
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
4 maja 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, w związku z zawarciem ugody z bankiem i wypłatą kwoty z tego tytułu. Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 2 czerwca i 1 lipca 2025 r. (daty wpływu). Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1.Zainteresowany będący stroną postępowania:
A.A
ul. (...)
2.Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B.B
ul. (...)
3.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
C.B
ul. (...)
Opis zdarzenia przyszłego
SKUTKI PODATKOWE UGODY DOTYCZĄCEJ KREDYTU FRANKOWEGO
W dniu (...) 2008 r., wraz z przyszłymi teściami B.B i C.B jako kredytobiorcy, zawarli Państwo z Z. Oddział w Polsce (działającym też pod marką Y, poprzednikiem prawnym Z z siedzibą w (...)) umowę o kredyt hipoteczny nr (...). Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie, na cel i na warunkach określonych w umowie, zaś kredytobiorca zobowiązał się do korzystania z kredytu na warunkach określonych w umowie i „Regulaminie” oraz zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami, opłatami, prowizjami i innymi kosztami w terminach spłaty. W umowie tej bank zobowiązał się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę w wysokości 239.671 złotych. W treści umowy widnieje zapis: kredyt jest indeksowany do waluty obcej CHF, kredyt przeznaczony jest na zakup lokalu mieszkalnego na rynku pierwotnym, modernizację. Kwota modernizacji wynosiła 3000 zł, a lokal mieszkalny kosztował 236.671 zł. Okres kredytowania wynosi 360 miesięcy, a przedmiot finansowania stanowi odrębna własność lokalu w V, ul. A1 nr lokalu 1, numer działki 1. Kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej, która na dzień sporządzenia umowy wynosiła 4,56833 % w stosunku rocznym. Zmienna stopa procentowa ustalona jako suma stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) oraz stałej marży banku 1,8 p.p. Jako zabezpieczenie spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami wynikającymi z umowy ustanawia się następujące zabezpieczenia: pierwszą hipotekę kaucyjną do kwoty 479 342,00 zł na zabezpieczenie spłaty kredytu, cesję praw na rzecz banku z polisy ubezpieczenia ww. nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych, przy czym kwota ubezpieczenia jest doliczana osobno do raty kredytu w kwocie 20 zł.
W 2010 r. w rocznym zeznaniu podatkowym wraz z małżonką Pan A.A złożył wniosek o zwrot niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (remont) poniesionych od dnia 1 maja 2004 r. i otrzymał zwrot kwoty 505,64 zł z faktur VAT za położenie glazury, terakoty, podłogi, sanitariatów i malowania ścian w kredytowanej nieruchomości.
Od 2012 r. do 2017 r. Pan A.A prowadził działalność gospodarczą w zakresie (...). Działalność ta została zarejestrowana pod adresem kredytowanej nieruchomości, ale faktycznie nigdy nie była tam wykonywana. Pozostali kredytobiorcy również nie prowadzili działalności gospodarczej. Kredytowana nieruchomość była przeznaczona i została faktycznie wykorzystana wyłącznie na cele mieszkaniowe Pana A.A oraz ówczesnej konkubiny, następnie żony – córki C.B i B.B. Zarówno C.B, jak i B.B nie zamieszkują kredytowanej nieruchomości oraz nie są ujęci w akcie notarialnym. W akcie notarialnym jest wpisany tylko Pan A.A. Od momentu zaciągnięcia kredytu do chwili obecnej Pan A.A. spłaca kredyt bez udziału pozostałych kredytobiorców, którzy przystąpili do kredytu tylko i wyłącznie w celu podniesienia zdolności kredytowej, ponieważ sam nie otrzymałby kredytu hipotecznego, a przyszła żona nie była w tym czasie nigdzie zatrudniona.
W dniu (...) 2018 r. wraz ze wszystkimi kredytobiorcami zakwestionowali Państwo umowę z bankiem i złożyli sprawę do Sądu Okręgowego w (...) przeciwko bankowi. Wyrokiem z dnia (...) 2024 r. sąd ustalił nieważność umowy oraz zasądził od pozwanego Z z siedzibą w (...) na rzecz powoda A.A. kwotę 47.076,18 złotych, wraz z liczonymi od tej kwoty odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia (...) 2023 r. do dnia zapłaty. Ponadto sąd ustalił, iż w dacie zawarcia umowy kredytu Pan A.A. nie prowadził działalności gospodarczej i ma status konsumenta. Sąd stwierdził również, że „…kredytowana nieruchomość została nabyta na moje potrzeby mieszkaniowe oraz mojej przyszłej żony. Rozpoczęcie działalności gospodarczej nastąpiło dopiero kilka lat po zawarciu umowy kredytowej. Niezależnie nawet od tego, zakres faktycznego związku nieruchomości z działalnością, sprowadzający się do zarejestrowania działalności pod adresem zamieszkania (praktyka typowa dla drobnych przedsiębiorców – osób fizycznych), w sytuacji gdy faktycznie działalność nie była tam wykonywana, oceniony być musi jako nawet nie drugorzędny, ale wręcz znikomy i pomijalny w zestawieniu z podstawowym, nieprzerwanym, zdecydowanie dominującym, mieszkaniowym, zatem ściśle konsumenckim sposobem korzystania z nieruchomości (i celem kredytu)”.
Od wydanego wyroku sądowego bank wniósł apelację. Sprawę zarejestrowano w Sądzie Apelacyjnym w (...) dnia (...) 2025 r. Natomiast (...) 2025 r. bank wystosował pismo – ugodę do wszystkich kredytobiorców z propozycją przekształcenia kredytu CHF w kredyt PLN. Kredyt rozliczony będzie tak, jakby od początku był kredytem złotowym, z zaliczeniem dotychczasowych wpłat na poczet spłaty rat kredytu. Według banku aktualne saldo zadłużenia na dzień 7 kwietnia 2025 r. to 64 307,23 CHF. Ugoda ma dotyczyć umorzenia kwoty 298 826,25 PLN, po przeliczeniu wg średniego kursu NBP oraz zwrotu na rzecz wszystkich kredytobiorców 88 620,50 PLN. Są to kwoty szacunkowe i nie stanowią rzeczywistego zadłużenia, jednak tę propozycję banku należy traktować jako początkową, bazową do negocjacji. Mediacja może odbyć się w Sądzie Polubownym przy KNF lub w sądzie powszechnym w trakcje trwającej sprawy. Rozważają Państwo opcję ugody, jednak ryzyko podatkowe jest dla Państwa niezmiernie istotne, zwłaszcza, że kredytobiorcy B.B. i C.B. są emerytami.
Obecnie kapitał kredytu jest nadpłacony w kwocie ok. 114 000 zł. We wrześniu 2025 r. Pan A.A. zaciągnął wraz z żoną kolejny kredyt hipoteczny w złotówkach na zakup domu na rynku pierwotnym. W rocznym zeznaniu podatkowym Pan A.A przekracza drugi próg podatkowy i rozlicza się wspólnie z żoną. Pan A.A. oraz pozostali kredytobiorcy kredytu frankowego nie korzystali do tej pory z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Jedynym jakimkolwiek odliczeniem było wspomniane wyżej odliczenie z faktur VAT za położenie glazury, terakoty, podłogi, sanitariatów i malowanie ścian w nieruchomości zakupionej z kredytu frankowego. Nieruchomość zakupiona na kredyt frankowy może być w przyszłości wynajęta.
Uzupełnienie wniosku
Bank, z którym była zawarta umowa był podmiotem, którego działalność podlegała nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym.
Bank w czasie zawarcia umowy, tj. w 2008 r. (Z – Y) nie podlegał nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Natomiast w (...) r. po przejęciu (...)% udziałów przez Q i przekształceniu Y w bank krajowy, instytucja ta zaczęła podlegać bezpośredniemu nadzorowi KNF oraz objęta została gwarancjami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Odpowiadają Państwo solidarnie za spłatę kredytu, z tym, że comiesięcznych, regularnych opłat dokonuje sam Pan A.A. Pozostali kredytobiorcy przystąpili do kredytu w celu podniesienia zdolności kredytowej Pana A.A. Wszystko jest opłacane regularnie, ale z pewnością gdyby Pan A.A. przestał spłacać kredyt, to pozostali kredytobiorcy zostaliby pociągnięci do odpowiedzialności i odpowiedzialność nie byłaby dzielona.
Jedyne co otrzymali Państwo na piśmie od banku, to propozycja przekształcenia kredytu CHF w kredyt PLN. Nie posiadają Państwo bardzo szczegółowych informacji dotyczących kwoty umorzenia i zwrotu, ponieważ nie przystąpili Państwo jeszcze do mediacji. Propozycję przygotowano w oparciu o aktualne na dzień 7 kwietnia 2025 r. parametry kredytu:
·aktualne saldo zadłużenia w walucie CHF (kapitał) 64 307,23 CHF,
·aktualne saldo zadłużenia w PLN przeliczone po kursie średnim NBP z dnia 4 kwietnia 2025 r. 289 826,25 PLN,
·ostateczny termin spłaty kredytu (...) 2038 r.
Na dokumencie widnieje także dopisek, że powyższe kwoty są to szacunkowe kwoty, które nie stanowią rzeczywistego zadłużenia i tym samym nie mogą być podstawą do wysuwania roszczeń. Przedstawiona propozycja przekształcenia kredytu CHF na kredyt PLN nie stanowi oferty i rzeczywiste saldo zadłużenia oraz kwota umorzenia zostaną wskazane w dokumentacji sporządzonej przed postępowaniem mediacyjnym. Docelowe parametry zostaną przekazane w treści uzgodnionej przez strony umowy.
Propozycję sporządzono z uwzględnieniem następujących parametrów:
-przyjęta została kwota kredytu wypłacona w PLN,
-kredyt traktowany jest jakby od początku był kredytem złotowym i oprocentowanym w oparciu o stałą marżę i zmienną stawkę referencyjną WIBOR 3M,
-do kalkulacji przyjęto wysokość średniomiesięcznej marży miesiąca uruchomienia kredytu –zestawienie przedstawiające wysokości marż z kolejnych okresów dostępne jest na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego,
-zastosowanie znajduje stawka referencyjna WIBOR 3M jaka obowiązywała na dzień roboczy poprzedzający dzień uruchomienia kredytu; zmiana stawki w kolejnych okresach trzymiesięcznych uwzględnia wartości WIBOR 3M z dnia roboczego poprzedzającego termin raty kredytu,
-w kalkulacji uwzględnione są wszystkie wpłaty dokonane na poczet spłaty kredytu,
-każda spłacona rata zaliczana jest w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie – rat kapitałowych kredytu w PLN; powstała nadwyżka pomniejsza kapitał do spłaty kredytu, od którego naliczane są kolejne odsetki, a niedobór – powiększa kapitał do spłaty, od którego naliczane są kolejne odsetki,
-po wykonaniu kalkulacji przeprowadzonej zgodnie z powyższymi parametrami dodatkowo zwiększono kwotę umorzenia.
Na dokumencie jest również dopisek: jeśli zdecydują się Państwo podpisać z Bankiem ugodę, relacja kredytowa zostanie zakończona, a Bank dokona stosownego zwrotu.
Kwota wypłaconego kredytu to był zakup lokalu mieszkalnego oraz modernizacja. Ubezpieczenie opłacane jest dodatkowo w kwocie comiesięcznej 20 zł i pobierane z konta osobno przy każdej spłacanej racie kredytu.
W postępowaniu sądowym dochodzili Państwo stwierdzenia nieważności kredytu i Sąd Okręgowy w (...) stwierdził nieważność. W związku z tym został już spłacony kapitał kredytu 239 671,00 zł. Łącznie do dnia 6 maja 2025 r. Pan A.A. wpłacił do banku kwotę 362 240,95 zł. Zatem zwrot środków od banku w szacowanej kwocie 88 620,50 PLN będzie mieścił się w kwocie, którą Pan A.A. przekazał na rzecz banku w ramach spłaty kredytu.
Zawarcie ugody związane jest z kilkoma czynnikami, głównie z ewentualnym skutkiem podatkowym. W tym momencie z tej konkretnej propozycji ugody ze strony banku Państwo nie skorzystali i wszystko zostało wstrzymane, ale jeśli będą Państwo chcieli podjąć negocjacje, to wystarczy, że podpiszą Państwo umowę o mediację i rozpoczną rozmowy. Ponadto nie wiedzą Państwo, kiedy sąd wyznaczy datę rozprawy. Złożyli Państwo też pismo do sądu o zabezpieczanie kredytu. Również czekają Państwo na odpowiedź. Czynników jest zatem kilka, ale zależy Państwu na czasie i jeśli ta ugoda miałaby być zawarta, to z pewnością w najbliższym czasie. Jednak w tym momencie nie są Państwo w stanie wskazać konkretnego terminu.
Kredyt został udzielony w kwocie 239 671 zł, w tym kwota za mieszkanie wynosiła 236 671 zł, a 3000 zł na modernizację. Kwota modernizacji została wykorzystana na remont kredytowanej nieruchomości.
Pytania
1) Czy szacowana kwota umorzenia 298 826,25 PLN kredytu przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego i modernizację z tytułu przyszłej ugody z bankiem podlegać będzie zaniechaniu poboru podatku dochodowego od wszystkich kredytobiorców na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.?
2) Czy zaproponowany przez bank zwrot szacowanej kwoty 88 620,50 PLN będzie neutralny podatkowo dla wszystkich kredytobiorców i w przypadku wystawienia przez bank PIT-11 na tę kwotę, kredytobiorcy mogą pominąć ją w rocznym zeznaniu podatkowym (z uwagi na fakt, że kwota ta nie stanowi dla nich przychodu)?
Państwa stanowisko w sprawie
Uważają Państwo, iż szacowana kwota umorzenia 298 826,25 PLN kredytu przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego i modernizację z tytułu przyszłej ugody z bankiem podlegać będzie zaniechaniu poboru podatku dochodowego od wszystkich kredytobiorców na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., ponieważ kredyt został przeznaczony na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb jednego gospodarstwa domowego (Pana A.A i przyszłej żony). Kredytobiorcy B.B. i C.B widnieją w kredycie tylko w celu podniesienia zdolności kredytowej, nie spłacają kredytu i nigdy nie zamieszkiwali kredytowanej nieruchomości. Wszyscy kredytobiorcy są też osobami fizycznymi, a prowadzenie przez Pana A.A. działalności od 2012 r. do 2017 r. pod adresem kredytowanej nieruchomości nie zmienia jego statusu jako konsumenta w chwili zaciągnięcia kredytu, jak i obecnie. Ponadto kredyt był wypłacony w złotówkach i indeksowany do waluty obcej CHF. Kwoty wierzytelności obejmują kwoty wyszczególnione w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., jak i zaliczyć również tu można inne wydatki, czyli modernizację zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (pomimo zastosowania odliczenia w 2010 r. na zwrot niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym).
Według Państwa oceny, zaniechanie poboru podatku może być skuteczne również ze względu na to, iż wszyscy kredytobiorcy nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Kredyt został zaciągnięty przed 15 stycznia 2015 r. oraz jest zabezpieczony w postaci hipoteki.
Sądzą Państwo, iż zaproponowany przez bank zwrot szacowanej kwoty 88 620,50 PLN będzie neutralny podatkowo dla wszystkich kredytobiorców, ponieważ zwrot nie jest dochodem i nie można zaliczyć go do żadnej kategorii przychodów, które wynikają z art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co więcej zwrot ten można pominąć w rocznym zeznaniu podatkowym. Co prawda bank w pisemnej propozycji ugody nie sformułował dokładnie czego dotyczy zwrot, jednak zaliczać będzie dotychczasowe wpłaty na poczet spłaty rat kredytu. Jak wiadomo, Pan A.A. nadpłacił już kapitał kredytu, a bank chce wypracować kompromis pomiędzy stronami. Zatem według Państwa oceny kwota ta nie stanowi dodatkowego wynagrodzenia za odstąpienie od dalszych roszczeń i wszyscy kredytobiorcy (pomimo, iż kredyt spłaca tylko Pan A.A) mogą pominąć ją w rocznym zeznaniu podatkowym. Zwrot przez bank ww. kwoty niezależnie od nazewnictwa użytego przez bank tj. „nadpłaty” lub „kwoty dodatkowej” będzie niczym innym niż zwrotem pieniędzy, które wcześniej zostały wpłacone przez Pana A.A do banku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są:
-inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).
Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia:
Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Na gruncie § 1 ust. 2 rozporządzenia:
Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Zgodnie z § 1 ust. 3 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Stosownie do § 1 ust. 4 rozporządzenia:
W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Według § 1 ust. 5 rozporządzenia:
Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
Z § 3 ust. 1 rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl § 4 ww. rozporządzenia:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:
·kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;
·kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;
·kredyt był zabezpieczony hipotecznie;
·kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że w dniu (...) 2008 r. zawarli z Z. Oddział w Polsce – bankiem, którego działalność podlegała nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, umowę o kredyt hipoteczny. W treści umowy widnieje zapis: kredyt jest indeksowany do waluty obcej CHF, kredyt przeznaczony jest na zakup lokalu mieszkalnego na rynku pierwotnym, modernizację. Kwota modernizacji wynosiła 3000 zł, a lokal mieszkalny kosztował 236.671 zł. Okres kredytowania wynosi 360 miesięcy, a przedmiot finansowania stanowi odrębna własność lokalu w V, ul. A1 nr lokalu 1, numer działki 1. Kwota modernizacji została wykorzystana na remont kredytowanej nieruchomości. Odpowiadają Państwo solidarnie za spłatę kredytu, z tym, że comiesięcznych, regularnych opłat dokonuje sam Pan A.A. Pozostali kredytobiorcy przystąpili do kredytu w celu podniesienia zdolności kredytowej Pana A.A.
Od 2012 r. do 2017 r. Pan A.A prowadził działalność gospodarczą w zakresie (...), zarejestrowaną pod adresem kredytowanej nieruchomości, ale faktycznie nigdy nie była tam wykonywana. Pozostali kredytobiorcy również nie prowadzili działalności gospodarczej. Kredytowana nieruchomość była przeznaczona i została faktycznie wykorzystana wyłącznie na cele mieszkaniowe Pana A.A oraz córki C.B i B.B. Zarówno C.B, jak i B.B nie zamieszkują kredytowanej nieruchomości oraz nie są ujęci w akcie notarialnym. W akcie notarialnym jest wpisany tylko Pan A.A.
7 kwietnia 2025 r. bank wystosował pismo – ugodę do wszystkich kredytobiorców z propozycją przekształcenia kredytu CHF w kredyt PLN. Kredyt rozliczony będzie tak, jakby od początku był kredytem złotowym, z zaliczeniem dotychczasowych wpłat na poczet spłaty rat kredytu. Według banku aktualne saldo zadłużenia na dzień 7 kwietnia 2025 r. to 64 307,23 CHF. Ugoda ma dotyczyć umorzenia kwoty 298 826,25 PLN, po przeliczeniu wg średniego kursu NBP oraz zwrotu na rzecz wszystkich kredytobiorców 88 620,50 PLN. Są to kwoty szacunkowe i nie stanowią rzeczywistego zadłużenia, jednak tę propozycję banku należy traktować jako początkową, bazową do negocjacji. Zwrot środków od banku w szacowanej kwocie 88 620,50 PLN będzie mieścił się w kwocie, którą Pan A.A przekazał na rzecz banku w ramach spłaty kredytu.
Dodatkowo z treści wniosku wynika, że Pan A.A. oraz pozostali kredytobiorcy kredytu frankowego nie korzystali do tej pory z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Wskazali Państwo również, że w tym momencie nie są w stanie wskazać konkretnego terminu zawarcia ugody, ale zależy Państwu na czasie i jeśli ta ugoda miałaby być zawarta, to z pewnością w najbliższym czasie.
Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że wartość umorzonej części kredytu na podstawie zawartej do 31 grudnia 2026 r. ugody z bankiem będzie stanowić dla Państwa przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do którego zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. Tym samym nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.
Odpowiadając na Państwa wątpliwości zawarte w drugim pytaniu wskazać należy, że otrzymanie przez Państwa wynikającej z zawartej ugody kwoty zwrotu w wysokości 88 620,50 zł, która będzie się mieścić w kwocie, którą Pan A.A. przekazał na rzecz banku w ramach spłaty kredytu, nie spowoduje dodatkowego przysporzenia majątkowego. Tym samym, w związku z wypłatą przez bank kwoty zwrotu wynikającej z opisanej ugody, po Państwa stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie wystąpi również obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu.
W konsekwencji nie będą mieli Państwo obowiązku wykazania ww. kwoty w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymają Państwo tę kwotę.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zastrzec, że interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście sformułowanych pytań interpretacyjnych, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii opisanych we wniosku.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie pełniła funkcji ochronnej.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Pan A.A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
