Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniony pismem z 21 lipca 2025 r. (data wpływu 21 lipca 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Miał Pan kolizję nie z Pana winy podczas, gdy jechał Pan do sklepu, czyli gdy nie wykonywał Pan czynności związanych z prowadzeniem działalności. Pojazd jest wpisany jako środek trwały w jednoosobowej działalności gospodarczej. Zgłosił Pan szkodę do ubezpieczyciela sprawcy i do warsztatu z prośbą o naprawę. Warsztat wystawił Panu fakturę na Pana działalność a ubezpieczyciel pokrył koszty naprawy. Żadnej korzyści majątkowej z tego tytułu Pan nie miał ani przychodu. Jest Pan na ryczałcie. Pojazd posiada OC/AC. Kwoty odszkodowania nie otrzymał Pan osobiście, więc powstała u Pana wątpliwość w jakim momencie powstaje przychód albo jakaś korzyść majątkowa, żeby zapłacić podatek wiedząc, że będąc na ryczałcie nie ma kosztów. Był Pan poszkodowanym podczas zdarzenia, pojazd miał szkodę, więc był Pan stratny i żeby doprowadzić go do stanu sprzed zdarzenia, ubezpieczyciel pokrył koszty naprawy.
Pytania
Czy od otrzymanego odszkodowania musi Pan zapłacić podatek dochodowy i czy jest ono zwolnione z opodatkowania? W jakim momencie to stanowi Pana jakikolwiek przychód?
Pana stanowisko
Uważa Pan, że w tej sytuacji, gdy się jest na ryczałcie, powinno się być zwolnionym z opłacenia podatku przychodowego od otrzymanego odszkodowania, gdy doszło do transakcji bezgotówkowej gdyż będąc na ryczałcie nie można wliczać faktury naprawy z ubezpieczenia sprawcy w koszty. Jest to krzywdzące dla przedsiębiorcy w momencie gdy, nie z jego winy dochodzi do zdarzenia uszkodzenia pojazdu, musi jeszcze ponieść dodatkowe opłaty w postaci podatku. W transakcjach bezgotówkowych pomiędzy warsztatem a ubezpieczycielem, w żadnym momencie nie powstaje Pana przychód gdyż pojazd został przywrócony do stanu z przed kolizji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pana we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W świetle art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Do przychodów podatkowych podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Przychodem jest zatem takie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa aktywa osoby fizycznej.
Zatem przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.
Jak wynika z treści art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Przychodem z działalności gospodarczej będą więc także przekazane przez ubezpieczyciela odszkodowania za szkody w składnikach majątku związanych z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą - wskazane w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą będą zarówno składniki majątku stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w tej działalności, jak i wszelkie inne przedmioty, które są w funkcjonalny sposób związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tj. wszelkie przedmioty wykorzystywane przez Podatnika w prowadzonej przez Niego pozarolniczej działalności gospodarczej.
W myśl tego przepisu, wszystkie otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku przedsiębiorstwa, niezależnie od podstawy ich otrzymania, są opodatkowane podatkiem dochodowym. Tego rodzaju odszkodowania pozostają w bezpośrednim związku z działalnością gospodarczą. Przychód z tytułu otrzymanych odszkodowań należy zatem rozliczyć w ramach źródła przychodu, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza i wykazać w odpowiedniej ewidencji prowadzonej dla potrzeb tej działalności oraz opodatkować łącznie z pozostałymi przychodami z tej działalności, zgodnie z zasadami przewidzianymi dla wybranej formy opodatkowania.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że miał Pan kolizję pojazdem, który jest wpisany jako środek trwały w jednoosobowej działalności gospodarczej. Zgłosił Pan szkodę do ubezpieczyciela sprawcy i do warsztatu z prośbą o naprawę.
Pana wątpliwość budzi kwestia czy otrzymane odszkodowanie stanowi dla Pana przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Stosownie do art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 843):
Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2024 r.):
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.
Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2025 r.):
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5% przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym.
Na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz powołanych przepisów stwierdzam, że dla podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od formy jej opodatkowania, otrzymane odszkodowanie za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (takim właśnie składnikiem majątku jest opisany we wniosku samochód), stanowi przychód z tej działalności.
Na powyższe nie ma wpływu, że kolizja miała miejsce w czasie, gdy nie wykonywał Pan działalności gospodarczej.
O zakwalifikowaniu otrzymanego odszkodowania do źródła przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza jest fakt, że pojazd stanowi dla Pana składnik, który wykorzystuje Pan w tej działalności gospodarczej.
Okoliczność, że naprawienie szkody nastąpiło bezgotówkowo, nie oznacza, że nie wystąpił transfer środków pieniężnych w Pana kierunku. W takim wariancie naprawienia szkody przeniósł Pan na zakład ubezpieczeń ubezpieczający sprawcę szkody obowiązek poniesienia wydatków związanych z naprawą uszkodzonego samochodu. Były to jednak środki przyznane Panu tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę w środku trwałym, które stanowią przychód z działalności gospodarczej, zgodnie z powołanymi przepisami.
Podsumowanie: przyznana Panu, ale niewypłacona na Pana konto przez ubezpieczyciela kwota odszkodowania z ubezpieczenia OC sprawcy (przekazana bezpośrednio do warsztatu naprawczego), która pokryła koszty naprawy wyrządzonej Panu szkody, stanowi Pana przychód z działalności gospodarczej, który opodatkowany jest zgodnie z wybraną przez Pana formą opodatkowania, tj. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku podatników, którzy wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej, uzyskany z tego tytułu przychód podlega opodatkowaniu 8,5% stawką ryczałtu, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. h ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Przy rozpatrywaniu momentu powstania przychodu z tytułu otrzymanego odszkodowania należy odnieść się do art. 14 ust. 1i ww. ustawy.
Zgodnie z tym przepisem:
W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.
Zatem za moment uzyskania przychodu z tytułu odszkodowania należy przyjąć dzień pokrycia kosztów naprawy samochodu przez ubezpieczyciela, tj. dzień przekazania przez firmę ubezpieczeniową kwoty odszkodowania do warsztatu.
Jednocześnie podkreślam, że uzyskany przez Pana przychód z tytułu odszkodowania nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:
Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
b) dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
Przepis art. 10 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wskazuje, które zwolnienia mają zastosowanie do podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W myśl tego przepisu:
Zwolnienia od podatku dochodowego, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28a, 29, 29aa, 29b, 43, 46, 46c, 47a, 71a, 102a, 111, 114, 121, 121a, 122, 125, 125a, 129, 131a, 136, 137 i 155 ustawy o podatku dochodowym, stosuje się odpowiednio do podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
W przepisie tym nie zostało wymienione zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Skoro odszkodowanie zostało przez Pana otrzymane z tytułu szkody dotyczącej składnika majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, to nie korzysta ono z ww. zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zatem Pana stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.