi, że:
„– materiały są traktowane jako jeden ze sposobów wyrażenia programu komputerowego, pod warunkiem, że są szczegółowe w stopniu umożliwiającym postępującemu rutynowo programiście »zakodować« je do postaci kodu źródłowego bądź przeprowadzić tę operację za pomocą odpowiedniego oprogramowania (A. Michalak red., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74);
– Nie ma natomiast znaczenia, jaki kształt bądź formułę przybiorą w konkretnym przypadku przygotowawcze materiały projektowe, przykładowo mogą być to odręczne notatki, wydruk, dokumentacja techniczna, wytwórcza bądź użytkowa (wyr. SA w Łodzi z 4.2.2010 r., I ACa 912/09, niepubl.; wyr. SA w Łodzi z 27.2.2013 r., I ACa 1157/12)”.
Programy komputerowe wytwarzane przez Wnioskodawcę wpisują się w powyżej wskazane definicje. W przypadku Wnioskodawcy, program komputerowy stanowi autorska, wytworzona przez Wnioskodawcę dokumentacja funkcjonalna. Poprzez tworzenie dokumentacji Wnioskodawca dokonuje twórczego wkładu w proces powstawania rozwoju finalnego programu. To właśnie działania Wnioskodawcy prowadzą do wytworzenia wersji programu, który zawierałby wszelkie niezbędne funkcjonalności. Bez udziału Wnioskodawcy zespół programistów, wykonując te same czynności, które wykonuje obecnie, nie byłby w stanie napisać kodu odpowiadającego w pełni wymaganiom narzuconym przez Kontrahenta. Twórcą programu komputerowego jest bowiem Wnioskodawca, a programiści wykonując swoją pracę jedynie zapisują wymyślone przez Wnioskodawcę rozwiązanie w postaci kodu źródłowego.
Wnioskodawcy przysługują autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, w postaci wytwarzanej dokumentacji projektowej.
27.Czy „dokumentacja funkcjonalna” tworzona przez Pana podlegała/podlega/będzie podlegała ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?
Odpowiedź: Dokumentacja funkcjonalna podlegała/podlega oraz będzie podlegała ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
28.Wobec wskazania w opisie sprawy:
Przedmiotowa działalność dotyczy współtworzenia oprogramowania od samego początku prowadzenia działalności gospodarczej. (…) Wnioskodawca w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej współtworzy nowe programy komputerowe na rzecz danego Kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w wymiarze światowym, gdyż nie weryfikuje On tego w takiej skali.
należy wskazać:
1) czy w sytuacji, gdy „program komputerowy” był/jest/będzie wytwarzane w zespole, to efektem prac prowadzonych samodzielnie przez Pana był/jest/będzie program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, czy część oprogramowania, która dopiero w połączeniu z innymi częściami – wytworzonymi przez inne osoby – stanowiła/stanowi/będzie stanowiła program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?
2) czy w sytuacji, gdy w efekcie prac prowadzonych przez Pana powstała/powstaje/powstanie część oprogramowania, która dopiero w połączeniu z innymi częściami – wytworzonymi przez inne osoby – stanowiła/stanowi/będzie stanowiła program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to ww. osoby (współtwórcy, w tym Pan) przenosili/przenoszą/będą przenosić razem (łącznie) na rzecz Kontrahenta (jako współwłaściciele) na podstawie odrębnej, wspólnie zawartej umowy prawo do stworzonego przez nich łącznie programu komputerowego podlegającego ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i Pan z tego tytułu otrzymał/otrzyma wynagrodzenie?
Odpowiedź: Zarówno w przypadku realizacji zlecenia wyłącznie przez Wnioskodawcę, jak również w ramach współpracy w zespole, Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą utworów, które powstają w efekcie podejmowanych przez Niego przedsięwzięć.
Część programu (nowa funkcjonalność), którą tworzy Wnioskodawca jest utworem (odrębnym programem komputerowym) w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jeżeli podczas tworzenia oprogramowania Wnioskodawca prowadzi prace twórcze równolegle z innymi osobami, wówczas końcowe oprogramowanie (produkt) składa się z wielu części, a Wnioskodawca jest autorem jednej z owych części tego (finalnego) oprogramowania, podobnie jak pozostali członkowie zespołu. Każdy z nich tworzy część finalnego oprogramowania, każda z tych części stanowi utwór. Wnioskodawca przenosi na Kontrahenta prawa autorskie wyłącznie do wytworzonej przez siebie części finalnego oprogramowania.
29.W odniesieniu do wskazanych kosztów serwerów proszę wyjaśnić:
a) jak wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał Pan serwery w prowadzonej przez Pana działalności? Czy wydatki te miały/mają/będą miały charakter marketingowy?
b) w jaki sposób wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał Pan serwery do bezpośredniego współtworzenia konkretnych „programów komputerowych” wskazanych we wniosku i uzupełnieniu?
c) jakie przesłanki świadczą o bezpośrednim powiązaniu wydatków na serwery z współtworzeniem konkretnych „programów komputerowych” wskazanych we wniosku i uzupełnieniu?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawca wykupił roczny hosting (domena + skrzynki pocztowe) na potrzeby jednorazowego projektu oraz korzystał z dysku sieciowego w celach archiwizacji danych i komunikacji. Wydatki te nie miały charakteru marketingowego. Dysk oraz hosting były wykorzystywane podczas realizacji projektu, w ramach którego Wnioskodawca wytwarzał oprogramowanie.
30.Czy którekolwiek z opisanych wydatków, których dotyczy Pana trzecie pytanie były/są/będą ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Pana działań polegających na współtworzeniu „programów komputerowych”?
Odpowiedź: Wszystkie wymienione we wniosku koszty są kosztami uzyskania przychodu faktycznie ponoszonymi, funkcjonalnie związanymi z przychodami osiąganymi z poszczególnych praw własności intelektualnej, tj. z działań polegających na tworzeniu i rozwijaniu „programów komputerowych”. Wszystkie z nich są bezpośrednio związane z powstaniem przychodu ze zbycia poszczególnych praw własności intelektualnej.
31.W jaki sposób, według jakich kryteriów przyporządkowuje Pan poszczególne wydatki z Pana trzeciego pytania do działań polegających na tworzeniu przez Pana „programów komputerowych”? Czy zawsze zalicza Pan do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje Pan do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego”? Czy stosuje Pan inne zasady przyporządkowania wydatków do wskaźników nexus? (jeśli tak, proszę wyjaśnić te zasady).
Odpowiedź: Wnioskodawca jest w stanie przyporządkować konkretną wartość wskazanych we wniosku wydatków do wytworzenia konkretnych autorskich praw majątkowych do programów komputerowych lub ich części stosując w tym celu proporcję przychodową. Wnioskodawca nie zalicza do wskaźnika nexus wszystkich wydatków jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodu, tylko te bezpośrednio związane z wytwarzaniem oprogramowania/jego części.
Wnioskodawca podkreśla, że wszystkie wymienione we wniosku wydatki zostały faktycznie poniesione (i ponoszone będą nadal) na prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalność związaną z wytwarzaniem oprogramowania.
32.O jakiej „odpowiedniej metodyce alokacji” mowa jest w pytaniu nr 3? Czy stosowany jest klucz przychodowy, o którym mowa w art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Odpowiedź: W przypadku, gdy w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca osiąga przychody ze świadczenia usług innych niż programistyczne, koszty przyporządkowane są do przychodu, na który miały bezpośredni wpływ. Jeśli alokacja konkretnego kosztu nie jest możliwa, koszty te rozliczane są na wszystkie osiągnięte przychody w danym miesiącu, poprzez zastosowanie proporcji przychodowej.
Na koniec każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego programu komputerowego. Równolegle, na koniec każdego okresu rozliczeniowego (miesiąc) w prowadzonej ewidencji, Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT i uwzględnia je we wzorze w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką.
Wnioskodawca wskazuje, że stosowany jest klucz przychodowy, o którym mowa w art. 22 ust. 3 ustawy.
33.Czy przyjęta „metodyka alokacji” (prawdopodobnie sposób alokacji kosztów – klucz podziału kosztów wskazany w pytaniu nr 3) stosowana jest wyłącznie w przypadku, gdy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztu (kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) z konkretnym przychodem z danego kwalifikowanego IP nie jest możliwe w danym stanie faktycznym (dany koszt dotyczy wielu źródeł oraz wielu kwalifikowanych IP i nie ma możliwości zastosowania właściwej metodologii jego przypisania, tj. takiej, która będzie odzwierciedlać adekwatne „powiązanie” odpowiedniej części danego kosztu służącego wyliczeniu wskaźnika nexus, z przychodami z konkretnego kwalifikowanego IP)? – proszę udzielić jednoznacznej odpowiedzi.
Odpowiedź: Tak, przyjęta metodyka alokacji, stosowana jest wyłącznie w przypadku, gdy z obiektywnych przesłanek wynika, że właściwe przypisanie określonej kategorii kosztu z konkretnym przychodem z danego kwalifikowanego IP nie jest możliwe w danym stanie faktycznym.
34.Od kiedy (dd-mm-rrrr) prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję (proszę wskazać datę)?
Odpowiedź: Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja prowadzona jest od 1 sierpnia 2019 r.
35.Czy odrębna ewidencja była/jest/będzie prowadzona w sposób umożliwiający prawidłowe i terminowe ustalenie kwalifikowanego dochodu w celu złożenia stosownego zeznania podatkowego za rok podatkowy/lata podatkowe będące przedmiotem wniosku, w przewidzianym dla tej czynności terminie?
Odpowiedź: Tak.
Ponadto, z uwagi na fakt, że we wniosku sformułował Pan pytanie nr 3 i przedstawił Pan własne stanowisko dotyczące m.in. kosztów amortyzacji samochodu natomiast w opisie sprawy wskazał Pan na ponoszone koszty zakupu samochodu, doprecyzował Pan w uzupełnieniu, że przedmiotem wniosku są wydatki poniesione na zakup samochodu. Zaznaczył Pan przy tym, że zakupiony samochód będzie stanowił środek trwały w Pana działalności, zatem do kosztów uzyskania przychodu będzie zaliczana odpowiednia część odpisów amortyzacyjnych.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan także, że wniosek dotyczy wyłącznie 4 stanów faktycznych. Informacja, która mogła wprowadzić Organ w błąd, tj. „Wniosek dotyczy (...) okresów przyszłych, o ile stan faktyczny przedstawiony we wniosku nie ulegnie znaczącej zmianie”, stanowi jedynie informację, że w tym stanie faktycznym Wnioskodawca zmierza korzystać z treści interpretacji w realizowaniu ewentualnych przyszłych projektów, których kształtu Wnioskodawca jeszcze nie zna, natomiast twórczy charakter prac oraz efekt w postaci programu komputerowego nie ulegną zmianie. Dotychczas wydawane interpretacje indywidualne w analogicznych sprawach, często zawierają fragment na kształt poniższego:
„Jeżeli Pana sytuacja i obowiązujące prawo nie zmienią się, będzie Pan mógł skorzystać z omawianej preferencji także w zeznaniach za 2025 r. oraz za następne lata podatkowe” (fragment interpretacji indywidualnej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.193.2025.2.PR).
Wnioskodawca chciałby uzyskać zapewnienie, że jeżeli charakter Jego działalności nie ulegnie zmianie, to będzie mógł skorzystać z ulgi również w okresach przyszłych. Stąd w treści wniosku znalazła się informacja o zamiarze korzystania z ulgi w przyszłości. Szczegółowo przedmiot wniosku został przedstawiony w odpowiedzi na pierwsze pytanie Organu.
Pytania
1. Czy bezpośrednio podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na współtworzeniu programów komputerowych stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o PIT?
2. Czy odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programu komputerowego przez Wnioskodawcę w ramach wykonywanych zleceń informatycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT, a tym samym Wnioskodawca osiąga dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ustawy o PIT?
3. Czy wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na:
a)koszty usługi księgowej i doradczej,
b)koszty zakupu i użytkowania samochodu,
c)koszty zakupu wyposażenia biurowego i artykułów biurowych,
d)koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego,
e)koszt usług telekomunikacyjnych,
f)składki na ubezpieczenia społeczne,
w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT, przy zachowaniu odpowiedniej metodyki alokacji, należy uznać za koszty do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej? (pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 24 lipca 2025 r.)
4.Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym oraz stanowiskach Wnioskodawcy do zadanych pytań możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego dochodu z praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT?
Pana stanowisko w sprawie
Ad 1.
Artykuł 5a pkt 38 ustawy o PIT normuje działalność badawczo-rozwojową jako: działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, jak i kryteria niezbędne do uznania działalności za działalność badawczo-rozwojową, jego działalność spełnia cechy takowej, czyli:
a) nowatorskość i twórczość – Wnioskodawca współtworzy Oprogramowanie w zależności od potrzeb Kontrahentów, z którymi współpracuje, a dany Kontrahent ma na celu zwiększenie innowacyjności rozwiązań informatycznych w zależności od swoich potrzeb;
b) nieprzewidywalność – Kontrahenci, z którymi Wnioskodawca współpracuje, oczekują od Niego wykonywania prac, których skutek co prawda jest określony, natomiast proces tworzenia danych rozwiązań (programów komputerowych), pomimo korzystania z istniejących metod i narzędzi informatycznych, powoduje wytworzenie całkowicie nowego rozwiązania, lub znaczną modyfikację archaicznych rozwiązań;
c) metodyczność – Wnioskodawca zobowiązany jest w ramach danej umowy do ścisłej, zgodnej z harmonogramem współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Kontrahenta i przedstawionym przez niego planem. Innymi słowy, jego działalność prowadzona jest w sposób systematyczny;
d) możliwość przeniesienia lub odtworzenia – celem Wnioskodawcy, w ramach wykonywanej bezpośrednio przez Niego działalności gospodarczej, jest przeniesienie autorskich praw majątkowych z oprogramowania na Kontrahenta, co nierozerwalnie wiąże się z koniecznością jego odtworzenia.
Zgodnie z art. 5a pkt 40 ustawy o PIT pojęcie „prace rozwojowe” oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzi On działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań – wytwarza nowe, nieistniejące wcześniej funkcjonalności na podstawie posiadanej wiedzy, które wpływają na innowacyjność wytwarzanych rozwiązań programistycznych. Czyni to na podstawie nabywanej, łączonej, kształtowanej i wykorzystywanej dostępnej aktualnie wiedzy w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Wnioskodawca podejmuje pracę nad jakimś projektem posiadając nakreślony cel, którym jest powstanie oprogramowania rozwiązującego problemy nakreślone przez Kontrahenta przy negocjowaniu współpracy. Wnioskodawca prowadzi pracę według ścisłego harmonogramu – począwszy od wymagań umownych dotyczących poprawnej dokumentacji swojej działalności, oprogramowanie wymaga wielu składowych tworzonych w odpowiedniej kolejności i z należytą uwagą.
Wnioskodawca, wraz z nadzorowanym zespołem programistycznym, zawsze stara się dostarczyć najnowsze rozwiązania w branży, zapoznając się z obecnym stanem techniki w branży IT oraz z aktualnymi zastosowaniami wprowadzonymi w działalności jego Kontrahenta. Wnioskodawca, z wykorzystaniem wszystkich możliwych wiadomości naukowych jakie posiada, w swojej działalności planuje, projektuje i tworzy innowacyjne rozwiązania w branży w postaci produktów, procesów lub usług programistycznych. Wnioskodawca wykorzystuje przy tym własną inwencję twórczą oraz korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Programy komputerowe współstworzone przez Niego na rzecz Kontrahentów ulepszyły i rozwijały działanie starych programów lub też powodowały stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej bądź nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących.
Zdaniem Wnioskodawcy, współstworzone programy stanowią przejaw Jego twórczej działalności oraz są one innowacyjne zarówno w prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności, jak i jego Kontrahenta.
Jak wskazano w Objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP BOX), twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu.
Twórczość Wnioskodawcy odnosi się również do przejawu Jego działalności – autorskich praw do programów komputerowych podlegających ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Ochrona ta obejmuje również fragmenty utworu i utwory w wersji nieukończonej.
Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, prowadzi On działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe, a tym samym działalność badawczo-rozwojową.
Ad 2.
Art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT wskazuje zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjnym opodatkowaniem. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8.
Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej, przepis ten wymaga, aby spełnione zostały dwa kryteria:
a) przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
b) prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Oprogramowanie, stanowi przedmiot ochrony praw autorskich. Artykuł 74 ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22.12.2010 r., C-393/09, Bezpečnostni softwarová asociace, ECLI:EU:C:2010:816). Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.). Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 – art. 74).
Zdaniem Wnioskodawcy, prawo autorskie do programów komputerowych współwytwarzanych przez Niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności opisanej we wniosku, która, Jego zdaniem, stanowi działalność badawczo-rozwojową.
Dochodem z kwalifikowanego IP, zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT, jest osiągnięty przez podatnika w ciągu roku podatkowego dochód:
* z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych, dotyczących kwalifikowanego IP;
* ze sprzedaży kwalifikowanego IP;
* z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
* z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:
a) przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz;
b) należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT;
c) podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Zdaniem Wnioskodawcy, wytwarzane przez Niego prawa autorskie stanowią kwalifikowane IP. Zgodnie z postanowieniami konkretnej umowy współpracy w ramach wykonywanych usług przenoszone są przez Wnioskodawcę na rzecz danego Kontrahenta współwytworzone Oprogramowania oraz majątkowe prawa autorskie do tychże Oprogramowań. W zamian za wykonane usługi Wnioskodawca otrzymuje umówione wynagrodzenie – należność ta obejmuje honorarium za przeniesienie całości autorskich praw majątkowych do programu komputerowego.
Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne zbycie autorskich praw majątkowych do wytworzonego Oprogramowania, należy zakwalifikować jako kategorię sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT.
Ad 3. (stanowisko doprecyzowane w uzupełnieniu z 24 lipca 2025 r.)
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o PIT wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a+b) x 1,3/ a+b+c+d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Na mocy art. 30ca ust. 6 ustawy o PIT, w przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa powyżej, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1. Jednocześnie w przypadku, gdy Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych ani kwalifikowanych praw własności intelektualnej wskaźnik ten będzie wynosić 1 w momencie, gdy Wnioskodawca osiągnie dochód.
Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz określonego Kontrahenta. Za świadczone usługi Wnioskodawca otrzymuje ustalone honorarium, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W związku z wykonywaną przez Wnioskodawcę działalnością, ponosi On wydatki na:
a) koszty usługi księgowej i doradczej,
b) koszty zakupu i użytkowania samochodu,
c) koszty zakupu wyposażenia biurowego i artykułów biurowych,
d) koszty zakupu sprzętu komputerowego i elektronicznego,
e) koszt usług telekomunikacyjnych,
f) składki na ubezpieczenia społeczne.
Powyższe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o PIT i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów – tj. prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone wydatki, w zakresie w jakim przeznaczane są na współwytworzenie danego Oprogramowania, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Niego działalność, stanowiącą, Jego zdaniem, działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. a we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT).
Ad 4.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT „Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania”. Spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik ma prawo do skorzystania z 5% stawki podatku dochodowego w stosunku do dochodów związanych ze sprzedażą kwalifikowanego IP.
W związku z tym Wnioskodawca spełnia wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2024 r. poz. 1571, 1871 i 1897),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:
Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych oznacza to: prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast zgodnie art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku oraz w uzupełnieniu wniosku wynika, że prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą od 1 sierpnia 2019 r., która dotyczy współtworzenia oprogramowania od samego początku prowadzenia działalności gospodarczej. Głównym przedmiotem Pana działalności jest wnoszenie wkładu twórczego w wytwarzanie programów komputerowych. Realizuje Pan projekty informatyczne począwszy od etapu analizy potrzeb Kontrahenta, poprzez identyfikację potrzeb biznesowych i ich analizę, proponowanie i projektowanie optymalnego funkcjonalnie rozwiązania uwzględniającego ograniczenia techniczne lub specyfikę domeny. Realizuje Pan zlecenia informatyczne na rzecz swoich Kontrahentów, szczególnie w zakresie tworzenia dokumentacji funkcjonalnej dla nowych funkcjonalności programistycznych. Dokumentacja jest wspierana materiałami pomocniczymi, a także wzbogacana o diagramy oraz makiety ekranów. Pana praca bezpośrednio przekłada się na kod tworzony przez programistów, zadania i towarzysząca dokumentacja stanowią podstawę do implementacji rozwiązań. Przykładowe aplikacje:
•(…).
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (programów komputerowych opisanych we wniosku).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie posiadanej wiedzy z zakresu technologii informatycznych oraz doświadczenia w zakresie przygotowywania rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych, realizuje Pan zlecenia informatyczne na rzecz swoich Kontrahentów. Wybranie rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta lub konkretnego użytkownika, kompatybilnych z jego branżą oraz rzeczywistością jego działalności, wskazuje jednoznacznie na niepowtarzalność współwytworzonego programu. Współwytwarzane przez Pana oprogramowania opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in. tworzenie dokumentacji funkcjonalnej oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Pana działalność polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej nie miały miejsca, zarówno w ramach działalności prowadzonej bezpośrednio przez Pana, jak i Kontrahenta, na rzecz którego są realizowane zlecenia informatyczne. Czynności wykonywane przez Pana nie są projektami powtarzalnymi – każdy nowy program komputerowy wymaga indywidualnego podejścia, tj. w szczególności odpowiedniego zasobu wiedzy i znajomości technologii oraz ma dotyczyć innego środowiska programowego, sprzętowego lub biznesowego. Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Nie świadczy Pan usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że Pana działalność, w ramach której tworzy Pan programy komputerowe ma charakter twórczy, jest wyrazem własnej twórczości indywidualnej, posiada cechy kreatywności, nowatorskości, jest oryginalna w pomyśle i nastawiona na tworzenie nowych oryginalnych rozwiązań o charakterze unikatowym. Tworzy Pan oprogramowanie w zależności od potrzeb Klientów, z którymi współpracuje, a dany Zleceniodawca ma na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych w zależności od swoich potrzeb. Jest Pan w stanie stwierdzić, że tworzenie programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności gospodarczej, w ramach której prowadzi Pan prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Niniejsze przesądza m.in. o elemencie „twórczym” owej działalności tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Działania podjęte w celu zrealizowania projektu, w ramach którego współtworzy Pan program komputerowy każdorazowo były takie same, tj.: planowanie, analiza i projektowanie oprogramowania, prace eksperymentalne, badanie teorii i hipotez programistycznych, praca nad wytworzeniem dokumentacji funkcjonalnej, wsparcie we wdrożeniu systemu oraz jego aktualizacji podczas tworzenia dokumentacji. Zakres Pana pracy obejmuje tworzenie specyfikacji funkcjonalnych i niefunkcjonalnych, modeli danych, reguł walidacyjnych i decyzyjnych, logiki interfejsów, a także inicjowanie i projektowanie innowacyjnych modułów, których wcześniej nie było w danych systemach. Nowe programy komputerowe, przy których powstaniu Pan uczestniczy, różnią się od wcześniejszych rozwiązań przede wszystkim zakresem funkcjonalnym, stopniem automatyzacji oraz elastycznością w zarządzaniu procesami i produktami. W odróżnieniu od wcześniejszych – „sztywnych” modeli – nowe systemy umożliwiają samodzielne definiowanie złożonych reguł produktowych, dynamiczne zarządzanie taryfami i rabatami, budowę złożonych struktur danych oraz konfigurację z poziomu (…), bez konieczności ingerencji w kod źródłowy. Zawsze współtworzone przez Pana rozwiązania stanowią zmianę podejścia do dotychczas stosowanego modelu działania (często jest to zupełna zmiana) – zarówno w obszarze sprzedaży, jak i zarządzania danymi. Z perspektywy organizacyjnej istotne jest również wprowadzenie mechanizmów wspierających użytkownika końcowego (np. grywalizacja, personalizacja treści, rekomendacje), co znacząco zwiększa użyteczność systemów w porównaniu z wcześniej wykorzystywanymi. Oryginalność współtworzonych przez Pana programów komputerowych wynika z połączenia zaawansowanej logiki biznesowej z możliwością pełnej konfiguracji po stronie użytkownika końcowego, bez potrzeby angażowania zespołów IT. Systemy te umożliwiają m.in. dynamiczne definiowanie reguł produktowych, adaptacyjne zarządzanie budżetami, elastyczne przeliczanie taryf i personalizację oferty, co nie było wcześniej możliwe w danej organizacji lub wymagało kosztownego i czasochłonnego udziału dostawców zewnętrznych. Oryginalność przejawia się również w kompletnie nowym podejściu do zarządzania danymi i powiązaniami między nimi (np. (…)), a także (…) – co stanowi odejście od standardowych systemów opartych wyłącznie na funkcjach transakcyjnych. Różnice między nowo wytwarzanymi programami komputerowymi, a wcześniejszymi rozwiązaniami wynikają przede wszystkim z zastosowania technologii umożliwiających większą elastyczność, automatyzację i samodzielność użytkownika końcowego. Są to m.in. narzędzia i podejścia takie jak: (…). Współtworzone systemy nie są już zamkniętymi, statycznymi aplikacjami – lecz stanowią platformy adaptacyjne, rozwijalne w czasie, projektowane tak, by mogły się dostosowywać do zmiennych wymagań biznesowych bez kosztownych wdrożeń. Efektem Pana prac, którym są programy komputerowe zawsze są utwory w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. zawsze odznaczają się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej, nie są efektem pracy która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności analitycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny, nie są również jedynie techniczną, a twórczą realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Kontrahentów.
Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie współtworzenia wymienionych programów komputerowych ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Wyjaśnił Pan we wniosku, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi Pan w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Pana działania prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikację, zakończenie. W uzupełnieniu wniosku stwierdził Pan, że działalność, w ramach której tworzy Pan Oprogramowanie, podejmowana jest w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia. Zobowiązany jest Pan w ramach danej umowy do współpracy, którą zobowiązany jest należycie udokumentować i wykonywać zgodnie z oczekiwaniami Kontrahenta i przedstawionym przez niego planem. Nie posiada Pan narzuconych harmonogramów prac. Prace realizowane są w sposób zapewniający dojście do oczekiwanego rezultatu (wytworzenia kompletnego i działającego oprogramowania), przy czym harmonogram ustala każdorazowo we własnym zakresie Pan. Harmonogram ten wynika z praktyki, tj. obejmuje etapy prac, które muszą zostać każdorazowo zrealizowane, żeby wytworzyć kompletny program komputerowy (wiąże się to ściśle z pojęciem systematyczności prac polegających na wytwarzaniu oprogramowania). Każdorazowo cel jaki postawił/postawi Pan w celu współwytworzenia nowego programu komputerowego był taki sam – stworzenie oprogramowania, które będzie zawierało wszelkie zaplanowane funkcjonalności. Samodzielnie stworzył Pan oprogramowanie, dysponując jedynie swoją wiedzą i doświadczeniem. Każde oprogramowanie posiadało harmonogram prac, które zostały każdorazowo zrealizowane.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanych przez Pana programów komputerowych jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie posiadanej wiedzy z zakresu technologii informatycznych oraz doświadczenia w zakresie przygotowywania rozwiązań związanych z tworzeniem programów komputerowych, realizuje Pan zlecenia informatyczne na rzecz swoich Kontrahentów. Pracując nad danym oprogramowaniem nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach działalności zdobywa, poszerza i łączy Pan interdyscyplinarną wiedzę z zakresu oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania współtworzonych przez Pana systemów i aplikacji. Pana działalność polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej nie miały miejsca. Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Współtworzy Pan nowe programy komputerowe na rzecz danego Kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności. Zasobami wiedzy, które wykorzystuje Pan przy planowaniu projektu jest Pana wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez Pana współwytworzony. Jako analityk systemowo-biznesowy tworzy Pan dokumentację funkcjonalną i specyfikację wymagań, głównie w formie (…). Dokumentacja jest wspierana materiałami pomocniczymi w narzędziach takich jak (…), a także wzbogacana o diagramy wykonane w notacjach (…) oraz makiety ekranów (np. (…)). W projektach, przy których Pan uczestniczy wykorzystywane są następujące narzędzia technologie (w zależności od etapu prac): (…). W uzupełnieniu wniosku dodaje Pan, że posiada Pan wykształcenie średnie oraz ukończone studia bez obrony pracy dyplomowej na kierunku (…). Od 2014 r. był Pan zaangażowany w projekty informatyczne po stronie głównego klienta, a od 2019 r. pracuje jako analityk systemowo-biznesowy. Od początku pracy zdobywał Pan wiedzę w zakresie analizy systemowej, projektowania dokumentacji IT, notacji (…), a także poznawał procesy wytwarzania oprogramowania i narzędzia takie jak (…). Ukończył Pan również szkolenia z (…). Pana wiedza i doświadczenie rozwijały się wraz z kolejnymi projektami, w których Pan uczestniczył – w zależności od ich specyfiki. W pracy wykorzystuje i rozwija Pan wiedzę z zakresu: (…). Współtworzone przez Pana rozwiązania powstają w środowiskach opartych o technologie takie jak (…), a także inne stosy technologiczne (zależnie od projektu). Jako analityk systemowo-biznesowy odgrywa Pan kluczową rolę w definiowaniu i projektowaniu funkcjonalności, które wprowadzają nowe zastosowania lub radykalnie usprawniają istniejące procesy. W projektach, w których Pan uczestniczy tworzy Pan koncepcje modułów, których wcześniej nie było w danym systemie, a które odpowiadają na nowe potrzeby użytkowników lub biznesu. Pana analiza przekłada się na funkcjonalności, które stanowią element wyróżniający produkt, np. poprzez automatyzację, uproszczenie obsługi, lepsze zarządzanie danymi lub skrócenie czasu wdrożeń. Rozwiązania, na których oparte były/są/będą tworzone produkty, usługi, procesy, bazują na (…). Pana rola opiera się na przekładaniu potrzeb biznesowych Kontrahenta na konkretne, implementowane rozwiązania techniczne oraz opisaniu tego w sposób pozwalający na zakodowanie rozwiązania przez rutynowo działającego programistę.
Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
-badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
-prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
·nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
· nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
· łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;
· kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
· wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
·planowaniu produkcji oraz
·projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Jak wskazuje Pan we wniosku, pracując nad danym oprogramowaniem nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach działalności zdobywa Pan, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania współtworzonych przez Pana systemów i aplikacji. Współtworzy Pan nowe programy komputerowe na rzecz danego Kontrahenta, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności. Zasobami wiedzy, które wykorzystuje Pan przy planowaniu projektu jest Pana wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez Pana współwytworzony. Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności. Nie świadczy Pan usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do współtworzonego programu komputerowego. W uzupełnieniu wniosku dodaje Pan, że jako analityk systemowo-biznesowy odgrywa Pan kluczową rolę w definiowaniu i projektowaniu funkcjonalności, które wprowadzają nowe zastosowania lub radykalnie usprawniają istniejące procesy. Tworzy Pan koncepcje modułów, których wcześniej nie było w danym systemie, a które odpowiadają na nowe potrzeby użytkowników lub biznesu. Pana analiza przekłada się na funkcjonalności, które stanowią element wyróżniający produkt, np. poprzez automatyzację, uproszczenie obsługi, lepsze zarządzanie danymi lub skrócenie czasu wdrożeń. Tworzy Pan oprogramowanie w zależności od potrzeb Klientów, z którymi współpracuje, a dany Zleceniodawca ma na celu zwiększenie innowacyjności archaicznych rozwiązań programistycznych w zależności od swoich potrzeb. W ramach prowadzonej działalności prowadzi Pan prace w sposób systematyczny, zaplanowany i metodyczny w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Wykorzystuje Pan przy tym własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności.
Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie współtworzenia wymienionych programów spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, należy stwierdzić, że działalność prowadzona przez Pana polegająca na współtworzeniu programów komputerowych spełniała/spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym Pana stanowisko odnoszące się do pytania nr 1 jest prawidłowe.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą współtworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowych produktów – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i w warunkach działalności wynikających z wniosku i jego uzupełnienia.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Stosownie do art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Zgodnie natomiast z ust. 4 art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Stosownie do treści art. 30ca ust. 7 przywołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma obowiązek prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane, jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24 ze zm.).
Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 powołanej ustawy:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Z opisu sprawy wynika, że w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej współtworzy Pan nowe programy komputerowe na rzecz danego Kontrahenta. Jako analityk systemowo-biznesowy tworzy Pan dokumentację funkcjonalną i specyfikację wymagań. Dokumentacja jest wspierana materiałami pomocniczymi, a także wzbogacana o diagramy oraz makiety ekranów. Wytwarzana dokumentacja stanowi zbiór szczegółowych zleceń (instrukcji) dla programistów, nie są to bezpośrednie komendy adresowe, ale zdefiniowane funkcjonalnie i logicznie wymagania, na podstawie których tworzony jest kod źródłowy. Dokumentacja funkcjonalna zawiera: specyfikacje logiki działania ekranów (wymagalność, widoczność, edytowalność, walidacje), strukturę danych i proponowane struktury tabel, opisy interfejsów (np. (…)), reguły biznesowe i algorytmy decyzyjne, logikę przepływów, w tym modele (…), czasami również propozycje struktury systemu (zależnie od projektu). Poprzez tworzenie dokumentacji dokonuje Pan twórczego wkładu w proces powstawania rozwoju finalnego programu. To właśnie Pana działania prowadzą do wytworzenia wersji programu, która zawierałby wszelkie niezbędne funkcjonalności. Bez Pana udziału zespół programistów, wykonując te same czynności, które wykonuje obecnie, nie byłby w stanie napisać kodu odpowiadającego w pełni wymaganiom narzuconym przez Kontrahenta. Twórcą programu komputerowego jest bowiem Pan, a programiści wykonując swoją pracę jedynie zapisują wymyślone przez Pana rozwiązanie w postaci kodu źródłowego. Przysługują Panu autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, w postaci wytwarzanej dokumentacji projektowej. Autorska, wytworzona przez Pana dokumentacja funkcjonalna stanowi, w Pana przypadku, program komputerowy. Dokumentacja funkcjonalna podlegała/podlega oraz będzie podlegała ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Wskazać trzeba, że z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:
a) przedmiot ochrony jest wytworzony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
b) należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, m.in. autorskie prawo do programu komputerowego;
c) podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Zatem, w przypadku tworzenia, rozwijania, ulepszania programu komputerowego (oprogramowania), w sytuacji, gdy powstaje program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz jest wytworzony w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, wówczas powstaje kwalifikowane prawo własności intelektualnej.
W okolicznościach niniejszej sprawy taka sytuacja nie występuje, bowiem jakkolwiek tworzona przez Pana dokumentacja funkcjonalna jest ściśle związana z programami komputerowymi, nie stanowi jednak kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z opisu sprawy wynika, że tworzona przez Pana dokumentacja funkcjonalna stanowi zbiór szczegółowych zleceń (instrukcji) dla programistów, a nie komend adresowanych do komputera. Dokumentacja funkcjonalna zawiera: specyfikacje logiki działania ekranów (wymagalność, widoczność, edytowalność, walidacje), strukturę danych i proponowane struktury tabel, opisy interfejsów (np. (…)), reguły biznesowe i algorytmy decyzyjne, logikę przepływów, w tym modele (…), czasami również propozycje struktury systemu. Dokumentacja jest wspierana materiałami pomocniczymi, a także wzbogacana o diagramy oraz makiety ekranów. Tym samym nie tworzy Pan samodzielnie programu komputerowego, a jedynie jego część, co oznacza, że nie powstaje – wbrew Pana twierdzeniu – program komputerowy, do którego przenosi Pan autorskie prawo.
Dlatego też uzyskiwane przez Pana dochody z tytułu wykonywanych prac opisanych we wniosku, polegających na tworzeniu dokumentacji funkcjonalnej, nie stanowią dochodów ze sprzedaży autorskiego prawa do programu komputerowego, podlegającego ochronie prawnej (…), o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym, pomimo, że – jak Pan wskazał – tworzona przez Pana dokumentacja funkcjonalna podlegała/podlega oraz będzie podlegała ochronie prawnej na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to sama w sobie nie stanowi programu komputerowego, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podkreślić należy, że wyłącznie w sytuacji, gdyby efektem Pana pracy był program komputerowy, podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wytworzony w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, mielibyśmy do czynienia z powstaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (autorskiego prawa do programu komputerowego).
Zatem, skoro tworzy Pan jedynie dokumentację funkcjonalną zawierającą: specyfikacje logiki działania ekranów (wymagalność, widoczność, edytowalność, walidacje), strukturę danych i proponowane struktury tabel, opisy interfejsów (np. (…)), reguły biznesowe i algorytmy decyzyjne, logikę przepływów, w tym modele (…), czasami również propozycje struktury systemu, to w opisanych okolicznościach nie można przyjąć, że prawo autorskie do takiej wytworzonej dokumentacji funkcjonalnej, a więc do części programu komputerowego, stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest bowiem – w świetle tego przepisu – autorskie prawo do programu komputerowego podlegające ochronie prawnej (…), a nie – jak w Pana przypadku – autorskie prawo do dokumentacji funkcjonalnej, czyli do części programu komputerowego.
Nie można się więc zgodzić, że w opisanych okolicznościach autorskie prawo do dokumentacji funkcjonalnej, której jest Pan twórcą, stanowi kwalifikowane IP w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, odpłatne przeniesienie przez Pana prawa do wytwarzanej dokumentacji funkcjonalnej nie stanowiło/nie stanowi sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym uzyskane z tego tytułu wynagrodzenie nie stanowiło/nie stanowi przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, które są podstawą do ustalenia dochodu z kwalifikowanego IP.
W świetle powyższego, w odniesieniu do dochodów z tytułu przeniesienia praw do efektów Pana pracy nie miał/nie ma Pan możliwości zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania 5%, o której mowa w art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Konsekwentnie, skoro – jak rozstrzygnięto – uzyskane wynagrodzenie z tytułu przeniesienia prawa do wytwarzanej dokumentacji funkcjonalnej nie stanowiło/nie stanowi przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, będącego podstawą do ustalenia dochodu z kwalifikowanego IP, wskazane w opisie sprawy wydatki nie mogły/nie mogą stanowić kosztów, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem Pana stanowisko odnoszące się do pytań nr 2, 3 i 4 jest nieprawidłowe.
Bez znaczenia w przedstawionym opisie sprawy pozostaje okoliczność, że Pana działalność spełniała/spełnia kryteria działalności badawczo-rozwojowej, określone w art. 5a ust. 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ponadto zaznaczam, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej oraz wyroków sądu należy wskazać, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
