Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 7 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 29 kwietnia 2025 r. (data wpływu 23 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 12 sierpnia 2008 r. zawarła Pani z A. umowę kredytu konsolidacyjnego ze zmiennym oprocentowaniem o numerze (…).

W dniu 26.05.2023 r. wytoczyła Pani powództwo o ustalenie, że umowa kredytu zawarta pomiędzy Panią, a Bankiem jest w całości nie ważna oraz o zapłatę kwot z tytułu nieważności ww. umowy przeciwko ww. bankowi. Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym (…).

Postępowanie zostało umorzone ze względu na zawarcie ugody pozasądowej pomiędzy stronami. Ze środków z kredytu spłaciła Pani zobowiązania finansowe. Kredyt został zabezpieczony hipotecznie. Do tej pory nie skorzystała Pani z zaniechania poboru podatku na podstawie ww. rozporządzenia.

W tej sprawie doszła Pani z bankiem do porozumienia w zakresie ugodowego rozwiązania sporu zawierając ugodę pozasądową. Ugoda ta przewidziała przewalutowanie, a następnie zwrot na Pani rzecz kwoty 80.000,00 zł. Ugoda została zawarta na podstawie art. 917 i następnie Kodeksu Cywilnego. Na skutek ugody doszło do rozliczenia kredytu tak, jakby od daty zawarcia Umowy, stanowił kredyt złotowy, z zachowaniem pozostałych parametrów kredytu wynikających z umowy tj. okresu kredytowania oraz formy spłaty kredytu, a także poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.

Bank w ugodzie zawarł poniższy zapis „Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z części długu (umorzenia) zgodnie z paragrafem 1 ust. 9, powstaje po jego stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT- 11)." Jednocześnie wskazuje Pani, że do ugody nie zostało złożone jako załącznik oświadczenie o zwolnieniu podatkowym, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Wobec zawarcia ugody chciałaby Pani skorzystać z ulgi podatkowej przewidzianej w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Na dzień podpisania ugody miejsce Pani zamieszkania dla celów podatkowych znajdowało się w Niemczech.

Kredyt został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nad rynkiem finansowym.

Kredyt został zaciągnięty w celu spłacenia zobowiązań, w tym:

1.kredyt gotówkowy w A. umowa nr (…) z dnia 7 lipca 2008 r.,

2.kredyt gotówkowy w A. umowa nr (…) z dnia 20 lipca 2005 r.,

3.kredyt gotówkowy w A. umowa nr (…) z dnia 16 kwietnia 2007 r.,

4.kredyt gotówkowy w B. umowa nr (…) z dnia 26 kwietnia 2007 r.,

5.kredyt gotówkowy w C. umowa nr (…) z dnia 28 maja 2007 r.,

6.pożyczka gotówkowa w D. umowa nr (…) z dnia 21 grudnia 2005 r.,

7.pożyczka gotówkowa w D. umowa nr (…) z dnia 27 kwietnia 2007 r.,

8.kredyt gotówkowy w E. umowa nr (…) z dnia 26 listopada 2007 r.,

9.kredyt gotówkowy w F. umowa nr (…) z dnia 11 kwietnia 2007 r.

10.kredyt gotówkowy F. umowa nr (…) z dnia 11 kwietnia 2007 r.,

11.limit kredytu odnawialnego w G, umowa nr (…) z dnia 18 kwietnia 2007 r.,

12.pozostała część kredytu została przeznaczona na dowolny cel, nie związany z prowadzoną przez kredytobiorcę działalnością gospodarczą.

Kredyt konsolidacyjny został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości.

Do zawarcia ugody z bankiem doszło w dniu 23 grudnia 2024 r.

Stronami ugody są:

1) Wnioskodawca A.B., oraz

2) Bank A.

W Pani ocenie ugoda nie dotyczyła przewalutowania umowy kredytowej, ponieważ zgodnie z § 1 ust. 5 ugody: „Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Strony przyjęły, że kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia 12 sierpnia 2008 r., stanowił kredyt Złotowy udzielony na warunkach, o których mowa w § 1 ust. 6, z zachowaniem: (1) pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy tj. okresu kredytowania - 403 miesięcy licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych, z uwzględnieniem § 1 ust. 7, (2) poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.” W załączeniu przedkładam zawartą ugodę, celem zweryfikowania przez tut. Organ poprawności moich twierdzeń.

Na kwotę umorzenia składało się: kapitał, odsetki zapadłe niespłacone, odsetki zawieszone oraz odsetki bieżące. Umorzenia nie dotyczyły inne opłaty oraz odsetki karne.

Była Pani jedyną kredytobiorczynią przedmiotowej umowy kredytu konsolidacyjnego.

Kwota zwrotu, o której mowa we wniosku była zwrotem na Pana rzecz środków, które wcześniej uiściła Pani na poczet spłaty rat kapitałowo-odsetkowych z tytułu umowy kredytu denominowanego do CHF.

Pytania

Czy w ramach zawartej umowy z bankiem A. dot. umowy kredytu konsolidacyjnego ze zmiennym oprocentowaniem nr (…) będzie Pani mogła skorzystać z ulgi podatkowej przewidzianej w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marzec 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, związku z tym nie uiszczać podatku od pełnej kwoty zwrotu 80.000,00 zł oraz od kwoty zwolnienia (umorzenia) z długu, nawet jeśli bank wystawi PIT-11 na obie kwoty?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie w ramach zawartej ugody z bankiem A. dot. umowy kredytu konsolidacyjnego ze zmiennym oprocentowaniem nr (…) będzie Pani mogła skorzystać z ulgi podatkowej przewidzianej w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marzec 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na realizację inne niż inwestycje mieszkaniowe i nie będzie Pani miała obowiązku płacić podatku od pełnej wypłaconej kwoty oraz od kwoty zwolnienia (umorzenia) od długu, mimo że bank wystawił PIT na obie kwoty.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Obowiązek podatkowy

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 163 ze zm.):

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Reguły dotyczące opodatkowania

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, że w dniu 12 sierpnia 2008 r. zawarła Pani z A. umowę kredytu konsolidacyjnego. W dniu 26 maja 2023 r. wytoczyła Pani powództwo o ustalenie, że umowa kredytu zawarta pomiędzy Panią, a Bankiem jest w całości nie ważna oraz o zapłatę kwot z tytułu nieważności ww. umowy przeciwko ww. bankowi. Postępowanie zostało umorzone ze względu na zawarcie ugody pozasądowej pomiędzy stronami. Do zawarcia ugody z bankiem doszło w dniu 23 grudnia 2024 r. Ugoda ta przewidziała przewalutowanie, a następnie zwrot na Pani rzecz kwoty 80.000,00 zł. Na skutek ugody doszło do rozliczenia kredytu tak, jakby od daty zawarcia Umowy, stanowił kredyt złotowy, z zachowaniem pozostałych parametrów kredytu wynikających z umowy tj. okresu kredytowania oraz formy spłaty kredytu, a także poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.

Kredyt konsolidacyjny został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości. Na kwotę umorzenia składało się: kapitał, odsetki zapadłe niespłacone, odsetki zawieszone oraz odsetki bieżące. Umorzenia nie dotyczyły inne opłaty oraz odsetki karne. Była Pani jedyną kredytobiorczynią przedmiotowej umowy kredytu konsolidacyjnego. Kwota zwrotu, o której mowa we wniosku była zwrotem na Pana rzecz środków, które wcześniej uiściła Pani na poczet spłaty rat kapitałowo-odsetkowych z tytułu umowy kredytu denominowanego do CHF.

Umorzenie wierzytelności

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód z tytułu umorzenia wierzytelności w świetle Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Pani wątpliwości odnoszą się do możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego uregulowanego w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem konsolidacyjnym udzielonym na realizacje inne niż inwestycje mieszkaniowe i czy nie będzie Pani miała obowiązku płacić podatku od pełnej wypłaconej kwoty oraz od kwoty zwolnienia (umorzenia) od długu, mimo wystawienia przez bank PIT-11 na obie kwoty.

Na podstawie art. 4a omawianej ustawy:

Z uwagi na fakt, że posiada Pani miejsce zamieszkania w Niemczech, kwestie opodatkowania dochodów uzyskanych w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, o którym mowa we wniosku należy rozpatrywać z uwzględnieniem Umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12 poz. 90).

Stosownie do art. 4 ust. 1 tej Umowy:

W tym miejscu wskazać należy, że ww. Umowa w swej treści nie zawiera przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, zatem zastosowanie znajdzie art. 22 tej Umowy dotyczący opodatkowania tzw. „innych dochodów”.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 Umowy polsko-niemieckiej:

W myśl art. 22 ust. 2 Umowy:

W związku z tym, że Umowa polsko-niemiecka nie zawiera w swej treści przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, w przedstawionej sytuacji zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 1 ww. Umowy dotyczący opodatkowania tzw. „innych dochodów”.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że w związku z tym, że posiada Pani miejsce zamieszkania w Niemczech (tj. nieograniczony obowiązek podatkowy i rezydencję podatkową w Niemczech), to przychód jaki uzyska Pani z tytułu umorzenia wierzytelności oraz zwrotu kwoty, podlegał będzie opodatkowaniu tylko w tym państwie, tj. w Niemczech. Tym samym na Pani nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego z ww. tytułu w Polsce oraz złożenia zeznania podatkowego.

W konsekwencji, zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, nie będzie miało zastosowania do umorzonej Pani wierzytelności.

Ww. rozporządzenie w żadnym przypadku nie ma zastosowania do zwrotu kwot z tytułu rozliczenia kredytu

Zatem Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wyjaśnić również należy, że wydając interpretacje indywidualną tutejszy Organ nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Dlatego też, tutejszy Organ nie odniósł się do kwot wskazanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.