Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0113-KDWPT.4011.79.2025.3.PPK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych:

-w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za lata podatkowe 2020-2021 – jest prawidłowe;

-w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za lata podatkowe 2022-2024 – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem złożonym 3 lipca 2025 r. oraz pismem złożonym 4 sierpnia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani osobą rozwiedzioną. Prowadzi Pani działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ryczałtu. W związku z tym rozlicza Pani roczny PIT-28.

Dodatkowo, jest Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Z tego tytułu otrzymuje Pani od pracodawcy PIT-11 i samodzielnie rozlicza PIT-37.

Samotnie wychowuje Pani syna, który urodził się w 2004 r. Syn mieszka z Panią, studiuje i nie osiąga dochodów, a jedynie otrzymuje stypendium Rektora Uczelni za osiągnięcia naukowe.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Pismem złożonym 3 lipca 2025 r., udzieliła Pani odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu:

1)W którym roku podatkowym/latach podatkowych chciałaby Pani skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Odpowiedź: Chciałaby Pani sprawdzić poprawność rozliczeń podatku dochodowego za 5 lat, tzn. 2020 r., 2021 r., 2022 r. (w tym roku Pani syn ukończył 18 rok życia), 2023 r. oraz 2024 r.

2)Czy Pani pełnoletni syn osiągnął przychody/dochody w okresie będącym przedmiotem zapytania? Jeżeli tak, prosimy o wskazanie w jakiej wysokości oraz wskazanie źródła dochodu (np. umowa o pracę, umowa zlecenie, przychody z art. 30b, przychody zwolnione z art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152)?

Odpowiedź: Jednakże Pani wie, że mogłaby skorzystać z takiego rozliczenia wyłączając 2023 rok, w którym Pani syn, po ukończeniu szkoły średniej pracował, żeby mógł wyjechać na wakacje. Był zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Z tego tytułu osiągnął przychód w wysokości 22 796 zł 38 gr (nie była pobrana zaliczka na podatek - zgodnie z przepisami). Dodatkowo, Pani syn otrzymał w 2023 r. rekompensatę za utracone zarobki (kwalifikacja wojskowa) w wysokości 200 zł 66 gr. Z ww. przychodu Pani syn rozliczył się samodzielnie.

3)Czy w roku podatkowym/latach podatkowych będącym przedmiotem zapytania Pani uczący się syn, pozostawał na Pani utrzymaniu w ramach wykonywania przez Panią obowiązku alimentacyjnego?

Odpowiedź: Od samego urodzenia syn pozostaje na Pani utrzymaniu. Pani syn był i jest pod Pani opieką, zawsze zamieszkiwał i zamieszkuje z Panią. Jego ojciec łoży alimenty, ale wszelkie decyzje dotyczące syna podejmuje Pani sama.

4)Od kiedy – proszę podać datę – prowadzi Pani działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ryczałtu?

Odpowiedź: Działalność opodatkowaną na zasadach ryczałtu prowadzi Pani od 1 stycznia 2022 r. Wcześniej działalność prowadziła Pani na zasadach ogólnych, prowadząc PKPiR.

5)Czy w roku podatkowym/latach podatkowych będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Pani, bądź w stosunku do Pani syna, miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń oraz

b)czy podlega Pani lub Pani pełnoletni syn opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź a): Rozliczając się nigdy nie korzystała Pani ze zwolnień, doliczeń ani odliczeń.

Odpowiedź b): Pani syn również nie korzystał ze zwolnień, doliczeń ani odliczeń.

6)Jeżeli w roku podatkowym/latach podatkowych będącym przedmiotem zapytania w stosunku do Pani/syna miały zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, to czy:

a)w roku podatkowym osiągnęła Pani/syn przychody,

b)ponosiła Pani/syn koszty uzyskania przychodów,

c)była Pani/syn obowiązana lub korzystała z uprawnienia na podstawie ww. przepisów do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów,

d)była Pani/syn obowiązana lub korzystała z uprawnienia na podstawie ww. przepisów do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Odpowiedź: Tak. Osiągała Pani przychody z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ryczałtu.

Pismem złożonym 4 sierpnia 2025 r., udzieliła Pani odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu:

1)Czy w latach podatkowych 2020-2021 uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, działalność gospodarcza opodatkowana na zasadach ogólnych), bowiem Pani pytanie wskazane we wniosku z 28 maja 2025 r. brzmi: „Czy rozliczając PIT-37 z dochodów ze stosunku pracy, mogę skorzystać z rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko?”W związku z powyższym, prosimy jednoznacznie wskazać jakie uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej w latach podatkowych 2020-2021.

Odpowiedź: W latach 2020-2021 uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej z tytułu umowy o pracę oraz z prowadzenia własnej działalności gospodarczej, prowadząc PKPiR.

2)Czy w latach podatkowych 2020-2021 w stosunku do Pani i Pani syna miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: W latach podatkowych 2020-2021 w stosunku do Pani i w stosunku do Pani syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

3)Jaki status (stan cywilny) Pani posiadała w latach podatkowych 2020-2021 („panna”, „rozwódka”)?

Odpowiedź: W latach 2020-2021 posiadała Pani status osoby rozwiedzionej.

4)Jeżeli była Pani „rozwódką”, to kiedy – proszę podać datę – uprawomocniło się orzeczenie sądu o rozwodzie między Panią a Pani byłym mężem, który jest ojcem Pani syna?

Odpowiedź: Wyrok sądu dotyczący orzeczenia o rozwodzie uprawomocnił się … marca 1990 r.

5)Czy opieka nad dzieckiem została ustalona i orzeczona wyrokiem sądu? Jeśli tak, to należy wskazać datę tego wyroku oraz ustalenia w tym zakresie wynikające z tego wyroku.

Odpowiedź: Opieka nad dzieckiem nie została ustalona i orzeczona wyrokiem sądu.

6)Czy sąd orzekł o opiece naprzemiennej nad małoletnim dzieckiem?

Odpowiedź: Sąd nie orzekł w sprawie opieki naprzemiennej.

7)Czy - w latach podatkowych 2020-2021 -  to wyłącznie Pani samotnie (tj. bez udziału ojca dziecka) i faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do syna  (uczestniczyła w jego wychowaniu, sprawowała nad nim pieczę/opiekę, ponosiła koszty jego utrzymania, troszczyła się o rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, pomagała w edukacji szkolnej itp.)?

Odpowiedź: W latach 2020-2021 wykonywała Pani władzę rodzicielską w stosunku do syna, tzn. uczestniczyła w jego wychowaniu, sprawowała nad nim opiekę, ponosiła koszty jego utrzymania, dbała o rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała jego potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem oraz stale uczestniczyła w jego edukacji szkolnej.

8)Proszę wyjaśnić, czy w latach podatkowych 2020-2021, ojciec dziecka:

a)interesował się synem, jego zdrowiem, samopoczuciem itd.?

b)uczestniczył w podejmowaniu decyzji dotyczących syna, np. związanych ze zdrowiem, szczepieniami, szkołą, dodatkowymi zajęciami, zainteresowaniami itd.?

c)łożył na utrzymanie syna, tzn. czy przekazywał pieniądze lub też czy kupował ubrania lub też finansował inne niezbędne wydatki, np. prywatne wizyty lekarskie, szczepienia, leki czy też inne wydatki, np. wyjazdy, wycieczki?

d)spędzał wspólnie z synem święta, wakacje, ferie, bądź też inne wolne od nauki/pracy dni?

Odpowiedź: W latach 2020-2021 ojciec dziecka:

a)interesował się zdrowiem syna - w końcu jest jego ojcem,

b)nie uczestniczył w podejmowaniu decyzji dotyczących syna związanych ze szkołą, dodatkowymi zajęciami ani nie podejmował decyzji dotyczących jego zdrowia,

c)łożył na utrzymanie syna alimenty na podstawie zawartej przed sądem ugody, ale samodzielnie nie kupował mu ubrań, nie finansował prywatnych wizyt lekarskich, nie pokrywał wydatków na leki, czy też kosztów wyjazdu na wycieczki,

d)czasami spędzał z synem dni wolne,

e)Pani jako matka nigdy nie ograniczała kontaktów syna z ojcem, syn zawsze miał możliwość spotkań, a ojciec również mógł go odwiedzać.

Pytanie

Czy rozliczając PIT-37 z dochodów ze stosunku pracy, może Pani skorzystać z rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, spełnia Pani wszystkie wymogi by skorzystać z możliwości takiego rozliczenia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm., t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

-podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265 ze zm.), stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d) ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast, art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie m.in. następujących warunków:

  • posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dzieci (dziecko);
  • wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka);
  • nieuzyskiwania przez rodzica i dzieci (dziecko) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
  • nieuzyskiwania przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Przechodząc do kwestii możliwości skorzystania przez Panią z rozliczenia się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko za lata 2020-2021, wskazać należy, że z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ww. ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik lub osoba będąca w separacji), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych (por. wyrok NSA z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10). Warunek „samotnego wychowywania dzieci” wynika wprost z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca nie dookreślił jednak, jak należy definiować pojęcie „samotnego wychowywania”.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN, „samotny” to: (1) „żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół”, (2) „znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam”, (3) „spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa”, (4) „znajdujący się na odludziu”. Z kolei, „wychować — wychowywać” to: (1) „zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności”, (2) „przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie”.

Samotne wychowywanie oznacza wychowywanie dziecka (dzieci) bez faktycznego udziału drugiego rodzica.

Z opisu sprawy wynika, że w latach 2020-2021 uzyskiwała Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej z tytułu umowy o pracę oraz z prowadzenia własnej działalności gospodarczej, prowadząc PKPiR. W latach podatkowych 2020-2021 w stosunku do Pani i w stosunku do Pani syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W latach 2020-2021 posiadała Pani status osoby rozwiedzionej. Opieka nad dzieckiem nie została ustalona i orzeczona wyrokiem sądu. Sąd nie orzekł w sprawie opieki naprzemiennej. W latach 2020-2021 wykonywała Pani władzę rodzicielską w stosunku do syna, tzn. uczestniczyła w jego wychowaniu, sprawowała nad nim opiekę, ponosiła koszty jego utrzymania, dbała o rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała jego potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem oraz stale uczestniczyła w jego edukacji szkolnej.

W latach 2020-2021 ojciec dziecka: interesował się zdrowiem syna, nie uczestniczył w podejmowaniu decyzji dotyczących syna związanych ze szkołą, dodatkowymi zajęciami ani nie podejmował decyzji dotyczących jego zdrowia, łożył na utrzymanie syna alimenty na podstawie zawartej przed sądem ugody, ale samodzielnie nie kupował mu ubrań, nie finansował prywatnych wizyt lekarskich, nie pokrywał wydatków na leki, czy też kosztów wyjazdu na wycieczki, czasami spędzał z synem dni wolne. Pani jako matka nigdy nie ograniczała kontaktów syna z ojcem, syn zawsze miał możliwość spotkań, a ojciec również mógł go odwiedzać.

Do kręgu osób samotnie wychowujących dzieci ustawodawca zaliczył zarówno osoby, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), jak i osoby, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) lub został rozwiązany poprzez prawomocne orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). Samotnie wychowującą dzieci jest również osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, jak też osoba, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Wobec powyższego, w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego stanu prawnego, można uznać Panią za osobę samotnie wychowującą dziecko w latach 2020-2021 w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w stanie prawym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.), ponieważ w ww. latach była Pani rozwódką oraz stale troszczyła się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny małoletniego syna, bez udziału (wsparcia) drugiego rodzica oraz spełniała wszystkie ww. przesłanki wynikające z powyższych przepisów.

Oznacza to, że przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko w zeznaniach podatkowych PIT-37 składanych za lata 2020-2021 z tytułu osiągniętych dochodów ze stosunku pracy opodatkowanych na zasadach ogólnych.

Przystępując natomiast do oceny możliwości skorzystania przez Panią z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2022-2024 w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko, należy wyjaśnić, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Z przywołanych wyżej przepisów art. 6 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. oraz art. 6 ust. 4c w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że stanowią odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość ich zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów na zasadach w nich przewidzianych należy posiadać ściśle określony stan cywilny, wychowywać samotnie dziecko (dzieci)/wykonywać obowiązek alimentacyjny oraz spełniać wszystkie ww. przesłanki wynikające z powyższych przepisów.

Biorąc pod uwagę wskazane przepisy, stwierdzić należy, że negatywną przesłanką skorzystania przez Panią w latach 2022-2024, z możliwości obliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, jest zastosowanie przez Panią od 1 stycznia 2022 r. przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w zakresie osiągniętych w ww. latach podatkowych przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ryczałtu.

Z treści przytoczonego wcześniej art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że osoba, która samotnie wychowuje dziecko, ale do rozliczania swoich dochodów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wybrała opodatkowanie na zasadach ryczałtu zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym i która osiągnęła w roku podatkowym przychody - z preferencyjnych zasad opodatkowania, przewidzianych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy, skorzystać nie może.

Fakt, że osoba taka uzyskuje również dochody opodatkowane na tzw. zasadach ogólnych, tj. według skali określonej w art. 27 omawianej ustawy, np. z umowy o pracę, jest w tej sytuacji bez znaczenia, skoro wolą ustawodawcy – co jasno wynika z treści wyżej powołanych przepisów – było wyłączenie z preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób, które do opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej stosują tzw. ryczałt.

W przedmiotowej sprawie wskazała Pani, że działalność opodatkowaną na zasadach ryczałtu prowadzi Pani od 1 stycznia 2022 r. i osiągała Pani w latach podatkowych będących przedmiotem zapytania przychody z tej działalności gospodarczej. Ponadto, Pani syn w 2023 r., po ukończeniu szkoły średniej pracował, żeby mógł wyjechać na wakacje. Był zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Z tego tytułu osiągnął przychód w wysokości 22 796 zł 38 gr. Dodatkowo, Pani syn otrzymał w 2023 r. rekompensatę za utracone zarobki (kwalifikacja wojskowa) w wysokości 200 zł 66 gr.

Wyjaśniam, że jednym z warunków do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dziecko (dzieci) jest nieuzyskiwanie przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów (z wyjątkiem przewidzianym ustawą) w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej.

Zatem, drugą negatywną przesłanką do skorzystania przez Panią w 2023 r. z możliwości obliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, jest uzyskanie przez Pani pełnoletniego syna przychodów/dochodów (z wyjątkiem przewidzianym ustawą) w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, która w grudniu 2023 r. wynosiła 19 061 zł 28 gr.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane powyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że skoro

-w latach 2022-2024 osiągała Pani przychody z działalności gospodarczej (opodatkowanej ryczałtem),

-dodatkowo w 2023 r. Pani pełnoletni syn uzyskał przychody/dochody (z wyjątkiem przewidzianym ustawą) w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, która w grudniu 2023 r. wynosiła 19 061 zł 28 gr,

to nie przysługuje Pani prawo rozliczenia uzyskanych dochodów za lata 2022-2024 w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).  

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).